Tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm của nhà văn Nguyễn Bá Trình

[hoangvu]

Tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm của nhà văn Nguyễn Bá Trình

Link" align="left" border="0" alt="" style="padding:7px;" />Tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm của nhà văn Nguyễn Bá Trình được Công ty phát hành sách FAHASA giới thiệu "sách được bạn đọc yêu thích bình chọn” xếp vào danh mục Sách quốc văn- Văn học- tiểu thuyết Việt Nam tại Hội sách Tp HCM năm 2012. Vandanvieet.net trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!

Lời giới thiệu của Nhà sách FAHASA:
Một ngày cho trăm năm là cuốn tiểu thuyết lãng mạn, lãng mạn từ chi tiết cho đến nội dung cốt truyện. Nhưng xen lẫn và góp phần vào đời sống lãng mạn ấy là những cảnh đời thực, những nhân vật thực của những con người thực.
Bối cảnh của tiểu thuyết là vào năm 1975, khi đất nước ta ở vào giai đoạn có nhiều biến động lịch sử. Những ngày tháng cuối cùng của cuộc chiến là những ngày tháng người dân đất nước vỡ òa trong cảm xúc: vui có, buồn có, hy vọng có mà lo lắng cũng nhiều. Lo lắng vì đất nước được thống nhất nhưng còn lắm những khó khăn: đói kém, bệnh tật, dân tình thì túng thiếu trăm bề. Nhưng vượt lên tất cả những hoang mang, nghi kị mà hoàn cảnh mang lại, mỗi nhân vật, mỗi con người trong tác phẩm Một ngày cho trăm năm đã tự quyết định cho mình hướng đi riêng và cũng tự nắm giữ vận mệnh của mình. Tình người ở đây không được biểu hiện trực tiếp mà được đặt trong sâu thẳm mỗi con người rồi dịu dàng toát ra và lan tỏa.

Cái ý vị của tác phẩm là đây, tính nhân đạo sâu xa của tác phẩm cũng là đây. Với lối viết nhẹ nhàng của một nhà văn và lối phân tích, lập luận logic chặt chẽ của một giáo viên dạy toán, tác giả Nguyễn Bá Trình đã đưa người đọc đến rất gần với những con người năm ấy và chạm vào tâm hồn họ. Tác phẩm Một ngày cho trăm năm của nhà giáo Nguyễn Bá Trình đã đi sâu vào tình yêu lãng mạn, viết về tình yêu lãng mạn nhưng cái đích sau cùng mà người đọc cảm nhận được là tình người, là tình yêu thương đồng loại, là niềm tin tha thiết trước cuộc đời và quê hương đất nước… Sách phát hành tại hệ thống Nhà sách FAHASA, mời các bạn đón đọc!

LỜI GIỚI THIỆU của Nhà văn Triệu Xuân
Đây là tiểu thuyết đầu tay của nhà văn trẻ NGUYỄN BÁ TRÌNH. Trẻ, hiểu theo nghĩa là mới viết. và là tác phẩm xuất bản đầu tiên. Tác giả là nhà giáo, dạy môn toán trường trung học phổ thong, đã nghỉ hưu. Là người chuyên viết tiểu thuyết, tôi trân trọng những chi tiết thực, bối cảnh thực, nội dung hiện thực của tác phẩm này.

Những năm đất nước mới hòa bình thống nhất, dân tình chìm đắm trong khó khăn thiếu thốn của thời bao cấp, cộng với những hành vi, động thái phi nhân do đối lập về chính kiến, khiến tâm thế con người luôn hoang mang, nghi kỵ, hốt hoảng; vậy mà tình người vẫn luôn ấm áp, tỏa sáng… Tác phẩm toát lên tấm lòng của tác giả tha thiết với đồng loại, với cuộc đời, với đất nước, quê hương…

Nhà văn Triệu Xuân

[bichlien101046]

Thư cảm ơn

Cảm ơn anh HV đã đăng bài giới thiệu cuốn tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm lên Diễn đàn CLL. Tôi sẽ gởi nội dung để độc giả cùng chia sẻ sạu Chúc anh HV cùng gia đình vui khoẻ và hạnh phục NTBL

[bichlien101046]

Tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm của Nguyễn Bá Trình

14.07.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Lời Tác giả

Một ngày cho trăm năm là cuốn tiểu thuyết tình cảm lãng mạn, các nhân vật sống vào giai đoạn đất nước có nhiều biến động lịch sử. Tác giả cố gắng mô tả các sự kiện xã hội giai đoạn đó một cách trung thực để câu chuyện sinh động và hấp dẫn, không hề có ý tô hồng hay bôi đen với chủ đích nào khác.

Tên và hành động của các nhân vật cũng như tên các công ty, địa danh… hoàn toàn do tác giả hư cấu.

Những sai sót nếu có, tác giả xin nhận trách nhiệm và lắng nghe ý kiến phê bình của độc giả.

Trân trọng!

Tóm tắt câu chuyện

Phần một: Tuấn, một thanh niên trí thức miền Nam yêu nước.

Tuổi học sinh anh thầm yêu Hồng Liên, cô bạn gái cùng trường xinh đẹp, con chim sơn ca của trường huyện. Mối tình đầu tan vỡ, Tuấn vào lính Cộng hòa. Hồng Liên lấy Nghi, sĩ quan quân đội chế độ cũ. Trong thời gian ở quân ngũ, Tuấn nhận ra quyết định sai lầm của mình nên đã tìm cách đào ngũ. Anh trở về viêt báo chống chiến tranh. Năm 1975, Nghi bị Cách mạng bắt. Trong lúc Hồng Liên và đứa con trai là Lâm bảy tuổi đang chuẩn bị di tản khỏi thị xã Thùy Dương, nơi nàng đang làm việc tại bệnh viện thì Tuấn đến thăm. Không yên tâm để Hồng Liên di tản trong bom đạn một mình, Tuấn đã theo giúp đỡ hai mẹ con nàng. Chiến tranh chấm dứt. Liên mòn mỏi chờ tin chồng trong tình trạng thất nghiệp, đời sống gia đình trong buổi giao thời vô vàn khó khăn. Liên chịu gánh nặng nuôi con trai và cha mẹ già cùng với căn bệnh xã hội quái ác mà nàng mắc phải do một hoàn cảnh quá trớ trêu. Hồng Liên đã sống những năm tháng tận cùng của sự đau khổ.

Gia đình nàng như một chiếc thuyền nan đã bao lần suýt đắm trong phong ba. Và mỗi lần như thế, giữa biển khơi mênh mông, có chú cá voi hiện ra dùng lưng đẩy chiếc thuyền nan vào bờ. Con cá voi ấy chính là Tuấn, người đàn ông mang mối tình sâu nặng và câm nín trong lòng.

Với lòng dũng cảm tuyệt vời và đức hy sinh cao cả của người mẹ, cuối cùng chiếc thuyền nan của Hồng Liên cũng cập bến.

Phần hai: Giờ thì Lâm đã trở thành một kỹ sư tài năng. Anh đang mở công ty sản xuất thang máy và ấp ủ một giấc mơ lớn là chế tạo một loại máy biến tần có thể làm thay đổi ngành công nghệ thang máy trong nước. Người yêu của anh, Ngân một người bạn thuở trung học, tình cảm của họ gắn bó cho đến thời đại học. Giờ đây Ngân đang là một nhà thiết kế thời trang nổi tiếng. Và là chủ của của công ty thời trang mang tên nàng: Công ty Ngân Hà.

Một thời kỳ mới bắt đầu: Thời của nền kinh tế thị trường đầy biến động và nhiều thử thách cho những tài năng trẻ.

Công Ty thời trang Ngân Hà liên kết với tập đoàn may mặc AJB của Pháp mà người đại diện tại Việt Nam là Thành Tín, một Việt kiều lịch lãm trong kinh doanh. Nhờ vào tài năng của Ngân và sự dày dạn trên thương trường của Tín, hàng thời trang mang nhãn hiệu Ngân Hà nhanh chóng thâm nhập vào thị trường Châu Âu. Yêu cầu công việc làm ăn đã cuốn hút hai người như gắn chặt vào nhau. Nhiều lần Tín tỏ tình nhưng Ngân từ chối, nàng cho biết mình đã có người yêu.

Trong lúc công ty Ngân Hà đang lên như diều gặp gió thì công ty Lâm có chiều hướng sa sút. Một phần do thiếu vốn sản xuất, một phần anh phải tập trung đầu tư vào chiếc máy. Công ty anh bị sa lầy. Ngân đến gặp Lâm để bàn việc hỗ trợ vốn cho anh. Không ngờ trong lòng Lâm từ lâu đã nhen nhóm lòng ghen tức về chuyện gắn bó giữa Ngân và Tín. Vì tự ái, Lâm nhất định không nhận sự hỗ trợ của Ngân. Sự mâu thuân giữa hai người bùng nổ. Ngân đã hết sức giải thích cho Lâm rõ quan hệ giữa nàng và Tín chỉ thuần là quan hệ làm ăn, nhưng Lâm vẫn một mực không tin. Nhân công ty AJB tổ chức cuộc gặp mặt các đối tác làm ăn tại Paris, Ngân đã lên máy bay, một chuyến đi đầy nước mắt.

Trong lúc Ngân đang ở Pháp, thì Hải Dương cô bạn cũ của Lâm ởĐại học Bách khoa đến tìm anh nhờ ráp thang máy cho công ty mình. Nghe Lâm kể nội tình công ty anh, Hải Dương sẵn sàng bỏ vốn đầu tư vào việc nghiên cứu chiếc máy biến tần của anh mà theo Lâm, nó đang nằm vào công đoạn cuối và anh nhất định sẽ thành công nếu có vốn. Công việc đang tiến hành suôn sẻ thì Lâm nhận được giấy tòa gọi, có công ty kiện anh về tội lừa đảo. Lâm bị tạm giam để điều tra.

Giữa lúc Lâm sắp rơi vào hàm răng của bầy cá mập trong nền kinh tế thị trường, thì chú cá voi kia đâu đó giữa đại dương lại nổi lên cứu thoát anh.

Từ trại tạm giam về, Lâm nghe tin Hải Dương cùng một số bạn đã tìm ra nguyên nhân khiến chiếc máy của anh không đạt các thông số yêu cầu, và đã điều chỉnh xong.

Lâm tức tốc xuống hiện trường và hân hoan chứng kiến chiếc máy của mình chạy thử thành công.Lâm nhận được lời chúc mừng của bạn bè từ các nơi gọi đến nhưng anh cảm thấy vô cùng đau đớn khi nhận lời chúc mừng đầy cay đắng của Ngân gởi về từ thủ đô một đất nước phồn vinh hàng đầu Châu Âu.Đám cưới linh đình của Lâm được tổ chức sau đó.

Lâm cưới ai? Hải Dương, người đàn bà mang lại cho anh niềm vinh quang vào thời điểm anh gần như tuyệt vọng; hay Ngân, cô gái mà anh đã từng nghĩ không thể thiếu trong cuộc đời của mình?Mối tình sâu nặng giữa Tuấn và Hồng Liên kết thúc như thế nào?

Tất cả đều được giải đáp ở đoạn cuối của tập sách, xin dành để độc giả theo dõi.



PHẦN MỘT

SẮP ĐẶT CỦA SỐ PHẬN

1 - Đó là thị xã thuộc duyên hải miền Trung, nằm vắt vẻo trên bãi biển vòng cung với những rặng thùy dương xanh ngát. Giao thoa cùng vi vu bốn mùa gió thổi, tiếng sóng lúc trầm hung, lúc thổn thức, dạo nên khúc tình ca ngàn đời hát ru phố biển.

Đến thị xã vào những chiều nhạt nắng, bạn sẽ cảm nhận ra màu sắc của biển cũng là sắc màu của tâm hồn bạn, lời ru của gió trên những ngọn thùy dương cũng là điệu nhạc của lòng bạn.

Bởi thế nên du khách đã tặng cho thị xã này tên gọi đầy thơ mộng: thị xã Thùy Dương.

Câu chuyện bắt đầu tại Thùy Dương vào những ngày biến động lịch sử trọng đại: Mùa xuân năm 1975.

***

Trung tuần tháng ba năm một ngàn chín trăm bảy mươi lăm.

Lúc ấy đã gần bốn giờ chiều, thị xã Thùy Dương rơi vào sự yên tĩnh bất thường. Phố xá đóng cửa. Đường vắng. Ở góc phố có tiếng cửa sắt kéo nhẹ, một bà già hé nhìn ra, rồi vội vàng khép chặt lại. Tiếng còi hụ cấp tập phía Ghềnh Đá, nơi những trại lính đóng dưới chân núi sát bờ biển càng làm tăng sự thắc thỏm cho những ai còn ở lại. Con đường Nguyễn Hoàng vòng theo bờ biển vốn tấp nập, giờ này không một bóng người. Tàu thuyền nhổ neo đi đâu cả để lại một bãi biển vắng vẻ. Sóng từng đợt nối đuôi nhau kéo vào bờ như thể chúng đang rời bỏ nơi ẩn náu hàng ngàn triệu năm của chúng đâu đó ngoài tít khơi thăm thẳm, tiến vào đất liền khi thấy thị xã đang bỏ trống. Xa xa tiếng đại bác vọng về ì ầm hòa với tiếng sóng. Trên bầu trời chiếc L19 như một cánh chuồn bạc quần đảo một chặp rồi lẩn vào mây.

Trong căn nhà 47 Lê Văn Duyệt, Hồng Liên đang hối hả sắp xếp đồ đạc chuẩn bị di tản. Nàng chất vật dụng cần thiết vào túi quân trang. Thức ăn khô và nước uống cho riêng vào túi vải kaki. Túi còn lại đựng quần áo hai mẹ con nàng. Hồng Liên không biết có nên mang theo màn hay không, cuối cùng không còn chỗ nàng phải bỏ lại. Giá như dùng va li thì mang được nhiều đồ nhưng khó di chuyển. Thức ăn mang theo đơn giản là mấy lon đồ hộp, vài gói mì tôm cùng mấy ổ bánh mì. Nàng nghĩ, chắc di tản vài ngày nên chẳng mang theo làm gì nhiều ấy vậy mà cũng nặng trĩu mấy cái xách. Đồ uống là vài chai nước khoáng mang ở bệnh viện về cùng ít quả cam Sơnkit đóng hộp của quân đội Mỹ. Hồng Liên không quên mang theo chiếc radio Panasonic để theo dõi tình hình chiến sự nóng bỏng tại thị xã Buôn Mê Thuột, nơi Nghi, chồng nàng là đại úy phi công trực thăng đang đóng quân ở sân bay dã chiến của thị xã cao nguyên đất đỏ này.

Cách đây ba hôm, Hồng Liên nghe đài BBC đưa tin chính phủ Sài Gòn hoàn toàn mất liên lạc với thị xã Buôn Mê Thuột. Sau hai ngày đêm giao tranh ác liệt, Sư đoàn 23 bộ binh quân đội Cộng hòa án ngữ tại đây đã tan rã hoàn toàn. Hồng Liên gan ruột như có ai cào xé, đôi mắt đỏ mọng, sưng húp vì khóc mấy hôm nay. Chiếc radio luôn ở bên cạnh chờ nghe tin liên quân Việt Mỹ tái chiếm tỉnh lỵ Dăk Lăk. Đã hai ngày nữa trôi qua vẫn chưa có tin gì mới. Hồng Liên lại vừa được tin bệnh viện thị xã Thùy Dương nơi nàng đang làm việc đã di tản sáng nay. Chính lúc này con trai nàng, cu Lâm vừa tròn bốn tuổi đang lên cơn sốt, bác sĩ chẩn đoán sốt siêu vi biến chứng qua phổi.

Trên giường cu Lâm nằm sốt mê man bên đống áo quần vung vãi. Nàng đã cho con uống trụ sinh liều cao và thuốc hạ nhiệt nhưng vẫn chưa công hiệu. Vừa xếp đồ đạc Hồng Liên vừa quay sang giường con, nói với người đàn ông đứng cạnh:

- Chú Tuấn giúp tôi kẹp nhiệt lại coi cháu đã hạ sốt chưa, ống nhiệt trên đầu giường đó. Ủa, cái áo này nhét vào rồi sao còn đây?- Hồng Liên cứ luýnh quýnh bỏ ra bỏ vào mấy thứ đồ dùng. Ngừng tay, nàng để mắt theo dõi Tuấn kẹp nhiệt cho con. Hồng Liên thấy Tuấn vụng về khi cầm cái ống nhiệt bằng ngón cái và ngón giữa rồi nàng chợt nhận ra ngón trỏ của anh bị cụt mất hai lóng, tâm trạng đang hoang mang Hồng Liên không để tâm tới, chỉ biết anh đã đặt ống nhiệt sâu gọn trong nách con. Nàng yên tâm trở lại công việc.

Tuấn năm nay khoảng trên dưới ba mươi. Dáng người cao và hơi gầy, da ngăm đen, tóc húi cao. Đôi mắt sắc sảo phía đuôi hơi xếch vẻ ương ngạnh. Làn ria mép rậm trên đôi môi dày thấp thoáng một nụ cười ẩn hiện đâu đó trên khuôn mặt điển trai

Tuấn trước đây là người cùng thôn với Hồng Liên. Hai nhà chỉ cách nhau chừng hai ba trăm mét, ở hai bên bờ con kênh dẫn nước tưới cánh đồng An Hòa. Con kênh đã từng mang những chiếc thuyền giấy tuổi thơ mà Tuấn thường thả xuống với hy vọng Hồng Liên sẽ vớt được khi trôi qua trước nhà nàng.

Thời trung học đệ nhất[1], dưới mái trường An Hòa, Tuấn và Hồng Liên học chung một khối, cùng che bóng hàng cây xà cừ trên đường đến lớp. Hồi đó Tuấn là một học sinh tinh nghịch đến táo tợn nhưng học lại rất giỏi. Không năm nào cậu học sinh gầy guộc, đen đủi ấy không bị thầy hiệu trưởng mời lên khiển trách- Cảnh cáo trước cờ thì xi- nhê gì với nó! Các bạn đã nói về Tuấn như vậy. Các giáo sư[2] đều coi Tuấn là một học sinh cá biệt. Nhưng cũng nhờ tính táo tợn và gan lì ấy Tuấn đã cứu sống ba nữ sinh suýt chết đuối trong một mùa lũ khi xuồng qua sông An Hòa bị lật. Tuấn phóng ra giữa dòng nước chảy xiết cứu được hai người, đến người thứ ba Tuấn đưa vào nửa chừng thì đuối sức và cả hai bị nhận chìm, may nhờ bà con trong thôn ra cứu kịp. Ở trạm xá vừa tỉnh dậy cậu ú ớ:

- Con… Liên… có sống không?- Cậu đã làm xúc động đến rơi nước mắt những người xung quanh.

“Con Liên” là cô nữ sinh thứ ba được Tuấn cứu và cô bé năm xưa giờ đang ngồi sắp xếp đồ đạc chuẩn bị di tản trước mắt anh.

Khác hẳn tính Tuấn, Hồng Liên dịu dàng, tươi xinh duyên dáng, là con chim họa mi của đội văn nghệ nhà trường. Hồng Liên thường bị đám tiểu yêu trong xóm An Hòa Đông trêu ghẹo, Tuấn trở thành vệ sĩ tự nguyện cho cô bé hồi nào không hay, bởi đứa nào nghe đến tên Tuấn cũng sợ xách dép chạy không dám ngoái đầu nhìn lại.

Sau khi đậu trung học đệ nhất cấp, con chim họa mi không còn hót cho trường mình nữa. Hồng Liên đã ra Huế học trường cán sự y tế hệ 9+3. Nửa năm sau Tuấn cũng chuyển trường lên Pleiku. Bước rẽ ấy đã chẻ đôi cuộc đời Tuấn sau này, phần đời dành cho anh là những tháng năm mất mát, hụt hẫng.

Năm Hồng Liên tốt nghiệp Trường Cán sự y tế thì Tuấn đang học lớp đệ nhất[3]. Nghe tin ở Huế Hồng Liên đã có người yêu, Tuấn đang chuẩn bị thi tú tài hai đột nhiên bỏ học xin vào lính Cộng hòa. Ngày Tuấn mãn khóa quân trường Thủ Đức anh có về thăm Hồng Liên một lần, lúc đó nàng đã mua nhà ở thị xã Thùy Dương và làm việc tại bệnh viện. Phải chăng con chim họa mi ấy đã đạt được đỉnh cao để có thể cất lên tiếng hót hay nhất của nó? Loài chim này vốn là thế, không bao giờ chịu hót trên mặt đất thấp thỏi.

Nghĩ vậy nên Tuấn tự nhủ nếu mình là con chiên ngoan đạo thì anh sẽ quì bên tượng Chúa cầu nguyện cho hạnh phúc của người mình yêu và đức Chúa Trời sẽ thông cảm với anh là tại sao anh cầu nguyện cho người mình yêu được hạnh phúc mà lòng anh lại đau khổ nhường ấy.

Đã mấy năm trôi qua, hôm nay đột nhiên Tuấn trở về thăm nàng giữa thời điểm dân thị xã di tản gần hết khi nghe quân cách mạng đã làm chủ hoàn toàn thị xã Buôn Mê Thuột.

May mắn có Tuấn đến thăm, Hồng Liên nhờ anh theo dõi nhiệt độ cho cu Lâm để nàng rảnh tay thu xếp.

- Cháu sốt bốn mươi độ- Tuấn nói với Hồng Liên.

- Trời, đã uống thuốc hạ nhiệt rồi sao không giảm- Nàng dừng tay chạy xuống bếp hòa một thau nước ấm, với chiếc khăn trên móc, vội đưa Tuấn nhờ đắp trán cho cu Lâm.

- Bệnh viện còn ai ở lại không?- Tuấn hỏi trong lúc tay không ngừng vã nước ấm lên người đứa bé.

Hồng Liên như không nghe Tuấn hỏi, nàng lấy hết sức gút thật chặt miệng bao quân trang rồi buộc hai chiếc xách lại với nhau, thở sâu vào lấy hơi, lát sau mới nói:

- Phải buộc chặt hai cái xách với nhau cho khỏi bị bỏ sót. Sáng nay những bệnh nhân nặng và nhân viên điều trị di tản hết rồi. Bệnh nhẹ cho xuất viện chỉ còn vài ba nhân viên hành chánh và bác sĩ giám đốc. Họ sẽ di tản chuyến cuối cùng vào ngày mai. Chú khui chai nước khoáng trên tủ cho cháu uống giùm tôi.

- Sao lúc sáng Hồng Liên không di tản cùng họ luôn?

- Tôi đang nghỉ phép con ốm. Chiều nay lên bệnh viện nhận thuốc mới hay.

Hồng Liên nhớ lại sự việc xảy ra cách đây mấy tiếng. Lúc đó khoảng 13 giờ hơn, nàng lấy xe honda đưa con đến bệnh viện để nhận thuốc. Bước vào cổng, cảnh quang vắng vẻ rờn rợn. Nàng chạy sang phòng cấp cứu nơi làm việc hằng ngày của mình. Cũng vậy. Một số y cụ đắt tiền đã chuyển đi đâu hết. Dọc theo khu 4, Hồng Liên ghé mắt nhìn vào các phòng, giường nào cũng trống không, đến phòng cuối nàng thấy một người đàn ông đang bón nước cho vợ bên cạnh mấy cái túi đã buộc sẵn.

Hồng Liên bồng con rẽ qua kho thuốc, cửa mở toang hoác, thùng giấy, chai lọ bừa bãi, cảnh tượng giống như vừa bị cướp phá. Định rẽ vào phòng giám đốc Hồng Liên bất chợt gặp Hạnh. Luýnh quýnh nàng hỏi tiếng được tiếng mất:

- Sao bệnh viện di tản mà em không tin cho chị một tiếng?

- Em nhớ, nhưng không làm sao chạy tìm chị được. Tám giờ sáng có lệnh di tản, đến mười hai giờ trưa mới chuyển hết bệnh nhân nặng và đồ đạc lên xe, xong là xe chạy liền. Cháu bớt sốt không chị.

- Chưa. Bệnh viện còn ai ở lại nữa không?

- Giám đốc, chị Hoa…

- Thôi, để chị sang chị Hoa thử, mà sao em chưa đi?

- Yêu cầu công tác chị à.

Hồng Liên ngạc nhiên trước thái độ bình tĩnh của Hạnh, nàng thì hai chân hổng bám đất, mà Hạnh tỉnh khô như chẳng có chuyện gì.

Hạnh tốt nghiệp Trường Cán sự y tế Huế về công tác tại Thùy Dương, vừa rồi được cử làm điều dưỡng trưởng thay bác Tám mới nghỉ hưu cách đây mấy tháng. Hạnh nhỏ tuổi hơn Hồng Liên, nhưng trong quan hệ đồng nghiệp, cách xử lý công việc, ai cũng có cảm tình và nể trọng tư cách của Hạnh.

Hồng Liên bồng con qua phòng bác sĩ Mãnh giám đốc, nàng quên rằng thường ngày muốn gặp giám đốc phải ăn mặc nói năng thế nào: chiếc mũ y tá đội lệch chút xíu, đôi tất kéo lên không cân, bảng tên không ngay ngắn… lập tức bị giám đốc gọi lên giáo huấn- Đúng ba mươi bảy phút mười lăm giây- Có lần Hiền, bạn Hồng Liên, đã tính như vậy- về trang phục của một nhân viên y tế. Ấy thế mà hôm nay Hồng Liên lôi thôi thế này, với bộ dạng ấy nàng hớt hải đâm sầm vào phòng bác sĩ rồi chợt khựng lại: cửa mở banh, bàn làm việc vắng chủ bình hoa đổ nghiêng, những cánh hoa héo úa rơi vãi tung tóe.

Ý nghĩ nhân viên đã di tản chỉ sót mấy người nghỉ phép như mình làm Hồng Liên bật khóc. Cu Lâm bị kẹp chặt quá kêu đau- Để má cõng- Nàng nới lỏng vòng tay rồi vác con lên vai chạy qua hồ nước đi vào khoảng sân, thấp thoáng sau mấy bụi trúc đào nở thắm, bà Hoa đang nói chuyện với ai đó.

- Chị Hoa! Chị Hoa! Mọi người di tản hết sao chị không tin em với.

- Bác sĩ Mãnh, chị và mấy người bên phòng hành chánh chưa đi mà, chuẩn bị khi nào có xe chị kêu, nhớ ở nhà đừng đi đâu xa nhé.

- Dạ, em về. Chị đừng quên đấy.

Đường vắng, Hồng Liên rú ga lao như bay, gần đến nhà xe hết xăng, nàng bỏ xe vác con chạy bộ, đến ngõ thấy dáng ai quen quen đang đứng đợi trước cửa, nhìn kỹ thì ra Tuấn.

Tuấn tiếp tục đắp nước cho cu Lâm, mình nó như con tôm hấp hơi. Bỗng nhiên anh thấy nó rùng mình, các ngón tay co quắp, miệng sủi bọt. Tuấn la to:

- Chết! Cu Lâm co giật Hồng Liên ơi!

Hồng Liên đang mở xách vải định cho thêm mấy quả cam vào, nghe Tuấn gọi, nàng hốt hoảng buông mấy quả cam rơi lăn lóc xuống nền rồi chạy đến. Cu Lâm giật giật hai tay, mắt môi trắng bệch, Hồng Liên nói như thét:

- Nhanh lên! Cắt đôi quả cam cho tôi!

Tuấn cạy miệng thằng cu, Hồng Liên vắt nước cam. Lát sau, cu Lâm buông lỏng hai tay, nhắm mắt thở đều, nó đã hết co giật. Hồng Liên ôm con vào lòng khóc thút thít.

- Thôi nghe con, má sợ lắm rồi!

Chợt cu Lâm cựa quậy mở mắt thấy má, nó cười nhợt nhạt.

- Cha mày, làm má sợ hết hồn.

Hồng Liên chưa hết run. Mỗi lần sốt cao, cu Lâm thường hay co giật, nhưng không lúc nào nàng rối lên như bây giờ. Có lẽ do tâm trạng mình mấy hôm nay không ổn định, Hồng Liên nghĩ thế. Rồi ngày mai sao đây, loạn lạc như thế này không có Nghi bên cạnh liệu nàng có đủ sức bảo vệ cho hai mẹ con không? Hồng Liên rơi nước mắt.

- Cháu bớt sốt rồi, để đấy tôi chăm cho- Tuấn giục- Hồng Liên sang dọn dẹp gấp lên rồi đến bệnh viện nhỡ có lệnh di tản sớm.

Hồng Liên đặt con nằm xuống, nàng đứng dậy chợt thấy đôi chân mình yếu hẳn, hai đầu gối muốn khuỵu xuống phải vịn thành giường mới đứng vững. Thấy vậy, Tuấn an ủi:

- Đừng lo, để tôi cùng đi đưa cháu lên bệnh viện.

2 - Khoảng bảy giờ ba mươi, sân bệnh viện mỗi lúc một đông, các nhân viên còn sót lại đã lần lượt tập trung để kịp di tản chuyến cuối cùng. Họ đem theo người thân, thậm chí có người còn mang theo cả tủ lạnh, tivi. Họ ngồi từng đám bàn tán đủ chuyện: “Xe tăng T54 của quân giải phóng tiến sát thị trấn Phú Tây, cách thị xã Thùy Dương chưa đầy ba mươi cây số”; “Tổng thống Thiệu đã có lệnh di tản chiến thuật khỏi thị xã Pleiku”… Một cụ già giọng trọ trẹ: “Tui không muốn đi, chỉ tại thằng con tui nó nói: Bọn Mỹ không giữ được thì chúng sẽ san thành bình địa hết. Ba cứ ở lại đó một mình. Nó nói vậy cha tui cũng không dám ở lại”.

Trong đêm tối mọi người mong thấy một ánh hỏa châu, một tiếng súng hoặc một tín hiệu gì đó chứng tỏ là lính Cộng hòa còn ở lại, nghĩa là họ chưa bị bỏ rơi. Nhưng tuyệt nhiên, không ai nghe thấy gì ngoài tiếng sóng biển bủa vây và màn đêm như quánh lại, tưởng chừng những điều họ mong đợi đã bị tiếng sóng gầm gừ kia nuốt chửng hoặc đã bị chôn vùi trong màn đêm đặc sệt ấy.

- Sao trong gara không có xe nào hết?

- Bác sĩ giám đốc sao không thấy tới?

- Người đông vậy sao chở hết?

Có giọng người đàn ông càu nhàu:

- Chết tiệt! Còn đem theo cả bà con họ hàng nữa chứ.

- Lo gì, thế nào bác sĩ giám đốc cũng đuổi người lạ xuống.

Dưới ánh sáng lờ mờ hắt từ bóng đèn nê on bắt trước tiền sảnh bệnh viện, Hồng Liên trải chiếc drap màu xanh lên nền xi măng cho cu Lâm nằm, cuộn chiếc khăn tắm làm gối. Nàng sờ tay lên trán con, yên tâm vì thấy cu Lâm đã hạ sốt. Ngồi bó gối cạnh nàng là Hiền làm ở phòng hồi sức, sau lưng là Hải, chồng Hiền, thiếu úy cảnh sát tại chi khu Phú Tây đào ngũ về. Biết chồng đào ngũ, Hiền nửa mừng nửa lo. Dù sao hoàn cảnh này có chồng bên cạnh là hạnh phúc hơn cả. Nghĩ đến Nghi, chồng Hồng Liên hoặc Mãn, chồng Thuần giờ này không biết sống chết ra sao, Hiền thấy mình may mắn, nàng hỏi Hồng Liên:

- Có tin gì của anh Nghi chưa chị?

Hồng Liên im lặng lắc đầu. Hiền nhìn Tuấn đang đứng hút thuốc tựa lưng vào cột tiền sảnh cách đấy chừng vài bước, hỏi nhỏ:

- Ai vậy?

- Chú Tuấn, bạn anh Nghi, cùng quê với mình- Hồng Liên nhìn Tuấn rồi giải thích với Hiền- Tuấn về phép bị kẹt lại.

Hồng Liên chỉ nói qua loa, thực tình nàng không biết Tuấn đang làm gì, ở đâu và sao lại có mặt ở thị xã vào lúc này.

Tuấn ném đót thuốc lá ra xa tạo thành một vết lửa nhỏ bắn ra những tia sáng li ti rồi tắt dần trong bóng tối. Anh bước đến ngồi xổm xuống cạnh ba người. Hồng Liên giới thiệu vợ chồng Hải với Tuấn. Họ cảm thấy vững bụng hơn khi có nhiều người cùng đi, nhất là có đàn ông trong hoàn cảnh này.

Tiếng bàn tán rì rầm của đám người chạy loạn dần lắng xuống. Họ im lặng nghe ngóng chờ đợi. Trong đầu mỗi người nghĩ về một viễn cảnh khác nhau. Có tiếng chân lạc xạc. Dáng cao lêu nghêu của một người đàn ông từ trong bóng tối phía gara tiến tới, giọng không to và hơi ngòng ngọng:

- Sáng mai mới di tản, bác sĩ giám ốc có lệnh: Chỉ nhân viên bệnh viện và con cái mới i theo xe, không ai ược mang theo người thân hay ồ ạc.

Nói xong bóng đen trở lại hướng cũ và mất hút. Hồng Liên nhận ra giọng nói của chú Mau bảo vệ.

- Họ nói mặc họ, sáng mai có xe anh cứ lên- Hồng Liên nghe giọng Bích y tá trại 4 khoa ngoại, có lẽ cô ta dẫn theo bạn trai hay bà con gì đó. Tuấn đứng dậy kéo Hải ra trước cổng bệnh viện phía cây dương liễu thì thầm trao đổi với nhau gì đó, rồi thấy hai người đi ra ngoài cổng. Lát sau cả hai trở lại.

Hiền hỏi chồng:- Chú bảo vệ nói vậy tính sao anh?

- Để sáng mai hãy hay, bây giờ hai bà cố ngả lưng một chút đi.

Nói vậy nhưng hai người đàn bà vẫn ngồi bó tay lên gối gục đầu lo lắng, lúc này chẳng ai tài nào ngủ được. Tuấn vẫn ngồi cạnh Hải. Hồng Liên chẳng hỏi gì anh nhưng lòng nàng hết sức lo lắng nếu Tuấn bị bỏ lại trong chuyến đi sáng mai. Không phải lo cho Tuấn mà lo cho hai mẹ con nàng. Tuấn thọc tay vào túi lấy gói thuốc lá Salem ra mời, Hải khoát tay không hút. Anh đứng dậy bước ra xa mồi thuốc. Trong bóng tối loang loáng ánh đèn, đóm lửa đầu thuốc chốc chốc lại lóe lên lờ mờ bộ ria mép của Tuấn.

Cuối cùng thì cả Hồng Liên và Hiền cũng nằm co quắp trên tấm drap ôm con chập chờn vào giấc ngủ đầy ác mộng.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

Tiểu thuyết Một ngày cho trăm năm của Nguyễn Bá Trình

15.07.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Trời tháng ba khá lạnh về đêm, gió biển ào ào thổi. Hải tựa lưng vào vách ngáy nhè nhẹ, Tuấn hết châm điếu thuốc này đến điếu khác, thỉnh thoảng anh đi quanh một vòng rồi trở lại ngồi xuống cạnh Hải.

Khoảng năm giờ sáng có tiếng động cơ nổ nghe xa xa, sau rõ dần rồi dừng lại trước cổng bệnh viện. Hai luồng ánh sáng đèn pha quét lên đám người nằm lổn ngổn trên sân. Môt chiếc xe từ từ lăn bánh vào. Hai luồng sáng khác lại tiếp tục quét lên. Những thân người nằm im bất động đột nhiên cựa quậy.

- Có xe! Có xe!

Như câu thần chú, hai tiếng ấy kêu tới đâu thì những thân người co quắp bất động đột nhiên vùng dậy và trong óc họ đã thoáng thấy bóng thiên đường.

- Tới hai chiếc!

Tiếp đó là cảnh náo nhiệt, người bồng con, kẻ xách gói ùa đến hai xe vừa tới. Chiếc đến trước có người mở cửa bước ra. Trong ánh sáng mờ đục hơi sương buổi hừng đông thoáng dáng cao gầy của bác sĩ Mãnh, trông tóc bác sĩ bạc hơn mọi khi không biết có phải do sương mai? Theo sau là chú Mau bảo vệ. Từ xe thứ hai bà Hoa trưởng phòng hành chánh bước xuống. Hạnh tự lúc nào đã đến bên bà Hoa.

- Ai có con nhỏ lên xe này- Bác sĩ chỉ chiếc thứ hai, cố lấy phong độ ông dõng dạc:- Chỉ nhân viên bệnh viện và con mới được lên xe. Ông nhìn quanh một vòng rồi tiếp:- Không ai mang theo bất cứ đồ đạc gì.

Đám người hỗn loạn nháo nhào chạy ra xe, Tuấn chỉ tay nói nhanh:

- Hồng Liên và Hiền bồng hai cháu ra xe lẹ đi. Bỏ đồ đạc lại, đến đó có anh em tôi.

Nói xong Tuấn túm bao quân trang, hai nách kẹp hai xách đẩy Hải chạy nhanh ra chiếc xe có bà Hoa và Hạnh đang đứng. Hải định chui vào xe thì bà Hoa chặn lại, nhanh như chớp Tuấn rút khẩu súng ngắn chĩa thẳng vào bà Hoa gằn giọng:

- Bà muốn di tản hay ở lại đây?- Vừa nói Tuấn vừa đẩy Hải chúi gập vào xe. Bà Hoa buông thõng hai tay, mặt tái mét. Hạnh trừng mắt nhìn Tuấn, anh né tránh ánh mắt Hạnh.

Lần đầu tiên ánh mắt sắc sảo của Tuấn chịu lẩn tránh cái nhìn của đối phương. Không phải sợ. Lúc ấy anh không còn tâm trí để lý giải sự thất bại đó. Sau này mỗi lần nhớ lại, Tuấn nghiệm ra cái mặc cảm của người đàn ông dùng vũ lực uy hiếp phụ nữ để thực hiện ý đồ cá nhân đã quật ngã ý chí kiên cường vốn có trong Tuấn. Còn một điều nữa, hình như lúc đó Hạnh đã nhận biết việc làm quỷ quyệt của anh. Trong đôi mắt Hạnh, anh đã thấy được rõ ràng ánh mắt cô giáo hướng dẫn năm xưa với lời cảnh cáo:- Thôi đi, không hành động quỉ quái nào của em qua nổi mắt tôi đâu…

Biết vậy thì tại sao lúc đó Hạnh không ngăn anh và Hải lại? Mãi sau này, lâu lắm, gặp lại Hạnh, điều thắc mắc của anh mới được giải tỏa.

Khi Hải lọt thỏm vào xe thì Hồng Liên vừa đến sát sau lưng Tuấn, anh ném vội bao quân trang và hai túi xách vào, ôm lưng nàng nhấc bổng hai mẹ con đẩy lên xe. Anh cũng làm vậy với mẹ con Hiền. Xong, Tuấn lên xe không hề gặp sự cản trở nào.

Hai xe đã sập cửa, trên sân bệnh viện trật tự vãn hồi. Những người không lên được ngơ ngác nhìn nhau. Đồ đạc bừa bãi khắp sân. Người đi khóc, người ở lại cũng khóc. Họ vẫy chào nhau như không bao giờ còn gặp lại. Lúc trời vừa sáng, xe rời bệnh viện. Đi một khoảng khá xa, bấy giờ bà Hoa mới lấy lại hồn, nhìn lui tìm kiếm chợt bà hỏi:- Hạnh ngồi đâu, Hạnh ơi?

- Khi xe chạy tôi thấy cô ấy còn ở dưới.

- Trời đất! Sao không gọi nó lên? Giờ sao đây?

Tài xế gắt:- Thôi xa rồi, để cô ta tìm cách vào sau.

3 - Qua đêm 10 tháng ba, sau những đợt pháo kích dữ dội quân Giải phóng vào được thị xã Buôn Mê Thuột và đã chiếm các vị trí trọng yếu… Một số lính Cộng hòa vượt làn đạn trốn khỏi thị xã. Trong những người trốn thoát có đại úy phi công Nghi và bốn người thuộc lực lượng ứng chiến sân bay: trung úy Ngọc đang bị thương khá nặng ở tay phải, trung sĩ Lê với hai tân binh Tân và Á.

Sau khi thoát vòng vây an toàn họ đã ở trong rừng hai đêm. Vết thương của Ngọc ra nhiều máu. Cả nhóm dừng lại băng bó cho anh. Nghi bàn cách thay nhau cõng Ngọc. Dưới tán lá cao su, họ len lỏi vào rừng rồi nhắm hướng Cheo Reo đi xuống với hy vọng gặp lính Quân đoàn 2 đóng tại đó. Họ không đi theo quốc lộ 14 vì nghĩ thế nào quân Giải phóng cũng đã cắt đứt con đường huyết mạch dẫn vào Sài Gòn này. Trong nhóm, người thì bảo nên theo quốc lộ 27 vòng lên Đà Lạt rồi xuống Sài Gòn, người thì bảo theo quốc lộ 26 xuống Nha Trang, đó là con đường ngắn nhất đến thủ phủ cuối cùng của họ. Nhưng các ý kiến đều bị Nghi bác bỏ. Nghi nói:- Mọi quốc lộ giờ này đều là đường chết, chỉ có cắt rừng mà đi may ra còn sống sót.

Trời tối, họ dừng lại. Ngọc luôn miệng kêu khát và đòi cho anh ta chết:

- Bỏ tao xuống, trước sau gì tao cũng chết. Tụi bây chạy đi!

- Gắng lên! Đến Cheo Reo sẽ vào quân y viện.

Ngọc sốt cao, máu không cầm, la khản giọng toàn thân co giật:

- Nước! Nước! Khát quá! Khô hết trong người cả rồi còn gì nữa mà sống, để tao chết… tụi bây ác quá!

Nghi đưa mắt nhìn Lê. Bất chợt bắt gặp ánh mắt của Nghi, không phải, đó là đôi mắt của thần chết, Tân chợt hiểu, anh ta la hoảng: - Không! Đừng! Để em cõng anh Ngọc!

Dụi mắt, Tân quay sang Ngọc:

- Gắng lên anh Ngọc! Tụi em không bỏ anh đâu.

Cuối cùng phải lấy nước tiểu cho Ngọc uống, Tân cởi áo lót băng chặt, vết thương bớt chảy máu.

Trời tối, Nghi chia phiên thức canh chừng. Đến phiên mình, Lê nghe tiếng khóc rấm rứt từ trong bóng tối cạnh gốc cây, Lê hỏi nhỏ:- Thằng Á phải không? Mai đến Cheo Reo rồi, ráng ngủ một chút đi.

Ngọc lại la to vật vã, Lê quay sang bụm miệng Ngọc:

- Trời! Cố chịu đi! Đừng la! Muốn chết cả đám hả?

Suốt đêm Nghi không tài nào chợp mắt. Núi rừng cao nguyên về đêm quá lạnh. Cheo Reo còn hay mất? Nếu mất, mình về đâu? Thôi để sáng hãy tính. Nghi tự nhủ rồi cố nhắm mắt. Được một lát có tiếng Lê gọi nhỏ bên tai.

- Đại úy, sáng rồi.

Nghe gọi, mọi người cùng bật dậy, hình như chẳng ai ngủ được. Có tiếng vỗ cánh sột soạt trên cây, một vài vệt sáng xuyên qua tán lá.

- Ngọc sao rồi?- Nghi hỏi.

- Cả đêm gào thét giờ mới thiếp được một lát.

Sợ mọi người bỏ Ngọc lại, Tân nói:- Để em với Á thay nhau cõng anh Ngọc, hai anh cứ chạy một mình đi.

- Đại úy?

- Chừ mà còn trung đại quái chi nữa, gọi tên cho quen. Bứt mấy cái mai trên cầu vai thằng Ngọc đi!- Vừa nói Nghi vừa tháo bỏ những bông mai đen trên cổ áo mình- Vứt mẹ hết đi!

- Giờ đi hướng nào đại úy Nghi?

- Đ.m. Bảo rồi không nghe sao? Đợi chút sáng, tao lên chỗ cao xem mới biết.

Trời sáng hẳn, Nghi leo lên cây cao vẹt cành cho thoáng cố nhìn bao quát rồi xác định: Mình đang ở lưng chừng sườn núi, dưới là thung lũng. Phóng mắt sang phía bên kia Nghi chú ý một vạt núi lở đất bazan đỏ quạch như vết lở lói trên thân con voi già khổng lồ phủ phục. Đúng rồi, Nghi đã xác định được vị trí mình đang đứng. Vùng rừng núi này trực thăng của Nghi đã từng quần thảo bao nhiêu lần. Nghi tuột xuống nói với mọi người:

- Chúng ta men xuống sườn núi đi qua bên kia thung lũng sẽ gặp vạt núi lở- Vừa nói Nghi vừa vạch tay xuống đất- Dưới sườn lở có con suối mùa này đã khô, cứ đi dọc theo con suối khoảng mười cây số sẽ gặp rừng tranh- Nghi đặt hòn đá vào vị trí anh vừa nói, hướng dẫn tiếp:

- Hết rừng tranh bên trái là bản làng dân tộc Ê Đê. Đến đó đừng vào, cứ đi nữa. Quẹo phải đi thẳng …

- Sao ta không vào đấy dừng chân nghỉ lấy sức rồi đi tiếp? Sợ anh Ngọc…

- Chỗ nào nên dừng chỗ nào không tao biết, tụi bây cứ nghe tao- Nghi bật dậy:- Ta đi thôi, thằng Á cõng thằng Ngọc- Nghi nhìn Ngọc lầm bầm gì đó.

Theo sự hướng dẫn của Nghi, họ đã đến con suối khô. Sợ bị phát hiện, cả nhóm không dám đi theo lòng suối, mà len lỏi dưới những tàn cây lúp xúp dọc theo bờ. Đã nửa ngày như vậy. Ngọc nằm vắt trên vai Á không biết anh ta ngủ hay bị ngất mà không nghe rên nữa.

Xa xa họ đã bắt đầu thấy những ụ mối trồi lên giữa màu xanh nhấp nhô bạt ngàn.

- Rừng tranh!- Tân reo lên.

Nghi thét:

- Cúi rạp xuống chạy, nhô đầu lên là chết đấy.

Đang chuẩn bị vượt rừng tranh họ chợt chững lại, khi nghe tiếng ù ù như dậy lên giữa rừng tranh.

- Có máy bay!

Trên bầu trời, xuất hiện chiếc L19, bay khá thấp ngược về phía họ. Như phản xạ tự nhiên Nghi nhảy lên ụ mối, chiếc mũ nồi trên tay anh ta đưa cao quay quay làm tín hiệu để trên máy bay nhận ra họ, cả bốn người cùng vẫy vẫy. Chiếc L19 bay lướt qua đầu.

- Đ.m. Nó bay mất rồi!- Nghi thất vọng chửi thề.

- Nó thấy bọn mình rồi tụi bay ơi- Chợt Lê reo lên.

Chiếc L19 chao cánh hai lần rồi lượn vòng lại. Khi bay qua trên đầu bọn Nghi nó lại chao cánh hai lần nữa.

- Nó chào tụi mình đấy.

Quần đi quần lại ba vòng cuối cùng chiếc L19 bay thẳng, lệch hướng cũ khoảng 60 độ, một làn khói đỏ rực xịt ra sau đuôi.

- Nó chỉ hướng cho chúng ta đi đó. Có phải đó là hướng về Cheo Reo không anh Nghi?

Nghi lắc đầu:

- Hướng có địch đấy, nếu chỉ hướng cho ta thoát nó sẽ xịt khói màu xanh.

Nghi vừa nói dứt lời một loạt đạn chéo chéo vút qua mang tai mấy người.

- Lộ rồi! Nằm xuống!- Nghi thét to.

Có tiếng Ngọc kêu đau, Á ném anh xuống đất khá mạnh tay. Lẩn khuất dưới rừng tranh phía sau các ụ mối, một giọng nữ trong loa trong trẻo nhưng không kém phần dõng dạc:

- Các anh đã bị bao vây! Hãy bỏ súng và đầu hàng, sẽ được Chính phủ Cách mạng khoan hồng!

- Alô! Alô!- Giọng nữ lặp lại- Các anh nghe rõ chưa?

- Đ.m cùng chết cả- Nghi lần thắt lưng rút quả lựu đạn, tay trái định móc khuy, chợt một người từ sau chồm tới đè lên anh ta, hai tay bóp chặt bàn tay phải Nghi, đồng thời chặn đầu gối lên tay trái buộc Nghi buông trái lựu đạn. Một giọng nói hổn hển bên tai Nghi:

- Đừng anh Nghi, em còn mẹ già, anh còn vợ con, em lạy anh!

Nghi nhận ra giọng của Tân. Quả MK2 lăn khỏi tay Nghi chưa kịp rút chốt.

Sau khi bị bắt mấy ngày, Tân và Á được trả tự do, Ngọc được quân Giải phóng đưa vào trạm xá để điều trị vết thương, Nghi và Lê thì chuyển đến một trại giam ở một vùng rừng núi thuộc tỉnh Pleiku, tù binh gọi chỗ đó là trại K15.

4 - Hai chiếc xe di tản của nhân viên bệnh viện Thùy Dương đỗ ngay trước cổng trường Nguyễn Công Trứ thị xã Nha Trang. Bác sĩ Mãnh và bà Hoa bước xuống, họ trao đổi gì đó rồi mở cửa, mọi người nhảy ra vây quanh bác sĩ Mãnh nghe chỉ thị:

- Bây giờ đến Nha Trang an toàn rồi, ai có nhà người quen tìm chỗ ở lại. Nếu không, tạm thời tá túc tại trường này. Im lặng nghe tôi nói! Đi đâu cũng thường xuyên liên hệ tại đây để biết tin tức, tôi sẽ liên lạc với Bộ hằng ngày, có gì mới tôi thông báo ngay. Có ai thắc mắc gì không? Lương tháng ba hả? Khi nào có, tài vụ sẽ mang sang đây phát. Còn gì nữa không nào?

- Thưa bác sĩ sao ta không đến bệnh viện Nha Trang cùng mấy người đi trước?

- Bên đó chật cứng rồi, cứ ở tạm đây. Tình hình này coi chừng cũng không mau được đâu, phải chịu khó vậy thôi. Ai có ý kiến gì nữa không?

Bác sĩ Mãnh hỏi đến hai lần, không thấy ai nói gì.

Bác sĩ cùng bà Hoa lên hai chiếc xe rời khỏi trường.

Hồng Liên bồng cu Lâm, Tuấn xách mấy cái túi đi vào sân trường. Nhìn qua các hành lang kẻ ngồi người nằm ngổn ngang chẳng khác gì cảnh tượng trên sân bệnh viện Thùy Dương hôm qua.

Trường Nguyễn Công Trứ có ba dãy phòng học xây theo hình chữ U, chính giữa là trụ cờ, những bồn hoa mười giờ đã khép cánh ủ dột. Chỉ trừ hai cây vạn tuế vẫn xanh tốt, còn lại hoa lá đã héo úa vì không ai chăm sóc. Tuấn bảo Hồng Liên ngồi đợi ở đó, anh đi tìm chỗ trống. Tiếp nối giữa hai dãy phòng học có một hành lang xi măng mái lợp dẫn ra khu vệ sinh, có vài gia đình vừa mới tới. Gần chỗ vòi nước còn một khoảng trống có thể tá túc năm ba gia đình. Tuấn đắn đo vì chỗ này sạch nhưng hơi ẩm, tìm quanh mãi cuối cùng chẳng có chỗ nào tốt hơn, Tuấn quyết định đưa mẹ con Hồng Liên lại đây nghỉ. Lúc trở ra Tuấn gặp thầy Đính đang dẫn vợ và hai con đi vào. Thầy Đính quê ở Thùy Dương, có vợ là cô Xuân người Huế, hai vợ chồng thầy lên dạy học ở Pleiku. Tuấn ôm vai thầy mừng rối rít.

- Em chào thầy, thầy còn nhớ em không?- Thầy Đính bỏ cái va li căng tròn như bụng bò chửa xuống đất, bóp tay lên trán cố nhớ.

- Em là Tuấn đây- Không để thầy Đính phải khó khăn lục tìm trong trí nhớ, Tuấn nhắc thầy- Em cùng lớp với Thao, thầy hướng dẫn tụi em ba năm liền, từ đệ tam B cho đến đệ nhất B.

- Ừ nhớ ra rồi. Cậu là Nguyễn Viết Tuấn phải không.

Tuấn là lớp đầu tiên thầy hướng dẫn, thầy còn nhớ Tuấn học ở Thùy Dương thi xong đệ nhất lục cá nguyệt (học kỳ một) mới theo gia đình chuyển lên.

- Dạ. Thầy ơi chỗ lấy nước còn trống, hơi ẩm nhưng sạch thầy đến ở với tụi em cho vui.

Cái khoảng trống gần chỗ lấy nước giờ đã kín: hai mẹ con Hồng Liên, hai gia đình Hiền và thầy Đính, sát cạnh họ là vợ chồng một giáo viên trẻ trông dáng dấp thư sinh, cuối cùng là đôi vợ chồng một người đàn ông có hàm râu quai nón xồm xoàm không cắt tỉa, có lẽ anh ta cố chừa vậy để che khuất một vết sẹo cắt ngang dưới cằm, nhìn kỹ mới nhận ra. Nó làm cho khuôn mặt anh ta xấu xí và có vẻ dao búa hơn, hình như hai gia đình này đều chưa có con.

Gần bảy giờ tối, chú cai trường đạp xe đến bật đèn sáng cả dãy hành lang.

Dưới ngọn đèn sáu tấc chỗ Hồng Liên đặt cu Lâm nằm trông sáng hẳn lên so với những chỗ khác và cũng ít muỗi. Cu Lâm kêu khát, nàng lần tay vào xách lấy quả cam lột vỏ tách đôi, một nửa cho cu Lâm, còn lại trao cho hai đứa nhỏ con thầy Đính. Hồng Liên nghe tiếng khóc ở dãy hành lang sát đó, ngoái nhìn sang nàng nhận ra người đàn bà đang vật vã. Anh giáo viên nói:

- Cô ấy ở Pleiku di tản xuống lạc mất con dọc đường.

- Mất chồng, mất con không có cái đau nào đau đớn hơn- Thầy Đính nói một mình, rồi nhìn qua thấy Hồng Liên đang lau nước mắt. Thầy hỏi Tuấn- Chị có người thân bị…?

- Dạ không, Hồng Liên là bạn học của em hồi nhỏ, chồng cô ấy cũng đóng quân trên Buôn Mê Thuột chưa có tin tức.

- Hoàn cảnh chung, ráng giữ gìn sức khỏe lo con cái, bệnh xuống bây giờ mệt lắm.

Tuấn ngồi hút thuốc. Hải đi ra sau chỗ có mấy vòi nước, lát sau anh trở lại cầm cái khăn ướt lau mặt cho con. Tuấn bảo Hồng Liên:

- Hồng Liên kiếm gì ăn đi, coi cháu Lâm đã ăn được chưa?- Hồng Liên lấy trong xách ra một gói giấy trao cho Tuấn.

- Bánh mì chú ăn đi mời thầy và mấy người, tôi không đói. Cháu mới sốt xong chưa dám cho ăn đâu, trong cái xách có mấy bịch sữa tươi chú lấy cho cháu uống giúp tôi.

Tuấn hai tay cầm ổ bánh mì mời thầy Đính.

- Cậu ăn đi, tôi có mang theo đồ ăn đây- Thầy Đính nói và chỉ vào xách của mình.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

17.07.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Anh đưa bánh mì cho Hồng Liên, nàng lắc đầu. Tuấn nài ép:

- Hồng Liên gắng ăn một chút, coi chừng ngã bệnh đấy. Thôi để tôi lấy sữa cho Hồng Liên và cháu uống luôn- Mọi người bày ra ăn tối. Thầy Đính nhìn người đàn bà vẫn còn vật vã khóc bên kia rồi quay sang nói với vợ:

- Không biết cô ấy có ăn uống gì được không, em mang thức ăn sang khuyên cô ấy ăn đi một chút.

Cô Xuân mang thức ăn sang khuyên giải, nhưng chẳng ích gì, người đàn bà không còn lòng dạ nào mà ăn uống nữa. Để quên đi sự căng thẳng thương tâm, thầy Đính gợi chuyện với Tuấn:

- Sao đang chuẩn bị thi tú tài hai cậu lại bỏ ngang việc học vậy?

- Dạ, em có lệnh gọi nhập ngũ.

- Đang học thì được hoãn dịch kia mà, sao gần hết năm mà lại bỏ đi lính?

Không đợi Tuấn giải thích thầy Đính nói:

- Tôi nhớ hồi đó Tuấn giỏi hình học, Thao giỏi đại số. Cậu có đặc điểm là phát hiện vấn đề rất nhanh nhưng giải quyết lại không đến nơi đến chốn. Đó là nét phóng khoáng trong con người cậu nhưng cũng dễ thất bại đấy. Mà sao lại bỏ học nửa chừng vậy?- Thầy lặp lại câu hỏi.

- Dạ, do hoàn cảnh thầy à- Tuấn lựa lời né tránh giải thích với thầy.

Thầy Đính gật đầu thông cảm:

- Ừ chiến tranh.

Thầy Đính vẫn nhìn sang người đàn bà bất hạnh, có lẽ thầy xót xa lắm nhưng không biết chia sẻ bằng cách nào. Thầy nhắm mắt tựa lưng vào tường. Tuấn đi về phía người đàn bà, anh muốn tìm hiểu tình cảnh chị ta:

- Chị có chuyện gì vậy?

Người đàn bà không trả lời Tuấn, lắc đầu hai tay vẫn ôm mặt khóc.

- Chị ấy lạc mất con- Một người ngồi cạnh trả lời.

- Con chị lớn nhỏ rồi?

Người đàn bà ngừng khóc bỏ tay ra khỏi mặt, Tuấn thấy đôi mắt chị ta sưng vù.

- Nó mới năm tuổi.

- Cháu trai hay gái, chị lạc mất cháu trong trường hợp nào.

- Gái.

Chị kể, thỉnh thoảng giọng chị bị ngắt quãng bởi tiếng nấc:

- Hai mẹ con tôi theo xe của một đoàn lính tháo chạy khỏi Pleiku, dọc đường bị chận đánh. Tôi nghe ai đó trong xe thét lên: “Xuống xe chạy bộ!”. Thế là tôi nhảy xuống trước định ẵm nó, nhưng khi chân tôi vừa chạm đất thì chiếc xe bỗng rú ga phóng đi. Tôi chỉ kịp thấy con gái tôi khóc thét nhảy dựng trên xe… sau đó tất cả mất hút trong khói đạn và những chiếc xe chen lấn nhau…

- Bằng cách nào chị về được đây?

- Tôi lao theo và bám được vào một chiếc xe đò vừa tới. Chỉ một tích tắc nữa là nó húc vào tôi… Chắc con gái tôi không còn nữa đâu- Chị ta khóc rống lên- Trên xe đò tôi thấy đoàn xe nhà binh đó hình như bị cháy rụi cả- Còn đâu con tôi nữa! Con ơi!

- Chị bình tĩnh đi, biết đâu cháu vẫn còn sống. Mấy hôm nay chị có gặp lại ai trên chiếc xe nhà binh ấy không?

Người đàn bà lắc đầu

- Chắc họ chết hết rồi- Chị ta tiếp tục khóc.

- Chồng chị hiện giờ ở đâu?

Người đàn ba lại lắc đầu không nói.

- Khi chưa có bằng chứng gì là cháu đã chết thì chị cứ ra sức tìm kiếm cháu đi. Khóc vậy thì ích gì! Khuôn mặt và tay chân cháu có dấu gì đặc biệt không? Gặp ai chị cũng kể như vậy, nếu ai gặp thì nhờ họ đưa đến địa chỉ nào đó của chị. Bây giờ có thể không gặp lại cháu được nhưng biết đâu có người đã nuôi và sau chiến tranh họ đưa cháu về cho chị.

Người đàn bà bớt khóc nhưng giọng nói thì đã bị rách nát bởi những cơn gào thét.

- Tóc nó hung vàng óng ánh và mắt màu xanh.

- Cháu là con lai?

Người đàn bà gật đầu.

- Vậy ba nó giờ ở đâu?

Chị ta quệt mắt:

- Thằng khốn nạn, hết hạn quân dịch nó về Mỹ hứa sẽ trở lại mang mẹ con tôi sang. Nhưng nó chuồn luôn.

- Tên cháu là gì?

- Dalena Hường.

- Cháu có mang kỷ vật gì của chị để sau này có thể nhận ra không?

- Nó có mang thẻ bài của thằng cha khốn nạn của nó.

Tuấn an ủi người đàn bà bất hạnh:

- Vậy thì nếu cháu còn sống, nhất định có ngày chị sẽ tìm được cháu. Chị chịu khó ăn uống đi một chút cho có sức để tìm cháu.

***

5 - Như mọi tối, gần bảy giờ ba mươi, thầy Đính mang chiếc radio ra giữa sân gần trụ cờ, đám đàn ông đi theo thầy ngồi quanh nghe đài BBC, theo dõi tin chiến sự. Giọng phát thanh viên của chương trình Việt ngữ quen thuộc cất lên: “Đây là đài BBC Luân Đôn, chương trình Việt ngữ sẽ được truyền đi trên các làn sóng…”.

- Mở to chút nữa đi!

Tiếng phát thanh viên chợt rõ hơn “Quân đội Bắc Việt đã hoàn toàn kiểm soát thành phố Huế…”.

Sau bản tin đám người nghe đài giãn ra, lặng lẽ mất hút vào bóng tối trong sân trường.

Cứ thế mỗi tối tin thắng trận của quân Giải phóng được loan đi nhanh chóng dồn dập. Mãi đến đêm đài BBC phát tin quân đội Bắc Việt đang gây áp lực nặng nề vào thị xã Đà Nẵng… Sân bay Đà Nẵng đang nằm trong tầm pháo kích của hỏa tiễn 122 li… Sân trường Nguyễn Công Trứ bỗng nhốn nháo hẳn lên. Sáng ra họ bắt đầu di tản tiếp vào các tỉnh phía Nam. Như bèo bọt, nước chảy tới, họ lại bị lùa đi. Trên các dãy hành lang và trong các phòng học chỉ còn lại vài gia đình, hoặc không đủ điều kiện hoặc không muốn đi tiếp. Thầy Đính nói với vợ:

- Tình hình này chắc cũng sớm thôi đợi hết tiếng súng hãy về, chẳng chạy đi đâu nữa.

Vợ chồng người có hàm râu quai nón và anh chị giáo viên trẻ cũng ở lại, họ đã dời vào trong phòng học. Thời điểm này Hồng Liên lại ngã bệnh. Trước khi di tản tiếp Hiền cầm tay Hồng Liên khóc:- Không biết chị em mình có còn gặp lại nhau nữa không.

Hải lắc lắc tay Tuấn:

- Anh và chị Hồng Liên ở lại, tôi là cảnh sát, không thể không đi

Hồng Liên sốt mê man, nàng đã lây sốt siêu vi từ cu Lâm. Tuấn lúng túng chẳng biết xử trí sao khi thấy Hồng Liên nằm co trên nền xi măng sốt gần bốn mươi độ. Thầy Đính nói:

- Lát nữa chú bảo vệ đến, để tôi nhờ chú ấy xin thầy hiệu trưởng cho cô Hồng Liên sang nhà thầy ở tạm một thời gian khỏi bệnh rồi tính.

Khoảng chín giờ sáng chú Thành bảo vệ đến, thầy Đính đặt vấn đề, chú Thành nói:

- Thầy hiệu trưởng đã di tản cách đây mấy hôm, thầy có dặn ai cần thì cho họ ở tạm nhưng đừng cho trẻ con phá phách đồ đạc, thầy và anh cứ dọn sang ở, chiến tranh loạn lạc mà.

Nhà thầy hiệu trưởng từ trường nếu đi băng theo đường hông thì chỉ độ hai trăm mét, còn ra đường cái lớn cũng gần nửa cây.

Chú bảo vệ dẫn hai gia đình đến, Tuấn xin ở trong căn bếp, còn thầy Đính ở nhà trên. Quét dọn xong Tuấn trở lại sân trường, Hồng Liên vẫn nằm sốt mê man. Một tay anh luồn qua gáy Hồng Liên một tay vòng qua khủyu chân nâng nhẹ nàng lên và bảo cu Lâm cầm cái drap đi theo. Đến căn bếp, Tuấn bày cu Lâm trãi tấm drap rồi cẩn thận đặt Hồng Liên xuống, anh không quên sửa lại tư thế thoải mái cho nàng. Thử lại hệ thống điện, bật đèn thấy sáng nhưng quạt trần không chạy. Tuấn nhìn thấy trên bếp có chiếc quạt nan vội lấy đưa cu Lâm:- Cháu quạt nhè nhẹ cho má.

Anh trở lại sân trường định lấy cái túi quân trang hồi nãy chưa mang theo được. Nhưng tìm mãi không thấy, Tuấn lo lắng vì toàn bộ áo quần vật dụng cần thiết của cả hai mẹ con Hồng Liên đều ở trong đó.

- Cậu kia! Từ hành lang bên trái một bà cụ với sang hỏi- Cậu tìm cái xách phải không?- Vừa hỏi bà ta vừa kéo ra cái gì đó, Tuấn nhìn kỹ đúng là chiếc bao quân trang của Hồng Liên. Bà cụ móm mém:

- Thấy ai bỏ quên tui cất giùm.

Tuấn cám ơn bà, vội vàng vác bao quân trang lên vai, ba chân bốn cẳng chạy về căn bếp. Nhà bếp của thầy hiệu trưởng đập vào mắt Tuấn một vẻ sang trọng giàu có. Bệ bếp ốp men một màu trắng tinh khiết với chiếc bếp ga hai lò còn sáng bóng. Tủ đựng thức ăn được treo trên tường gồm hai tầng, phía trên chứa nhiều chai lọ đựng đồ gia vị, ngăn dưới là chén bát. Móc trên vách nhiều xoong chảo đủ số lớn nhỏ, chưa phủ bụi chứng tỏ chủ nhà vừa mới ra đi. Trong góc tường, chiếc bình lọc đặt ngay ngắn còn một ít nước. Vòi nước bắt ngay bồn rửa chén, Tuấn thử mở xem, một dòng nước trong veo tuôn ra, anh vốc rửa mặt, nước mát lạnh làm anh thấy dễ chịu. Tuấn chợt chú ý đến chiếc tủ lạnh bốn chục lít mới toanh, đặt sát vách ngăn giữa nhà trên với nhà bếp. Đá! Tuy nhiên anh không hy vọng nhiều lắm, bởi chủ nhà đời nào bỏ đi mà cho tủ lạnh chạy suốt ngày đêm như vậy. Song anh vẫn mở thử xem. Một luồng khí mát phả vào mặt Tuấn- Có đá!- Anh reo lên. Những viên đá trong suốt như thủy tinh sắp lớp đầy các hộc. Ôi, Hồng Liên đang cần nó biết bao!

Tuấn không biết liều hạ sốt người lớn là bao nhiêu, anh cứ cho Hồng Liên uống gấp đôi liều cu Lâm uống hôm trước, đã hết thuốc nhưng nàng vẫn cứ sốt mê man. Tuấn đang quay quắt vì không có đá đắp cho nàng, bây giờ trước mắt anh cả một tủ lạnh! Thật hơn cả phép lạ! Hồng Liên đang nằm nghiêng quay đầu vào vách. Tuấn lòn tay dưới má nàng, với động tác thận trọng nhẹ nhàng anh xoay cho người nàng nằm ngửa lại, lấy đá cuộn vào khăn, sợ những giọt nước lạnh ngắt chạm vào thân thể làm nàng giật mình. Tuấn xoa đá vào lòng bàn tay mình rồi áp lên trán nàng sau đó mới đắp đá lên. Mặt Hồng Liên phừng đỏ. Khi bàn tay anh chạm vào má nàng, Tuấn cảm giác như có dòng điện rần rần chạy vào cơ thể. Anh không dám nhìn lâu vào đôi môi như hai vệt lửa dưới chiếc sống mũi thanh tú đang thở phập phồng trông rất đáng yêu. Đôi mày thanh thanh cong vút hơi nhíu lại vì lạnh. Tuấn vuốt nhẹ mấy sợi tóc vương trên trán làm những giọt nước mát trong veo theo những sợi tóc mai chảy xuống hai bên thái dương. Hồng Liên mấp máy môi:- Nước! Không hiểu vì nước lạnh chảy xuống cổ làm nàng khó chịu hay vì khát. Tuấn lấy quả cam cắt đôi vắt vào ly rồi từ từ hé miệng Hồng Liên nhỏ vào từng giọt. Nàng liếm môi vẻ như chưa hết khát. Tuấn đặt mu bàn tay vào dưới cằm Hồng Liên để xem chừng nhiệt độ. Anh không đặt ống nhiệt vào miệng sợ nàng đang sốt cao có thể mê sảng cắn vỡ và tế nhị anh không thể đặt vào nách nàng. Nhìn huyệt yết hầu nhảy mạnh Tuấn biết Hồng Liên đang khó thở vì sốt cao. Anh mở khuy và nới lỏng cổ áo, lấy khăn ướt lau quanh, rồi kéo cổ áo lại. Anh không dám nhìn sâu vào làn da trắng muốt mịn màng bên dưới cổ nàng.

Ý nghĩ muốn xem lại thật rõ khuôn mặt Hồng Liên sau sáu năm xa cách có gì thay đổi, thôi thúc anh.

Tuấn nhìn thật kỹ khuôn mặt nàng. Vẫn vầng trán thông minh ấy vẫn chiếc mũi thanh tú, đôi môi như luôn hé cười trên chiếc cằm thon nhỏ duyên dáng. Một Hồng Liên hồn nhiên năm nào đang thiếp ngủ trước mắt anh. Hương lúa chín đồng An Hoà tỏa ra ngây ngất sau ngực áo nàng, và cơn mưa chiều tháng sáu ướt đẫm những sợi tóc mai vương trên má khi Hồng Liên và Tuấn kéo tay nhau chạy trên đường từ trường về nhà. Tuấn cảm giác như Hồng Liên đang bị cảm lạnh bởi cơn mưa đầu mùa thưở ấy. Tuấn cúi xuống, cúi sát hơn nữa cho đến lúc môi anh gần chạm vào môi nàng…

- Hồng Liên!

Tuấn đã kịp thời dựng lên một bức tường cản mà phía bên kia là vực thẳm.

Nghe gọi Hồng Liên từ từ hé mắt nhìn Tuấn, đôi mắt đỏ ngầu những tia máu. Nàng thì thào:

- Đây là đâu?

Tuấn nhìn nàng mỉm cười:

- Hồng Liên thấy trong người thế nào?

- Nhức đầu lắm.

Nàng trở mình rên khẽ:

- Để tôi pha cho Hồng Liên cốc sữa.

- Đây là đâu vậy?- Hỏi lại nhưng hình như Hồng Liên không ý thức được câu hỏi của mình, nàng vẫn chưa tỉnh hẳn, miệng lảm nhảm gì đó, đôi mắt lờ đờ chưa lấy lại thần sắc. Sau đó nàng lại nhắm nghiền và thiếp đi.

Bên ngoài trời bắt đầu tối. Tuấn bật bóng đèn nêon đủ sáng cho căn nhà bếp, xuyên qua cửa hắt một ít ánh sáng lờ mờ ra trước sân. Cu Lâm vẫn ngồi quạt cho mẹ. Tuấn đun nước sôi chế mì sợi hai chú cháu ăn tối qua loa. Tranh thủ lúc Hồng Liên ngủ, Tuấn pha sữa để vào tủ lạnh cho nàng, anh đã sai lầm vì Hồng Liên đang yếu nên uống một ly sữa nóng sẽ tốt hơn. Ngủ một giấc khá lâu khi tỉnh dậy thấy Tuấn đang quạt cho mình, cu Lâm ngồi cạnh, nàng kéo nhẹ con sát vào lòng.

Biết Hồng Liên đã tỉnh, Tuấn bưng ly sữa định bón cho nàng, Hồng Liên khoát tay từ chối, nàng trở mình, chống hai tay muốn ngồi dậy nhưng thấy chóng mặt phải nằm vật xuống. Tuấn bảo:

- Hồng Liên nằm im tôi bón sữa cho.

Cố gắng lắm nàng nói thật nhỏ:

- Chú cứ để cháu bón cho tôi cũng được.

Cu Lâm bón từng muỗng sữa, quờ quàng, một muỗng đổ vào miệng hai ba muỗng chảy ra ngoài chạy dọc theo cổ thấm ướt cả phần áo trước ngực nàng. Tuấn giành cốc sữa trên tay Lâm, lần nữa Hồng Liên đẩy nhẹ cốc sữa ra xa, nàng không dám lắc đầu vì sợ chóng mặt. Tuấn bảo:

- Hoàn cảnh này Hồng Liên đừng ngại, cứ để tôi giúp một tay.

Tuấn đỡ Hồng Liên dậy lấy khăn lau miệng, lau sữa đọng lại chung quanh cổ, rồi anh bón từng muỗng một, được hơn nửa cốc nàng khoát tay ra dấu không uống nữa và nói:

- Kiếm cái gì hai chú cháu ăn đi.

- Hồng Liên yên tâm, hai chú cháu tôi ăn uống no say rồi.

Bỗng nhiên Hồng Liên hai tay bụm miệng nôn thốc nôn tháo. Sữa phọt vào áo cu Lâm, bắn cả lên mặt Tuấn. Anh vội đẩy cu Lâm ra chụp chiếc khăn áp lên miệng nàng, Hồng Liên ói ra mật xanh mật vàng, ngực áo ướt đẫm, tóc bê bết sữa. Nàng rên khẽ một tiếng, đẩy Tuấn ra và nghiêng mặt vào vách, nằm soài xuống như con gấu bông bị xô ngã. Tuấn chạy giặt khăn đến lau và vuốt nhẹ những sợi tóc trên má Hồng Liên, anh nhìn xuống ngực áo nàng, ướt thế này thì phải thay áo thôi, nhưng làm sao đây? Nghĩ đến những động tác mở cúc áo và thay chiếc áo màu trứng cưỡng cho Hồng Liên anh nghe tim mình đập mạnh, anh không thể làm việc này được.

Nhớ tới cô Xuân, anh vội đến gõ cánh cửa nhà trên nhưng không thấy ai trả lời. Tuấn dán mắt nhìn qua khe cửa, phòng tối om, hình như gia đình thầy Đính không còn ở đó nữa. Tuấn không biết lúc anh trở lại sân trường thì bạn thầy Đính đã mời thầy đến ở nhà anh ta tại Chụt. Thầy Đính có xuống từ giã Hồng Liên nhưng nàng đang mê man không biết. Tuấn trở lại sân trường mong tìm người phụ nữ nào quen nhưng chẳng gặp ai.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

19.07.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Hồng Liên sau khi ói hết ra, thấy người nhẹ hẳn, mồ hôi vã như tắm, nàng đã bớt sốt. Hồng Liên bảo con đỡ mình ngồi dậy chỉ chiếc túi:

- Con mang lại đây cho má.

Nàng mở túi lấy ra chiếc áo cánh màu hồng, cu Lâm giúp mẹ thay áo.

- Con đã ăn gì chưa?

- Dạ con ăn với chú Tuấn rồi.

- Chú Tuấn đi đâu?

- Dạ chú mới đi ra đâu đó con không biết.

Hồng Liên ôm con nằm xuống cạnh mình:

- Nằm đây với má.

Nàng cuộn chiếc áo màu trứng cưỡng bê nết sữa nhét dưới drap rồi thiếp đi. Tuấn trở lại thấy Hồng Liên và cu Lâm đã ngủ, anh nhận ra nàng đã thay áo.

Có lẽ cơn sốt đã làm Hồng Liên mụ mẫm, nàng quên có một người đàn ông xa lạ ở chung phòng, nên lúc ngủ nàng vô tâm duỗi chân thoải mái, sải dài cánh tay trắng muốt nõn nà ở tư thế gợi cảm. Đôi mắt Tuấn bị thu hút bởi lồng ngực vun cao và phập phồng lên xuống theo nhịp thở của nàng, khiến anh có cảm giác như chính lồng ngực nàng đã thở hết tất cả dưỡng khí quanh mình, làm anh ngột ngạt. Tuấn hít sâu vào để xóa tan cảm giác nặng nề, nhưng cái cảm giác ấy mỗi lúc một tăng, tim anh đập mạnh và nhịp thở gấp hơn. Tuấn đứng thẳng người dậy định rút thuốc hút nhưng sợ ảnh hưởng sức khỏe của nàng, Tuấn bước vội ra hiên châm lửa. Anh ngước nhìn khoảng không tối đen như muốn nhúng chìm cả thể xác lẫn tâm hồn đang run rẩy của mình vào cái vũng không cảm xúc, không sự sống ấy.

Giữa khối đen dày đặc khủng khiếp đầy đe dọa kia, thỉnh thoảng một ánh hỏa châu lóe sáng. Cảnh vật lung linh chao đảo rồi chìm biến. Đêm trở lại yên tĩnh lạ lùng. Một sự yên tĩnh giả tạo trước khi dông bão ập xuống. Tuấn hút xong điếu thuốc anh trở lại bên Hồng Liên, nàng vẫn ngủ bình yên, vẻ mặt thanh thoát như trong tranh Thần Vệ nữ ngủ, không biết gì đến bão tố đang vây bủa quanh mình. Tuấn cúi xuống thật gần ngắm nhìn khuôn mặt thiên thần của nàng. Không! Ngàn lần không phải để khơi dậy những cảm xúc ham muốn. Anh thấy tình cảm anh dành cho nàng vượt lên trên cả tình yêu, nàng cần được thương yêu và che chở… Anh như một chàng trai đã bỏ hết tuổi xuân đi tìm sự lãng quên những nuối tiếc, giống như nỗi tiếc nuối của cậu bé đã làm sẩy mất con chim mà cậu hằng yêu quí biết bao bộ lông xinh đẹp và tiếng hót lảnh lót của nó… Giờ này con chim kia đang lâm nạn rơi ngay trước mặt và cậu bé năm xưa không còn là đứa trẻ nữa. Cậu đã nhận ra nhiều điều. Lòng nhân ái đã làm cậu quên có một thời mình đã từng tuyệt vọng vì mất nó và thầm nhủ rằng mình phải săn sóc và thương yêu nó tận tình, đợi một sáng đẹp trời khi chim thực sự lành lặn cậu sẽ thả về với bầu trời riêng của nó. Cậu hiểu rằng chỉ có vùng trời của mình chim mới cất được tiếng hót tuyệt vời.

Và Tuấn đã ngồi canh chừng giấc ngủ của nàng cho đến sáng.

Hồng Liên thức dậy trời đã sáng hẳn. Ánh nắng mai chiếu qua cửa sổ rọi những tia đầu tiên vào căn bếp. Cu Lâm dậy ngồi trên bục cửa tự hồi nào. Không có Tuấn. Chú ấy ngủ qua đêm ở đâu nhỉ? Hồng Liên thấy đầu óc mình đã nhẹ hẳn và tỉnh táo, tuy vậy nàng chỉ nhớ lơ mơ là tối hôm qua Tuấn đã bón sữa cho mình và nàng đã ói lênh láng, ngoài ra nàng không còn nhớ gì thêm. Căn bếp này của ai? Mình đã sốt mấy ngày rồi? Ai đưa mình vào đây? Chắc Tuấn chứ còn ai. Những thắc mắc nối tiếp nhau không lời giải đáp. Tuấn đi đâu trong thời điểm này? Qua cửa sổ Hồng Liên nhìn ra sân, chiếc áo màu trứng cưỡng bay bay trên sợi dây phơi quần áo bên cạnh có chiếc sơ mi trẻ con màu vàng nhạt, đúng rồi áo của mẹ con mình. Tuấn đã giặt hộ?

Hồng Liên tưởng tượng hôm qua mình đã ọc sữa như thế nào, áo quần bê bết, tóc tai rũ rượi, nàng còn như ngửi được cả cái mùi chua chua trên tóc, trên mặt. Cảnh tượng ấy, nghĩ lại nàng xấu hổ nóng bừng mặt. Hồng Liên lẩm bẩm:

- Chả ra làm sao cả.

Nàng ngượng chín người khi nghĩ Tuấn đã giặt áo cho mình, chú ấy kỳ ghê, để khỏe rồi mình giặt. Bây giờ chú ấy trở lại mình biết nói sao đây? Giả vờ như không nhớ những gì đã xảy ra hôm qua ư? Không được, chú ấy sẽ nghĩ mình cho việc chú ấy làm là tự nhiên, thế thì không hay. Tệ hại hơn nữa là chú ấy đã gần gũi mình nhiều quá trước mắt cu Lâm, nó đã sáu bảy tuổi rồi, lúc nào đó cu Lâm sẽ kể lại cho ba nó nghe. Trời đất! Tình ngay lý gian mình biết ăn nói sao cho Nghi hiểu đây? Khó xử quá. Mà thôi, Tuấn có làm gì sai trái đâu? Chú ấy quá tốt với hai mẹ con mình, nếu không có Tuấn trong thời gian này hai mẹ con mình sẽ ra sao? Đừng nghĩ vơ vẩn nữa. Tình hình bên ngoài thế nào rồi nhỉ? Anh Nghi giờ ra sao? Liệu có bề nào không? Bao nhiêu câu hỏi xoay xoay trong đầu nàng. Cu Lâm ngồi co ro trước ngưỡng cửa dáng nhìn đăm đăm buồn buồn, nó vừa ngủ dậy hay nhớ ba? Nàng nhìn con lại chảy nước mắt. Hơn bảy giờ Tuấn trở lại, cu Lâm reo:

- Má ơi! Chú Tuấn về rồi!

Trên tay Tuấn có mấy quả cam, lon sữa và ít ổ bánh mì. Anh nhìn Hồng Liên cười rạng rỡ:

- Hồng Liên khỏe rồi hả? May quá! Mừng ghê!

Thấy Tuấn trở lại vẻ mặt tươi tỉnh, Hồng Liên thấy vui vui trong lòng.

Hồng Liên qua cơn sốt, nàng bình phục khá nhanh. Bây giờ thì nàng có thể ra vào lo cho cu Lâm ăn uống và tự đến giếng giặt áo quần. Giếng sâu nàng chưa đủ sức kéo nổi gàu nước, cu Lâm thì nhỏ, nên cũng phải nhờ đến Tuấn.

Kể từ khi theo xe bệnh viện vào Nha Trang đến ở trường Nguyễn Công Trứ đến nay ngót nghét hơn mười ngày. Mới đến mấy hôm thì Hồng Liên ngã bệnh liệt giường, mọi việc đều nhờ Tuấn, anh chăm sóc hai mẹ con nàng bận rộn đến nỗi không hay biết gì về tình hình bên ngoài.

***

Quân đội Cộng hòa đã rút chạy khỏi các tỉnh Bắc miền trung. Các thị xã: Đà Nẵng, Tam Kỳ, Quảng Ngãi, Qui Nhơn lần lượt nằm trong vòng kiểm soát của quân Giải phóng.

Quân Cách mạng thế tiến công như chẻ tre. Lính Cộng hòa mất hết tinh thần, nhất là sau khi nghe tin Tổng thống Thiệu có lệnh “di tản chiến thuật khỏi Pleiku”. Ai cũng biết đó là cụm từ chỉ sự thất bại rút chạy khỏi một căn cứ chiến lược quan trọng vùng Tây Nguyên của quân Cộng hòa.

Dân di tản trôi dạt dần vào các tỉnh phía Nam. Họ tránh cái chết nhưng sự chết chóc cứ bám riết họ. Quân Giải phóng tìm cách cắt đứt những đường huyết mạch dẫn đến Sài Gòn, những cuộc giao tranh xảy ra dọc các quốc lộ. Dân di tản bỏ các phương tiện cơ giới, bồng bế con cái chạy bộ. Họ chạy bằng đôi chân, họ chạy bằng hai tay, chạy bằng cả cái đầu. Sài Gòn! Sài Gòn! Nhưng Sài Gòn không còn trên mặt đất đối với họ nữa.

Trên sân trường Nguyễn Công Trứ, những người ở lại đang gặp khó khăn về lương thực. Lúc di tản người ta không nghĩ tình hình kéo dài như vậy, nhất là đám công chức sống nhờ đồng lương hàng tháng, lương tháng hai đã hết, tháng ba không có, chưa nói gì những ngày sắp đến. Còn nữa, những gia đình nông dân không mang theo được gì, họ chỉ chạy để thoát thân.

Nhà thầy hiệu trưởng trước khi đi còn lại ít gạo và thức ăn, Tuấn đã đem phân phát cho những gia đình di tản. Sáng nay Hồng Liên đã nấu đến lon gạo cuối cùng.

Ngoài đường phố bắt đầu diễn ra cảnh cướp giật hôi của. Người ở xa đến thiếu ăn họ cướp phá đã đành, người tại chỗ, lợi dụng tình hình đục nước béo cò cũng xum xoe, giành giật. Hỗn loạn. Họ chẳng từ một thứ gì, từ vật dụng nhỏ như ấm, nồi, soong, chén đến tủ lạnh, tivi, salon, giường nệm… Một buổi sáng hai mẹ con Hồng Liên và Tuấn lên nhà trên nhìn ra đường phố, thấy cả trẻ con lẫn đàn bà xăng xít kéo cái này lôi cái nọ, có khi Hồng Liên thấy hai ba người bu quanh kéo một tạ gạo giống hệt những chú kiến bu quanh tha một miếng mồi về tổ.

Hồng Liên biết mình đã hết sạch gạo nhưng nàng không thể làm gì được. Nghĩ đến cảnh phải cướp giật lôi kéo như bọn hôi của nàng thấy sợ và tủi thân lan xấu hổ nữa. Hay mình ra xin họ một ít? Vậy thì khác chi mình đồng lõa với tụi cướp giật! Hồng Liên đang đấu tranh tư tưởng chợt bắt gặp ánh mắt Tuấn nhìn mình. Chính cái nhìn ấy đã làm những toan tính của Hồng Liên vừa lóe lên đã tắt ngấm, tưởng chừng như Tuấn đã đọc được ý nghĩ của mình.

- Một bọn người thật đáng nguyền rủa- Hồng Liên buột miệng nói trỏng.

Tuấn nhìn Hồng Liên, anh hiểu tâm trạng nàng nên nói:- Phải thông cảm thôi Hồng Liên à, ngộ biến tùng quyền, trong đám người kia có phải ai cũng xấu đâu- Tuấn nhìn cu Lâm đang đứng co ro bên mẹ- Làm sao họ có thể bỏ con đói khi biết trong những căn nhà kia đầy ắp thức ăn. Đúng không?

Câu nói của Tuấn đã xoay chiều suy nghĩ của Hồng Liên. Tuấn nói đúng, nàng nghĩ, thật ra đi xin vài lon gạo trong hoàn cảnh này có gì xấu. Gìn giữ thể diện để con chịu đói mình có còn là một bà mẹ nữa không? Chợt Tuấn nhìn sang Hồng Liên:

- Hồng Liên đưa cháu vào nhà, tôi ra ngoài xem tình hình thế nào, trưa trưa sẽ trở lại- Chú định đi đâu trưa mới về? Tình hình bên ngoài phức tạp lắm, thanh niên ra đường giờ này hết sức nguy hiểm.

- Tôi đâu còn thanh niên nữa mà sợ. Nói đùa đấy, có người bạn bên Đồng Đế, sang coi thử có gì nhờ nó được thì nhờ. Hồng Liên ở nhà có gì nhớ khóa cửa cẩn thận, tôi cố gắng về sớm.

Nghe Tuấn dặn Hồng Liên càng thấy sợ.

- Tốt nhất là đừng ra đường lúc này không an toàn đâu. Để tôi ra mua lại mấy người ít gạo nấu trưa, chú đừng đi.

- Hồng Liên xin thì người ta cho chứ mua thì chắc chả ai bán đâu.

- Sao vậy?

- Đồng tiền của Việt Nam Cộng hòa giờ này còn giá trị gì nữa!

Câu nói của Tuấn làm Hồng Liên bàng hoàng. Trời ơi, xã hội thay đổi nhanh chóng đến thế sao! Nàng cứ như người mộng du, thực hư lẫn lộn. Những tờ bạc nàng đã dành dụm trong túi bây giờ thành giấy lộn cả sao? Đột nhiên mất sạch. Lương tháng tới cũng không có nốt. Ôi! Còn sổ tiết kiệm hàng tháng Nghi đã gởi vào Thương tín Ngân hàng để cu Lâm ăn học sau này? Dự tính của hai vợ chồng nàng là lớn lên sẽ cho cu Lâm đi học nước ngoài giờ đã tiêu tan rồi ư? Hồng Liên bật khóc. Tuấn ngỡ Hồng Liên sợ phải ở nhà một mình, anh an ủi:

- Hồng Liên đừng lo, tôi đi một lát thôi, thế nào cũng có thức ăn cho cu Lâm. Nhớ không được đi đâu nghe.

Tuấn ra đường trước khi nhập vào đám người hổn mang kia anh còn ngoái cổ dặn:

- Có gì không ổn vào nhà đóng chặt cửa, đợi tôi về.

Hồng Liên nhìn đồng hồ, đã hơn mười hai giờ trưa, nàng thấp thỏm lo.

Hồi sáng chú ấy bảo đi một lát thôi mà, lúc ấy mới chín giờ kém mười. Từ đây sang Đồng Đế nếu đi bộ chỉ mất nhiều nhất hai tiếng. Hay chú ấy gặp gì không may rồi chăng? Hồng Liên tự trấn an: Không đâu, chú ấy giỏi giang và lanh lợi. Nghĩ vậy nhưng nàng vẫn bồn chồn.

Đến một giờ chiều thì Hồng Liên thực sự lo lắng, đứng ngồi không yên. Cu Lâm luôn miệng hỏi:

- Sao chú Tuấn chưa về má?

- Chắc công việc chú ấy chưa xong.

- Con đói quá má ơi! – Cu Lâm ôm bụng nhăn nhó.

Hồng Liên lo lắng đến nỗi quên đói và quên luôn cu Lâm trưa nay chưa có gì bỏ bụng. Thôi chết, mình phải qua sân trường coi ai có gì xin cho cu Lâm ăn đỡ. Nàng khép cửa đưa con theo lối tắt qua trường.

***

Sân trường đông nghẹt người. Hình như có thêm một đợt di tản mới vào nữa thì phải. Nàng không biết chiến tranh đã sát kề thị xã Nha Trang. Đứng ở sân trường nghe thật rõ tiếng súng các loại, tiếng máy bay trực thăng phóng rocket. Lên sân thượng đã thấy được những đụn khói bốc thật gần. Nếu qua bệnh viện, cảnh tượng càng bi đát. Dân quê ở các vùng ngoại ô bị thương chở đến nằm la liệt chật cả lối đi. Ai biết gì về nghề y một chút thì ra tay băng bó, chích thuốc. Y tá và bác sĩ chỉ còn vài người, họ cũng bàng hoàng, như rắn mất đầu chẳng ai điều khiển được ai. Hồng Liên nghĩ, giờ này chắc Tuấn không về được nữa rồi.

- Má ơi, đói bụng quá.

- Má biết rồi, chịu khó một chút đi con.

Hồng Liên tìm đến gốc cây me gần cổng trường nơi có ông cụ, vợ chồng người con trai cùng mấy đứa cháu đang tá túc ở đó. Gia đình này khi mới vào được Tuấn san sẻ gạo, thức ăn. Hồng Liên thấy ba đứa cháu và ông cụ ngồi quanh nồi cơm đang bốc khói, lon cá hộp Xacđin loại lớn mới khui thơm phức. Nàng nghe bụng cu Lâm sôi lột rốt mà thương con đứt ruột. Đang gắp thức ăn bỏ vào chén, mấy đứa cháu thấy cu Lâm và Hồng Liên đến, ông hỏi:

- Thằng cháu ăn cơm chưa? Ngồi xuống đây ăn với mấy đứa- Ông xới hai chén cơm, so đũa:- Cô ngồi ăn luôn.

Thấy ông cụ nhiệt tình Hồng Liên ngồi vào. Không thấy cha mẹ mấy đứa nhỏ Hồng Liên biết họ đã đi đâu… Nhìn cu Lâm ăn hối hả vì quá đói:- Mình thật có lỗi với con. Đang ăn, ông cụ kể:

- Sáng nay, đi kiếm được mấy bao gạo. Úi chà! Thằng con tui nói có người đàn bà kéo gạo bị gạo sập đè chết. Ghê quá, hôm qua đến giờ chưa có ai đến nhận xác- Hồng Liên nghe lạnh cả sống lưng.

- Thôi đừng kể ông ơi! Cháu sợ lắm- Nhìn ra dưới gốc me Hồng Liên thấy một bao gạo to tướng phủ chiếc khăn bàn hoa đỏ sặc sỡ như loang lổ những vệt máu. Hồng Liên rùng mình.

- Nghe nói có người đàn ông bị bắn chết tay còn ôm…- Ông cụ huyên thuyên kể.

- Thôi ông ơi! Cháu không muốn nghe, ông đừng kể nữa.

Ăn xong, Hồng Liên ngồi nói chuyện với ông cụ một đỗi cho đỡ buồn. Nửa chiều nàng định dẫn con về nhưng nghĩ lại chưa chắc tối nay Tuấn đã trở lại. Nàng nhìn bao gạo đắn đo, định xin ông vài lon. Ông cụ hiểu ý:

- Cô còn gạo ăn bển không? Để tôi lấy bao cát sớt ít đem về nấu cho cháu ăn, hết gì cô cứ qua đây- Vừa vốc gạo vào bao ông nói:

- Tội nghiệp, hồi mới đến không có ăn cũng qua nhờ cô chú- Chợt nhớ ra ông hỏi- Ba cháu đi chưa về? Nhà cô ở bển là nhà bà con hả?- Ông trao đùm gạo cho Hồng Liên- Giặc giã loạn lạc thế này không đi giành giật lấy gì sống. Nàng biết ông cụ hiểu nhầm nhưng chẳng cần đính chính.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

23.07.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Về căn bếp, Hồng Liên thả mạnh túm gạo xuống, ngồi thừ ra. Căn bếp vốn đã xa lạ nay không có Tuấn càng thêm hoang vắng lạnh lẽo. Nhìn ra sân chiều nhạt nắng chiếu xiên xiên lên khóm thược dược vàng úa lâu ngày không ai tưới. Cảnh tiêu điều xác xơ càng tăng thêm tâm trạng u uất trong lòng nàng.

Trời nhá nhem, Hồng Liên cùng cu Lâm lên bục cửa nhà trên ngồi nhìn ra đường cái ngóng Tuấn về. Sao Tuấn không về nhỉ? Hay chú ấy có chuyện gì rồi? Nàng không dám nghĩ tiếp. Có thể Tuấn đã ở lại với bạn bè đâu đó rồi cũng nên. Và cũng có thể từ ngày mai Tuấn sẽ không về căn nhà bếp này nữa. Tại sao Tuấn phải trở về? Căn bếp này đâu phải nhà của Tuấn? Mẹ con mình là gì của Tuấn mà chú ấy phải bôn ba trở về?

Lý trí thì bảo vậy, nhưng trong lòng, Hồng Liên vẫn nghĩ Tuấn sẽ về. Nàng vẫn ngồi chờ. Chờ cho đến lúc trời tối hẳn. Hồng Liên dẫn con xuống bếp, bật đèn đóng cửa. Căn bếp sáng lên, quạnh hiu đơn chiếc. Tối nay mẹ con nàng phải ở trong căn bếp xa lạ hoang vắng này sao? Vợ chồng thầy Đính đi đâu không về? Đêm hôm có sự cố gì biết kêu ai? Anh Nghi, giờ này anh đang ở đâu? Anh có còn sống để trở về với mẹ con em không? Tại sao mình rơi vào hoàn cảnh thế này? Cha mẹ anh em bạn bè đâu hết cả? Còn Tuấn nữa, sao chú ấy lại bỏ mình giữa lúc này mà đi? Không. Chắc chắn chú ấy không làm vậy. Dù không có cơ sở nào để khẳng định, nhưng trong thâm tâm, Hồng Liên vẫn tin chắc Tuấn không bỏ rơi nàng. Vậy thì chú ấy đã gặp gì rồi? Phải chăng nàng đang sống vào thời mà tất cả những người đàn ông thân thương đã ra đi thì không bao giờ trở lại? Cu Lâm ngủ say, Hồng Liên kéo tấm drap trải lại cho ngay ngắn, nàng tắt các bóng đèn chỉ chừa một đèn ngủ lờ mờ. Nàng ngồi yên chờ đợi. Những tiếng động dù nhỏ nhất cũng làm Hồng Liên khiếp đảm. Qua khe cửa nhìn ra sân, màu đen dày đặc, càng tăng thêm nỗi hãi hùng. Nàng đợi Tuấn trong vô vọng. Chín giờ. Mười giờ. Hình như chiếc đồng hồ đeo tay cùa nàng trong thời khắc này chạy chậm lại, nó không còn là công cụ đo thời gian nữa mà trở thành vật đo lường sự sợ hãi của nàng đêm nay.

Hồng Liên lắng nghe, hình như có bước chân ai nhè nhẹ ngoài sân. Nàng tự trấn an: không phải người, gió thổi lá khô xào xạc đấy thôi. Cũng không phải. Tiếng động dứt khoảng đều đặn. Đúng rồi, bước chân người! Hồng Liên không còn tự chủ, chân tay run lẩy bẩy, nàng xốc con dậy, ôm chặt vào lòng, tưởng như có ai đó đang rình rập cướp đi đứa con trai yêu quí nhất của nàng. Tuấn về chăng? Sao Tuấn về muộn vậy? Hồng Liên cất tiếng gọi, nghe giọng mình lạc hẳn.

- Chú Tuấn hả?

Im lặng. Cố lấy hết can đảm nàng gọi to lần nữa:

- Chú Tuấn về phải không?

Vẫn lặng im. Hồng Liên suýt ngất vì sợ. Tim đập mạnh, nàng vịn thành giường hít sâu vào để trấn áp nỗi lo và lắng nghe. Có tiếng động ở nhà trên! Hồng Liên vẫn còn minh mẫn nhớ lại các cửa nhà trên đều đã khóa. Chắc chắn không phải tiếng chuột rúc. Gì vậy? Tiếng lách cách mở khóa? Lục lạo. Rơi loảng xoảng. Nhớ lại cảnh tượng diễn ra hồi sáng trước đường cái, Hồng Liên hiểu chuyện gì đang xảy ra: Bọn hôi của! Dần dần lấy lại bình tĩnh, cố lắng nghe và phán đoán: Chắc bọn chúng có hai người, đang khiêng đồ ra sân. Hồng Liêm ôm chặt con, nín thở, lấm lét như chuột núp xó nhà. Sau một hồi lục lạo bọn chúng rì rầm to nhỏ trước sân rồi tiếng chân thình thịch nặng nề. Chúng đã khiêng đồ đi! Cầu trời chúng quên căn nhà bếp này, đừng trở lại. Tiếng chân xa dần.

Ba mươi phút… một giờ… vẫn không động tĩnh gì. Nhìn sang chiếc tủ lạnh mới toanh, Hồng Liên giật thót mình. Chết! Biết giấu nó đâu bây giờ? Rón rén Hống Liên tắt vội bóng đèn ngủ, căn bếp sập tối. Nàng thấy yên tâm hơn. Có tiếng gà gáy xa xa. Nhìn đồng hồ, hai chiếc kim dạ quang như đánh lừa nàng, giả vờ bất động để đe dọa nàng, nhưng chúng làm sao kìm được thời gian. Ba giờ rưỡi. Nàng lẩm bẩm- Gần sáng rồi! Đột nhiên tiếng động ban nãy xuất hiện. Bọn chúng trở lại! Hồng Liên co rúm như cố thu mình nhỏ lại, nhỏ hơn nữa để bọn chúng có nhìn vào khe cửa cũng không nhận ra. Có tiếng gõ cửa nhà bếp. Nàng thét lên nhưng không thành tiếng. Nhiều lần bị giật mạnh cánh cửa vẫn không bung ra. Hồng Liên ghì cu Lâm vào lòng như chính nàng đang cố hết sức ghì chặt cánh cửa, cu Lâm bị bấu mạnh hai vai đau quá nó kêu lên:- Đau quá! Gì vậy má?- Nhanh chóng nàng bịt miệng con, ghé sát tai bảo thầm:- Sụyt! Im!

Bọn chúng bỏ đi sau khi giật cửa không được. Bốn giờ sáng, Hồng Liên bớt lo, nàng như dán chặt đôi mắt vào chỗ có lam thông gió trên cửa, ba lằn sáng mờ mờ xuất hiện, rõ dần. Suốt đêm nàng không chợp mắt.

Đã bảy giờ, Hồng Liên chưa dám mở cửa. Nàng đến bếp bắc nồi cháo trắng. Cu Lâm còn ngon giấc. Ba tia nắng rỡ ràng chiếu qua thanh lam. Có tiếng gõ cửa khẩn cấp cộp… cộp… Dù những âm thanh rợn người và màn tối của đêm hãi hùng đã qua nhưng Hồng Liên vẫn không khỏi hốt hoảng, cái vá trên tay nàng rơi xuống. Một tiếng keng. Thảng thốt. Cu Lâm giật mình tỉnh giấc, Hồng Liên hai tay nén ngực.

- Cô ơi! Tôi là Thành cai trường đây, cô mở cửa tôi hỏi chút.

Hoàn hồn, Hồng Liên bước đi, thân thể nhẹ bỗng bềnh bồng. Nàng mở cửa, nắng đã lên cao chiếu thẳng vào mặt, Hồng Liên đưa tay che mắt, định thần nàng thấy trước sân đồ đạc ném lung tung, áo quần sách vở vung vãi. Chú Thành hỏi:

- Tụi nó vào được nhà bếp không cô?

- May quá, nó giật cửa hai ba lần không ra, tôi sợ chết khiếp.

Chú Thành chỉ chiếc ghế salon cẩm lai nằm chổng chơ bên khóm thược dược:

- Chúng khiêng ba ghế rồi còn cái kia chưa kịp khiêng thì trời sáng. Bọn chúng ở gần đây thôi, xa nó không khiêng đồ nặng vậy đâu.

Thành lên nhà trên quan sát phát hiện chúng mở khóa không được nên đã cạy cửa. Chú nói:

- Thực ra những thứ đắt tiền, thầy hiệu trưởng gửi đi hết rồi, bộ salon lớn quá thầy không gửi được, mà nghĩ không ai khiêng.

- Dưới nhà bếp còn tủ lạnh với các thứ linh tinh cũng bộn đó chứ, chú biết không cái tủ lạnh quái ác ấy làm tôi sợ muốn chết.

- Thầy hiệu trưởng để lại cho tôi dùng đá đấy. Nếu không có cô, tối tôi đến ngủ.

Chú Thành ra dọn dẹp ngoài sân:

- Không khéo tối nay nó đến khiêng cái ghế salon này nữa đấy- Tối nay tôi không dám ở đây nữa đâu chú Thành à.

- Thế cô đi đâu?

- Tôi sang lại bên trường.

- Ba cháu đi đâu, tối qua không về?

- Chú Tuấn bạn chồng tôi đấy. Tối qua chú ấy ngủ bên Đồng Đế nhà người bạn- Hồng Liên nhìn chú Thành:- Mấy hôm nay mẹ con tôi nhờ chú Thành cho tá túc trong lúc đau ốm, nhưng bệnh chúi mũi chúi lái chưa cám ơn chú được.

- Không có gì đâu cô. Vậy mà tôi cứ ngỡ anh gì đó là ba của cháu.

***

Hồng Liên trở lại sân trường Nguyễn Công Trứ, các phòng học chật ních người. Nàng chọn chỗ sát ông cụ bỏ cái túi xuống. Nhìn sang trái, Hồng Liên thấy anh chị giáo viên trẻ và hai vợ chồng người đàn ông có hàm râu quai nón sao cũng về lại đây?Anh giáo viên chào Hồng Liên và hỏi:- Chị khỏe rồi hả, anh Tuấn đâu?

- Mấy anh không di tản tiếp nữa sao? Chú ấy ở nhà người bạn bên Đồng Đế.

- Đợi yên rồi về đi đâu nữa.

Người đàn ông có râu quai nón trả lời cộc lốc. Hồng Liên nhận ra sự chán nản mệt mỏi trong giọng nói anh ta. Nàng gửi ông cụ mấy cái xách rồi dẫn cu Lâm đi quanh sân trường xem còn nhân viên nào của bệnh viện Thùy Dương còn ở lại không? Gặp Thường, nữ hộ sinh, hai người ôm nhau khóc. Thường hỏi:

- Xuống xe, ở đây mấy hôm rồi mầy đi đâu tao không gặp?

- Lây sốt thằng cu Lâm, nằm li bì mấy ngày ở nhà người quen. Bệnh viện mình còn ai ở lại nữa không?

- Nhiều- Thường bấm tay kể tên những người còn ở lại rồi đưa Hồng Liên đến thăm họ. Đang len lỏi giữa những người tị nạn chợt nghe ai gọi:

- Hồng Liên! Hồng Liên!

Quay lại Hồng Liên nhận ra Khâm nhân viên phòng hấp.

- Cô Hồng Liên có thư!- Khâm vừa nói vừa đưa ra một mảnh giấy nhàu nát.

- Thư ai vậy?- Nàng hỏi mà nghe người nhẹ bỗng, bởi cứ nghĩ thư của Nghi hay ít ra cũng có tin tức gì liên quan đến anh ấy.

- Thư ông nội cu Lâm.

Ông nội Lâm? Ngạc nhiên nàng mở vội mảnh giấy: “Ba mẹ đang ở Cam Ranh, đã thuê được tàu, con đem cháu Lâm theo cậu Khâm vào gấp cùng ba mẹ vượt biên”.

- Vượt biên!- Hồng Liên trố mắt nhìn Khâm.

- Hồng Liên sửa soạn gấp đi nhanh lên kẻo trễ, tôi nhận được thư bác đã hai hôm. Nghe nói Hồng Liên vào đây nhưng sang tìm mấy lần mà không gặp.

- Không! Tôi không đi đâu hết, ngày nào chưa có tin anh Nghi tôi không rời khỏi Việt Nam nửa bước, nhờ anh thưa lại với ba tôi như thế.

- Nhưng bác bảo: “Bằng cách nào cũng phải thuyết phục cô đem cháu đi cho được”.

- Tôi đã nói là tôi không đi mà.

Khâm tròn mắt:

- Ở lại cô không sợ hả?

Hồng Liên lắc đầu không nói. Khâm cố thuyết phục bằng được:

- Cô không thấy có nhiều người đu vào cánh máy bay để được sang nước ngoài đó hả? Biết chết mà người ta cũng cố bám. Đằng này có tàu sao cô không đi?-

- Kệ họ, tôi chẳng đi đâu hết.

Thấy không thuyết phục được Hồng Liên, Khâm nói:- Vậy cô viết vào đây vài chữ. Nếu không bác bảo tôi chưa gặp cô.

Khâm đưa bút cho Hồng Liên, nàng viết vội ít dòng phía sau mảnh giấy rồi đưa cho Khâm. Nàng định lấy lại viết thêm gì đó nhưng lại thôi. Khâm hối hả chào Hồng Liên:

- Ở lại mạnh giỏi.

Khâm đi khuất đã lâu mà nàng còn đứng, nước mắt chảy dài. Thấy vậy Thường giục:- Thôi, đi với tao qua gặp mấy người, thấy mầy mọi người sẽ mừng lắm.

***

Đã hai ngày trôi qua vẫn chưa thấy Tuấn trở lại. Nhờ sự giúp đỡ của gia đình ông cụ, hai mẹ con Hồng Liên không đến nỗi thiếu đói. Cảnh huyên náo của đám người chạy loạn đã nguôi ngoai phần nào cảm giác bị bỏ rơi sau cái đêm hãi hùng ở nhà thầy hiệu trưởng. Nhưng sự lo lắng cho tính mạng Nghi thì càng trĩu nặng. Hồng Liên cố nặn óc tìm cơ sở để chứng minh rằng Nghi vẫn còn sống: Trận đánh ở thị xã Ban Mê Thuột kéo dài hai ngày đêm, theo tin nước ngoài chỉ có lực lượng bộ binh là thiệt hại nặng, còn Nghi anh là phi công trực thăng. Theo như Nghi thường kể, muốn đến sân bay thì phải vượt qua bao nhiêu công sự chiến đấu của các lực lượng bộ binh, bao nhiêu hàng rào kẽm gai, cơ man bãi mìn được cài đặt như xôi đậu. Nếu địch vào được sân bay thì Nghi cũng có đủ thời gian thoát thân, bởi anh không phải chiến đấu trực tiếp như bộ binh. Trong đầu nàng cứ xoay xoay hai giả thiết: Nếu Nghi chạy trốn được vào rừng cao su tìm đến các buôn làng, có thể họ cưu mang rồi anh tìm về với mẹ con nàng. Còn nếu Nghi đã bị bắt hoặc đầu hàng rồi thì sao? Quân Cách mạng có cho anh sống không? Hồng Liên cảm thấy bế tắc, không giải tỏa được tâm trạng lo lắng hoang mang, nàng thấy mình mụ mẫm thêm. Câu hỏi quái ác “Nghi còn sống không?” cứ vang vọng mãi trong nàng, khủng khiếp quá, làm nàng đuối sức. Cu Lâm cùng bọn nhỏ đang chơi say sưa những đồ chơi điện tử mà cha mẹ chúng đã nhặt được khi hôi của. Nó cầm chiếc máy bay trực thăng bật chong chóng quay tít đưa cao làm động tác bay vài vòng chợt Lâm thả mạnh xuống đất, la lên:

- Ê! Trực thăng bị bắn rơi rồi.

Cả bọn cười vang. Hồng Liên tái mặt, nàng chạy đến tát mạnh vào má cu Lâm, thét:- Con điên rồi sao?

Xong nàng ôm con vào lòng nước mắt ràn rụa. Cu Lâm chẳng hiểu chuyện gì xảy ra. Ông cụ nhìn sang nói:

- Để cháu chơi, hư đâu mà sợ.

Hồng Liên xoa đầu cu Lâm, ân hận và thương con. Luồn tay vào tóc con nàng thấy đầu con nhiều gàu và những sợi tóc khô cứng như rễ tre vì đã lâu nàng chưa gội đầu cho nó. Đứng dậy lau nước mắt Hồng Liên dẫn Lâm ra giếng tắm. Cởi áo con, Hồng Liên mới chú ý, cu Lâm gầy đi nhiều, ghét bẩn bám đầy cổ và mang tai. Cái lỗ rốn! Trời, đầy đất đen thui. Nàng tê tái nghĩ rằng mình thật có lỗi với con. Hồng Liên định kể cho cu Lâm biết ông bà nội đã vượt biên nhưng thôi, nàng cũng chưa giải thích và xin lỗi con vì sao nàng đánh con oan như vậy. Đây là lần đầu tiên Hồng Liên đánh con, mà lại đánh thật mạnh, thật đau như trút cả căm hờn lên nó.

Tắm giặt xong Hồng Liên đưa con trở lại dưới gốc me, chợt nàng nhìn thấy chiếc Jeep lùn loại xe sĩ quan quân đội Cộng hòa và Mỹ thường dùng, chầm chậm tiến vào sân trường. Trên xe chỉ một người đàn ông cầm lái, anh ta có bộ râu mép đậm và mái tóc cắt húi, phía sau xe chở mấy thùng giấy. Hồng Liên nhận ra Tuấn. Không giấu mừng vui, nàng đưa tay vẫy rồi gọi to:- Chú Tuấn! Mẹ con tôi đây này.

Đám đông chạy lại, ngỡ xe cứu trợ đến, nhưng khi nghe tiếng gọi họ biết là thân nhân của ai đó nên đã giãn ra.

Người đàn ông trên xe chính là Tuấn. Anh quay sang Hồng Liên vẫy tay chào đáp lại. Cu Lâm đang chơi đồ điện tử với mấy đứa nhỏ thấy Tuấn về nó reo lên và phóng ra. Tuấn xuống xe nhấc bổng cu Lâm vác lên vai đi về phía Hồng Liên nói:

- Tôi biết Hồng Liên và cháu trông nhưng kẹt đường không về được, ở nhà có chuyện gì không?

Hồng Liên chưa trả lời thì cu Lâm đã nhanh miệng:

- Ăn trộm vào lấy đồ hết rồi.

- Ăn trộm?- Tuấn ngạc nhiên hỏi.

Hồng Liên cười:- Bọn hôi của ấy mà.

Vừa dứt câu, biết mình lỡ lời Hồng Liên nhìn sang ông cụ, nhưng đang bận sắp xếp đồ đạc nên ông không để ý. Tuấn nhìn khuôn mặt bơ phờ của Hồng Liên, anh đã đoán được những gì xảy ra đêm qua. Anh lo lắng hỏi:

- Bọn chúng có vào được nhà bếp không?- Không, chúng chỉ lấy đồ đạc nhà trên thôi.

Tuấn hết sức ân hận đã bỏ mẹ con nàng một mình trong cơn loạn lạc ở một nơi xa lạ như vậy. Anh tự trách sao mình không nghĩ ra những sự cố bất trắc như vậy nhỉ? Nếu bọn chúng phá được nhà bếp thì hai mẹ con nàng sẽ ra sao? Tuấn phân trần:

- Tôi định trở lại trưa hôm đó nhưng chủ quan nên bị kẹt đường.

Hồng Liên nhìn chiếc xe đậu giữa sân hỏi:

- Sao chú biết mẹ con tôi đây mà đến?

- Đến nhà bếp thấy khóa cửa, thì biết ở đây chứ còn đâu nữa.

- Chú Tuấn đi xe ai vậy?

- Mượn của thằng bạn ở Đồng Đế

- Từ Đồng Đế qua đây mà cũng kẹt đường hả?

- Không. Nếu trưa qua tôi từ Đồng Đế về ngay thì Hồng Liên và cháu không phải một phen khiếp đảm như vậy đâu. Đằng này… tôi dại thật, mà cũng xui, lát nữa tôi kể Hồng Liên nghe.

Tuấn vừa nói vừa nhìn quanh như muốn kiếm cái gì. Nhìn qua ông cụ anh nói:- Cụ chịu phiền dọn gọn gọn lại một chút cho cháu bỏ mấy cái đồ.

Vừa xếp chỗ ông hỏi Tuấn:- Mấy hôm nay cậu đi đâu?

- Dạ cháu đi thăm người bạn, bị kẹt đường.

Ông cụ dặn:

- Mấy ngày này đừng đi đâu xa.

Anh giáo viên trẻ tên Thiện và người có hàm râu quai nón, có ai đó gọi anh ta là Năm Thạch, thấy Tuấn trở về cũng chào hỏi như thể đã quen nhau từ lâu dù họ chỉ mới biết nhau hôm đến tá túc bên dãy hành lang gần chỗ lấy nước. Tuấn hỏi- Hai anh thôi không di tản nữa sao?

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

09.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Hỏi vậy nhưng Tuấn không đợi trả lời, anh quày quả ra xe vác mấy cái thùng giấy vào xếp sát tường. Thấy Tuấn khiêng lần lượt hết thùng này đến thùng nọ, Năm Thạch nói nhỏ với thầy Thiện:

- Hàng quân tiếp vụ đấy.

- Sao anh biết?

- Mỗi thùng như vậy đều có thịt ba lát, đậu hầm, xúc xích …

- Trước kia anh cũng lính hả?- Thầy Thiện hỏi.

- Hồi trước bán đầy ngoài chợ trời. Nhưng giờ này anh ta moi đâu ra nhiều hay dữ ta! Có cả xe Jeep lùn nữa chứ. Xe sĩ quan đấy.

Thạch nhìn Tuấn ngờ vực. Vợ Năm Thạch, một người đàn bà mảnh khảnh nhìn chừng trẻ hơn Thạch cả mười tuổi, đôi mắt đen, sáng, trẻ trung như vừa bước qua tuổi học trò. Cô bảo nhỏ chồng:

- Mặc người ta, sao anh nhiều chuyện dữ. Thời loạn ly ai lấy được gì thì lấy, họ không lấy của anh thì thôi. Cái tật không chừa, có ngày mang họa.

Thấy Tuấn sắp mang thùng cuối cùng trở lại, họ lặng im.

Không phải chỉ mình Thạch mà cả Hồng Liên, khi thấy Tuấn về mang theo xe và nhiều đồ đạc làm nàng nhớ lại cảnh cướp giựt ngoài đường phố và cái đêm hãi hùng ở nhà thầy hiệu trưởng rồi nàng lại liên tưởng đến vẻ gian hùng của Tuấn khi anh cầm súng chĩa thẳng vào mặt bà Hoa. Hồng Liên không thể không nghi ngờ. Những người chung quanh thì nhìn Tuấn với những cặp mắt khác nhau. Người thì nghĩ Tuấn là sĩ quan Cộng hòa đào ngũ bây giờ vào kho khiêng hàng quân tiếp vụ cho vợ con. Kẻ suy diễn anh đã chặn cướp xe hậu cần của quân đội Sài Gòn đang tháo chạy…Tuấn cũng đoán được mọi người đang nghĩ gì về anh. Tuấn chỉ mỉm cười. Hồng Liên bắt gặp nét cười kín đáo sau hàng râu mép trên chiếc cằm vuông. Bao giờ cũng thế, nụ cười đó đã làm nàng phần nào yên lòng. Lần cuối ra xe anh trở lại với chai rượu wishky Jeambeam trên tay thì ai cũng ngạc nhiên. Giữa cảnh dầu sôi lửa bỏng, cái chết luôn rình rập, mà kè kè chai rượu bên lưng thì chỉ là kẻ nát rượu hoặc không thiết sống nữa mà thôi..

Nỗi ngờ vực trong lòng Hồng Liên mới tạm lắng xuống, thấy Tuấn xách chai rượu vào vẻ mặt hí hửng, chợt cơn tức giận gần như vô cớ phút chốc trỗi dậy, Hồng Liên sẵng giọng hỏi Tuấn:

- Xe và đồ đạc chú lấy ở đâu vậy?

Đang tìm chỗ để chai rượu, nghe Hồng Liên hỏi, anh trả lời nửa đùa nửa thật:

- Của thằng bạn, nó không còn cơ hội dùng nữa.

- Sao? Bạn anh chết rồi hả? –Hồng Liên tròn mắt.

Vừa hỏi Tuấn xong, nàng ngượng vì từ trước đến giờ nàng chưa bao giờ gọi Tuấn bằng anh, hôm nay tưởng Tuấn đốn mạt đến nỗi lấy đồ của bạn đang gặp nạn, nàng mất cả bình tĩnh. Tuấn cười thành tiếng:

- Làm gì có chuyện đó.

Bắt gặp ánh mắt Tuấn đang nhìn mình Hồng Liên quay nhìn chỗ khác, nàng thẹn. Nụ cười của Tuấn chưa chịu tan đi dưới hàng râu mép khi anh nói:- Hồng Liên yên tâm tôi không giết người, cướp của đâu mà sợ.

Rồi giọng anh trở lại nghiêm túc, Tuấn không muốn lợi dụng sự xưng hô vô tình của nàng để biến nó thành trò đùa cợt, anh nói:

- Mấy hôm nay chắc Hồng Liên và cháu ăn uống chẳng ra sao. Tôi có mang về ít đồ hộp, khui ra gắng ăn cho lại sức, còn chuyện gì để từ từ tôi sẽ kể Hồng Liên nghe sau.

Tuấn cẩn thận trải giấy báo xuống nền nhà, anh lấy mấy bì cơm sấy xin ít nước sôi nguội đổ vào, rồi khui lon gà hầm với mấy lon thịt ba lát. Tuấn quay sang ông cụ mượn ít chén bát. Anh ngạc nhiên khi thấy ông bưng ra mấy cái tô, chén dĩa bằng men trắng loại cao cấp của Nhật, có hình nổi rồng phượng rất sang trọng, với những đường viền mạ vàng óng ánh. Những cái muỗng cũng bằng sành sứ loại đắt tiền. Tuấn hiểu những thứ này ở đâu ông cụ có, anh mỉm cười.

Tất cả đã dọn ra, mùi thức ăn thơm phức làm Hồng Liên ứa nước bọt.

- Cụ cho cháu mượn ít đũa.

Ông cụ đưa Tuấn bọc đũa chưa dùng loại trắng ngà có hoa văn

- Dạ cám ơn cụ, tốt quá. Cụ ơi! Có ly uống rượu không? Cho cháu mượn ít cái luôn. Lần này Tuấn không nhịn cười được khi ông cụ đưa ra một hộp ly mới tinh, loại có đế dùng uống rượu ngoại. Tuấn nói:- Vậy là chúng ta có một bữa tiệc sang trọng rồi đấy. Quay sang hồng Liên anh cười:

- Rượu wishky thượng hạng của Mỹ, thịt hầm đậu Hòa Lan, chén bát của Nhật, nhà hàng Caravelle cũng không sang bằng- Anh mời nàng:- Hồng Liên và cháu ngồi xuống ăn trưa đi, gần một giờ chiều rồi.

Vừa nói anh vừa khui rượu, mùi wishky bốc lên thơm ngát. Tuấn quay sang thầy Thiện và Năm Thạch:

- Mời hai anh sang đây chúng ta liên hoan một bữa đi.

Liên hoan? Hồng Liên ngạc nhiên nhìn Tuấn. Giờ này mà chú ấy còn tiếu lâm được! Người sao vô tâm dữ vậy? Chú ấy không thông cảm với mình chút nào cả hay sao? Đâu chỉ riêng mình. Ở đây ai mà không có người thân ngoài mặt trận? Mọi người đang đang thấp thỏm, vui vẻ gì chứ? Sao chú ấy nghĩ mình có thể ngồi đây ăn uống phè phỡn được nhỉ? Nàng lắc đầu tỏ ý không ăn dù đang rất đói. Giá như Tuấn cứ dọn thức ăn bình thường và mời nàng tự nhiên thì Hồng Liên đã ăn ngon lành rồi.

Mùi rượu ngoại mới khui tỏa thơm ngào ngạt làm Thạch thèm đến cháy họng. Trái cổ anh ta lên xuống liên tục. Hắn cứ hếch hếch cái mũi Từ Mậu Công, như muốn hít trọn vẹn tất ca mùi rượu thơm không để cho lan tỏa ra bên ngoài một cách uổng phí. Mặc dầu đang hoang mang lo lắng nhưng khi nghe Tuấn mời, hắn vội đứng dậy cầm tay thầy Thiện:

- Đi qua làm một tí tới đâu tới.

Thấy Hồng Liên không ăn vợ thầy Thiện và vợ Thạch cũng không chịu ngồi, Tuấn nhìn nàng bảo:

- Tôi hiểu tâm trạng Hồng Liên lúc này, nhưng phải gắng mạnh mẽ lên mới được. Có nhiều gia đình còn tang thương hơn nữa, nhưng vì con cháu, họ phải vượt lên hoàn cảnh mà sống. Cứ khóc hoài như Hồng Liên liệu được gì nào?

Anh nhìn sang cu Lâm lắc đầu:- Thời gian qua Hồng Liên ngã bệnh, cháu Lâm thiệt thòi bao nhiêu đó chưa đủ sao? Hãy ăn cho có sức mai đây còn nhiều khó khăn nữa đấy! Chừng như nghe ra, Hồng Liên kéo tay hai người đàn bà cùng ngồi vào. Tuấn dịch chỗ cho ông cụ. Con trai và người dâu của ông chưa thấy về. Tuấn mời mấy người cùng nâng ly. Thầy Thiện hỏi:

- Anh Tuấn bảo hôm nay ta liên hoan, vậy liên hoan điều gì đây?

- Mừng đất nước sắp hòa bình.

Thầy Thiện trố mắt ngạc nhiên nhìn Tuấn, lặp lại câu nói của anh nhưng thầy đã biến nó thành câu hỏi:

- Mừng đất nước sắp hòa bình?

Tuấn chưa dám nói thẳng ý nghĩ của mình ra trước đám đông, anh tìm cách giải thích theo lối nước đôi:

- Theo anh Thạch nhận định mấy hôm trước, thì lính Mỹ sẽ đổ bộ trở lại để tái chiếm những vùng lính Cộng hòa để mất. Nếu đúng vậy thì sẽ có hòa bình rồi! Nhưng giả dụ tình hình diễn ra không đúng như dự đoán của anh Thạch, nghĩa là quân Mỹ đã rút chạy không dám quay lại nữa thì điều đó có nghĩa là gì? Không phải đất nước ta từ nay được hoàn toàn độc lập thống nhất hay sao? Phải vậy không thầy Thiện?

Thầy Thiện không hiểu hết ý nghĩa trong câu nói hàm ý của Tuấn nhưng nghe ra cũng có lý nên trả lời:

- Đúng rồi.

Tuấn quay sang Thạch

- Đúng vậy không, anh Thạch?

- Đúng, đúng.

- Vậy chúng ta cụng ly mừng đất nước sắp hòa bình đi nào!

Tuấn nâng li và mọi người cùng uống. Thật ra đối với hai người kia, đây là dịp để họ thưởng thức cái mùi vị ngọt ngào của những li rượu ngoại, còn những câu nói của Tuấn ý nghĩa như thế nào họ chẳng hề quan tâm.

Dù hai ngày qua được gia đình ông cụ cưu mang nhưng Hồng Liên cũng ngần ngại, nàng không dám ăn no bởi nghĩ rằng cũng đàn bà mà cô con dâu ông cụ dám xả thân đi vác từng bao gạo về nuôi con, còn nàng thì mang con đi ăn nhờ khác nào kẻ ăn xin. Hồng Liên thấy cu Lâm được ăn uống đầy đủ là nàng mừng và biết ơn lắm rồi. Hôm nay chỉ là cơm sấy- thứ lương khô của lính Cộng hòa, đổ nước lã vào là ăn ngay, nó nhạt hơn cả cơm nguội, thế mà nàng ăn thật ngon miệng. Tuấn khui thêm lon thịt hầm làm đồ nhắm. Anh ngồi nghe hai người đàn ông có chút rượu vào họ nói đủ chuyện trên trời dưới đất. Đột nhiên một loạt nổ rung chuyển làm rơi loảng xoảng mấy cái muỗng gác trên tô chén, mấy người đàn bà bỏ đũa nhìn nhau, còn mấy tay đàn ông vẫn ăn nhậu cười nói thoải mái như chẳng có chuyện gì xảy ra. Tiếng nổ kéo câu chuyện họ về thực tại, thầy Thiện kể ở quê thầy máy bay trực thăng xả đạn như lúa vãi:

- Việt cộng đâu chẳng thấy, dân thường chết quá trời! Khiếp quá vợ chồng xách gói chạy đâu kịp mang theo thứ gì!

Thạch rung rung hàm râu quai nón, uống cạn ly khà một tiếng sảng khoái rồi nói:

- Bên mình đang tạo một vòng đai lửa để bảo vệ thị xã đấy. Rót thêm chút nữa đi.

- Bảo vệ quái gì- Thầy Thiện lắc đầu- Ông Thiệu bỏ Pleiku về lập phòng tuyến tại Phan Rang, nghe nói ông đã ký nhượng phần đất từ Khánh Hòa trở ra tới Quảng Trị cho chính phủ Cách mạng rồi. Phan Rang là quê hương của ổng còn đây là thớ gì mà ổng phải giữ? Mà có giữ cũng chẳng nổi nữa rồi.

Vậy là rượu đã đẩy câu chuyện của hai người qua lĩnh vực chính trị. Không đồng ý với cách nhận định của thầy Thiện, Thạch cãi:

- Ông Thiệu rút lui chiến thuật đấy. Ông ta có hai ý đồ.

Thạch uống hết phần rượu trong ly lại khà một tiếng nữa, rồi đặt ly của mình ngay trước mặt Tuấn. Tuấn biết không phải anh ta đặt nhầm chỗ nên rót thêm vào đầy li và đặt lại trước mặt cho anh ta. Thạch đâu đã say. Với giọng như bình luận gia Thạch nói:

- Thứ nhất để phân tán mỏng lực lượng của đối phương. Thứ hai là để Mỹ sợ mất miền Nam nên phải đưa quân trở lại. Nghe nói hạm đội bảy đang tiến sát vào bờ biển phía nam rồi.

Chợt một con chim cu sà xuống ăn cơm đổ cách chỗ mấy người khoảng mươi mét, Thạch vói nhặt một mảnh sành vung tay ném một phát. “Chéc”, một tiếng kêu nho nhỏ. Thiện nhìn ra thấy con chim cu nhảy dựng lên rồi rơi xuống quay quay. Thạch chạy ra định bắt, chợt hắn ngước nhìn lên bầu trời khi nghe có tiếng máy bay ù ù. Thạch reo lên- Máy bay của hạm đội bảy đã bay vào rồi! Nhưng Thạch thất vọng. Nhìn hoài hắn ta chẳng thấy gì, ngoài bầu trời trong xanh ngút ngàn. Tiếng ù ù đó chỉ là ảo giác do nỗi trông chờ tuyệt vọng của Thạch sinh ra mà thôi.

Sau bữa ăn trưa mà Tuấn gọi là liên hoan ấy, Hồng Liên càng thấy buồn thấm thía. Những câu nói của Tuấn đã làm nàng suy nghĩ mãi. Nếu đất nước hòa bình độc lập theo hướng thứ hai như Tuấn nói thì liệu Nghi có sống được để trở về với mẹ con nàng không? Còn những người đã đổ biết bao nhiêu xương máu để giành độc lập liệu có để cho những người như Nghi yên ổn bên vợ con không? Còn vấn đề này nữa: Những đứa con của sĩ quan ngụy quân như cu Lâm sẽ được đối xử như thế nào? Chúng có được đối xử bình đẳng như những đứa trẻ khác không?

Hồng Liên nhìn cu Lâm ngồi chơi với mấy đứa trẻ dưới gốc cây me, đôi mắt trong sang, vẻ mặt vô tư thánh thiện, rồi nghĩ đến viễn cảnh u tối về ngày mai của nó Hồng Liên thấy thương con chảy nước mắt. Một tiếng nổ kinh hoàng nữa làm rung các cửa kính khiến Hồng Liên giật thót mình. Cu Lâm vội chạy lại bên mẹ. Nàng ôm con vào lòng mà thấy mình yếu đuối bất lực, không che chở được gì cho con.

Tuấn đang chia bớt ít đồ hộp cho những gia đình có con nhỏ, nghe tiếng nổ anh vội chạy lại dưới gốc me, thấy Hồng Liên đang ôm con, mặt xanh xao nhợt nhạt. Anh ngồi xuống cạnh nàng. Không biết chia sẻ cùng ai, Hồng Liên hỏi Tuấn:

- Nếu tình hình diễn ra xấu như chú nói thì sao nhỉ?

- Xấu là sao?

- Nghĩa là nếu hòa bình theo cách thứ hai như chú nói, thì chính quyền Cách mạng sẽ đối xử với Nghi như thế nào? Nghi có bị giết không? Và cu Lâm có được học hành như bao trẻ em khác không?

- Thực ra tôi cũng như Hồng Liên thôi, mình ở trong này không biết chính sách Cách mạng như thế nào, nhưng suy luận mình tin chắc không đến nỗi như Hồng Liên phải lo lắng đâu. Hồng Liên nghĩ coi trong miền Nam này, có cả hàng triệu người là lính và nhân viên của chế độ Quốc gia, cộng thêm với vợ con họ, Hồng Liên tính thử? Lại vầy nữa, khi đất nước độc lập thống nhất rồi, mục đích của Cách mạng đã đạt được thì vấn đề bắn giết còn đặt ra làm gì? Đã đến lúc mọi người cùng bắt tay xây dựng lại quê hương. Hồng Liên yên tâm đi, không phải tôi trấn an đâu mà chắc chắn là như vậy- Tuấn nhìn cu Lâm:

- Hồng Liên đừng đem nỗi lo sợ của mình nói cho cu Lâm biết đấy. Gieo vào đầu óc trẻ con những định kiến sai lệch của người lớn làm nó sợ hãi không tốt đâu, hơn nữa sau này nó khó hòa nhập với cộng đồng. Lỗi của người lớn đấy.

Dù Tuấn là một trí thức miền Nam nhưng lập luận của anh có lý nên sau khi nói chuyện với Tuấn, Hồng Liên thấy an tâm hơn.

Không biết vì sợ tiếng nổ vừa rồi hay vì không muốn chơi với lũ trẻ nữa mà cu Lâm quanh quẩn bên mẹ, nó hỏi:

- Hết chiến tranh chưa má?

- Chưa, con không nghe vừa rồi bom nổ đó sao?

- Lâu mau nữa thì hết chiến tranh má?

- Má không biết nhưng chắc cũng gần thôi, con hỏi chi vậy?

- Để biết ba đã gần về chưa.

- Ra chơi với bạn đi con, không được đi xa đó.

Hồng Liên tránh không muốn trả lời con vì những câu hỏi của cu Lâm cũng chính là câu hỏi hằng trăm lần xoáy sâu trong đầu nàng, tuyệt nhiên không có lời giải đáp. Bỗng từ gốc me một đứa nhỏ chạy xộc lại xô cu Lâm thật mạnh làm nó ngã chúi vào mẹ, Hồng Liên hốt hoảng hỏi:

- Sao vậy cháu?

- Nó mượn máy bay trực thăng của cháu từ hôm qua, cháu đòi hoài nó không chịu trả.

Quay qua cu Lâm, Hồng Liên hỏi con:

- Đâu rồi? Sao con không trả cho bạn?

Cu Lâm ôm mẹ chặt hơn, nó không trả lời. Thấy vậy Hồng Liên gắt:

- Sao con hư vậy, mượn của bạn chơi xong phải trả liền chứ.

Cu Lâm càng ghì chặt mẹ vẻ sợ sệt. Tuấn nhỏ nhẹ gỡ bí cho cu Lâm:

- Cháu làm hư của bạn rồi hả, đâu đưa chú sửa lại cho.

Lâm nhìn Tuấn đôi mắt cầu cứu. Anh xoa đầu nó an ủi:

- Không sao đâu mà, đưa chú xem.

Cu Lâm gỡ tay Tuấn, chạy đến lật túi quân trang lên, xác máy bay bằng nhựa chạy pin vỡ ra từng mảnh xếp gọn một nhúm.

- Trời đất!- Hồng Liên thét lên:

- Con lại chơi trò quỷ quái ấy nữa hả?

Nhớ cái tát hôm nọ Hồng Liên chưa hết ân hận, nàng chỉ gằn giọng:

- Con không nhớ má đã đánh con sao?

Cu Lâm giụi mắt, mếu máo:

- Không phải con thả rơi như hôm trước mà vì tháo không được nên con đã lấy đinh cạy

- Cháu bấm nút là chong chóng quay thôi, cháu cạy ra làm gì?

- Dạ cháu biết rồi, nhưng cháu muốn coi vì sao chong chóng quay được.

Nói xong Lâm hốt hoảng thụt lùi, khi thấy Tuấn giang hai tay ra. Nó ngỡ chú Tuấn đánh nó. Nhưng không. Tuấn ôm cu Lâm vào lòng rồi anh nhấc bổng nó lên, xoay cho cu Lâm bay lượn một vòng trên đôi tay rắn chắc của mình. Anh cười to:

- Cháu tôi thật giỏi! Đáng khen! Đáng khen!

Cu Lâm ngỡ khi trông thấy xác máy bay thành đống nhựa, thế nào má cũng cho một trận đòn nên thân, nó chưa quên cái tát nhớ đời của má. Nhưng giờ nó thấy chú Tuấn cho nó bay vòng vòng lại còn bảo nó đáng khen, cu Lâm chẳng hiểu gì nhưng liếc nhìn sang má, nó thấy má cũng mỉm cười. Lâm khoái chí ré lên như nắc nẻ.

Người lớn với nó quả thật là khó hiểu.

Đặt Lâm đứng xuống, Tuấn nói với thằng cu cháu ông cụ:

- Để chú qua nói với ông nhé, chú sẽ thường cho cháu một thứ khác.

Từ ngoài giếng đi vào ông cụ xách gàu nước nên một vai ông lệch hẳn xuống trông già nua tội nghiệp. Thấy đông đông ông dừng lại, nghe Tuấn kể ông cười:- Đồ chơi trẻ con hư thì thôi, bận tâm làm gì.

Tuấn lấy trong thùng đồ hộp mỗi thứ một ít đưa cho cháu ông cụ, thế mà cũng nhiều. Hai tay nó phải khoanh trước ngực, Tuấn cứ thế chất lên. Mừng quá nó lắp bắp:

- Để cháu đem về rồi lại tới lấy tiếp

Tuấn cười: - Đền cháu quá nhiều rồi đó nghe- Nó toe toét cười ôm đồ bỏ chạy.

***

Thấy Tuấn khui thùng đồ hộp, Hồng Liên nhớ là Tuấn chưa trả lời nàng những thứ đó ở đâu Tuấn có, nàng hỏi lại lần nữa. Biết Hồng Liên chưa hết nghi ngờ, Tuấn kể lại thật tỉ mỉ mọi chuyện từ lúc anh rời căn nhà bếp.

6 - Tuấn có người bạn tên Hoàng, huấn luyện viên Trường Hải quân Nha Trang gia đình ở Đồng Đế. Khi đến tìm Hoàng, Tuấn định bụng xem chỗ ăn ở có tiện nghi không để xin cho hai mẹ con Hồng Liên sang tá túc. Đến nơi thì Hoàng sắp sửa đưa gia đình vào Cam Ranh theo tàu hải quân di tản ra nước ngoài. Hoàng rủ Tuấn cùng đi nhưng anh từ chối viện cớ có gia đình đang ở Nha Trang. Hoàng nói:

- Không thì mầy đưa gia đình sang đây ở với mấy đứa em của tao.

Tuấn thấy nhà có nhiều bà con di tản đến ở nên cũng chật. Anh nghĩ với đà này chắc không lâu nữa thì đất nước sẽ thống nhất và anh đang tính sẽ đưa mẹ con Hồng Liên về lại Thùy Dương, rất cần phương tiện, Tuấn nói với Hoàng:

- Thôi. Mầy đi rồi cho tao xin chiếc xe Jeep này.

Hoàng cười:

- Bây giờ mầy muốn lấy gì thì lấy, xin quái gì, nhưng phải đợi tao đưa vợ con vào Cam Ranh đã, hay là theo tao vào đó lấy?

Tuấn hỏi Hoàng:

- Đây vào đó mất mấy tiếng?

- Nếu nhanh cũng hơn một tiếng.

Anh nhẩm tính cả đi lẫn về, chắc độ một giờ chiều mình có mặt ở đây. Hồng Liên đợi một chút chẳng sao. Tuấn quyết định dứt khoát:

- Được tao đi với mầy vào Cam Ranh lấy xe.

Hoàng vừa xếp đồ đạc vừa nói chuyện, vợ Hoàng giục chồng:

- Nhanh lên anh, trễ mất, mười giờ hơn rồi.

Gần mười một giờ Tuấn theo gia đình Hoàng lên xe.

Qua Diên Khánh, Tuấn thấy lính Cộng hòa đứng rải rác dọc đường, chính giữa quốc lộ hai chiếc M113 án ngữ như thách thức. Trên tháp súng những tay xạ thủ đại liên đang quay họng về những thôn xóm gần đó, nơi hai chiếc trực thăng đang quần đảo.

- Đang có giao tranh- Hoàng nói lúc xe anh len qua hai chiếc M113.

Vợ Hoàng giọng đầy lo lắng:

- Không biết từ đây đến Cam Ranh có chỗ nào bị nghẽn đường nữa không?

Tuấn nhìn đồng hồ, đã hơn mười hai giờ. Giờ này trong căn nhà bếp xa lạ chắc Hồng Liên đang lo lắng đợi anh. Tuấn sốt ruột nhớ ra trưa nay hai mẹ con Hồng Liên không có gì ăn, làm sao anh kịp về trước một giờ chiều nay? Xe chạy được hơn cây số Tuấn nghe tiếng đại liên nổ giòn như bắp rang sau lưng. Những chiếc GMC chở đầy lính Cộng hòa chạy ngược chiều với xe Hoàng ra Diên Khánh.

Gia đình Hoàng đến được Cam Ranh gần hai giờ chiều. Hoàng nhận được tin: Vào khoảng năm giờ chiều mới có tàu thủy. Và có lệnh: Chỉ gia đình hải quân mới được lên tàu tuyệt đối không mang theo đồ đạc. Có nhiều nguồn tin nói rằng tàu lớn không dám cập cảng, chỉ đậu ngoài xa, các gia đình phải dùng ca nô riêng ra ngoài đó. Hoàng tái mặt:

- Đ.m, nó bỏ rơi mình rồi.

Vợ Hoàng khóc, anh nạt vợ:

- Im đi, đừng làm rối thêm, để xem có cách gì kiếm được ca nô không đây. Hoàng quay sang Tuấn:

- Cậu lấy xe về đi, chở luôn mấy thùng lương khô về dung. Nhớ đi đường cẩn thận, vừa được tin Diên Khánh đang có giao tranh lớn đấy.

Hai người siết tay nhau. Tuấn chào vợ Hoàng, nàng đang lau nước mắt. Anh ôm hôn hai con trai của bạn rồi vẫy tay chào mọi người trước khi bước lên xe.

Xe Tuấn trở ra cách Diên Khánh chừng năm, sáu cây số thì bị lính Cộng hòa chặn lại, gần đó có giao tranh. Tuấn xuất thẻ nhà báo và nói rằng anh đang đi thực tế để viết phóng sự chiến trường. Anh chuẩn úy rất trẻ trông dáng dấp còn thư sinh, có lẽ cậu ta là sĩ quan Thủ Đức mới tốt nghiệp chừng hai ba tháng, nhìn Tuấn thông cảm:- Anh đi đi.

Tuấn cho xe chạy tiếp mới được một đoạn, anh nghe chíu chíu trên đầu một loạt đạn rít gần mang tai. Tuấn cúi rạp xuống và cho xe dừng. Anh biết ai đó đang bắn cảnh cáo. Nếu họ muốn giết anh thì dễ như chơi. Lại một tốp lính Cộng hòa khoảng ba bốn người trang bị vũ khí đầy mình trong bụi rậm nhảy ra, dẫn đầu là một đại úy, gương mặt đằng đằng sát khí, hắn hất hàm hỏi Tuấn:

- Muốn chết hả?

Tuấn lại xuất trình thẻ nhà báo, anh vẫn thường dùng nó như một tấm thông hành đặc biệt mỗi khi muốn thâm nhập vào các chiến trường nóng bỏng. Ở đó những người lính mong muốn các nhà báo giúp họ phanh phui tội ác chiến tranh và kêu gọi thế giới can thiệp cứu họ thoát khỏi guồng máy giết người khổng lồ sắp nghiền nát thân xác bọn họ. Tuấn đã bắt gặp nguyện vọng đó trong ánh mắt viên chuẩn úy trẻ lúc nãy. Nhưng giờ thì anh đã thất bại, tay đại úy trả thẻ nhà báo lại và gằn giọng:

- Nhà báo săn tin hả?Vào dinh Độc Lập mà săn, xem mấy thằng chính khách hoạt đầu đang âm mưu bàn tính gì trong những ngày sắp tới. Ở đây ngoài chết chóc chẳng có gì mà săn.

Thấy Tuấn còn ngần ngừ, hắn quắc mắt:

- Muốn sống thì lui xe đi.

Tuấn biết mình đang chạm phải một con ốc của bộ máy chiến tranh, anh suy nghĩ bằng cách nào để vượt qua đây? Người lính đứng cạnh viên đại úy nói:

- Cầu bị giật sập rồi không qua được đâu.

Cầu đã sập? Vậy còn gì để nói! Tuấn de xe lui. Anh phải ở lại thị trấn đó một đêm một ngày đợi giao tranh chấm dứt và đoàn công binh cơ giới bắc xong chiếc cầu tạm cho đoàn quân cuối cùng của lính Cộng hòa rút chạy, Tuấn mới trở lại được Nha Trang.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

12.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
7 - Cái rét tháng ba đã qua đi, thị xã biển vào đầu tháng tư, không khí trong lành ấm áp.

Có một điều lạ lùng là giữa lúc lòng người đang trải qua những biến động lớn lao thì đất trời lại đẹp đẽ hơn bao giờ hết. Biển Nha Trang xanh như chưa bao giờ trong xanh được thế, mặt biển không tàu thuyền càng mênh mông, cả bầu trời cũng cao hơn, lồng lộng hơn. Không biết bao nhiêu năm rồi mới thấy lại cái khoảng không tịch mịch, không có tiếng gầm rú, không có bóng dáng những con ó sắt, nhào lộn xé nát bầu trời. Từ sân trường Nguyễn Công Trứ người ta không còn nghe những tiếng nổ long trời, không còn thấy những đụn khói đâu đó ven ngoại ô và mấy chiếc máy bay trực thăng quần đảo lục lọi gần như suốt ngày đêm, tiếng rít như cưa sắt cũng lẩn trốn đâu hết.

Những người di tản trong sân trường Nguyễn Công Trứ tụ tập lại với nhau. Họ ngồi im chia nhau những mẩu thuốc cuối cùng, không thể dự đoán được điều gì sắp xảy ra. Nếu mỗi tối không nghe tin thắng trận giòn giã của quân Giải phóng qua đài BBC hay đài một nước ngoài nào đó thì người ta cứ ngỡ cuộc chiến tự nó đã tàn lụi do cả hai bên đều đuối sức như nhận định của một nhà bình luận nổi tiếng nào đó ở miền Nam trước đây.

Rồi một buổi sáng sân trường Nguyễn Công Trứ bỗng nhiên khuấy động trở lại khi mọi người nhận được tin làm ai cũng sửng sốt: Xe tăng T54 của quân Giải phóng đang tiến vào thị xã!

Tuấn, Thiện và Thạch đang ngồi nói chuyện dưới gốc me. Thiện nhắc lại nhận định mình:

- Tôi nói đúng không? Ông Thiệu đã cắt đất từ Khánh Hòa trở ra giao cho Việt cộng rồi, có đánh đá gì đâu?

Thạch gật gật đầu cho rằng nhận định của Thạch giờ này không còn gì phản bác được nữa. Tại sao chưa đánh đã chạy? Lính dù đâu? Biệt động đâu? Thật khốn nạn!- Tuấn nghe Thạch chửi lầm bầm như vậy. Mặt Thạch căng thẳng lo lắng, hắn ghé sát tai thầy Thiện:

- Đến nước này từ nay chúng ta nói năng phải hết sức cẩn thận- Hắn nhìn quanh rồi quay sang Tuấn nói qua âm gió:

- Bây giờ không được gọi Việt cộng nữa, mà phải gọi là quân Giải phóng hay quân Cách mạng.

Thiện gật đầu im lặng. Thạch như nhớ ra một điều quan trọng, hắn hỏi hai người:

- Chúng ta phải đeo băng trắng vào chứ?

Thấy hai người vẫn lặng im trước câu hỏi mà cũng là đề nghị của mình. Thạch giải thích:

- Chúng ta thất bại thì phải đầu hàng, không đeo băng trắng vào, Việt cộng à quên, Cách mạng họ bảo chúng ta ngoan cố chống đối thì sao?

Thấy tình hình có vẻ nghiêm trọng, Thiện nói như phân bua:

- Tôi không chống đối Cách mạng, tôi chỉ chạy tránh bom đạn thôi, bây giờ Cách mạng đến tôi theo. Vậy tôi đeo băng đỏ- Thiện nhìn Tuấn, nói ra vậy nhưng thầy Thiện cuối cùng cũng không tin tưởng vào lập luận của mình lắm, nên đã xoay sang hỏi Tuấn:

- Phải thế không anh Tuấn?

Thấy hai người thực sự lo lắng Tuấn nói:

- Chúng ta là thường dân vô tội. Chúng ta không chống đối Cách mạng sao tự nhận mình là người thất bại?

Tuấn nhìn Thạch, sau đó anh quay sang thầy Thiện:

- Chúng ta cũng chưa từng tham gia Cách mạng, hơn nữa chẳng ai qui định rằng theo Cách mạng phải đeo băng đỏ cả. Tóm lại chúng ta là người dân lương thiện theo tôi không phải mang gì hết.

Thiện ngả theo ý của Tuấn nhưng Thạch vẫn còn phân vân:

- Bây giờ mình không chống nhưng trước đây thì sao? Liệu họ có truy xét những việc làm trong quá khứ và có để yên cho mình không?

Nhưng vấn nạn đó trước mắt chẳng ai trả lời cho Thạch được. Và trong đầu óc hắn ta từ những khoang đen lờ nhờ tối tăm những âm mưu đối phó đang dần dần kết tủa.

Tiếng xe tăng quân Giải phóng đã rung chuyển đến tận sân trường Nguyễn Công Trứ. Tuấn nhìn sang Hồng Liên thấy vẻ mặt nàng căng thẳng, anh đến ngồi bên cạnh cầm tay nàng động viên:

- Hồng Liên yên tâm, không có gì đáng sợ đâu

- Không có gì đáng sợ? Ai nói?

- Lương tâm trong sạch của tôi bảo vậy.

- Trả thù không phải việc làm của lương tâm trong sạch à?

- Đúng, nhưng đó là lương tâm cá nhân, còn chính sách nhân đạo của một đất nước thì khác. Khi xét thấy sự trả thù không cần thiết nữa thì không ai đặt ra để làm gì.

Hồng Liên lắc đầu, nàng nhìn ra xa, mà hình như cũng chẳng nhìn gì cả, Hồng Liên đang nghĩ đến câu nói của Tuấn.

- Chú nghĩ người ta có thể bỏ qua hận thù dễ dàng như vậy sao?

Chợt Hồng Liên nhìn thẳng vào mắt Tuấn ngạc nhiên khi nghe anh nói:

- Hồng Liên cá gì với tôi nào?

- Cá chuyện gì?

- Sẽ không có chuyện trả thù.

Hồng Liên chưa kịp trả lời thì cả hai chợt im lặng khi có tiếng loa phóng thanh vang lên ngoài đường, nhưng chỉ nghe loáng thoáng tiếng được tiếng mất bởi cả không gian lúc ấy như bị vỡ vụn bởi tiếng rầm rập của xe tăng.

- Ta ra ngoài nghe họ nói gì- Tuấn đề nghị với Hồng Liên.

Anh không biết nàng đang hoảng sợ đến mức nào. Hồng Liên muốn chạy vào một góc phòng học nào đó đóng chặt cửa lại, không muốn nghe, không muốn thấy gì nữa hết.

Nói gì thì nói, Nghi là kẻ thù không đội trời chung của họ và nàng với cu Lâm là vợ và con của kẻ thù họ. Hồng Liên buông tay Tuấn, chạy lại ôm con trai vào lòng, nàng có cảm tưởng tai họa sắp giáng xuống và nếu có chết thì hai mẹ con cùng chết. Kể từ giây phút này nhất định nàng không để con trai rời khỏi tay mình. Nàng nghe đất dưới chân mình đang rung lên từng hồi giận dữ và khoảng không trước mặt tối sầm lại, nàng ôm cu Lâm chặt hơn trong vòng tay run rẩy của mình. Biết Hồng Liên đang trong cơn tinh thần hoảng loạn, Tuấn siết chặt hai bàn tay lạnh ngắt của nàng. Bằng cách ấy, anh nghĩ có thể đem lại cho Hồng Liên một sự tin cậy, giúp nàng chịu đựng nghịch cảnh mà chính anh cũng cảm thấy không dễ dàng gì. Và anh nghĩ muốn cho Hồng Liên hết sợ hãi không có cách nào khác là đưa nàng ra giáp mặt với những con người mà guồng máy tuyên truyền của chế độ Sài Gòn đã từng gieo trong lòng nàng sự khủng khiếp. Không nên để Hồng Liên tiếp tục nuôi ý nghĩ trốn chạy. Nàng cần phải đối mặt với sự thật càng sớm càng tốt.

- Ta ra ngoài xem tình hình thế nào – Tuấn chủ động kéo nàng đứng dậy cùng đi.

Như người mất hồn Hồng Liên bước theo Tuấn, nàng sát vào người anh, và giờ thì chính Hồng Liên nắm chặt tay anh như thể sợ Tuấn sẽ buông khỏi tay mình. Lâm cầm tay mẹ, nó chưa ý thức được điều gì, tiếng gầm rú của xe tăng lại làm nó thích thú muốn được xem.

- Xe tăng! Xe tăng!- Cu Lâm reo lên khi những chiếc xe tăng ầm ầm băng qua đại lộ.

Những chiếc xe phủ lá ngụy trang, những lá cờ nửa đỏ nửa xanh giữa là ngôi sao vàng tung bay trên những tháp súng.

- Cờ của chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền nam Việt Nam đấy.

Tuấn chỉ tay giải thích với Hồng Liên, nhưng nàng đâu còn tâm trí để nhìn kỹ lá cờ! Hồng Liên chỉ thấy thấp thoáng những chiến binh Giải phóng đứng thẳng người trên tháp súng và xe chạy chậm chậm như đang diễu binh.

Hai bên đại lộ người người chen lấn nhau. Những cánh tay đưa cao, những khẩu hiệu hô vang. Có tiếng micro phát đi những lời chào mừng quân Giải phóng. Khi một anh lính Giải phóng đứng trên xe vẫy mũ chào, lập tức mũ nón, khăn tay ở hai bên đại lộ tung lên như bươm bướm. Trước khí thế hào hùng sôi noi của mọi người Hồng Liên thấy mình lạc lõng, bơ vơ lạ lung… Hồng Liên rời khỏi tay Tuấn tự hồi nào. Bên cạnh nàng, giọng Tuấn hô to:- Hoan hô quân Giải phóng … Việt Nam độc lập hòa bình muôn năm …

Hình như giây phút đó anh không nhớ có Hồng Liên bên cạnh.

Chiếc xe tăng cuối cùng đi qua trước mặt hai người.

- Thôi ta về đi- Vừa nói Hồng Liên vừa kéo tay con. Tuấn bước theo hai mẹ con nàng trở lại sân trường, không ai nói với ai một lời.

Hồng Liên âm thầm khóc suốt dọc đường về. Tuấn vẫn lặng im, anh biết lúc này có an ủi Hồng Liên cũng chẳng tác dụng gì. Cứ để nàng khóc. Anh đang nghĩ đến việc đưa hai mẹ con nàng trở về Thùy Dương sao cho an toàn.

Trở lại sân trường, Hồng Liên thấy mọi người bồng bế con cái dắt díu nhau ra cổng. Họ về quê. Nàng gặp vợ chồng thầy Thiện đi ra, không nhìn thấy Thạch có lẽ hai vợ chồng này đã đi từ trước. Dưới gốc cây me cũng vắng bóng gia đình ông cụ, Hồng Liên ân hận đã không trở lại sớm để chào và cảm ơn ông một tiếng. Nàng dẫn con đi khắp sân trường tìm Thường nhưng không gặp, Hồng Liên không biết trước đó mấy phút Thường cũng tìm nàng, thế là chẳng ai gặp ai. Họ biến đi đâu nhanh vậy? Hồng Liên đâu biết đám người di tản họ sợ bị ghép vào tội trốn chạy Cách mạng nên một số vội rời khỏi sân trường từ sáng sớm.

Dưới gốc me, Tuấn đang đợi Hồng Liên. Nàng trở lại sau một hồi tìm kiếm, mệt mỏi, Hồng Liên ngồi bệt xuống đất. Rác rưởi, bao bì thức ăn vung vãi khắp nơi. Những đàn chim sẻ từ đâu bay xuống tranh nhau mổ, chíu chít râm ran cả sân trường. Liên tưởng đến thân phận mình, Hồng Liên tự hỏi: Ngày mai hai mẹ con mình sẽ lấy gì ăn đây? Kể từ nay không còn lương hàng tháng nữa. Ngoài công việc y tá mình có biết làm gì đâu. Nghe nói dưới chế độ Cộng sản những thành phần tư sản, trí thức thành thị sẽ bị đưa đi nông trường, công trường cải tạo lao động. Không biết mình có chịu đựng được không? Nghi còn sống hay đã chết? Nếu may mắn sống sót anh ấy có chịu nổi cảnh tù tội không? Thời gian qua nàng nghĩ đơn giản rằng mình sẽ di tản vài hôm rồi trở lại tìm chồng, bây giờ mọi sự đã khác, hy vọng gặp lại Nghi quá mong manh. Không khóc nhưng nước mắt cứ trào ra.

Nhìn vẻ mặt bơ phờ của Hồng Liên, Tuấn biết nàng đang chìm đi trong những suy nghĩ tuyệt vọng, anh bước đến ngồi xuống cạnh nàng:

- Hồng Liên phải nghĩ đến cháu Lâm mà can đảm lên, cứ nhìn quanh mình đi. Không phải chỉ một mình Hồng Liên đâu mà cả miền Nam này có hàng triệu gia đình, hoàn cảnh của họ đôi khi còn bế tắc hơn cả Hồng Liên nữa. Rồi đây người ta vẫn phải làm việc vẫn phải sống, còn sống thì còn hy vọng. Thôi đứng dậy, chuẩn bị đồ đạc tôi sẽ đưa Hồng Liên và cháu về Thùy Dương cho sớm.

Mặc dầu biết Tuấn đã hết lời an ủi động viên mình, nhưng nhớ lại thái độ của anh lúc sáng, Hồng Liên thấy có một cái gì đó giữa nàng và anh không thể cùng nhau san sẻ mọi suy nghĩ. Tuấn không biết lúc nhìn đoàn quân Giải phóng chiến thắng trở về, nghĩ đến Nghi, lòng nàng đã tan nát như thế nào. Vậy mà đứng cạnh nàng Tuấn tung hô khẩu hiệu với tất cả cuồng nhiệt. Tuấn đâu biết mỗi tiếng thét, mỗi cái vung mạnh tay của anh, trái tim nàng như muốn đập vỡ ra vì đau đớn. Điều đó sao Tuấn lại không hiểu được? Tuấn đã hồ hởi trên nỗi đau đớn của nàng. Do vậy, khi từ đại lộ trở về Hồng Liên thấy Tuấn thật xa cách với mình. Nàng lặng lẽ trở về sân trường Nguyễn Công Trứ, dù biết Tuấn đang đi sát sau lưng mình nhưng nàng không muốn quay lui bắt chuyện. Hồng Liên không muốn nhìn thấy vẻ mặt rạng rỡ của Tuấn lúc đó. Giá như nói được nàng sẽ thét to vào mặt Tuấn:- Tuấn vui sướng lắm hay sao?- Nhưng không thể nói được.

Thấy Hồng Liên vẫn chưa chịu đứng dậy, Tuấn lại nhắc:

- Nhanh lên, không thì sáng mai mới về được đấy. Đường sá bây giờ không dám đi đêm đâu.

- Thời gian qua mẹ con tôi làm phiền chú Tuấn nhiều quá, nếu không có Tuấn…

Tuấn ngắt lời, không để Hồng Liên nói nốt phần cuối:

- Bây giờ không phải lúc nói chuyện đó, coi lại đồ đạc có bỏ sót gì không, rồi dẫn cháu ra xe tôi đưa về

- Đường sá yên rồi để tự hai mẹ con tôi ra xe về theo đám dân di tản cũng được, làm phiền chú Tuấn quá sức vậy chưa đủ sao?

Tuấn không biết sao Hồng Liên làm mặt xa lạ và khách sáo với mình như thế, nhất là trong thời điểm này, nhưng anh nhất định không thể để hai mẹ con nàng trở về Thùy Dương một mình:

- Dọc đường chưa yên ổn đâu, mà sao có xe lại không đi?

Im lặng một lát, Tuấn ái ngại:

- Hay có điều gì tôi vô ý làm Hồng Liên phật lòng chăng?

Câu nói của Tuấn làm nàng mềm lòng. Hồng Liên nhớ những ngày mình nhuốm bệnh, Tuấn săn sóc hai mẹ con mình như thế nào. Chỉ có tình vợ chồng lúc đau ốm hoạn nạn mới chăm sóc nhau được như thế. Còn Tuấn là gì? Chỉ là bạn thời thơ ấu vậy mà Tuấn đã làm cho nàng không từ một việc gì. Thật ra Hồng Liên cũng không ngờ anh đã dành cho nàng một tình cảm sâu đậm như vậy.

Trong lòng nàng, Tuấn có khi thật gần gũi mà có khi cũng thật xa cách. Gì đi nữa tận nơi sâu thẳm của trái tim người đàn bà nhạy cảm, Hồng Liên cũng đã hiểu được tình cảm của Tuấn dành cho nàng vượt qua tình bạn. Về phía mình, mấy hôm nay hình ảnh Nghi và Tuấn cứ đan xen nhau. Có những lúc nàng giận Tuấn, cũng có lúc nàng mong Tuấn đến cháy ruột gan. Đôi lúc Hồng Liên tự hỏi đã có lúc nào mình mong Nghi như mong Tuấn chưa? Có khi nào gặp Nghi mà mình mừng như lần mình gặp Tuấn chưa? Nhất là lúc Tuấn trở lại sân trường Nguyễn Công Trứ sau đêm hãi hùng trong căn nhà bếp thầy hiệu trưởng. Cũng có thể do hoàn cảnh, nhưng thật tình mà nói buổi trưa hôm đó nàng thấy Tuấn thân thương và gần gũi biết bao dù cái cảm giác ấy chỉ đến với nàng trong thoáng chốc. Trong tình cảm có nhiều giây phút qua nhanh như tia chớp nhưng khắc dấu thật sâu đậm vào lòng người. Có nhiều lúc Hồng Liên không thể phân tích nỗi mọi ngõ ngách của tâm hồn mình. Chẳng hạn nàng giận Tuấn, cũng có thể nó cũng bắt nguồn từ cả hai nguyên do, vì Tuấn đứng về phía những người chống lại Nghi, phải chăng điều đó thì ít, mà vì sự vô tâm của Tuấn trước nỗi đau khổ của nàng thì lại nhiều?

Và rồi nữa, bữa cơm trưa mà Tuấn gọi là bữa cơm liên hoan hôm đó, mặc dù bụng đói cồn cào nhưng nàng không muốn cầm đũa, cũng một phần nàng đang nghĩ đến Nghi, nhưng Hồng Liên không thể không tự nhận rằng nàng giận Tuấn. Sao anh có thể cười nói vô tư mà không hiểu đêm trước đó nàng đã mong Tuấn khắc khoải đến chừng nào! Và Tuấn càng không hiểu nàng lo lắng cho tính mạng anh suốt đêm đó ra sao. Hình như, về sau Hồng Liên nghĩ, lúc đó Tuấn có cảm nhận được nỗi niềm của nàng nên Tuấn đã kể hết bao khó khăn hiểm nguy khi anh quyết tâm vượt qua lằn đạn để trở lại Nha Trang, tất nhiên Tuấn không nói là về với nàng. Những lần như thế Hồng Liên đã tự hỏi phải chăng nàng hơi dễ dãi trong tình cảm? Nhưng trái tim mềm yếu của người đàn bà đâu phải lúc nào cũng được điều khiển bằng lý trí? Hơn nữa trường hợp của nàng… Hồng Liên thấy mình không đáng trách.

Nghe Tuấn nói vậy, Hồng Liên thấy chính mình mới là người có lỗi, nàng rất muốn cầm tay Tuấn khi nói với anh:- Chú Tuấn đừng nghĩ vậy, hai mẹ con tôi mang ơn Tuấn quá nhiều, sao lại có sự phật lòng ở đây? Tôi nghĩ đường sá giờ chắc cũng không còn nguy hiểm như lúc mình ra đi đâu.

- Hồng Liên nhầm rồi, bây giờ còn nguy hiểm hơn lúc mình ra đi nữa đấy. Vì sao biết không?

Hồng Liên nhìn Tuấn như không tin.

- Không phải tôi dọa Hồng Liên đâu- Tuấn giải thích- Có thể có những đám lính Cộng hòa ra chặn đường cướp giật đấy.

Thêm một câu nói vô ý của Tuấn chạm phải nỗi đau của nàng:

- Không phải ai lính Cộng hòa cũng cướp giật cả đâu! Trong đó cũng có những người trí thức nhưng do hoàn cảnh bắt buộc họ phải vào lính thôi. Chú Tuấn nói vậy là vơ đũa cả nắm đấy.

- Ý tôi không phải nói vậy- Tuấn bào chữa- Hồng Liên quên rằng tôi cũng là lính Cộng hòa sao? Nó là thế này, những người lính thất trận đói lâu ngày họ phải đi cướp giật miếng ăn để sống chứ, rồi muốn về đoàn tụ gia đình thì phải trấn lột bạc vàng để có tiền về quê phải không? Hoàn cảnh buộc họ thế mình phải biết để đề phòng.

- Họ cướp của ai chứ mình có gì đâu mà sợ?

Tuấn cười:

- Đợi bọn chúng phân cho ra ai có, ai không thì trời mới biết điều gì xảy ra cho mình.

Nói xong, không đợi ý kiến của Hồng Liên, Tuấn đứng dậy kéo tay nàng và dẫn cu Lâm đến chỗ xe đậu, sắp xếp cho hai mẹ con nàng.

Khi Hồng Liên bước lên xe, anh có tâm trạng như đang tiễn đưa nàng đến một phương trời nào đó mà vĩnh viễn anh không bao giờ còn được gặp lại. Những ngày loạn lạc qua, được thân cận săn sóc Hồng Liên, tình cảm trong anh trỗi dậy, như ngọn lửa đang dần dần tàn lụi, chợt bùng cháy bởi một ngọn gió vô tình tạt đến, và anh đang làm hết sức mình để gắng dập tắt. Nhưng vô vọng, càng muốn dập tắt bao nhiêu thì ngọn lửa ấy càng bùng phát mãnh liệt bấy nhiêu. Lắm lúc anh muốn mình biến thành một loài thiêu thân lao vào ngọn lửa kia cháy sáng lên một lần rồi hóa thành tro bụi. Nhưng cuối cùng thì anh vẫn cứ chập chờn bay nhảy, thân xác tả tơi, tinh thần bấn loạn quanh cái sức nóng đầy đam mê diệu kỳ ấy. Thấy Tuấn đã ngồi bên tay lái rồi mà khuôn mặt còn tư lự, Hồng Liên nói:

- Chú Tuấn có việc gì chưa giải quyết thì cứ ở lại lo cho xong, chú đưa mẹ con tôi ra bến xe rồi trở lại cũng được, đường sá chắc không sao đâu.

Tuấn nhìn lui sau cho xe nổ máy định de quay đầu ra, anh nói:

- Cũng chẳng còn việc gì nữa, bây giờ là mười giờ kém mười lăm về đến nhà chắc hai giờ chiều, coi có bỏ sót gì không?- Nàng lắc đầu:

- Có gì đâu mà quên, có điều mình không gặp được chú Thành để cám ơn.

- Có lòng vậy là được, giờ biết chú ấy đâu mà tìm.

***

Xe lăn bánh, Hồng Liên nhìn lại sân trường, cảnh vắng lặng không còn bóng người, chỉ có bầy chim sẻ tranh nhau mổ cơm khô, lòng nàng xao lên một nỗi buồn. Sân trường, nơi ấy một thời gian dù ngắn ngủi, đã để lại trong lòng nàng quá nhiều hình ảnh của những ngày loạn lạc mà có lẽ cả đời nàng không thể nào quên. Quẹo qua đại lộ, con đường cách đây mấy tiếng đoàn xe tăng của quân giải phóng rầm rộ tiến qua. Nếu không có những lá cờ của chính phủ Cách mạng lâm thời tung bay trên những cao ốc, thì thị xã Nha Trang tưởng chừng như không có gì thay đổi. Thật không thể nào tin được. Hồng Liên nghĩ vậy và ứa nước mắt. Nàng nghĩ đến Nghi và không tài nào đoán được giờ này chồng nàng ra sao …

Đang miên man với nhiều suy nghĩ tăm tối chợt nghe cu Lâm hỏi:

- Hết chiến tranh rồi phải không má?

- Ừ, hết rồi.

- Vậy là ba đã về nhà rồi hả má?

- Má cũng không biết nữa.

- Má nói hết chiến tranh ba sẽ về kia mà! Chắc giờ này ba đang đợi mình ngoài nhà, má nói chú Tuấn lái xe nhanh lên.

Thấy Hồng Liên im lặng không trả lời con, Tuấn quay lui nói với cu Lâm:

- Chiến tranh mới qua đi ở quê mình, các nơi khác vẫn chưa hết. Khi nào thực sự hòa bình trên cả nước ba cháu mới trở về.

Sợ cu Lâm hỏi về ba nó những điều mà Hồng Liên chưa thể trả lời con ngay bây giờ được, Tuấn nói:

- Má cháu đang đi xe mệt. Đợi về nhà má sẽ cho cháu biết tất cả những gì về ba, cháu đừng hỏi nữa nhé, đồng ý không nào?

8 - Cô Xuân cóp nhặt vật dụng mang đi lúc di tản vào chiếc va li, cô hỏi chồng:

- Anh ra ngoài xem tình hình coi đã có ai về chưa.

- Anh mới đi một vòng về đây, dọc đường dân di tản hồi cư nhiều lắm.

Vợ chồng thầy chào từ giã người bạn rồi khăn gói đưa hai con đi bộ vào bến Nha Trang tìm xe về quê.

Ở bến dân hồi cư chen lấn nhau lên xe, mấy chiếc đã chật cứng, cũng may sót một chiếc đang còn chỗ trống, nghe tài xế gọi thầy Đính vội vã dẫn vợ con chạy lại.

- Gia đình bác về đâu?

- Lên Pleiku.

- Xe này ra Thùy Dương, đi Pleiku bác sang chiếc xe bên kia kìa. Còn trống mấy ghế bên đó.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

www.trieuxuan.info

[bichlien101046]

13.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Theo tay chỉ của tài xế, thầy Đính dẫn vợ con ngược trở lại, một chiếc xe hai bốn chỗ ngồi đậu sau cây xăng. Giờnày cây xăng vẫn chưa bán lại, người hồi cư đợi xe nằm ngồi la liệt.

- Xe này đã có người thuê bao- Anh tài xế nói- Gia đình bác muốn đi thì trao đổi lại với ông này này.

Thầy Đính nhìn người đàn ông đã thuê bao chiếc xe, gã có khuôn mặt khó coi bởi cái sẹo tím đen vắt ngang dưới cằm bóng như con đỉa no máu. Thầy thấy khuôn mặt gã này quen quen như đã gặp đâu đó. Chợt nhìn qua người đàn bà trẻ đứng cạnh gã thầy Đính nhớ ra. Vậy ra, đây là cặp vợ chồng người đàn ông có hàm râu quai nón, ở cạnh gia đình thầy tại khu lấy nước trong sân trường Nguyễn Công Trứ hôm đầu di tản. Hèn gì quen quen. Gã đã cạo nhẵn để lộ cái sẹo mà trước đây hàm râu quai nón đã phủ kín, nếu không có vợ y đứng cạnh thì trời mới nhận ra. Đúng là vợ chồng Thạch!

- Tưởng ai hóa ra vợ chồng anh Thạch- Thầy Đính chìa tay bắt, nhưng thầy thu lại khi thấy khuôn mặt Thạch đang tìm cách chạy trốn, nhưng không còn kịp bởi thầy Đính đã nhận ra. Thạch lạnh nhạt hỏi:

- Anh cũng lên Pleiku?

- Còn chỗ cho gia đình tôi đi với không- Thầy Đính chỉ hai con- Hai vợ chồng tôi và hai cháu đây.

- Vậy là bốn chỗ ngồi- Thạch nói- Còn. Tôi thuê bao chuyến xe này, chia đều hai bốn ghế, mỗi ghế chịu ba chục.

- Vậy đến trăm hai! Tiền đâu mà lấy dữ vậy!- Cô Xuân kêu lên

- Không thì thôi, anh chị chờ xe khác thiếu gì- Thạch quay lưng không muốn nghe mặc cả- Ai đi Pleiku lên xe đây- Thạch tìm thêm khách ở đám dân hồi cư.

Thầy Đính hỏi tài xế:

- Anh cho thuê một chuyến bao nhiêu?

- Ba trăm.

- Cả chuyến ba trăm? Sao gia đình tôi bốn người mà anh Thạch đòi dữ vậy?

- Ăn gì mà vô hậu vậy không biết- Một người đàn bà bồng con đứng cạnh đó nói chen vào, hình như người này cũng không đủ tiền xe đi- Chán chi lúc làm giàu, hoàn cảnh này mà còn tìm cách chẹt người, ăn ở hết nước hết cái.

- Không biết, hai bên thương lượng với nhau- Tài xế đặt điếu thuốc pan man vào môi, chưa châm lửa, anh ta lấy ra và nói với thầy Đính- Kì kèo thêm bớt làm gì? Đồng tiền này chắc gì đã còn giá trị! Chẳng lẽ chạy xe không về, cứ lấy đại, không chừng tốn mấy chục lít xăng để đổi lấy một mớ giấy lộn đây! Xăng giờ này cũng không kiếm đâu ra một giọt, bác thấy không- Người tài xế chỉ cây xăng- có ai bán đâu.

- Biết rồi nhưng tụi tôi không có nhiều tiền như vậy- Cô Xuân than thở- Khi chạy có mang theo bao nhiêu đâu ăn ở cả nửa tháng nay.

- Thôi được- Thầy Đính gọi Thạch lại và nói- Để tôi ngồi trên mui, hai cháu đây ngồi dồn vào một ghế, đồ đạc bỏ hết lên trần, như vậy là chỉ hai ghế, anh gọi thêm hai người nữa cho đủ, được chưa?

- Được- Thạch trả lời- Lên đi.

- Không được đâu anh – Cô Xuân nắm tay áo chồng- ngồi trên mui nguy hiểm lắm, từ đây lên đến Pleiku chịu sao nổi? Mà không biết họ đi theo đường nào đây.

- Không sao đâu, anh ngồi được.

Cô Xuân vẫn không yên tâm, kéo chồng ra xa nói nhỏ:

- Còn mấy chỉ vàng em đeo trong cổ đây, vào bán rồi trả cho hắn, đừng ngồi trên mui, lỡ ngủ quên, thôi em sợ lắm.

- Không sao đâu mà, về nhà tình hình này chưa chắc đã đi dạy lại được, nếu cả hai vợ chồng đều mất việc lấy gì nuôi con. Còn mấy chỉ vàng giữ lấy, cẩn thận đấy nhé.

Thầy Đính vào xe sắp đặt chỗ cho vợ và hai con trên dãy ghế ngang, đã có sẵn một thanh niên ngồi cuối dãy mắt lim dim kê đầu lên thành ghế. Thầy nhờ anh ta ngồi lùi vào một chút. Nhắc đến hai lần anh ta mới tỉnh ngủ, hé mắt nhìn cô Xuân, dịch ra rồi ngủ tiếp.

Xong xuôi, trước khi xuống xe để leo lên trần thầy Đính còn dặn nhỏ vợ:

- Cẩn thận sợi dây chuyền đấy.

Hình như khó chịu vì sự xê dịch của cô Xuân thanh niên nhướng mắt nhìn cô một lát rồi mơ màng ngủ.

Thầy Đính xách cái va li, lúc ra đi nó căng như bụng bò chửa, giờ thì xẹp lép nhẹ tâng như xác ve, thầy ném lên mui rồi trèo lên sau. Thầy sắp đặt một chỗ nằm để khi buồn ngủ có thể ngả lưng một chút mà không sợ bị lăn xuống. Chợt thầy nghe trong xe có tiếng la toáng:- Ăn cướp! Ăn cướp! Rõ giọng của cô Xuân. Thầy Đính lao xuống xe, không may ống quần vướng vào cái móc sắt, thầy ngã từ trên trần xe ngã xuống. Cô Xuân nhào tới thét lên:- Có sao không anh?- Thầy Đính vẫn tỉnh, thầy nhìn vào cổ vợ, không biết có phải do bị choáng hay không mà thầy không thấy sợi dây chuyền ở cổ vợ nữa.

Mọi người trở lại xe, không ai thấy thanh niên ngồi ngủ gật cạnh cô Xuân lúc nãy đâu nữa.

9 - Xe Tuấn chở hai mẹ con Hồng Liên rẽ sang quốc lộMột. Qua bao nhiêu biến động mà cảnh vật dường như chẳng thay đổi chút nào. Lúa chưa kịp chín rộ, vẫn đám vàng đám xanh, và bức tranh lập thể hôm nào vẫn trải ra trước mắt nàng gần như nguyên vẹn. Trên cánh đồng, đàn cò trắng hôm nào vẫn bay lượn nhởn nhơ. Chỉ có khác là những cái nấm đen khổng lồ có những chú nhặng bu quanh phát ra những tiếng rít như cưa sắt thì đã tan biến hết, trả lại cho bầu trời một vẻ trong xanh ngút ngàn. Hồng Liên tự hỏi trong những ngày biến động qua, những ngày mà người đàn bà giành giựt gạo bị gạo sập đè chết, những ngày mà sau này nàng có thể bị chứng đau tim do quá sợ hãi vào cái đêm ở nhà bếp thầy hiệu trưởng… thì những người nông dân đang gặt lúa kia họ đã sống như thế nào mà bây giờ nhìn họ vẫn ung dung thư thái? Và đàn cò kia đã sống như thế nào trong những cánh rừng cháy nám chất khai quang, mà giờnày lại bay lượn nhởn nhơ trông yên bình thếấy?

Hồng Liên nhớ lại, những ngày làm ở bệnh viện, nửa đêm người ta chở vào cấp cứu những đứa trẻ, những bà mẹ, những nông dân bị trúng đạn pháo kích, bị trúng bom maý bay dội xuống những làng mạc đâu đó. Cả một gia đình bị chết sạch hoặc sống sót một hai người là chuyện thường xảy ra mà nàng đã từng chứng kiến. Hồng Liên chợt hiểu cái dáng ung dung bình thản của những nông dân đang thu hoạch vụ mùa ở những cánh đồng kia mang ý nghĩa như thế nào.

Dù sao cảnh thư thái của đất trời như một lời an ủi đã làm tâm hồn Hồng Liên dịu đi phần nào những đau xé cồn cào. Hương lúa đầu mùa thoảng trong gió gợi nàng nhớ quê nhà. Đồng lúa An Hòa dưới chân núi Chùa Ông, con đường đến trường vắt vẻo bên bờ mương. Tiếng cười trong trẻo của Lành và Hương những lúc ba đứa đi qua nhà Tuấn mỗi bận tập văn nghệ về. Tuổi học trò đẹp là thế. Tiếp những ngay ra Huế học rồi gặp Nghi, giai đoạn này giống như cuộn phim quay nhanh, nó hấp tấp vội vã làm cho người xem có cảm tưởng các nhân vật chính trong đoạn phim làm việc mà không có thời gian suy nghĩ. Rồi chưa kịp nhận ra điều gì tất cả bỗng ào một cái đổ vỡ tan tành …

Đang miên man Hồng Liên nhìn ra đằng trước chợt bắt gặp cái gáy sạm nắng của Tuấn, tóc húi cao choán ngay trước mắt nàng. Trông Tuấn bây giờ dày dạn, cứng cáp, khác Nghi mặc dù là một sĩ quan không quân nhưng trông Nghi còn thư sinh trắng trẻo, vẫn cái dáng bơ sữa như hồi còn đi học. Nghĩ vậy Hồng Liên tự hỏi liệu Nghi có đủ sức vượt qua được cảnh tù tội hay không? Nàng nhìn xuống con, cu Lâm ngủ ngon trên vế nàng, trẻ con dễ thích nghi với hoàn cảnh, cũng mong nó được như vậy.

Hai bên đường hình ảnh đám thợ gặt và đàn cò đã bị che khuất sau những trảng núi đá. Xe chuẩn bị lên đèo, qua kính chắn gió, Hồng Liên thấy hai người đàn ông đứng ngay giữa quốc lộ cách mũi xe nàng chừng trăm mét, giang tay chận xe. Hồng Liên lo lắng định hỏi Tuấn có nên dừng không thì Tuấn đã cho xe chạy chậm lại rồi dừng hẳn chỉ còn cách hai người đàn ông chừng năm mét. Đó là hai thanh niên râu tóc xồm xoàm, đầu không có mũăn mặc theo quân phục lính Cộng hòa, áo bỏ ngoài quần, nhếch nhác cáu bẩn. Lính ngụy bại trận? Ý nghĩấy làm nàng giật mình. Rồi Hồng Liên tự trấn an- Lính Cộng hòa thì sao mà mình hốt hoảng? Có lẽ mình bị ám ảnh bởi lối suy đoán của Tuấn? Một thanh niên tiến lại gần xe:

- Quá giang với.

- Đi đâu?- Tuấn hỏi.

- Ra Huế.

- Không, xe này ra Thùy Dương thôi.

- Cũng được.

Anh thanh niên ngoắc tay gọi bạn:

- Lên, lẹ đi.

Hồng Liên khó chịu trước cách đối đáp đốp chát của mấy người đàn ông và nàng ngạc nhiên tại sao Tuấn lại cho hai thanh niên này quá giang dễ dàng trước thái độ thiếu lịch sự và không mấy thân thiện của hai gã. Bây giờ thì nàng mới thấy rõ khuôn mặt Tuấn, nhưng nàng không đọc được vẻ gì trên khuôn mặt ấy, ngoài nét bình thản. Tuấn ép sát người nhường chỗ cho một thanh niên ngồi cạnh còn người kia ngồi băng sau, cu Lâm chen giữa má và người đàn ông lạ. Đã ngồi cách cu Lâm mà nàng còn không thể chịu được thứmùi nặng tỏa ra từ bộ quân phục nhàu nát và đôi giày cũ rích lòi cả mười ngón chân của anh thanh niên. Vậy mà anh ta còn gác cả hai chân lên thành ghế. Hồng Liên nôn thốc nôn tháo nhưng vì hồi sáng đến giờ không có gì trong bụng nên chỉ ói toàn nước xanh, nước vàng.

Tuấn dừng xe lấy chiếc khăn tay đưa Hồng Liên bảo nàng lau mặt, và anh lấy chiếc áo khoác ngoài của mình trùm lên đầu che nắng cho nàng- Nhắm mắt ngủ đi một lát sẽ thấy dễ chịu hơn- Tuấn bảo Hồng Liên, tưởng nàng say xe. Anh ái ngại nhìn Hồng Liên gục đầu lên ghế xe nhưng rồi anh cũng cho xe nổ máy tiếp tục hành trình. Thanh niên ngồi trước nhìn lui, nhớm người dậy, ánh mắt hắn có vẻ lo lắng điều gì đó rồi ngồi lại chỗ cũ, im lặng.

Tuấn sang số cho xe chạy chầm chậm, mới trườn lên chân đèo vài trăm mét, đột nhiên thanh niên ngồi cạnh Tuấn đứng bật dậy, chân phải hắn đá hất chân Tuấn cướp bàn thắng, đồng thời tay phải hắn gạt tay Tuấn quật vô lăng cho xe khỏi lao xuống vực. Thanh niên ngồi băng sau chồm tới bẻ quặt hai tay Tuấn ra sau lưng. Nhận xét đầu tiên thoáng qua trong suy nghĩ của Tuấn là thanh niên ngồi cạnh anh là một tay lái cừ và cái đá vào chân anh của hắn chứng tỏ hắn ta không được khỏe lắm. Theo đà kéo của tên sau lưng, Tuấn ngả người vừa lúc tên trước với tay tắt máy, Tuấn đạp mạnh vào bụng hắn, toàn thân y bay ra khỏi xe như người ta tống một bao giẻ rách, rơi sấp xuống mặt đường bất động. Cái đạp vào tên này tạo đà cho Tuấn húc mạnh đầu vào ngực tên phía sau làm hắn ngã ngửa vắt lưng lên thành ghế. Tuấn xoay người lại và bồi một cú đấm như trời giáng vào mặt hắn, tên này hai tay ôm đầu chịu trận. Tuấn thấy đối phương không còn khả năng chống cự, anh dừng tay. Hồng Liên khiếp đảm, siết chặt cu Lâm mạnh quá khiến nó tỉnh giấc ngơ ngác chẳng hiểu chuyện gì đã xảy ra. Bỏ mặc hai tên, Tuấn một tay đỡ cu Lâm một tay dìu Hồng Liên xuống xe, hai tay nàng lạnh ngắt run rẩy trong tay anh.

Hồng Liên dựa thành xe, mềm như tàu lá chuối héo. Tuấn lau mồ hôi và vén những sợi tóc lòa xòa bết trên trán nàng. Anh định bụng trở lại xe lấy lon nước ép trái cây cho hai mẹ con Hồng Liên uống, tên thanh niên ngỡ anh trở lại đánh, hắn ta co rúm người đưa hai tay lên đỡ, Tuấn bật cười:

- Liệu cậu còn đỡ được mấy cú nữa?

Nhưếch bị chặt đầu, hắn ta vái anh lia lịa:

- Xin anh tha cho tụi em.

- Bước xuống xe!- Tuấn ra lệnh

Cái đấm mạnh tay của Tuấn đã làm con mắt trái của tên thanh niên tím bầm và sưng to như con ốc sên bò qua chân mày, tên này đến kéo bạn dậy, cả hai lết đến bên Tuấn van lạy xin tha. Đã biết họ là ai nhưng anh vẫn hỏi:

- Các cậu là ai mà dám cướp xe giữa ban ngày?

- Chúng em là lính Cộng hòa thất trận đói cả tuần nay, chúng em không dám cướp xe, định chặn xe xin anh một ít thức ăn …

- Đói sao không xin ăn? Hành động vừa rồi mà bảo không cướp hả?

- Dạ thấy trên xe nhiều lương khô tụi em sợ xin anh chị không cho nên…

Tuấn gạt phắt:

- Nói dối, hai cậu phối hợp chặt chẽ chứng tỏ đã âm mưu từ trước.

- Thưa anh không, tại thằng Thìn làm liều nên em phải giúp nó thôi. Trăm ngàn lần xin anh tha cho chúng em trót lỡ, thật tình tại chúng em đói quá, gần một tuần nay rồi. Xin anh chị làm phước, tụi em nguyện nhớơn suốt đời.

- Đói sao không vào nhà dân quanh đây xin ăn?- Tuấn hỏi lại lần nữa.

- Dạ tụi emở trong rừng không dám lộ mặt, trưa nay đói chịu không nổi mới mò ra…

Tuấn động lòng, hèn gì thanh niên đâu mà yếu ọp, một tên thì mới đá một cái đã văng như bịgiẻ, còn tên kia thì không đỡ được một cú đấm. Một thoáng ân hận mình đã đánh bọn chúng quá mạnh tay. Tuấn dìu Hồng Liên đứng lên, rồi nói với hai thanh niên:

- Hai cậu qua ngồi dưới bóng cây kia tôi cho ăn.

***


Dưới gốc cây tỏa bóng mát, Tuấn trải tấm drap bảo Hồng Liên nằm nghỉ tạm cho lại sức, anh khui mấy lon lương khô cho hai thanh niên ă

[bichlien101046]

Dưới gốc cây tỏa bóng mát, Tuấn trải tấm drap bảo Hồng Liên nằm nghỉ tạm cho lại sức, anh khui mấy lon lương khô cho hai thanh niên ăn, xong quay sang nói với Hồng Liên:
- Từ sáng đến giờ chưa có gì trong bụng, gắng ăn một chút- Tuấn chuyển thức ăn qua trước mặt hai mẹ con nàng nhưng Hồng Liên mệt muốn đứt hơi không ăn nổi, nàng chỉ uống một chút nước trái cây rồi trao lại cho con. Hai thanh niên cám ơn Tuấn rối rít, họ ngồi xuống làm một hơi hết sạch, khuôn mặt họ mãn nguyện như vừa đạt được điều gì to tát lắm. Tuấn leo lên xe lấy chai rượu uống dở hôm ở trường Nguyễn Công Trứ đem lại. Thấy chai rượu, thanh niên sưng mắt reo to:- Rượu Jeambeam!

Tuấn dùng vỏ lon trái cây làm ly rót rượu đưa hai thanh niên. Người tên Thìn hai tay đan nhau nói:

- Anh đã không đánh chết tụi em còn cho ăn uống thế này nữa, ơn này suốt đời em không quên.

- Đừng cám ơn tôi mà hãy cám ơn thần chết của chiến tranh đã tha mạng cho hai cậu. Hôm nay tôi đãi là mừng cho các cậu được thần chết tha mạng đấy. Uống đi.

- Không phải tha đâu, nhiều quá nên thần chết bỏ sót tụi em đấy thôi- Họ đã bắt đầu nói đùa được.

Mọi người lại lên xe tiếp tục cuộc hành trình như chưa hề có chuyện gì xảy ra trước đó. Hồng Liên thì khác, trong lòng luôn nơm nớp lo sợ. Nàng thường xuyên để mắt đến hai thanh niên, thỉnh thoảng liếc sang Tuấn. Xe lại lên đèo chầm chậm, qua câu chuyện trao đổi giữa những người đàn ông, Hồng Liên được biết anh tên Thìn người quê Quảng Nam con một chủ xe khách giàu có, đã đậu tú tài một và bị động viên đi lính, đang là chuẩn úy truyền tin. Anh bị đánh sưng mắt trái tên An quê Thừa Thiên, con một gia đình nông dân khá giả, tuổi học trò ăn chơi lêu lổng bị cha mẹ la rầy nên bỏ vào lính.

Tuấn hỏi:

- Hai cậu cùng đơn vị?

Thìn vẫn đăm đăm nhìn vào đôi mắt An ái ngại cho vết thương của bạn:

- Dạ, hai đứa cùng một tiểu đội.

Thìn kể:

- Đơn vị chúng em đang hành quân thì nghe Buôn Mê Thuột mất. Bộchỉ huy lệnh cho tiểu đoàn tiến về Cam Ranh nhưng dọc đường bị tập kích nhiều lần cuối cùng thì đơn vị tan rã mạnh ai nấy chạy.

- Hậu cứở đâu?

- Dạ tiểu khu Dak Lak.

Nghe nói tiểu khu Dak Lak, Hồng Liên thót tim: Ở thị xã Buôn Mê Thuột? Nhưng nhớ lại anh ta vừa nói khi đó anh ta đang hành quân không có mặt ở thị xã, biết vậy nhưng Hồng Liên vẫn hỏi:

- Là lính truyền tin cậu có biết tình hình thị xã đêm đó không?

- Dạ, cũng biết nhưng không rõ lắm.

- Tình hình ở sân bay như thế nào cậu nắm được không?

- Dạ đang giao tranh lớn thì đơn vị hành quân tụi em mất liên lạc với thị xã.

- Chị có người quen trong sân bay à?- Thìn hỏi. Hồng Liên im lặng gật đầu. Đột nhiên An quay sang Hồng Liên nói:

- Ở sân bay hả? Thếthì nguy rồi!

Trời! Cậu ta nói quái gì vậy? Cậu ta thì biết gì tình hình ở sân bay chứ?

Hồng Liên quay sang An vừa lúc chiếc xe quẹo qua khúc cua làm nàng nghiêng hẳn suýt nữa mặt nàng va vào mặt An. Hồng Liên cố trì người để khỏi đụng vào con mắt sưng vù và hàm râu tua tủa trông phát khiếp của anh ta. Xe trở lại thăng bằng. Nàng hỏi:

- Cậu biết tình hình ở sân bay đêm đó hả?

- Không. Nhưng ở sân bay thì phải nguy hiểm là cái chắc, tụi nó khôn lắm, khi muốn đánh chiếm thị xã bao giờ chúng cũng nghiền nát sân bay trước đã. Chị biết vì sao không? Để khi tất cả các con đường dẫn vào thị xã đã bị cắt đứt thì quân ta không thể tiếp viện bằng đường không được nữa. Ác chưa?

Hồng Liên muốn bịt tai, nàng không muốn nghe, không muốn tin một điều gì ở người lính thất trận kia cả. Là lính bộ binh thì hắn ta biết quái gì chứ. Ở đâu trong tiềm thức của nàng vang lên tiếng nói dõng dạc của Nghi:

- Muốn vào được sân bay thì địch phải đạp lên bao xác bộ binh, vượt qua bao công sự, san bằng vô số vòng kẽm gai và giẫm đạp lên cơ man là mìn cài đặt như xôi đậu. Dễ gì nghiền nát một sân bay!

Hồng Liên gục đầu lên thành ghế ngay sau lưng Tuấn. Trong tiếng gió thổi ù ù nàng nghe vang lên tiếng nói ban nãy. Câu nói mà Nghi từng nói với nàng cả trăm lần mỗi khi nàng hỏi và lo lắng cho sự an nguy của Nghi. Nhưng lần này nàng nghe không dõng dạc mà nó êm ái như là dỗ dành, an ủi. Hồng Liên nhận ra giọng Tuấn. Ngồi ở băng trước, Tuấn cũng đang nói như vậy. Đó là sự thực hay chú ấy chỉ nói để ñoäng viên mình? Hồng liên nhắm mắt, nàng cần yên tĩnh và không muốn suy nghĩ gì thêm.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

www.trieuxuan.info

[bichlien101046]

17.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Dù không chú ý nhưng Hồng Liên không thể không nghe câu chuyện giữa Tuấn và thanh niên ngồi sát anh. Thìn kể:

- Khi ra được đường lộ, chúng em định vào nhà dân xin bộ thường phục để thay rồi xin xe về quê, nhưng tụi em cũng sợ chưa dám vào nhà người lạ, trước đây khác, giờ khác.

Tuấn bảo:

- Các cậu cứ mặc vậy, về trình diện khai báo chính quyền địa phương, học tập cải tạo một thời gian rồi trở lại sinh hoạt làm ăn bình thường, theo tôi không có gì lo sợ đâu.

Thìn kể:

- Em có người chú ruột tập kết ra Bắc nghe nói làm lớn lắm, lần này về gặp ổng chắc nhờ được.

An đệm vào:

- Nghe nói mấy ông Cộng sản không có tình cảm gia đình, hơn nữa mình là ngụy, họ không giúp đỡ đâu.

Tuấn cười:

- Sắp đoàn tụ Nam Bắc rồi sao cậu nghĩ thế?

Thìn thở ra nói:

- Em thấy cũng có nhiều gia đình không thể đoàn tụ được.

Thìn im lặng, xe đang lên đèo và qua chỗ chiếc xe di tản gặp nạn hôm trước. Chiếc xe đò chở người di tản khi đổ đèo đã đâm đầu vào vách đá. Cạnh đấy là mấy ụ đất đá có lẽ người qua đường đã chôn cất xác các nạn nhân chưa có người nhận. Qua khỏi, Thìn kể tiếp:

- Quê em có một người đàn ông tập kết, khi ra Bắc có hai con trai và bà vợ ở nhà. Bà vợ phải thay tên đổi họ hai đứa con và tần tảo nuôi hai trẻ ăn học mong ngày sum họp. Đứa lớn sau này làm đến quận trưởng. Một buổi tối bà mẹ của hai người con trai nhận được thư chồng do một người lạ mặt mang đến. Trong thư người chồng dặn vợ khuyên nhủ đứa con trai làm quận trưởng phải từ bỏ chức vụ về nhà làm ăn lương thiện. Người chồng nói: Nếu nó không nghe vẫn tiếp tục gây nên nợ máu thì sẽ bị Cách mạng trừng trị.

Và người mẹ đã không khuyên nỗi con. Một người con đã làm đến quận trưởng đang mờ mắt bởi những quyền lợi đời nào chịu nghe theo lời bà mẹ quê. Vậy là chỉ mấy tháng sau, khi đi công tác đâu đó tên quận trưởng tạt về nhà và bị bắn ngay giữa sân nhà cha mẹ hắn ta. Em hỏi anh có gì đau hơn nữa? Gia đình đó anh nghĩ có đoàn tụ yên vui được không?

Tuấn lặng thinh một lúc lâu rồi anh nói:

- Thực ra hoàn cảnh nào cũng có thể đoàn tụ được cả. Ngay gia đình cậu vừa kể cũng vậy, nó tùy thuộc vào sự hiểu biết và thông cảm của người con trai còn lại đối với người cha của mình cũng như sự hiểu biết và thông cảm của người vợ đối với chồng mình. Cậu tưởng người cha đó không dằn vặt đau khổ sao? Đau gấp đôi chứ!

Tuấn nhìn Thìn:- Cậu biết vì sao không? Bởi chính người cha có trách nhiệm trong quyết định ấy- Tuấn lắc đầu như khó khăn lắm anh mới làm bật ra được hai tiếng- Quá đau!

Tuấn quay sang Thìn anh định nói gì đó nhưng Thìn đã ngoẹo cổ ngáy khò khò. Nhìn lui sau cũng thấy An há toác miệng trông rõ cả cái lợi nhợt nhạt không ra hồng cũng không phải trắng, ngủ say bí tỉ. Anh nghĩ họ là những người thật sự may mắn và trên đất nước này ít nhất cũng có hai người mẹ sắp sửa đón nhận niềm hạnh phúc lớn lao

***

Xe Tuấn về đến Thùy Dương đã ba giờ chiều. Anh dừng ở ngã tư vào thị xã cho hai thanh niên xuống để hai người đón xe khác về quê.

Lúc chia tay, Thìn quàng vai Tuấn giọng xúc động:

- Suốt đời tụi em …

- Thôi khẩn trương lên- Tuấn vỗ vai Thìn- độ này xe hết sớm đấy, chúc hai cậu sớm đoàn tụ với gia đình.

Xe lăn bánh Thìn còn vói theo:

- Anh Tuấn! Anh nhớ địa chỉ em khi nào ra Đà Nẵng …

***

Xe vừa đến ngõ, Hồng Liên ngạc nhiên thấy hai cánh cửa mở toang. Tuấn đỡ nàng bước ra. Cu Lâm nhảy như sóc vào nhà. Hồng Liên thét:

- Lâm! Lâm ơi! Khoan vào nhà đã con.

Hai dãy nhà kế cận chưa ai về, các cửa đóng im ỉm, cảnh vật không có gì đổi khác, không tàn phá đổ nát như trong tưởng tượng của nàng lúc còn ở Nha Trang, thế mà Hồng Liên vẫn thấy bất an cứ nơm nớp lo sợ điều gì đó không rõ. Tuấn khoát tay ám hiệu cho hai mẹ con nàng đứng yên, anh mạnh dạn vào nhà trước. Thấy không động tĩnh gì, anh ngoắc mẹ con nàng vào.

Đồ đạc vẫn bề bộn như lúc đi, áo quần trên giường vung vãi, những miếng vỏ cam vứt bừa hôm cho cu Lâm uống lúc lên cơn co giật đã đóng mốc, tất cả đều phủ bụi. Con chó lông bờm từ đâu nhảy xổ vào, cu Lâm mừng quá vuốt ve: Micki! Micki! Con chó vắng chủ lâu ngày nhảy cửng lên liếm tới tấp lên mũi, lên mặt thằng cu. Tội nghiệp, lúc đi do cu Lâm sốt cao nên Hồng Liên quên không để đồ ăn cho nó, Micki là loài chó quí ở Phú Quốc trong chuyến đi công tác ở đảo Nghi đã mua về.

Còn con mèo tam thể nữa, nó đâu chưa thấy. Hồng Liên xuống bếp: kinh quá! Những giọt máu tươi ánh lên dưới những tia nắng yếu ớt buổi chiều chiếu xuyên qua ô cửa nhà sau trông phát khiếp. Hồng Liên thét lên quay chạy ngược trở ra và đâm sầm vào Tuấn, nàng ôm chặt lấy anh run rẩy.

- Đừng sợ! Có chuyện gì vậy?- Hồng Liên không còn đủ sức trả lời Tuấn, nàng cứ run trong vòng tay của anh. Tuấn nhìn xuống nền nhà: máu?Anh thắc mắc: Gì thế nhỉ? Tuấn dìu Hồng Liên lên nhà trên và nói:

- Có gì đâu mà sợ? Hồng Liên ngồi yên đây, để tôi xuống xem thử- Nói vậy nhưng trong lòng Tuấn cũng rất hoang mang.

Vừa bước vào bếp, một con mèo tam thể trong đống tro lâu ngày phóng nhanh ra, nó len giữa hai chân anh lao lên nhà trên trong chớp mắt.

- Rubi! Rubi! Con mèo tam thể của mình mẹ ơi!- Tuấn nghe cu Lâm vui mừng reo ở nhà trên. Tuấn chợt hiểu anh phá cười to, rồi tiến về phía bếp nơi con mèo vừa phóng ra, nhìn dưới chân đã thấy một con chuột cống to gần bằng chú mèo bị cắn xé banh ra máu me nhầy nhụa. Nghe Tuấn cười Hồng Liên chạy xuống, thấy cảnh tượng, nàng ôm ngực lắc đầu rồi cùng cười rũ rượi.

Tuấn cởi áo ngoài, cùng Hồng Liên dọn dẹp cọ rửa nền nhà. Anh lấy tro chà mạnh các vết máu, đoạn lấy dầu lửa khử mùi tanh xong đâu đó anh đổ một ít xà phòng rửa lại toàn bộ cả nhà trên lẫn căn bếp. Trong lúc má và chú Tuấn dọn dẹp nhà cửa thì cu Lâm lục lại thùng đồ chơi cũ, cũng có xe tăng, máy bay, nhưng tất cả đều chạy bằng dây cót. Thứ đồ chơi này nó đã chán ngấy và bỏ xó từ lâu. Nó nhớ lại chiếc trực thăng chạy bằng pin mà nó được bọn trẻ cho chơi ở sân trường Nguyễn Công Trứ, chỉ cần bỏ pin và bấm nhẹ vào cái nút dưới thân là chong chóng quay tít. Cũng vì sự diệu kỳ ấy mà suýt nữa, nếu không có chú Tuấn thì nó đã bị má dằn cho một trận nên thân. Tất nhiên là nó thích loại máy bay chạy bằng pin hơn. Sao ba không mua loại chạy bằng pin mà mua toàn những thứ chạy bằng dây cót nhỉ? Nó hỏi má nhưng Hồng Liên chỉ trả lời con qua loa rằng ba bận không tìm mua được, những đồ chơi điện tử chỉ có bán ở các thành phố lớn thôi.

- Nhưng ba lái máy bay kia mà! Ba bay đi đâu không được?

- Máy bay không phải dùng để đi chơi.

- Nhưng ba ra tận đảo gì đó để mua con Micki thì sao?

- Ba đi công tác sẵn ghé mua, thôi đừng hỏi nữa để má làm việc.

Tuy vậy cu Lâm vẫn hỏi:

- Khi nào thì cả nước mới hết chiến tranh má?

- Chắc cũng gần rồi.

- Vậy là ba sắp về phải không má?

- Má cũng hy vọng vậy. Thôi đi chơi đi.

Cu Lâm trở lại với thùng đồ chơi chạy bằng dây cót, nó ngán ngẩm. Có cách nào thay dây cót bằng pin không nhỉ? Một hy vọng vụt lóe lên trong đầu cu Lâm. Nó lấy tất cả đồ chơi ra coi thử trong bụng máy bay có chỗ nào có thể đặt viên pin vào không? Nghĩ đến việc tháo máy bay, cu Lâm nhìn má, nó sợ. Nhưng sau đó nó lại nhìn chú Tuấn, nó nhớ đến cái cảm giác thích thú khi được chú nâng bổng lên và quay vòng vòng trên đôi tay rắn chắc của chú. Nó lại còn được chú Tuấn khen ngoan nữa chứ! Cả mẹ cũng mỉm cười động viên. Nó cảm thấy yên tâm khi đặt cái tuốc nơ vit vào ốc để tháo cái bửng dưới bụng máy bay ra. Cu Lâm ngạc nhiên khi thấy cái dây cót cứ nới lỏng dần ra, không quay, thế nhưng chóng chóng lại quay tít. Hay thật! Nó mỉm cười thích thú. Cu Lâm lấy cái đinh dí vào cuộn dây cót xem thử đinh có quay được không nhưng cái đinh vẫn im re, nó ấn tay mạnh vào xem sự thể thế nào. Nhưng bỗng xẹt một tiếng, dây cót bung ra, chong chóng ngừng quay. Nó quan sát thấy không có chỗ nào có thể đặt viên pin vào cả. Chán ngán, cu Lâm sắp lại mọi thứ vào hộp và nhét vào chỗ cũ dưới gầm giường. Nó nhìn lên thấy má đứng trên chiếc ghế cao, chiếc ghế mỗi tối má thường thắp nhang. Má thận trọng tháo gỡ khung ảnh của ba treo trên tường xuống lau nhẹ, tiếp đến má lần gỡ hết mọi khung hình trong phòng khách.

- Sao lấy hình ba xuống vậy má?

- Má lấy xuống lau bụi ít hôm nữa quét dọn rồi treo lên- Hồng Liên nói dối con, nàng đã hết hồn khi chợt nhìn lên khung hình. Nghi oai vệ trong bộ quân phục sĩ quan không quân bên chiếc máy bay trực thăng năm nào.

***

Hơn năm giờ chiều Hồng Liên mới dọn xong nhà, cu Lâm kêu đói. Thực ra ai cũng đói cả nhưng lỡ tay cố làm, ráng cho xong. Quay sang Tuấn, Hồng Liên nói:

- Mấy hôm nay không có hột cơm trong bụng, chú Tuấn ngồi chơi, tôi bắc miếng cơm ăn với thịt hộp cũng được. Chú không đi đâu gấp chứ?

Hỏi vậy nhưng lòng nàng đang lo, Hồng Liên sợ phải ở nhà một mình với đứa con trứng nước trong căn nhà vắng. Dù là nhà mình nhưng giữa cảnh tứ bề hiu quạnh sao không sợ được? Hai bên đường phố đã ai về đâu? Nhớ lại đêm tá túc trong căn bếp thầy hiệu trưởng tại Nha Trang càng làm Hồng Liên sởn da gà. Hồng Liên không biết nói sao với Tuấn khi nàng rất mong Tuấn đêm nay ở lại với hai mẹ con nàng.

Quê ngoại cu Lâm ở xa, nàng nghĩ: Mình vụng tính, giá như lúc chiều khoan về nhà mà nhờ Tuấn đưa xe thẳng xuống nhà ngoại phải hơn không. Nhưng cu Lâm đã gỡ mối lo cho nàng:

- Chú Tuấn ơi! Đêm nay chú ở lại với cháu nhé, không có chú cháu sợ lắm- Tuấn nhìn sang Hồng Liên, bắt gặp ánh mắt nàng, Tuấn hiểu tâm trạng của hai mẹ con, anh nói:

- Chú không có việc gì gấp, cháu sợ thì chú ở lại với cháu.

Tối hôm ấy Tuấn ở lại với mẹ con Hồng Liên, đèn nhà trước không bật vì nàng không muốn người qua đường biết gia đình nàng đã hồi cư, chỉ chừa ngọn đèn ba tấc tù mù ở căn nhà bếp. Cu Lâm kêu buồn ngủ. Nàng dọn phòng, giũ bụi chăn chiếu cho con ngủ sớm. Hồng Liên đang nói chuyện với Tuấn ở dưới bếp, chợt “cốc!cốc” có tiếng gõ cửa rồi giọng con gái hỏi:- Có ai ở nhà không?

Hồng Liên nghe giọng quen lắm nhưng không nhận ra ai, nàng đưa mắt nhìn Tuấn thầm hỏi có nên mở cửa?

- Cứ mở ra xem ai hỏi gì- Tuấn nói nhỏ vừa đủ Hồng Liên nghe.

Nàng rón rén bước ra, tim đập thình thịch. Bây giờ nàng sợ tất cả, một lời nói, một cái nhìn của ai đó, đều có thể giáng lên đầu nàng những tai họa bất chừng kể cả sự có mặt của Tuấn vào đêm hôm thế này. Hồng Liên nghĩ từ chiều hai bên khối phố chưa có ai về, người hỏi chắc phải người lạ. Nàng bước lên nhà trước, Tuấn nép mình sau vách ngăn theo dõi phòng có chuyện gì bất trắc. Đèn bật sáng, Hồng Liên mở chốt cửa. Hú hồn, trước mắt nàng, qua ánh đèn trong nhà hắt ra, Hồng Liên nhận rõ người mặc bộ bà ba đen không ai khác là Thắm, cô gái bán trái cây ở chợ khu hai mà nàng thường mua, nhà ở hẻm phía sau nhà nàng. Không thân lắm nhưng Thắm và Hồng Liên chẳng lạ gì nhau. Hồng Liên mừng quá vồn vã định chào hỏi nhưng Thắm đã hất hàm:

- Chạy về sao không báo với khu phố? Bảy giờ ba mươi tối nay đến trường mẫu giáo họp. Nhớ gia đình ngụy quân ngụy quyền phải có mặt để nghe phổ biến chính sách của Cách mạng đấy- Nói xong Thắm quay ngoắt bước vào bóng tối.

Thái độ không mấy thân thiện và lời nói như dùi đục vào lỗ tai người nghe của Thắm làm Hồng Liên ngạc nhiên, nàng không khỏi lo sợ không biết Thắm có thấy Tuấn trong nhà mình không.

. Hơn mười giờ đêm Hồng Liên đi họp mới về, Tuấn vẫn thức ngồi đợi nàng.

- Họp nói gì vậy Hồng Liên?- Tuấn hỏi.

- Chính quyền Cách mạng kêu gọi nhân viên chế độ cũ các ngành như y tế giáo dục và điện lực khẩn trương đến cơ quan nhận việc trở lại, ai có thân nhân là ngụy quân ngụy quyền thì phải kêu gọi ra trình diện sớm để được hưởng chính sách khoan hồng của chính phủ.

Hồng Liên chưa dứt câu Tuấn đã tươi cười nắm tay nàng siết chặt và nói:

- Thấy chưa Tuấn nói với Hồng Liên bao nhiêu lần rồi có sai đâu?

Tự nhiên Hồng Liên cảm thấy thân gần với Tuấn, cảm giác tin cậy trong đôi tay rắn rỏi của Tuấn làm nàng vững tâm. Nhưng khi Tuấn buông tay Hồng Liên thì nỗi lo sợ trong lòng nàng chợt lại đầy ắp giống như một thứ nước vẫn đục đọng dưới đáy hồ, ngưng tay tát, thì đâu vẫn vào đấy. Hồng Liên đặt câu hỏi làm Tuấn cũng sửng sốt:

- Nhưng Tuấn này! Liệu có phải đó là một âm mưu không?

- Âm mưu? Âm mưu sao?

- Có thể họ nói thế để tóm hết một lúc cho nhanh gọn?

- Mèng đéc ơi!- Tuấn giả giọng Nam Bộ- Thế là đầu óc của Hồng Liên bị đầu độc nặng hết thuốc chữa rồi đấy. Đến giờ này họ muốn tóm hết thì cứ tóm, còn sợ gì mà phải âm mưu chứ?- Anh hỏi lại nàng:

- Nếu quả thật họ muốn tóm gọn tất cả những người trong chế độ cũ thì Hồng Liên trốn đâu cho thoát?

- Tuấn tin suy nghĩ của mình là đúng chứ?

- Nghi ngờ lúc này thì liệu ích gì?

Tuấn nhìn thẳng vào mắt Hồng Liên và anh chợt bắt gặp ánh mắt mười năm trước Hồng Liên vẫn thường nhìn anh như thế mỗi lần nàng bị đám trai làng chắn đường trêu ghẹo. Trong anh không biết tự bao giờ nẩy sinh một suy nghĩ kỳ lạ rằng: Đời kiếp này không ai đem lại được hạnh phúc cho Hồng Liên ngoài anh và nếu có khả năng tái tạo trái tim mình như loài hải sâm thì dù cuộc đời có bắt anh thay đổi đến trăm lần, trái tim nào anh cũng dành riêng cho nàng.

10 - Trước đây mỗi lần đến bệnh viện làm việc Hồng Liên dành một khoảng thời gian không ít cho việc trang điểm. Da nàng vốn đã trắng và mịn nên vừa xoa phớt lên má một chút phấn hồng là khuôn mặt sáng hẳn lên. Soi gương Hồng Liên thử mỉm cười sau khi tô nhẹ một lớp son sẫm mầu lên môi, nụ cười duyên dáng càng rạng rỡ khiến chính nàng cũng thích ngắm mình. Hồng Liên không kẻ lông mày bao giờ bởi trời cho nàng có đôi mày thanh cong đẹp hơn cả những nhà trang điểm nổi danh kẻ sửa. Một vẻ đẹp gần như hoàn mỹ của tạo hóa. Nàng mặc chiếc áo dài màu sáng, tà áo phủ tận gót, trông thật nhẹ nhàng mềm mại, phảng phất một dáng vẻ thanh cao và quí phái. Tất nhiên nàng mặc chiếc áo dài trang nhã này chỉ khoảng chừng hai chục phút thôi, trên đường từ nhà đến bệnh viện, vào phòng làm việc nàng phải thay áo blu trắng rồi.

Thế mà sáng nay đến bệnh viện trình diện Hồng Liên chẳng buồn soi gương, nàng sửa soạn qua loa, tóc búi gọn đằng sau rồi lấy cây bút bi ghim lại. Tìm tận đáy tủ một bộ quần áo mà nàng đã chất riêng vào loại không dùng đến nữa, cũng chẳng cần phải là, nàng giũ nhẹ thấy được được mặc vào xong ngay. Nên đi guốc cao hay dép trệt đây? Chợt nhìn xuống, nàng suýt kêu trời: những ngón chân của nàng! Gần hai mươi ngày chẳng ngó ngàng chăm sóc nhưng màu son vẫn còn hồng tím và móng vẫn còn dài đẹp. Phải cắt ngắn đi thôi! Mỗi lát kềm bấm vào móng nàng nghe tim mình đau nhói như bấm phạm vào xương. Nhìn những ngón chân móng cụt ngủn như bàn chân khỉ đột, bất giác Hồng Liên ôm mặt khóc. Cuối cùng nàng đứng lên lau khô nước mắt: giã từ, giã từ tất cả! Nàng tìm chiếc nón đội vội lên đầu với suy nghĩ giờ này mình sống như vậy cũng phải thôi. Chẳng biết Nghi còn sống hay đã phơi xác đâu đó nơi rừng thiêng nước độc! Mình trang điểm sửa soạn với ai đây?

***

Hồng Liên không dám vào ngay bệnh viện, nàng tần ngần đứng ngoài cổng nhìn vào, nhận xét đầu tiên là không có gì thay đổi. Trước sân, người bệnh và thân nhân vẫn vào ra tấp nập. Bên trái tiền sảnh hoa trúc đào vẫn nở đỏ thắm. Cây xoài trước cửa ga ra đơm trái từng chùm lủng lẳng. Tất cả vẫn quen thuộc, thân thương. Những ngày làm ở bệnh viện tuy đồng lương công chức không mấy dư dật nhưng ổn định, bè bạn đồng nghiệp vui vẻ chan hòa. Những đêm trực gặp hồi pháo kích hay giao tranh đâu đó, đồng bào bị thương chở vào tới tấp nhân viên có khi thức trắng đêm. Đến sáng bao giờ cũng vậy, bác sĩ Lương cũng bỏ tiền túi đãi mỗi người một tô phở Binh cà gật, một hiệu phở nổi tiếng ở thị xã Thùy Dương. Một sự việc xảy ra cách đây mấy tháng làm mọi nhân viên bệnh viện bàng hoàng. Đó là tin bác sĩ Lương bị Ty Cảnh sát mời qua thẩm vấn và sau đó không ai thấy bác sĩ Lương đi làm nữa. Không nói ra nhưng mọi người cũng đoán được bác sĩ Lương là ai và ý nghĩa sự việc ấy như thế nào thì mỗi người có một suy đoán khác nhau. Hồng Liên cũng có suy nghĩ riêng của mình, nhưng dù sao thì khả năng chuyên môn, lương tâm nghề nghiệp, quan hệ tốt đẹp giữa y tá và bác sĩ của bác Lương không thể không gây cảm tình trong lòng nàng cũng như hầu hết nhân viên trong bệnh viện. Bệnh viện đối với Hồng Liên, ngoài nhiệm sở công tác còn là địa chỉ quan trọng trong đời sống tình cảm của nàng vì nơi đó hàng tuần nàng vẫn nhận được những phong thư lời tình cháy bỏng nét chữ bay bướm của Nghi. Giờ thì hết rồi! Hết thật rồi! Không còn những bức thư tình, không còn những buổi tối đi ăn phở Binh cà gật, không còn những buổi chuyện trò cười bổ lăn bổ lốc…

- Xe honda cô đâu mà đi xe đạp?- Đang vẩn vơ suy nghĩ Hồng Liên nghe hỏi quay lại. A! Thím Tư, người đàn bà thường bán nước giải khát trước cổng đang ngồi chồm hổm dưới đất với mấy củ khoai chín trên mẹt chào Hồng Liên. Hồng Liên ngồi xuống cạnh thím, hỏi nhỏ vừa đủ hai người nghe:

- Mấy bữa nay thím thấy nhân viên cũ có ai đi làm lại không?

- Có, cậu Khâm, cô Điệp, cô Thường… mấy người mới trình diện hôm qua. Khâm hả? Không phải anh ấy đã vượt biên rồi sao? Vậy thì ông bà nội cu Lâm cũng chưa vượt biên? Hồng Liên thắc mắc trong lòng nhưng vẫn im lặng.

- Thím thấy cô Hiền đến trình diện chưa?

- Chưa.

Ở Nha Trang, Hiền còn di tản tiếp, không chừng giờ này nó ở bên Mỹ rồi cũng nên.

- À, thím Tư có thấy cô Hạnh còn làm ở đây không?

- Cô không biết à? Cô Hạnh giờ làm lớn lắm đấy.

- Làm lớn là làm gì?

- Không biết, nhưng thấy cô ấy có xe bộ đội đưa đón đi làm lại có mang cả súng ngắn nữa.

- Còn cô Hoa, bác sĩ Mãnh?

- Không thấy.

- Ai làm giám đốc bây giờ thím biết không?

- Không. À Cô Hồng Liên ơi, bác sĩ Lương còn sống!

- Bác sĩ Lương còn sống? Bác Lương đang làm trong bệnh viện hả?

- Không, mấy ngày đầu mới tiếp quản, thấy có bác Lương, gặp lại tôi bác mừng lắm. Hình như bác cũng làm lớn, có xe con và súng ngắn. Trông bác hơi gầy và trặm ra. Nhưng mấy hôm nay không thấy bác vào bệnh viện nữa.



(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

20.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm


Hồng Liên chào thím Tư rồi đứng dậy. Nhìn lên cột cờ trước sân bệnh viện Hồng Liên thấy trên đỉnh lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới. Sao không phải là lá cờ của chính phủ Cách mạng lâm thời mà Tuấn đã giải thích với nàng trên tháp súng những chiếc xe tăng hồi còn ở Nha Trang? Chịu thôi! Về chính trị nàng ít khi quan tâm. Trước đây cũng vậy, chính phủ nào bị đảo chánh, ông nào lên thay ông nào, Hồng Liên nghe rồi bỏ ngoài tai chẳng bao giờ chú tâm. Với nàng, chỉ có băng bó vết thương, săn sóc bệnh nhân. Hồng Liên lấy niềm sung sướng trên nét mặt bệnh nhân chào giã từ lúc xuất viện làm niềm hạnh phúc của mình và cứ thế những cái bắt tay đầy tình cảm ấy luôn là niềm động viên trong công việc của nàng. Đã bao lần Hồng Liên bỏ ăn và khóc sướt mướt khi phải vuốt mắt một em bé bị mảnh đạn ghim vào cơ thể non nớt của nó, hay một cụ già quê nghèo trúng mìn bị cưa đi đôi chân…Và mỗi lần thân nhân người bệnh nghèo phải nhịn đói nuôi chồng con nằm viện, nàng thấy xót xa và thường cho họ phiếu cơm của những bệnh nhân giàu sang không dùng tới. Làm được gì để xoa dịu bớt nỗi đau cho người khác là nàng không bao giờ từ nan. Nỗi khổ chiến tranh luôn luôn khắc khoải trong trái tim mềm yếu và nhân hậu của nàng. Chính vì thế mà Hồng Liên rất tâm đắc với những bản nhạc phản chiến của Trịnh Công Sơn. Khi nghe Khánh Ly nức nở Ru con ru đã hai lần… Sao ngủ tuổi hai mươi… Hồng Liên như chết ruột, nàng cũng mang tâm trạng như người mẹ có con ngoài mặt trận: Nghi chồng nàng. Đối với nàng âm nhạc như một người bạn sẻ chia mỗi lúc buồn vui… Cứ thế Hồng Liên sống với thế giới riêng của nàng.

Dù biết có nhiều người cũ đi làm lại, nhưng khi vào tới sân bệnh viện Hồng Liên cũng thấy lo lo, tự hỏi nên vào phòng giám đốc hay phòng hành chánh trước? Chắc phòng giám đốc không quen ai, nghĩ thế nên nàng rẽ sang phòng hành chánh. Vòng qua mấy dãy phòng đến hồ nước, vòi nước hết phun, đáy hồ khô khốc đầy rác. Thấp thoáng sau mấy khóm trúc đào là phòng hành chánh thân quen ở đó nàng đã gặp bà Hoa lần cuối. Bây giờ có ai quen trong đó không nhỉ? Tấm biển Phòng hàng chánh trên cửa vẫn nguyên.

Hồng Liên đứng thập thò ngoài cửa nhìn vào, chiếc ghế bà Hoa vẫn ngồi mọi ngày giờ đã có một người đàn bà khác mặc bộ bà ba đen tóc búi gọn da sạm nắng thay thế. Chắc trưởng phòng mới, Hồng Liên nghĩ thế, nàng gõ nhẹ cửa.

- Mời vào.

Người phụ nữ ngừng viết, ngẩng lên nhìn rồi chỉ ghế mời nàng ngồi, giọng khá nhỏ nhẹ. Đối diện nàng nhìn rõ hơn: người phụ nữ tuổi chừng trên dưới ba mươi, khuôn mặt đẹp, gần khóe miệng có nốt ruồi nhỏ. Chắc cô ấy cười sẽ có duyên lắm, ý nghĩ ấy chỉ thoáng qua thôi nhưng cũng đủ để gây cho Hồng Liên cái ấn tượng buổi đầu là mình đang tiếp xúc với một phụ nữ có khuôn mặt và giọng nói rất dễ mến.

- Thưa cán bộ!- Hồng Liên ngần ngại mở lời

- Vâng, có chuyện gì chị cứ nói

- Dạ, tôi là nhân viên cũ đến trình diện

- À, chị là nhân viên của bệnh viện?- Vẻ mặt người nữ cán bộ như sáng lên- Chúng tôi đang cần những nhân viên cũ đến hợp tác với chúng tôi.

Hồng Liên thấy nhẹ nhõm như trút được gánh nặng trong lòng.

- Tôi là Đông Ngọ- Người nữ cán bộ không nói rõ chức vụ- Chị trước đây làm phòng nào?

- Dạ, tôi là Hồng Liên trước làm phòng cấp cứu.

- Tốt quá, tôi cũng đã nghe nói về chị.

Nói về mình? Ai nói nhỉ? Khâm, Thường hay Điệp?- Hồng Liên muốn hỏi nhưng nghĩ lại thôi.

- Bây giờ chị đọc cho tôi ghi mấy chi tiết- Đông Ngọ nói giọng thân thiện.

Hồng Liên đọc họ tên địa chỉ và công việc trước đây của mình.

Ghi xong Đông Ngọ trao giấy cho Hồng Liên rồi dặn:

- Chị cầm giấy này sang phòng tổ chức phân công tác- Đông Ngọ mỉm cười. Đúng như Hồng Liên đã tưởng tượng, Đông Ngọ cười thật có duyên. Đông Ngọ bắt tay Hồng Liên khi nàng chào từ giã. Cách bắt tay cũng đầy thiện cảm. Đó là người Cộng sản ư?

Phòng tổ chức là phòng giám đốc cũ. Giờ thì cảm giác rụt rè ban đầu không còn nữa. Hồng Liên đi thẳng vào phòng gặp người đàn ông đứng tuổi mang kính cận, nàng trình giấy giới thiệu:

- Thưa trưởng phòng …

- Không phải, tôi là nhân viên- Người đàn ông đính chính ngay khi Hồng Liên chưa dứt câu. Ông nói:

- Có gì chị ngồi đợi một lát, cô trưởng phòng vừa đi ra- Người đàn ông vừa nói vừa nhìn sang chiếc bàn giấy đặt ngay giữa phòng không có người ngồi.

Hồng Liên nhìn sang chiếc băng kê sát tường, một cụ già và một cô gái đã ngồi đợi từ trước. Hồng Liên ngồi xuống bắt chuyện:

- Cụ cũng đợi trưởng phòng?

- Vâng tôi đến xin liên hệ công tác cho cháu gái.

Nhìn cô gái trẻ, hình như còn tuổi đi học.

- Em học gì rồi?

- Dạ em học năm cuối Trường Cán sự y tế Huế, còn hai tháng nữa thi tốt nghiệp nhưng bây giờ không biết khi nào thi. Ông em bảo cứ xin đi làm khi nào trường tổ chức thi tốt nghiệp thì mình xin nghỉ phép ra thi- Cô gái nói chuyện thân mật, vui vẻ.

Hồng Liên nhìn cô gái mỉm cười thầm nghĩ: Tiền thân của mình đấy. Cách đây mười năm nàng cũng thơ ngây trong sáng cầm mảnh bằng tốt nghiệp với bao ước mơ hoài bão. Mong sao cô bé không lặp lại cuộc đời của mình. Đang bâng quơ suy nghĩ Hồng Liên nhìn lên tường, chân dung Bác Hồ được treo trang trọng trước lá cờ đỏ sao vàng: Một cụ già râu tóc bạc phơ, quắc thước và nhân hậu. Lần đầu tiên nàng nhìn thấy chân dung Bác Hồ. Kể từ lúc vào bệnh viện mỗi sự việc nhỏ nhặt, mỗi hình ảnh mới lạ tất cả đều gây cho Hồng Liên những ngạc nhiên bất ngờ và cảm giác yên tâm.

- Trưởng phòng đã đến, cô và cụ cần liên hệ gì thì trình bày- Người nhân viên mang kính cận lên tiếng.

Hồng Liên ngoái cổ nhìn sang và bật đứng dậy quên cả gìn giữ ý tứ nàng reo to:

- Kìa Hạnh!

- Chị Hồng Liên!- Hạnh ôm chặt Hồng Liên vui mừng không kém

- Vậy ra hai người đã quen nhau?- Người đàn ông đứng tuổi tháo chiếc kính cận nhìn rồi cười để hở chiếc răng cửa bị sún.

11 - Thầy Đính sau khi di tản về được nhà trường phân công tác giảng dạy trở lại. Một buổi sáng thầy cùng tập thể lớp 12A đào giao thông hào quanh trường phòng khi chiến tranh trở lại. Thời điểm này Sài Gòn chưa được giải phóng. Đã hơn mười giờ, thầy định cho các em đào cho xong đoạn giao thông hào còn lại rồi nghỉ, chợt nhìn qua ô cửa thông từ trước sân trường ra khu vườn phía sau thầy Đính thấy dáng một thanh niên mặc áo đen đội mũ tai bèo có mang súng xăm xăm về phía mình. Du kích tìm ai nhỉ? Có lẽ người nhà em nào. Anh du kích hỏi gì một học sinh rồi thấy nó chỉ về phía thầy. Chắc cậu học sinh nào thoát ly giờ về thăm thầy?

Không phải Tịnh cũng chẳng phải Thao. Ai nhỉ? Một người lạ. Anh du kích đã đứng trước mặt thầy.

- Anh phải là Đính trước giải phóng dạy trường này không?- Anh du kích hỏi.

- Vâng tôi- Thầy Đính ngập ngừng trả lời mặt không giấu nỗi lo.

- Phòng công an huyện mời anh sang làm việc

- Công an mời tôi?

Cô Xuân chủ nhiệm lớp năm B sáng nay sau khi cho học sinh dọn dẹp trang trí lại phòng học dán lên tường những khẩu hiệu mới, cô khóa cửa cẩn thận rồi ra về. Lớp cô về sau cùng, mái ngói của phòng học như cá bị tróc vẩy do mảnh đạn làm vỡ nhiều chỗ, cô phải cho những em nam lớn tuổi lên dọi lại. Ra cổng gặp thầy Anh hiệu trưởng, thầy cười:

- Đúng, số cô là số khổ.

- Thầy coi tướng hay chấm số tử vi đấy?- Cả hai cùng cười.

Đến nhà cô bắc vội nồi cơm dặn Ngân con gái coi lửa để mẹ tắm heo, con nái xề đẻ tốt hôm di tản cô đã bán, giờ về mới mua đôi heo con gầy nái lại. Mỗi bận ra chuồng cho heo ăn cô thường chíp miệng tiếc rẻ con nái tốt không ở lâu được với mình. Cô vừa thả gàu xuống giếng, nghe tiếng xe đạp lách cách, nhìn ra thấy thầy Chính đạp xe trờ vào sân. Thầy Chính dạy toán cùng trường với thầy Đính. Nhìn vẻ mặt hớt hải của thầy, cô Xuân đoán có sự chẳng lành.

- Chị Xuân! Anh Đính bị công an bắt rồi.

Cô Xuân buông ùm cái gàu đầy nước xuống giếng.

- Thầy Chỉnh, thầy nói sao?

- Hồi sáng lúc đang lao động, anh Đính bị công an đến mời sang làm việc.

Mặt cô Xuân tái mét, cô thấy mình đứng không vững vội ngồi hổm xuống đất và hỏi:

- Thầy biết vì sao anh Đính bị bắt không?

- Dạ không, đang cho học sinh đào hào sau vườn trường thì thấy anh du kích sang dẫn đi, chẳng ai biết gì cả.

- Trời! Sao lạ vậy!- Cô Xuân bật khóc, thầy Chính không dám đứng lâu thầy nhảy tót lên yên xe, chân dưới chân trên thầy nói:

- Thôi chị vào lo cơm nước cho các cháu, nhớ trưa nay mang cơm vào cho anh Đính.

- Thầy cho tôi hỏi chút nữa- Vẫn không rời yên xe thầy ngoái cổ lại.

- Hồi sáng đến giờ thầy có nghe ai nói gì không? Thầy hiệu trưởng có ý kiến sao không thầy Chính?

- Không- Thầy Chính thật sự không dám đứng lâu hơn, thầy cúi xuống đạp xe một mạch.

Thấy mẹ trò chuyện với ai trước sân, bé Ngân chạy ra thấy mẹ đang đứng khóc, nó hỏi:

- Ai vậy mẹ, sao mẹ khóc?

- Thầy Chính dạy cùng trường với ba đến báo tin ba bị công an bắt.

Bé Ngân chưa hiểu được điều nghiêm trọng nó vô tư hỏi mẹ:

- Bị bắt thì khi nào ba về mẹ?

- Mẹ cũng không biết nữa.

Cô Xuân vào nhà dọn cơm cho hai con ăn, cô nhớ hồi sáng thầy Đính không mang cơm trưa theo. Trước đây mỗi lần đi dạy thầy thường mang lon guigoz cơm bới buộc sau xe, nhưng sáng nay buổi đầu đến trình diện, không biết có được dạy lại không nên thầy chẳng mang cơm cũng không đem theo sổ sách giáo án. Cô dặn hai con:- Hai đứa ăn xong dẹp lại, lát nữa về mẹ rửa, mẹ mang cơm cho ba ăn kẻo đói.

Cô Xuân lấy cặp lồng, nhận đầy cơm sau khi đã nhặt hết những miếng sắn lát ra. Bỏ một cái trứng vịt luộc và một ít rau vào ngăn trên, rồi buộc cặp lồng vào sau xe đạp. Quên hỏi thầy Chính công an bắt chồng mình giam ở đâu, thầy ấy sợ gì mà sợ ghê vậy không biết, chẳng cho mình kịp hỏi han điều gì. Làm như anh Đính phản động sợ liên lụy không bằng. Mà sao người ta bắt anh ấy nhỉ? Chắc có chuyện gì đây. Thôi cứ đến Công an hỏi.

Đến đồn Công an huyện, cô Xuân dựng xe bên kia đường, chưa kịp tháo cập lồng ra khỏi xe, cô chạy đến anh công an gác cổng hỏi thăm tình hình chồng, anh công an nói với cô:

- Thầy bị nghi là giáo sư biệt phái nên đã chuyển lên trại cải tạo K15 rồi. Cô đến sớm hơn nửa giờ thì đã gặp được thầy.

12 - Trên đường từ bệnh viện về Hồng Liên thấy thoải mái, bao nỗi lo lắng đã tiêu tan. Mọi chuyện diễn ra tốt đẹp ngoài dự đoán. Sự bất ngờ khó tin đã xảy ra như một đoạn phim, mà đạo diễn để Hạnh làm trưởng phòng tổ chức quả là điều sắp đặt lý thú.

Những sự việc mắt thấy tai nghe ở bệnh viện sáng nay đã trả lời bao thắc mắc cho Hồng Liên. Chẳng hạn chuyến xe cuối cùng không phải Hạnh bị bỏ sót lại mà chính nàng đã chủ động từ trước. Hạnh đã nhận chỉ thị cấp trên ở lại tiếp quản bệnh viện. Họ tài thật. Đã từng làm việc với Hạnh mấy năm trời, chuyện chung chuyện riêng, những lúc vui buồn hai chị em không giấu giếm nhau một mảy may. Ấy thế mà Hạnh không bao giờ để lộ mình là người của phía bên kia. Còn một điều Hồng Liên vẫn chưa hết băn khoăn: Sao mình là vợ sĩ quan ngụy mà Hạnh vẫn thân tình như chị em ruột thịt?

Thủ đoạn để moi ở nàng về những điều gì chăng? Nếu vậy thì Hạnh thật đáng sợ. Nhưng có lẽ không phải thế, sáng nay gặp lại mình Hạnh mừng ra mặt, làm gì có chuyện đóng kịch tài tình vậy? Thôi, dù gì từ nay mình cũng phải thận trọng không thể để ruột ngoài da được…

Trường hợp Hạnh làm nàng liên tưởng đến Tuấn. Ở Tuấn cũng có điều gì khó hiểu. Như khi ở sân trường Nguyễn Công Trứ trong lúc người người hoang mang lo lắng thì Tuấn hân hoan “mở tiệc” đón mừng hòa bình! Thì ra nền hòa bình Tuấn nói chính là sự thành công của cách mạng? Tuấn đã biết trước như Hạnh sao? Với lại những gì Tuấn nói về chính sách cách mạng dần dần nàng thấy đúng cả. Qua thời gian niên thiếu và những ngày loạn ly Hồng Liên khẳng định Tuấn là con người rất tình cảm và nhân hậu nhưng khi nhớ lại hình ảnh Tuấn chĩa súng vào mặt bà Hoa, nàng rùng mình. Tuấn cũng đáng sợ như Hạnh. Mặc dầu Tuấn không nổ súng giết bà Hoa nhưng tiếng vang vô thanh ấy cứ vọng mãi trong đầu Hồng Liên một cách khủng khiếp. Phải chăng Tuấn là con người hai mặt? Thô bạo hung dữ với mọi người và hiền lành tốt bụng chỉ với riêng nàng? Cũng không hẳn là thế, qua sự việc cho hai thanh niên quá giang xe chứng tỏ Tuấn là người rất từ tâm. Vậy bản chất Tuấn như thế nào? Nàng thấy cũng không hiểu hết con người bí hiểm ấy. Hình như với mọi người nàng chẳng hiểu được ai cả.

Với nàng cuộc sống thật đơn giản: chồng con và công việc. Mẫu người như Tuấn và Hạnh thật xa lạ. Họ không có tình yêu ư? Đến bây giờ mà Tuấn chưa tìm cho mình một tổ ấm? Chẳng lẽ không có hình bóng người con gái nào làm rung động được trái tim Tuấn hay sao? Họ chỉ biết làm chính trị thôi ư? Chính trị là gì mà lôi cuốn người ta say mê đến thế? Ngay cả sinh mạng mình họ cũng chẳng hề màng tới. Còn Nghi, chồng nàng hoàn toàn khác, anh ấy không có những nghĩ suy rắc rối, cũng giản đơn và hồn nhiên như cây cỏ, có lẽ vì thế mà hợp với nàng chăng? Cho dù sự vô tâm của Nghi đôi lúc cũng làm nàng thấy lòng mình trống trải. Hồng Liên không biết Tuấn có làm cho cách mạng hay không? Nếu không thì Tuấn đang làm gì? Cho ai? Theo Tuấn kể với nàng thì Tuấn đã giải ngũ lâu rồi. Chẳng lẽ Tuấn cứ sống lông bông không định hướng gì cho tương lai cả sao? Về tình cảm của con người này cũng lạ, đôi khi Hồng Liên thấy Tuấn săn sóc mình chu đáo quá nàng cũng đâm ra không yên tâm, nàng nghĩ có thể Tuấn gần mình nhiều nên nẩy sinh một tình cảm đặc biệt? Đàn ông phức tạp lắm, một khi gần gũi người đàn bà nào đó mà trước đây họ không hề để ý, đột nhiên họ thấy mình yêu si dại, yêu như chưa bao giờ biết yêu như thế, nhưng khi không còn điều kiện thân gần nữa thì họ lại quên đi nhanh chóng. Có phải với mình Tuấn đã rơi vào trường hợp này không?

Vừa đạp xe đến cổng, Tuấn đã ra đón nàng. Thấy vẻ mặt tươi tỉnh của Hồng Liên anh đoán nàng đã gặp nhiều thuận lợi. Tuấn hỏi và nói như thật:- Tình hình sao? Tôi tưởng Hồng Liên bị giữ lại trên bệnh viện nên đã đưa cháu về cho ông bà ngoại rồi.

Biết Tuấn trêu, Hồng Liên nhìn anh cười:

- Hai chú cháu ở nhà bắc cơm trước, tôi ù ra chợ mua chút gì nấu ăn, chiều còn đi làm. Chuyện vui lắm từ từ tôi kể cho nghe.

***

Đúng là Hồng Liên đang phấn kích vì nhiều nguyên do, cái chính là nàng nắm bắt được điều mà mấy hôm nay nàng quay quắt muốn biết đó là tình hình sân bay Buôn Mê Thuột lúc giao tranh. Có hai vợ chồng sinh sống ở Buôn Mê Thuột nhà gần sân bay, về Thùy Dương thăm cha mẹ rồi người vợ bị ngộ độc thức ăn sáng nay vào cấp cứu lại gặp Hồng Liên. Khi được hỏi, người chồng đã kể với nàng:- Nhà tôi ở sát sân bay nên mỗi lần nổ căn nhà như bứng lên khỏi mặt đất, nhưng cũng ít thôi, chỉ vài quả mà đã chịu không nổi. Sao cô hỏi kỹ vậy? Cô có người thân ở sân bay hả? Trời đất! Cái tin vậy mà sao không hỏi kỹ? Nàng muốn nghe người đàn ông khẳng định cả trăm lần để yên tâm rằng sân bay Buôn Mê Thuột không hề hấn gì.

Còn một điều làm nàng phấn chấn nữa mà Hồng Liên cảm thấy tâm hồn mình sáng nay như nở phình ra khi được chứa hai niềm vui to tát cùng một lúc, đó là thái độ của những cán bộ trên bệnh viện lúc tiếp xúc với nàng: như Đông Ngọ, như Hạnh, như người đàn ông mang kính cận mà nàng chưa có dịp hỏi tên và chức vụ, ngay cả Đông Ngọ nữa, nàng cũng chưa biết chức vụ cô ta là gì… Tất cả họ đều vui vẻ thoải mái, khác hẳn trong tưởng tượng của nàng. Những con người đó không những làm mất đi nỗi lo lắng của nàng ngày trở lại bệnh viện mà còn thổi vào lòng Hồng Liên một niềm hy vọng lớn lao về sự sống sót của Nghi nếu những người bắt Nghi cũng đều giống họ.

Từ ngày trở lại Thùy Dương đến nay lần đầu Tuấn thấy Hồng Liên hoạt bát hẳn lên, cười nói vui vẻ, anh cũng vui lây. Tuấn nói:

- Hồng Liên vừa ra khỏi nhà, đã có một chú Tấm nhảy ra từ quả thị chuẩn bị cơm nước xong xuôi cả rồi, xuống ăn nghỉ một lát rồi đi làm.

- Ở nhà hai chú cháu nấu cơm rồi hả? Đồ ăn đâu?

- Thì cứ xuống nhà bếp xem.!

Nhìn mâm chỉ có dĩa rau luộc, quả trứng hấp và mấy con cá nục bông sốt cà nhưng đối với Hồng Liên trong thời khắc này quả là một điều kỳ diệu. Nàng không ngờ Tuấn lại giỏi việc bếp núc chợ búa vậy. Hôm nay là ngày gì mà mình có nhiều điều bất ngờ lý thú quá vậy!

- Ai đi chợ cho chú?

- Hồng Liên tưởng tôi không đi chợ nấu ăn được sao? Sắp đến thời kỳ người đàn ông thay thế phụ nữ trong công việc nội tướng rồi đấy.

- Chợ đông lại rồi hả chú Tuấn?

- Các gian hàng lớn chưa mở, hầu hết chủ chưa về, một số bị cạy cửa đập phá, còn thức ăn như rau, cá, thịt… đã đông lại bình thường.

Hồng Liên chú ý đến chai rượu Jeambeam còn một ít dưới đáy chai đặt trên bàn, nàng cười hỏi:

- Bây giờ chú định ăn mừng gì nữa đây?

- Mừng Hồng Liên nhận công tác chứ còn gì nữa.

- Vậy là hơi sớm đấy, bây giờ bệnh viện đang thiếu nhân viên, mai mốt đầy đủ rồi thì chắc mình ra rìa thôi. Tôi cũng chưa yên tâm, mình có cha chú gì đi tập kết về đâu- Nói vậy nhưng dù sao việc bệnh viện thu nhận lại nàng sáng nay không phải là không đáng mừng- Thực ra trong thời điểm này mình rất mong được đi làm lại, còn về sau có được tiếp tục nữa hay không là quyền của họ, ít ra mình cũng có một thời gian để chuẩn bị. Chỉ sợ họ bắt mình về lao động ở các vùng quê thì chỉ nước chết. Thế là ân huệ lắm rồi.

- Vậy điều gì làm Hồng Liên vui thế? Điều đó hẳn đáng được ăn mừng phải không?

- Cũng chẳng có gì quan trọng, ăn rồi nói chuyện, bụng đang sôi xéo xèo đây.

Hồng Liên kéo ghế ngồi và xoay nồi cơm về phía mình, nàng nhìn Tuấn cười:

- Không ngờ chú Tuấn đảm đang vậy. Mai mốt cô nào gặp chú là phước ba đời đó nghe. Thôi ta ăn, giờ mới thấy thèm cơm- Rồi nàng lại khen:

- Chú luộc rau cũng số dách đấy chứ, xanh rờn ngon hết sẩy. Lâu lắm chưa ăn được một bữa rau.

Hồng Liên xới cơm và gắp thức ăn cho cu Lâm.

Tuấn dốc hết rượu vào hai chiếc ly uống nước, mỗi ly non một góc và mời Hồng Liên. Đang phấn chấn với những hy vọng vừa thắp lên trong lòng sáng nay, Hồng Liên nhấc li làm một ngụm. Không quen uống rượu mạnh, nên những giọt rượu vừa thấm vào khỏi cổ nàng đã thấy hai má nóng bừng. Mùi rượu whisky làm Hồng Liên nhớ lại những lần vào đơn vị thăm Nghi. Ở câu lạc bộ sĩ quan không quân ê hề các loại rượu. Nghi giới thiệu nàng với các bà vợ tướng tá son phấn lòe loẹt, ăn mặc diêm dúa, sặc mùi nước hoa pha lẫn với mùi rượu thơm hảo hạng. Họ ôm nhau nhảy từng cặp, những đường uốn lượn lả lướt, những cái ngả người mời gọi, những cái lắc mông điệu nghệ… Một tay tướng lĩnh đến xin được nhảy cùng nàng nhưng Hồng Liên từ chối, mà nàng đâu biết nhảy! Cùng xã hội sao họ xa lạ với nàng quá. Rồi nàng nhớ lại những bữa cơm gia đình, hương vị Jeambeam loại rượu hợp khẩu vị của Nghi, lúc nào cũng có trong bữa ăn những ngày Nghi về phép, gợi nhớ những năm tháng cũ, những ngày đầu trong đời sống chồng vợ tuy không thơ mộng như chuỗi ngày còn cắp sách nhưng cũng tràn đầy hương vị khó quên. Tất cả qua rồi, như một giấc mơ! Nàng bỗng nhớ Nghi cồn cào, nước mắt lại chảy dài. Tuấn biết Hồng Liên không say, nàng đang buồn, anh gợi chuyện:

- Hồng Liên nói sáng nay ở bệnh viện có tin gì mới vui lắm sao chưa nghe kể?

- Mới uống một tí mà đã say rồi- Hồng Liên gượng cười- Cũng có những điều làm mình hy vọng, nhưng có lẽ chỉ hão huyền. Mà nói như Tuấn còn sống thì còn hy vọng, phải không?

- Đúng rồi, chỉ có chết mới hết hy vọng.

Hồng Liên kể lại cuộc gặp gỡ hai vợ chồng người ở Buôn Mê Thuột cùng với thái độ của các nhân viên y tế nàng đã gặp hồi sáng. Nhớ ra Hồng Liên chợt tươi tỉnh, quay sang Tuấn:

- Tuấn biết không? Trưởng phòng tổ chức bệnh viện bây giờ là Hạnh đấy.

- Hạnh nào?

- Hạnh là cô gái chặn không cho chồng Hiền lên xe hồi di tản đó.

Sợ Tuấn nhầm với bà Hoa, Hồng Liên nói thêm:

- Không phải người mà Tuấn dọa bắn đâu, cô gái trẻ đứng cạnh chị Hoa kia.

- Tuấn nhớ rồi.

Thấy Tuấn trầm ngâm, Hồng Liên cười:

- Đăm chiêu dữ vậy, tương tư Hạnh rồi phải không? Có thế chứ, mai theo Hồng Liên lên bệnh viện là gặp liền.

Tuấn nhìn Hồng Liên, nàng đã nói một câu bông đùa! Thế mà anh cứ ngỡ nàng chẳng bao giờ còn nói đùa được nữa. Không biết có phải do câu nói đùa hay nhờ men rượu mà Tuấn thấy Hồng Liên hồng hào tươi trẻ đến ngạc nhiên, trẻ lại cả mười tuổi.



(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

Attention Required! | Cloudflare

[bichlien101046]

24.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm

Trước mắt anh là một Hồng Liên thuở nào. Một chú họa mi hồn nhiên trong sáng nhảy nhót líu lo vào những bình minh đầy nắng trong sân trường. Một Hồng Liên đã làm anh khổ đau tuyệt vọng hơn mười năm qua. Nhưng rồi anh chỉ bắt gặp lại Hồng Liên trong ký ức của mình một khoảnh khắc ngắn ngủi như chàng họa sĩ bắt gặp nét thiên thần trên khuôn mặt thiếu phụ nhờ một thứ ánh sáng kỳảo mang lại. Và chỉ một khoảnh khắc thôi thứ ánh sáng kỳảo vụt tắt và người thiếu phụ trở lại với khuôn mặt thật chính mình.

Câu hỏi của Hồng Liên đã làm tắt tức khắc thứ ánh sáng trong hồi ức:

- Chú Tuấn sao không lập gia đình đi?

Bất chợt Hồng Liên thấy nét mặt Tuấn xa vắng, một dáng đăm chiêu làm nàng hoảng sợ.

- Tuấn bị ai hớp hồn vậy? Có nghe tôi hỏi không? Sao Tuấn không lấy vợ đi?

- Nghe chứ- Tuấn lơ đãng trả lời nhưng sau đó anh đã tập trung tư tưởng- Lấy vợ? Nghe Hồng Liên nói mà cứ ngỡ như nghe một bà già bảo đứa trẻ lấy bao tiền của của bà lì xì trong ngày tết không bằng- Tuấn làm bộ ra giọng người lớn- Lấy đi con, bà cho đấy, lấy đi mà tiêu!- Nói xong Tuấn cười nhưng anh đã nghe Hồng Liên phá lên cười trước anh.

- Con người Tuấn rắc rối quá hèn gì không có vợ là phải. Lấy vợ đi rồi tìm một công việc ổn định và sinh con đẻ cái. Tuấn không biết tiếng khóc cười con trẻ đáng yêu như thế nào đâu. Cái cảm giác mìn mịn, âm ấm của đôi môi thơm sữa con thơ áp lên má mình mới thích thú làm sao ấy- Hồng Liên lại đỏ mặt khi nàng cười. Một lần nữa nàng lại hé mở cho thứ ánh sáng kỳảo kia rọi thẳng vào khuôn mặt xinh đẹp của nàng.

Tuấn muốn gọi tên nàng, muốn ôm nàng vào lòng và muốn mình là đứa bé để được áp môi lên má nàng và uống nàng thỏa thuê như uống dòng sữa ngọt.

- Sau ngày giải ngũ Tuấn làm gì?

Ánh sáng kỳảo lại vụt tắt.

- Cũng chẳng có gì đáng nói cả.

- Ờ, sao Tuấn không học cho xong đệ nhị cấp, mới thi xong tú tài bán đã bỏ vội đi lính vậy? Thích làm người hùng thời loạn lắm hả?

- Tôi học không nổi nữa.

- Tuấn mà học không nổi? Hồi đệ nhất cấp giỏi hình học một cây, làm thơ cũng vi vu lắm. Bộ tưởng Hồng Liên không nhớ sao? Bài Chú sẻ ngốc dễ thương ghê! Để Hồng Liên đọc lại coi có sai chữ nào không nghe!

Có chú chim sẻ
Mổ cát trên sân
Nắng vàng lấm tấm
Sẻ nhầm thóc phơi
Ơi sẽ ngốc ơi
Có nghe hương lúa
Thơm ngát ngoài đồng
Mổ chi hạt cát
Nắng hồng đùa thôi

Đọc xong Hồng Liên hỏi Tuấn:

- Sao lại vậy? Bồ đá hả? Gớm! Mới đệ nhất cấp mà đã có giọng trách móc y như bị tình phụ! Thôi, thời lãng mạn qua rồi, lập gia đình đi là vừa Tuấn à.

Thực ra Tuấn đã quên bẵng bài anh viết từ tuổi học trò. Nghe Hồng Liên đọc lại anh nhớ ra mình đã viết bài đó vào một buổi tập văn nghệ về. Thường thì Hồng Liên đi với Tuấn, sao trưaấy Hồng Liên lại đi với Huy Điền, một nam sinh cùng lớp con nhà giàu, đẹp trai, có điệu bộ và giọng hát y như con gái. Cậu ta đã hớp hồn tất cả nữ sinh An Hòa hồi đó. Tuấn nhớ lúc ấy anh buồn lắm! Hồng Liên vẫn nhớ những tháng năm đó ư? Hình ảnh Tuấn vẫn đọng lại trong tâm khảm Hồng Liên ư? Anh không còn cảm giác gì khi bỏ vào miệng những thức ăn anh vừa nấu, thế mà trước khi ngồi vào anh cứ ngỡ đây là bữa cơm anh sẽăn ngon miệng lắm. Đúng là Tuấn học không nổi thật, chẳng phải do học lực anh yếu, cũng không phải do hoàn cảnh gia đình khó khăn. Anh học không nổi vì đã mất nàng. Hồng Liên làm sao biết được điều này! Tin do bạn bè loan nhanh rằng Hồng Liên sắp bước sang cuộc đời mới với người con trai xứ Huế đã nhận chìm tương lai anh như con mương thôn An Hòa đã một thời nhấn chìm những con thuyền giấy ước mơ của tuổi mới biết yêu mà anh đã từng thả xuống. Những dòng chữ anh viết trên những con thuyền giấy hồi đó như một lời tiên tri đã không có chiếc nào chịu mang đến tận tay nàng.

Hồng Liên nói về anh như vậy có lẽ không sai, từ nhỏ anh đã sống quá lãng mạn, đến giờ anh vẫn không thực tế. Do đó, anh đã thất bại. Trong cuộc sống mặt nào anh cũng thất bại do anh đã giải quyết mọi việc như một kẻ lãng tử không hề có một chút lý trí. Để quên đi nỗi tuyệt vọng, anh đã nộp đơn vào lính Cộng hòa, cứ ngỡ ngày ngày đối diện cái chết anh sẽ quên đi mối tình đầu. Nhưng sự sai lầm này đã làm lệch hướng cuộc đời, và anh đã bỏ phí một quãng thanh xuân đẹp đẽ. Những tháng ngày trong quân ngũ, Tuấn chẳng những không quên được Hồng Liên mà anh còn nhận ra một điều là mình vô tình đã góp thêm một phần sức mạnh cho tội ác. Thức tỉnh, anh quyết định tìm cho mình một hướng đi mới. Trong khi giao tranh anh đã tự bắn đứt ngón trỏ tay phải mình. Chính thời khắc đó anh không ngờ tay tiểu đoàn phó đang bò sát bên anh, hắn lập tức chĩa súng colt vào anh, Tuấn lặng người không kịp phản ứng gì, nhưng anh vô cùng ngạc nhiên khi hắn ta quay mũi súng về phía trước và tiếp tục bò tới. Rồi một cụm khói và đất cát đen ngòm đã phủ chụp trước mắt ngay chỗ tay tiểu đoàn phó vừa trườn người đến: anh ta đã trúng mìn.

Sau cuộc hành quân đó Tuấn bị đưa ra tòa án binh và bị giam chuồng cọp. Mãn hạn tù anh từ giã đời lính, trở về tìm gặp lại bạn bè cũ, họ là những sinh viên, trí thức chống chiến tranh. Anh tham gia cùng họ những cuộc biểu tình phản chiến, viết báo, rải truyền đơn chống chế độ quân phiệt. Anh cộng tác với một tờ báo có khuynh hướng chống chiến tranh tại Việt Nam và làm phóng viên chiến trường cho tờ báo lớn có uy tín tại miền Nam này. Từ đó anh đã trút đi khỏi lòng mình cái mặc cảm tội lỗi do sự lầm lẫn của tuổi trẻ, không nhờ nó thì anh đã không có được nhận thức đúng đắn về ý nghĩa của cuộc chiến mà một thời anh đã tham gia. Bây giờ thì anh đã không còn mơ hồ: chống chiến tranh đồng nghĩa với chống Mỹ.

Với công việc của một phóng viên, Tuấn nhận định thị xã Thùy Dương sắp được giải phóng nên vào trung tuần tháng ba, anh vội vã trở về đây hy vọng chứng kiến và viết bài về những giây phút thay đổi lịch sử của quê nhà. Anh đến thăm Hồng Liên và không ngờ nàng đang lâm tình cảnh khó khăn, anh không thể bỏ mặc hai mẹ con nàng. Hoàn cảnh ấy đã cuốn hút Tuấn với mẹ con Hồng Liên cho đến hôm nay.

(còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

www.trieuxuan.info

[bichlien101046]

26.08.2010 Nguyễn Bá Trình Một ngày cho trăm năm
Tại sao Tuấn chưa lấy vợ? Trả lời câu hỏi của Hồng Liên, Tuấn kể như một cách bộc bạch tâm sự. Anh không dụng ý qua câu chuyện này hé lộ cho Hồng Liên biết anh đã yêu nàng và đã đau khổ tuyệt vọng đến chừng nào:

- Đúng như vậy, mình đã yêu và đã thất vọng trong mối tình đầu ấy, từ hồi còn học đệ nhất cấp kia. Hồi đó mình còn quá nhỏ để có thể tỏ tình với người mình yêu, giờ thì muộn mất rồi.

- Giờ ván đóng thuyền rồi hả?

- Chồng con đề huề rồi.

- Tuấn vẫn còn yêu cô ấy?

- Ừ, và sau cô ấy mình chẳng còn yêu ai.

- Tại sao vậy? Tuấn nên hiểu người đàn bà ấy hiện giờ không còn là cô gái ngày xưa nữa. Đó là hai con người đôi khi hoàn toàn xa lạ với nhau, từ suy nghĩ đến nếp sống, đối lập nhau nữa là đằng khác. Tuấn cứ lẫn lộn người đàn bà bây giờ với cô gái ngày xưa. Chẳng qua người này chỉ làm gợi nhớ đến người kia thôi. Chẳng tin Tuấn thử nghiệm xem.

Hình như Hồng Liên đang đụng đến vấn đề mà Tuấn không muốn, anh hỏi tránh:

- Hồng Liên biết trong bữa ăn này thiếu món gì không?

- Giờ khắc này mà ăn vậy còn đòi gì nữa?

- Thiếu một trái ớt, đòi hỏi vậy không quá đáng chứ?

- Tất nhiên là không, nhưng thiếu nó cũng chẳng sao, nhất là lúc mình đang đói như thếnày. Ăn ớt cũng là thói quen, mà cái gì đã quen khi thiếu đi đều làm mình thấy khó chịu.

Nàng bắt anh phải trở lại câu chuyện:

- Trong tình yêu đôi khi cũng vậy Tuấn à. Vắng bóng người mình từng yêu làm mình nhớ nhung đau khổ, bởi mình từng quen với giọng nói tiếng cười, từng ánh nhìn, từng cử chỉ của người mình yêu. Nhưng sau một thời gian dài xa cách, liệu người đó có còn giữ được tất cả những gì mình đã yêu không?- Nàng hỏi.

- Có phải mỗi lần gặp lại người đàn bà đó bao giờ Tuấn cũng ôn lại những kỷ niệm mình đã có với cô gái xưa kia để tự nhủ rằng người đang ngồi trước mặt mình chính là người mình yêu! Nếu không nhờ vào những hình ảnh thân thương của một thời thì liệu Tuấn có yêu được người ấy nữa không? Thật ra người đàn bà mà Tuấn gặp lại đó đôi khi cũng tự thấy xa lạ với tuổi trẻ của chính mình nữa. Nếu có hoàn cảnh nào xui khiến hai người trở lại với nhau biết đâu họ lại thất vọng vì thấy không đẹp như mình nghĩ?

Hồng Liên chợt nhìn Tuấn nàng bắt gặp ánh mắt anh đang chăm chú nhìn mình. Hồng Liên bối rối không đọc được điều gì trong đôi mắt ấy. Nàng nhắc Tuấn:

- Kìa chú Tuấn vừa nói chuyện vừa ăn đi chứ, tôi gần xong bữa rồi mà chú chưa hết một chén.

Tuấn uống nốt phần rượu còn lại, anh không muốn nghe Hồng Liên phân tích thêm, chủ động bắt sang chuyện khác:

- Hồi sáng cô Hạnh có nhắc chuyện hôm di tản không?

- Có, mà sao hồi đó anh hung thế, nếu chị Hoa không cho anh Hải lên xe, anh nã vào đầu chịấy chắc?- Tuấn cười hiền lành:

- Hồng Liên tưởng tôi hiếu sát lắm hả?- Anh bỏ đũa, nhìn nàng như muốn tiết lộ một bí mật gì. Sau đó anh nói một câu lấp lửng mà Hồng Liên nghĩ là anh chống chế:

- Súng tôi không phải bắn ai cũng chết đâu, nó chỉ giết chết những kẻ yếu bóng vía thôi. Nhưng khi thấy Tuấn xòe bàn tay phải lên mặt bàn và nói:- Hồng Liên thấy không, tay tôi thếnày mà bắn ai được?- Hồng Liên nhìn ngón trỏ bị cụt mất hai lóng, nàng hiểu phần nào câu nói của anh.

Thật ra Hồng Liên đã thấy điều ấy lúc Tuấn kẹp nhiệt cho cu Lâm, nhưng hồi đó tâm trạng đang hoang mang Hồng Liên không để ý.

- Vợ sĩ quan mà không biết à? Bắn súng mà không có ngón trỏ thì làm sao néo cò?

Hồng Liên biết vậy rồi nhưng thế thì sự việc xảy ra sáng hôm đó là sao?

Thấy Hồng Liên vẫn thắc mắc, anh giải thích:

- Súng của tôi cầm lúc ấy là súng nhựa đấy.

- Súng nhựa?- Hồng Liên nhìn Tuấn như đứa trẻ nhìn con khủng long trong phim giả tưởng.

- Súng nhựa?

Nghĩ Hồng Liên chưa dễ gì tin, Tuấn giải thích:

- Hồng Liên vẫn không tin chứ gì? Đầu đuôi là thếnày: thấy tình hình căng quá tôi lôi Hải ra ngoài đường định bàn cách gì để lên xe chợt thấy trong gian hàng bán đồ chơi trẻ con có khẩu súng nhựa giống súng thật nên mới nảy ý định đó.

Ra vậy, Hồng Liên lại nhìn Tuấn, đúng là nàng không tưởng tượng nổi.

- Cùng đường mới làm vậy- Tuấn nói- Dọa nạt đàn bà trẻ con thì hay hớm gì- Anh cười ra chiều xấu hổ:

- Thực ra tôi chẳng qua mắt được Hạnh đâu. Hồng Liên tưởng khi đó Hạnh sợ hả?

- Hồn lên mây, ở đó mà không sợ.

- Không đâu- Tuấn lại nhếch mép cười- Có điều tôi thắc mắc là tại sao cô ấy biết mà vẫn để hai người tôi lên xe?

- Thôi đi, tôi thấy mặt chị Hoa không còn chút máu.

- Nhưng Hạnh thì không, tôi biết- Tuấn khẳng định.

- Vì sao Tuấn biết Hạnh không sợ?

- Tôi đọc được trong ánh mắt cô ấy- Tuấn lại nhìn Hồng Liên:

- Lúc nào tiện Hồng Liên gặp Hạnh cho tôi gửi lời xin lỗi.

- Chú Tuấn bận tâm làm gì. Tôi nghĩ Hạnh không trách đâu, trong loạn lạc lấy đâu ra phép lịch sự!- Hồng Liên cười trước việc làm của Tuấn rồi hỏi anh:

- Chú Tuấn thấy Hạnh thế nào, mặt mày được quá phải không? Tính nết thì hết chê. Thôi được tôi sẽ lên gặp Hạnh để nhắn lời xin lỗi của Tuấn, lấy đó làm lý do để giới thiệu hai người với nhau. Nhưng nhớ giờ Hạnh là trưởng phòng tổ chức đấy, nói chuyện với cô ấy là phải một tiếng kính thưa đồng chí, hai tiếng kính thưa đồng chí, không bỡn đâu- Hồng Liên nghiêng mặt cười. Tuấn không hề để ý Hạnh và anh cũng chưa từng nghĩ đến ai. Câu đùa gán ghép của Hồng Liên chứng tỏ nàng không hiểu tí gì về anh, Tuấn cũng yên tâm. Tâm sự mình anh không muốn Hồng Liên biết. Đây là lần đầu anh được ăn chung một mâm và cùng nàng ôn lại những kỷ niệm xưa điều mà khi rời xa tuổi học trò anh tưởng chẳng bao giờ có được. Anh không ngờ trong một ngõ ngách nào đó của trái tim Hồng Liên còn lưu lại hình bóng một vệ sĩ Tuấn còm nhom, nàng còn đọc nguyên bài thơChú sẻ ngốc anh gửi nàng hồi học đệ tứ không sót một chữ. Hồng Liên đâu biết Tuấn đã yêu, đã hờn ghen từ thuởấy. Giờ nghe Hồng Liên đọc lại Tuấn thấy trong lòng mình như đang ngân lên những nốt nhạc thật êm đềm âm hưởng không buồn réo rắt nhưng man mác. Thuở đó anh đã viết với tất cả nỗi đau của trái tim non dại lần đầu rung động. Có thể Hồng Liên bây giờ không còn là Hồng Liên ngày xưa, nhưng Hồng Liên trong tình yêu của anh thì vĩnh cửu. Đến chết anh cũng chỉ có một Hồng Liên. Tuấn thấy ngồi lâu bên Hồng Liên anh sẽ bị chìm sâu vào vùng ký ức dễ khiến anh mềm lòng, Tuấn đứng bật dậy làm ra vẻ khô khan như người trong đầu luôn chỉ biết nghĩ đến trách nhiệm:- Hồng Liên nghỉ một lát, chiều còn đi làm.

Thấy Tuấn không hào hứng khi nàng đùa anh với Hạnh, Hồng Liên hỏi:

- Chú Tuấn còn ở lại Thùy Dương lâu mau nữa?

- Chắc hết tuần này.

- Những ngày đến Tuấn có dự định gì cho mình chưa?

- Cũng như phần đông, tất cả phải bắt đầu làm lại, còn làm gì thì chưa quyết định được.

Cu Lâm đang ăn nghe nói chú Tuấn sắp đi, nó dặn:

- Khi nào chú Tuấn về nhớ mua đồ chơi điện tử cho cháu nhé, cháu không thích loại chạy bằng dây cót nữa.

- Tất nhiên rồi khi nào chú về sẽ có quà xịn cho cháu nhưng phải học giỏi nghe.

- Lâu mau chú về?

- Khi nào xong việc chú về, chưa biết trước được nhưng nhớ là cháu phải gắng học thật giỏi, ở nhà phải ngoan đừng làm má phật lòng đấy, nhớ chưa?

Trả lời với mẹ con Hồng Liên vậy nhưng chính anh cũng chưa xác định được ngày nào mình rời Thùy Dương, anh nghĩ nên ra đi sớm càng tốt, một phần anh cũng muốn tìm cho mình một công việc gì đó hợp khả năng, một phần anh thấy không nên nấn ná ở lại Thùy Dương lâu hơn nữa. Giờ này thì Hồng Liên có thể tự xoay xở được rồi. Anh muốn đi thật xa đến một nơi nào mà tâm hồn anh được thanh thản và quên hết mọi chuyện. Nhưng rồi nghĩ lại ngày nào chưa tìm ra tin tức Nghi, anh không thể bỏ mẹ con Hồng Liên bơ vơ được, chuyến đi sắp tới anh làm sao rời bỏ ý nghĩ đó? Nghĩ đến ngày gia đình Hồng Liên đoàn tụ anh không khỏi se thắt, nhưng điều đó thì ăn thua gì trước nỗi mòn mỏi mong ngóng chồng của nàng? Anh không phải chiếc bóng nhưng định mệnh cứ bắt anh song song mãi bên đời nàng như đôi bờ ôm bọc lấy dòng sông, dù cuối cùng thì dòng sông cũng đổ về biển cả. Riết rồi không phải đôi bờ định hình cho dòng chảy mà chính dòng chảy đã tạo nên hình dạng của đôi bờ. Anh thấy mình chẳng khác gì thế.

Ngày mai đã nên ra đi chưa? Sẽ sống như thế nào? Đó là quyền quyết định của anh thế mà anh cũng không tự trả lời được.

13 - Lên Pleiku được mấy hôm, nghe thầy Đính bịcông an bắt, Tuấn đến nhà thăm gia đình thầy gặp lúc cô Xuân đang ngồi chẻ củi trước sân. Thấy Tuấn vào cô mừng lắm vội bỏ đống củi mời anh vào nhà.

Tuấn đảo mắt một lượt khắp căn phòng, không có vật dụng gì đáng giá, bàn học của hai con cô cũng chỉ dùng tấm ván ép kê lên hai chiếc ghế đẩu xộc xệch. Tuấn ái ngại cho hoàn cảnh cô. Anh hỏi thăm sức khỏe và tình cảnh hiện nay của thầy. Cô Xuân kể:

- Có người tố cáo thầy là sĩ quan biệt phái. Giờcông an đòi thầy phải có bằng chứng để chứng minh rằng từ ngày ra trường cho đến nay thầy không gián đoạn công tác giảng dạy, nghĩa là không có thời gian nào thầy nằm ở quân trường.- Cô Xuân rót nước mời Tuấn, cô than thở- Bây giờ mọi thứ giấy tờ đều bị tiêu hủy cả hỏi em lấy đâu cho ra bằng chứng?

- Sao mình không nhờ mấy thầy trên trường xác nhận?

- Biết vậy, nhưng mấy thầy trên trường hầu hết mới đến nhận công tác sau giải phóng. Những người cùng trang lứa thầy còn ai đâu. Cũng có mấy thầy trước đây còn lại như thầy Chính, thầy Ban… nhưng họ cũng thuộc lớp sau. Cô Xuân không muốn nói cho Tuấn biết có những bạn cũ biết thầy được hoãn dịch gia cảnh nhưng ai cũng né tránh họ sợ liên lụy. Không biết họ sợ liên lụy về điều chi nữa. Như thầy Chính hôm nọ, rõ ràng là thầy không dám nán lại vài phút để cô hỏi thăm. Bạn bè với nhau mà họ tệ thật.

- Xui thật- Tuấn kể- Cách đây không lâu em có gặp thằng Thao, mới giải phóng nó làm ở công an phường giờ thì nó đã ra học ở Hà Nội. Cô còn nhớ thằng Thao không? Hồi trước nó có học toán tại nhà thầy, có nó ở nhà chắc giúp được thầy.

- Ừ cô nhớ, em uống nước đi, học trò cũ của thầy hồi trước thoát li nhiều lắm, giờ chắc cũng có người làm lớn, nhưng biết đâu mà nhờ!

- Để em tìm hỏi xem coi có đứa nào giúp được thầy không. Nghe nói cô không được đi dạy lại, lương tiền không có lấy gì cô lo cho hai em?

- Ừ tội nghiệp, mấy em học sinh của thầy chúng đi quyên góp gạo mang đến cho, có mấy em nữ gần đây chiều chiều thay nhau đến tắm gội cho hai đứa nhỏ. Cô cảm động trước chân tình của các em lắm.

- Khổ quá phải không cô?

- Tất nhiên rồi, khổ mấy cô cũng chịu được chỉ sợ thầy sức yếu ở trại cải tạo không biết có chịu nổi không?

Nói chuyện với cô Xuân nhưng óc Tuấn cứ nghĩ coi có cách gì gỡ oan cho thầy. Chợt Tuấn gõ tay xuống bàn, anh đã tìm ra nước cờ gỡ bí cho cô.

- Em có cách rồi.

Cô Xuân tròn mắt vui mừng:

- Có cách gì em?

- Em sẽ chứng minh được thầy dạy liên tục không gián đoạn năm nào- Tuấn nhìn cô Xuân- Khi nãy cô nói bên công an họ chỉ yêu cầu vậy thôi phải không?

- Đúng vậy, nhưng cô đã nghĩ hết cách. Tức quá cái giấy hoãn dịch gia cảnh của thầy để đâu thất lạc trong mấy ngày di tản. Còn nó thì hay biết mấy.

- Dễ thôi cô- Tuấn cười, anh giải thích suy nghĩ của mình- Hồi mới ra trường thầy hướng dẫn lớp em ba năm liên tục, sau đó thầy hướng dẫn đứa em gái con dì em hiện nay ởBuôn Mê Thuột, em mới lại thăm nó hôm kia- Tuấn không nói tiếp kế hoạch của mình, anh cười và hỏi cô Xuân giọng đầy phấn chấn:

- Cô đã biết em muốn nói gì rồi phải không cô?

Cô Xuân đứng dậy vỗ vai Tuấn:

- Em thông minh thật, cô là giáo viên mà cũng không nghĩ ra, học sinh cả huyện này không có năm nào là không có lớp hướng dẫn (chủ nhiệm) của thầy, và thế là năm nào thầy cũng ký và phê học bạ phải không em?

- Dạ đúng vậy. Chữ ký của thầy trong các học bạ sẽ chứng minh thầy liên tục công tác. Để em về tìm mượn học bạ của các bạn. Từ lúc thầy ra trường đến nay chỉ cần ba quyển là đủ, em mang đến cho cô.

- Cảm ơn em, nhớ giúp cô càng sớm càng tốt nghe Tuấn.

- Dạ em hiểu.

Việc tìm bằng chứng xác minh thầy Đính không thụ huấn ở quân trường thật quá đơn giản thế mà nó làm cô Xuân điên đầu mất ăn mất ngủ suốt thời gian qua. Sau một hồi nói chuyện khá lâu với Tuấn cô Xuân nhớ ra điều gì vội chạy vào buồng lấy ra mảnh giấy nhỏ, Tuấn nhận ra đó là vỏ bao thuốc lá Mai. Cô hỏi:

- Tuấn ở Thùy Dương lâu, coi thử có quen biết ai có cái tên này không?

Cô Xuân vuốt cho thẳng vỏ bao thuốc lá rồi đưa Tuấn xem.

Mấy dòng chữ ghi vội bằng bút chì đã nhòa nhạt: Hồng Liên số nhà 25 đường Lê Văn Duyệt… Anh đang ở trại cải tạo K15… Ký tên: Đam.

Tuấn giật mình:

- Dạ em quen người đàn bà này.

- Nhưng coi có đúng địa chỉ vậy không? Cô đã đến tìm ở đường Lê Văn Duyệt rồi nhưng ở địa chỉ đó không có ai tên Hồng Liên, hỏi ra cách đó một đoạn cũng có một cô tên Hồng Liên nhưng người chồng lại tên Nghi còn trong mảnh giấy này người chồng đang cải tạo tên Đảm hay Đam gì đó nên cô không tới.

- Mảnh giấy này ở đâu cô có vậy?

- Bữa trước lên thăm thầy, có người bạn tù của thầy gửi ra nhờ cô khi có điều kiện về Thùy Dương tìm giúp vợ con anh ấy.

- Lạ nhỉ- Tuấn nói một mình- Cùng họ tên người vợ, cùng đường phố nhưng khác số nhà và tên người chồng. Liệu có sự nhầm lẫn nào ở đây không?

- Cái tên Hồng Liên cô nghe cũng quen quen- Cô Xuân nói với Tuấn- nhưng nghĩ mãi không ra.

- Dạ đúng rồi, Hồng Liên là tên người bạn của em có đứa con trai là cháu Lâm, mấy ngày di tản hai mẹ con họở cạnh chỗ của gia đình cô trong khu lấy nước ở sân trường Nguyễn Công Trứ đấy.

- À nhớ ra rồi, sau đó cô ấy ngã bệnh nên chuyển vào nhà thầy hiệu trưởng, gia đình tôi thì được người bạn cho đến ở trọ tận dưới Chụt. Lúc đi thầy có xuống từ giã nhưng Tuấn đi đâu vắng mà cô ấy thì đang lên cơn sốt. Đi rồi thầy cô lại ân hận, lỡ Tuấn đi đâu không về kịp mà cô ấy lên cơn sốt cao thì sao! Nên khi đến Chụt rồi thầy có trở lại nhưng đoạn đường qua cơ quan gì đó đã bị giăng kẽm gai nên không đi được. Từ đó không gặp cô ấy…

Tuấn kể lại những ngày Hồng Liên ở căn nhà bếp của thầy hiệu trưởng cho cô Xuân nghe.

- Vậy tên chồng cô ấy là Nghi chứ không phải là Đam trong mảnh giấy này?- Cô Xuân hỏi.

- Dạ đúng vậy. Để em trở lại Thùy Dương tìm hiểu xem sao, mà lần sau vào thăm thầy cô hỏi lại người đàn ông kia coi địa chỉ anh ta ghi trong mảnh giấy có chính xác không.

Trước khi về Tuấn thấy đống củi cô Xuân đang chẻdở, anh ra chẻ tiếp giúp cô.

- Thôi, để đó cho cô.

- Không sao, tay em khỏe em chẻ nhanh thôi.

Cô Xuân ngồi bên sắp và bó lại. Tuấn hỏi thăm trường hợp không được tuyển dụng lại của cô. (còn tiếp)

Nguồn: Một ngày cho trăm năm. Tiểu thuyết của Nguyễn Bá Trình. NXB Văn học. 8-2010.

www.trieuxuan.info