Tweet
Vòng tay học trò (Chương kết)
Chương kết
Lão bá ngồi xuống bậc thềm đá, ném cái mũ lác rách lên bãi cỏ rồi nhăn mũi hít những bông hồng đỏ nâng niu trong taỵ Một cái gai nhọn đâm vào da làm lão buột miệng chưởi đổng: Mẹ kiếp, nắng một tí cũng héo mất rồi. Lão đặt hoa xuống mặt cỏ và nhoài tay ra đằng sau vặn người, đấm lưng. Lão giẫy cỏ và xới đất suốt cả ngày hôm ngay, chưa một miếng cơm, một hớp rượu vào bụng. Người trưởng ấp đưa cho lão mấy chục bạc trả tiền công, nhưng lão trả lại và chỉ xin mấy bông hồng nhung, đem về biếu cô giáo. Thường thường lão chỉ biếu hoa cho Trâm ngày chủ nhật, vì Trâm muốn thế. Hôm nay thứ mấy rồi, lão không biết, nhưng không là ngày chủ nhật, vì ban sáng không có chuông nhà thờ đổ, và không có bóng người đi lễ ngoài đường. Sáng nay lão gặp Trâm đi chợ, thật sớm, mang theo nhiều xách, giỏ. Đoán là Trâm có tiệc tùng khách khương gì đó, nên lão đem hoa về, lẽ tất nhiên, không phải cho khách của Trâm, mà cho mình Trâm.
Mùi bơ cháy từ trong nhà bếp cô giáo thoang thoảng bay ra ngào ngạt. Cơn đói cồn cào xoắn lấy dạ dày của lão. Mọi hôm cứ đói là lão xách cái hộp sắt Tây tròn qua cô giáo xin cơm. Nhưng giờ có hoa trên tay, lão thấy ngần ngại. Lão không muốn cô giáo tưởng mình đem hoa nầy về để đổi lấy miếng ăn. Dù với lão, hoa chẳng nghĩa lý gì hơn một nắm đất, những cuống cỏ. Những thứ đó không giúp lão được gì. Còn miếng cơm. Lão nhớ đến những buổi chiều mưa trở về thật muộn, đói lả người trong cái lạnh xẻ thịt cắt da của Đà- Lạt đầu đêm, lão lẻn vào trong cánh cửa bếp của Trâm sáng chói ánh đèn. Buổi chiều, Trâm thường nấu món xúp đó. Cái vá sáng bóng nhúng vào nồi xúp mọng vàng những mỡ và bơ trên mặt, khoắng lên những cà- rốt, khoai, đậu cắt từng viên nhỏ hình vuông, lẫn lộn giữa cuống mì cong vàng nuột. Lão tò mò nhìn Trâm múc xúp ra cái dĩa men trắng có in hình cành trúc óng ánh. Trâm ngừng tay và cưỡi hiền từ với lão:
- Ông Bá ăn xúp La Strada không?
- Xúp gì tên kỳ vậy?
- Xúp thằng Zampano nấu cho con bé Gelzomina ăn đó mà.
- Ngon không cô?
- Ngon chứ. Cho nên về sau không ai nấu xúp cho con bé ăn nữa, nó buồn, nó chết. Nó ôm cái kèn đồng nó chết…
Lão Bá chẳng hiểu cái gì cả. Mà cô giáo cũng không cần người nghe lão hiểu mình hay không. Lời nàng như hướng tới khoảng không, như những chiếc lá, những sợi lông gieo xuống mặt biển im lìm phẳng lặng. Cô giáo thường nói những chuyện kỳ cục không đâu đó. Có lúc lão nghe tiếng cười khúc khích và tiếng nói thì thầm trong bếp. Lão gõ cửa bước vào, thấy Trâm đứng một mình trước bếp lửa hồng, đang nấu thức ăn. Trâm nói một mình. Như nói với một kẻ vô hình nào đó. Như lão vẫn lẩm bẩm một mình trên con đường vào rừng mỗi buổi sáng mặt trời chưa dậy.
Những sợi khói mong manh xám nhạt vươn lên từ mái nhà nâu thẫm gờn gợn từng vết rêu mốc lâu đời. Nắng chiều vàng thẳm trải dài mênh mông từ thung lũng lên đồi cao. Cỏ cây rực rỡ như những tấm thảm nhung dắt kim tuyến. Tiếng một con chim cu văng vẳng từ sau rừng vọng lại như từng nốt đàn mơ hồ thánh thót đệm vào ca khúc vi vu mơn trớn của gió chiều trong rừng thông.
Lão Bá đứng dậy phủi quần phành phạch, cầm hoa đi vào sau bếp nhà Trâm. Lão đặt bó hoa lên thành bể nước ngoài cửa và lẳng lặng quay ra. Nhưng cánh cửa mở và cô giáo tươi cười gọi lão lại:
- Ông Bá về đó à? Đem đồ sang tôi chia phần ăn cho nào.
- Ăn xúp, khuya đói lắm cô giáo.
- Hôm nay không nấu xúp. Nhiều thức ăn lắm. Vậy là cho ông ăn trước chúng tôi đấy nhé.
- Cô có khách à?
- Không, khách nào, cô giáo với học trò như mọi hôm thôi chứ.
Lão Bá nhìn một lượt những thức ăn la liệt quanh căn phòng nhà bếp.
- Hai người ăn mà làm nhiều thế cô giáo?
- Mấy ngày cuối, ăn thật no cho những ngày nhịn đói sau này.
- Cô định đi đâu à?
- Định vậy, nhưng chưa ai biết.
- Sao vậy?
- Không biết. Nhưng có lẽ không ở đây nữa.
- Còn học trò, còn nhà tự tay cô sửa chữa lấy… Cô bỏ đi à?
- Ừ, bỏ hết.
- Đừng đi, cô giáo. Cô không chờ đậu có trái à?
- Không có trái đâu mà chờ.
- Không mong trái, sao cô làm cỏ, cô vỡ đất?
- Lúc đầu thì thế. Tôi tin là việc gì cũng làm được, cũng có được. Nhưng bây giờ…
Đang buồn rầu, tự nhiên Trâm tươi tỉnh và tíu tít:
- Chiều rồi, mau chứ. Nào, ông Bá lấy thức ăn đi cho tôi còn dọn cơm ăn nữa. Đói rồi đây.
Lão Bá đưa bó hoa cho Trâm. Nàng ấp những nụ hoa vào má, lão Bá nhận ra cô chủ nhà hôm nay tô môi son và mặc bộ áo ngủ màu hồng mới viền ven trắng.
Nàng đưa cho lão cái sông đầy ắp thức ăn và xua tay như đuổi lão:
- Thôi ăn đi, ăn đi nguội cả bây giờ.
Trâm đẩy lão Bá ra ngoài rồi chốt cái then cửa bếp lại.
Cắm vào bình, những đóa hồng nhung thắm như tươi hẳn lên, Trâm nghiêng đầu ngắm bình hoa lộng lẫy giữa chiếc bàn tròn phủ khăn trắng. Căn phòng không còn vẻ bừa bãi và lạnh lẽo của những ngày tháng trước, Trâm đã bỏ cả ngày hôm nay để dọn dẹp, sắp đặt lại những đồ đạc, sách vở và trang hoàng lại căn phòng lò sưởi. Tất cả như sửa soạn cho một cuộc đời mới, những ngày tháng và dự định mới. Nhưng chỉ mình Trâm âm thầm biết rằng còn có một đêm nay, ngày mai nữa là hết. Trâm đã tính toán suy nghĩ đắn đo từ bao nhiêu đêm thao thức để tìm ra một lối thoát, cho mình, cho đời mình. Chỉ còn có một cách đó, không thể làm thế nào khác. Trước phút quyết định là những vò xé giằng co não nuột. Trâm muốn hỏi, Trâm muốn kêu. Muốn làm một cái gì để trở lại nhịp đời bình thường cũ, tìm lại thăng bằng trí não, gầy dựng lại những dự định dở dang. Nhưng Trâm yếu lả như một cành lan sau cơn gió. Lả xuống nhưng còn nhận ra nổi yấu đuối khốn khổ của mình, và nhìn thấy màn chót thê thảm của một bi kịch nếu mình nấn ná ở lại chờ khi vở tuồng chấm dứt. Điều Trâm nuôi dưỡng, bám víu trên đời không phải là một niềm tin, một của cải, một sức mạnh nào cả. Mà một vẻ đẹp nào đó. Tìm kiếm, bắt gặp rồi là chạy trốn. Chạy trốn tức khắc. Nếu dừng lại với một nghiêng mình xao xuyến, một vương tay nhẹ nhàng, một hơi thở phập phồng nao nức, là thôi, ảo ảnh vỡ tan. Hay thoát bay đi như một cánh bướm chập chờn. Chạy trốn bởi tự biết còn ở lại, vẻ đẹp đó một phút giây nào cũng rạn rỡ, được cũng như mất. Không ai đủ can đảm sống cô đơn với một đám tang tình ái cho đến hết đời buồn tủi. Chạy trốn như một tự thú tuyệt vọng. Một hoảng hốt cầu xin để thoát ra khỏi vùng bỏng cháy của tâm tư mình thiêu đốt. Lại đi dạy, soạn bài, chấm bài. Ăn ngủ. Đếm tiền đầu tháng để hết ba mươi ngày không còn gì trên taỵ Như làm cu li cho cuộc đời lì lợm để đổi lấy miếng cơm hằng ngày. Một cu li buồn nản giữa bao nhiêu cu li háo hức giành giựt đua tranh. Để làm gì vậy. Cơn mỏi mệt như thấm vào xương tủy, làm tê điếng cả làn da, và, Trâm rùng mình nhận ra nỗi chán nản vô lý của mình chỉ có thể chữa bằng một thứ độc dược cuối cùng là nỗi đam mê núi lửa nào đó. Để sau đó, buồn nản hơn, chán ngấy hơn, ghê tởm hơn cả mọi người, cả cuộc đời và nhất là chính mình nữa. Cho nên xin nhường chỗ lại cho các người, tôi ra đi. Đi đâu không biết, nhưng tôi ra đi. Vì không muốn ai nhìn thấy mình, một mai kia, còm cõi già nua ở cuối đời trong vai trò giả dối đó, hay trong lốt rã rời ma quỉ của con phù thủy sau phút điên mê… Một nơi nào khác đó, tôi sẽ đổi thay trong những màn thay đổi không ngừng của một sân khấu đời rộng lớn. Có thể thắm tươi hơn mà cũng có thể tàn rủa hơn. Nhưng sẽ mãn nguyện đã chiếm cứ một quãng đời rực rỡ thần tiên ở nơi này. Dồn kỷ niệm đẹp của hôm nay cho những tháng ngày mai sau thiếu vắng.
Trâm rút một bông hoa trong bình đặt lên nền drap trắng phủ nệm trước lò sưởi rồi quì gối nhìn ra khung cửa sổ. Ngoài trời nắng tắt từ bao giờ. Vòm trời cao còn lờ mờ ánh sáng. Bóng cành thông già in một nét xám mơ hồ lên vách tường và Trâm nhận ra một vùng ánh trăng non trong vắt dịu dàng tỏa khắp phòng. Đêm nay có trăng. Tự nhiên Trâm mỉm cười nhớ đến câu tán dóc ngộ nghĩnh của thằng bạn sinh viên hồi còn đi học. Mỗi lần có trăng tôi lại nghĩ đến Trâm mà đêm nay có trăng đêm mai có trăng, bao nhiêu đêm còn trăng nữa…
Có tiếng xe gần lại trước đường, Trâm lắng nghe. Tiếng xe lướt qua, xa dần mất hút. Trâm nhìn đồng hồ tay và bắt đầu sốt ruột: Sao Minh về muộn thế. Hay xem hát rồi còn đi chơi. Một thoáng nghi ngờ nhóm lên và Trâm bằnglòng đã từ chối không nhận hai giấy mời của gánh hát chiều nay Minh đem về. Minh nài nỉ Trâm đi xem cho bằng được từ chiều hôm qua, Trâm từ chối, lý do giản dị là không muốn gặp lại Thuý, không muốn gợi nhớ những ngày Sài- gòn vui chơi cũ, những khuôn mặt quen xưa, những âm thanh rộn ràng huyên náo của một đoạn đời không bao giờ Trâm trở về tham dự nữa. Giấu chỗ ở chỉ vì muốn đoạn tuyệt với những ngày tháng cũ, cho nên nàng đã căn dặn Tuấn đừng chỉ nhà nàng cho Thuý, cho những người quen ở Sài- gòn, Trâm sợ họ như người dưỡng bệnh sợ khách khứa vào thăm, mang theo bao nhiêu dấu tính, kỷ niệm ngoài đời đánh thức cơn đau của một vết thương chưa lành. Nhưng ban chiều lúc Minh đã đi và trở lại cùng với Hải để thay giày và áo khác, ngắm nghía trước gương lâu hơn, thì nàng đoán hiểu điều gì đã xảy ra, điều gì sẽ xảy đến với Minh trong chương trình xem hát đó và nàng cương quyết, thản nhiên từ chối lời mời của Minh đã bớt hăng hái.
Bây giờ Trâm không muốn suy nghĩ điều gì và không cần khám phá một sự thật nào nữa. Cái gì có xảy ra, một mất mát đổ vỡ ghê gớm thế nào, nàng cũng không cần, không cần gì nữa. Bởi nàng đã xóa bỏ tên tuổi mình trong danh sách những kẻ chạy đua, về mọi phương diện. Dù gượng gạo, dù chán chường hoài nghi bao nhiêu, Trâm cũng muốn cho thật vui tươi, thật đầy đủ rỡ ràng những phút cuối cùng trong hiện tại. Cho nên Trâm chờ đợi Minh về. Chờ đợi và chưa bao giờ nôn nao đến thế. Nàng tưởng đến lúc Minh nhảy tưng tưng xuống những bậc thềm ngoài kia, gõ gấp rút cánh cửa bếp, chạy ào vào nhà như mỗi buổi chiều đi học về, như mỗi lần đi xa hai ba hôm trở lại. Tiếng chân dồn dập ở thang lầu. Rồi tiếng cười. Tiếng huýt sáo.
Có tiếng gõ cửa gấp rút dưới lầu thật. Trâm thong thả từng bước một xuống thang lầu. Cửa mở, Minh vào, cúi đầu, đi lướt qua mặt Trâm vào phòng một thoáng rồi trở ra.
Trâm hỏi Minh, lơ đãng, giả tạo:
- Minh ăn cơm chưa?
Minh cúi mặt tránh cái nhìn xoi mói dò xét của Trâm, giọng nhỏ như không muốn nói:
- Thôi em không ăn kịp. Đi ngay bây giờ.
Trâm vẫn dịu dàng, nhẫn nại:
- Gấp lắm sao, cùng ăn đã chứ.
Minh tránh hẳn những câu chất vấn của Trâm bằng cách đi thẳng lên lầu. Một lúc sau, Trâm còn đứng im sửang tựa vào cầu thang, Minh đi xuống.
- Minh đấy à?
- Đêm nay… đi không về.
Ánh trăng xanh nhạt bỗng chảy ùa vào phòng, hắt bóng Trâm lờ mờ bất động lên bức tường trước mặt, giọng Trâm chợt u uất huyền hoặc như vọng âm từ một bức tượng đá.
- Minh đi đâu?
- Đi xạ Có lẽ đi Blao.
Mỗi một lời nói ra phút đó là mỗi một nhát cuốc đào sâu thêm đáy huyệt, nhưng Trâm không còn là Trâm nữa:
- Sao không đi từ sớm hoặc để sáng mai đỉ Có ai cùng đi với Minh chứ?
- Đi xem nhà với bác mà. Việc gấp lắm không thể chờ đến mai.
Trâm quay mặt đi, lặng lẽ cười nhạt, nhưng nàng vẫn cố "kịch" cho Minh yên chí lớn bỏ đi, làm như nàng "hết lòng" tin Minh và ủng hộ hoan nghênh cả bốn vó. Đến một độ nào đó, bi kịch đột biến thành hài kịch, vết thương đau trở nên vô nghĩa trên một làn da tê buốt vô tri sau những con đau đớn rã rời. Cho nên lòng Trâm chợt cứng lại, lạnh ngắt như một tảng băng khuất bóng mặt trời. Một thoáng, bao nhiêu hiền dịu đoan trang, bao nhiêu ý tưởng vị tha tốt đẹp như bị tước đoạt hết trong lòng Trâm. Bầu độc dược phù thủy bị khuấy động trong tâm hồn quằn quại của người đàn bà và Trâm nghĩ rằng từ phút đó về sau, nàng không còn tin có một cái gì tốt đẹp nữa trên đời này để yêu thương và hy vọng.
Minh có vẻ lúng túng bực bội muốn chạy vụt ra cửa. Nhưng Trâm muốn giữ Minh lại, xem sự dối trá còn khôi hài đến đâu. Sự im lặng đè nén xuống và cả hai như nghẹn thở.
- Thôi đi. Xe chờ.
Nhưng Trâm gọi giật lại:
- Minh này. Chờ một tí nào.
- Gì nữa cô?
- Lên đây.
Trâm thoăn thoắt lên thang lầu và Minh lê từng bước nặng nề lên theo, vào phòng lấy cái ví tay trở ra ngồi bên bàn, Trâm gọi Minh lại:
- Minh hết tiền tiêu rồi phải không?
- Nhưng… tối nay không cần tiêu gì cả.
Trâm cười nhạt:
- Đi đường xa phải mang tiền theo chứ, nhỡ ra…
Nàng mở ví lấy mấy tờ hai trăm trao cho Minh:
- Không tiêu thì sáng mai về trả lại tôi. Nhớ là phải trả lại tôi.
Rồi Trâm nghiêng đầu ngắm nghía:
- Đề nghị Minh thắt cravate và thay bộ complet đi. Đi chơi sao ăn mặc lôi thôi thế.
Minh nhìn Trâm, vẻ sửng sốt thoáng lên đôi mắt bối rối. Rồi Minh vuốt cổ áo:
- Thế này được rồi.
- Không được. Phải có tiền trong túi, và ăn mặc đẹp, nghe không, Minh.
- Đi có việc mà.
- Thì tôi có nói là em đi chơi đâu. Nhưng phải đàng hoàng tử tế.
Trâm đứng lên:
- Thôi Minh đi đi, còn cần gì nữa không?
Minh nhét tiền vào túi áo chemise, vò tóc, lắc đầu rồi quay đi.
- Cô xuống khóa giùm cửa.
- Được, để đấy.
Bước chân Minh uể oải xuống thang lầu. Đột nhiên, Trâm đứng phắt dậy chân không chạy vụt ra khỏi phòng. Minh đã xuống đến cửa bếp, nghe tiếng động quay lại. Dưới cầu thang, trong vũng ánh trăng huyền ảo, tóc xõa dài xuống mặt, cổ, vai, hai tay buông thõng, Trâm đứng đó sững sờ thảng thốt trong một nỗi câm lặng não nề.
Minh vắt cái áo len lên vai bước đến bên Trâm:
- Cô muốn em ở nhà không?
Hai con mắt Trâm mở lớn long lanh nhìn Minh như bàng hoàng ngạc nhiên nửa buồn nửa tức giận. Đầu Minh cúi gần lại và môi Minh gần chạm vào vai Trâm. Nhưng bàn tay người đàn bà đã đặt nhẹ lên ngực áo Minh và đẩy ra xa:
- Thôi đi đi.
Thấy Minh còn dùng giằng, Trâm quắc mắt:
- Đi đi mà. Tôi bảo đi ngay đi.
Tiếng giày Minh xa dần ngoài ngõ, mất hút trên đường. Gió đêm cuốn ánh trăng lạnh lẽo vào khắp tòa nhà trống trải. Trên lầu, những cánh cửa sổ quật vào vách vang lên những tiếng kót két ma quái. Mùi ẩm mốt từ một phòng bỏ trống sau thang lầu xông lên. Bất giác Trâm đưa mắt nhìn quanh và tưởng như vừa bị chôn sống trong một nhà mồ heo hút giữa những oan hồn yêu ma phảng phất.
Khóa cửa xong, Trâm trở lên lầu, nằm sấp xuống nệm, úp mặt vào cánh hoa hồng, một chiếc gainhọn đăm vào má Trâm như một mũi kim sắt. Lịm người trong cái đau nhói truyền khắp những mạch máu đường gân, đầu Trâm gục xuống, đôi môi mím chặt cuống hoa hồng lởm chởm gai. Và nước mắt nàng lặng lẽ dâng lên, ướt đầm những cánh hoa tơi tả… Viên merinax đưa người đàng bà qua một đêm đen hờn tủi.
Đến trưa, viên thuốc ngủ mới hết hiệu lực, Trâm bàng hoàng tỉnh dậy với cảm giác bơ vơ hoang vắng lạ lùng. Như một cơn bão nào đêm qua đã tàn phá miền thung lũng này và vẻ bơ phờ tiều tụy còn in lên màu nắng hắt hiu lắt lay từng bờ cây ngọn cỏ. Một khoảng cách mênh mông đã mở ra ngăn chia giây phút bừng tỉnh đó với những ngày êm điềm cũ. Trâm như vượt qua một chặng đường đua mệt mỏi cả thể xác lẫn tâm hồn và bây giờ chỉ còn sự yên nghỉ trống không. Có cái gì thật đã vỡ tan, đã đổ ào sụp xuáng trong đời, trong lòng Trâm đêm quạ Cơn bão tố xa rồi, giờ chỉ còn bãi cát hoang vu trải dài câm nín in hình những dấu chân kỷ niệm lờ mờ. Trâm như thêm một lần thoát lốt để trở thành người đàn bà kiêu ngạo dửng dưng tàn nhẫn của những tháng năm Sàigòn huyên náo.
Vào lúc hai giờ trưa, Minh trở về, áo quần xô lệch, mặt mũi bơ phờ. Trâm chỉ lạnh lùng hỏi:
- Minh về đấy à. Sớm thế.
Giọng Minh vương vướng khó khăn:
- Chiều có giờ học.
- Học à. Thế sáng nay nghỉ cả buổi, đã sao!
- Thôi đi, cô đừng nói giọng đó.
- Ơ haỵ Tôi nói gì mặc tôi. Minh làm gì mặc Minh. Mai Minh dọn đi và bổn phận tôi cũng hết rồi mà.
Minh tránh không nhìn mặt Trâm, nhăn nhó đi thẳng vào phòng. Nỗi căm tức không đâu chẹn lấy cổ, Trâm hếch mặt lên, bĩu môi rồi đóng cửa lên lầu. Nàng đứng ở cửa sổ, nhìn ra đường, thấy Minh cầm quyển vở cuốn tròn trong tay, chạy băng lên bên kia đồi. Trâm kéo mạnh cánh cửa đóng ập lại:
- Gớm, học với hành.
Rồi nàng quay vào, ngồi xuống nệm, nhìn quanh phòng và ước có thể thu dọn kịp để bỏ đi ngay chiều hôm nay, không nhìn lại mặt Minh nữa, không chào hỏi một ai trước khi rời thành phố này. Và thết là màn hạ, yên thân. Nhưng Minh còn phải trở về, thu xếp đồ đạc của nó đem đi gửi và nàng đã hứa tối nay đi chơi với Minh. Đi chơi với Minh một lần cuối cùng. Như níu kéo một kỷ niệm đẹp cho dư âm vọng vang về những bờ thời gian xa vút về sau. Để bao giờ cũng còn bâng khuân ngậm ngùi hoài niệm nhơ tiếc. Thế mà bây giờ… Châm đốt diêm châm một điếu thuốc, ngửa cổ nhả một vòng khói tròn rồi bật lên cười. Âm thanh vỡ nát của tiếng cười sắc lạnh đưa Trâm vào những tiếng cười khác. Bốn bức tường như rạn vỡ lung laỵ Và Trâm ngừng lại nhìn sững vào bóng mình lờ mờ in trên khung cửa kính:
- Thật khôi hài. Một cuộc khôi hài vĩ đại. Biến cải nó. Biến cải mình. Mày leo lên mây xanh và mày rơi tòm xuống thấy không, Trâm? Tình cảm. Tình cảm là cái thớ gì?
Một giờ sau Minh trở về, ném quyển vở xuống sàn nhà, nó kéo thùng sách ra, tung tất cả đồ đạc lặt vặt vào đó rồi quì gối trên sàn nhà, mím môi buộc một sợi dây. Vẻ lầm lì, câm nín hằn học và ngượng nghịu của Minh làm lòng người đàn bà nao nao chùng héo xuống. Nàng ném bao thuốc lá về phía Minh:
- Để đấy, tối hãy thu xếp. Giờ Minh đi ngủ một chốc cho tỉnh người ra đi. Có đói thì thức ăn dưới tủ. Xúp hay trái cây hay bánh hay trứng gà. Ăn gì thì ăn đi. Muốn rượu thì còn nửa chai Martini sau lò sưởi.
Rồi nàng xây lưng bỏ vào phòng riêng, đóng cửa lại. Một phút. Hai phút trôi qua căng thẳng như thời gian giữa một bãi chiến trường đôi bên đang hầm hè chực nhã đạn.
Trâm buộc valise thì có tiếng Minh gọi bên kia. Nàng im. Minh gọi lần thứ hai. Rồi lần thứ bạ Trâm ra. Minh nằm sắp xuống nệm, hai bàn tay nắm chặt úp xuống sàn nhà như muốn đấm vỡ một cái gì vô hình đâu đó.
- Cô ngồi xuống em nói cái nầy.
- Đừng nói. Tôi dạy học, có phải là linh- mục đâu mà đòi xưng tội.
Minh sửng sốt nhìn Trâm, cánh tay nhấc lên và để rơi xuống sàn nhà. Đầu người con trai dúi sâu vào mặt nệm, Trâm vẫn cười nhạt:
- Đùa đấy. Tôi tạm nghe cũng được. Minh nói đi, nói cho nhẹ, cho vơi bớt đi. Căng thẳng quá đứt dây thiều ngay bây giờ.
Nàng nhìn khuôn mặt đỏ hồng của Minh gối nghiêng trên cánh tay rồi đứng lên mở rộng cánh cửa sổ. Giọng Trâm hắt lên cũng lạnh lẽo và ào ạt như cơn gió đang lùa ngập căn phòng:
- Sao thế? Nóng lắm à. Sốt à. Nói đi chứ. Nói cho xong rồi còn nghỉ ngơi lấy sức. Tôi nay đi phố, đi chơi đi đâu thì đi. Tôi đã hứa thì nay đưa Minh đi chơi, hứa từ một tuần, mười ngày, từ một tháng trước rồi mà, mệt lắm sao. Liệu tối có ra phố được không? Không nấu nướng, đi chơi, ăn ngoài phố, theo thủ tục thì ngày cuối cùng của tôi phải như vậy. Có phản đối khiếu nại gì không?
- Sao cô thay đổi mau vậy?
- Tôi hay Minh thay đổi? Nào, nào, nói đi.
- Muốn nói hết với cộ Nhưng… khó nói quá. Không nói thì ray rức khó chịu lắm, mà nói ra thì sợ…
- Cái gì?
- Cô hứa đi. Nói cho cô biết, nhưng cô sẽ không thay đổi gì và tối nay vẫn đi chơi chứ?
- Tất nhiên như vậy, việc gì phải hứa hẹn lôi thôi. Hay không nói thì thôi. Tùy.
- Cô giúp em với đi.
- Kỳ chưa. Muốn tôi làm sao hơn nữa?
- Cô hỏi cho em trả lời.
- Chuyện đêm qua chớ gì?
Minh bật lên như lò xo:
- Cô biết rồi à?
Trâm nói liều:
- Biết và thấy nữa. Tội nghiệp Minh thức suốt cả đêm quạ Thôi giờ thì ngủ yên đi.
Minh hét lên:
- Thằng Hải khốn nạn thật, nó nói với cô phải không?
Trâm lắc đầu bình tĩnh:
- Từ chiều hôm qua đến giờ không gặp thằng Hải.
- Thế ai bảo với cô?
- Tôi biết vì tôi biết, thế thôi.
- Nghĩa là cô không biết và đoán liều.
- Nhưng tôi biết rồi và không cần Minh phải nói nữa.
- Không, để em nói, em nói. Đêm qua em không đi Blao. Em nói dối cô…
Trâm dang tay bịt miệng Minh lại:
- Thôi thôi van em, tôi biết rồi, đừng nói ra điều đó. Im đi, im đi Minh.
Nhưng sẵn đà, Minh nói tuôn ra:
- Đêm qua em đi với con Phượng, Bích Phương.
Những ngón tay Trâm bung ra, để xoải trên mặt nệm.
- Sao phải khai tên kỹ thế. Không nghe cô ta bao giờ.
- Bích Phượng ở sân khấu Anh Vũ.
- Vậy à. Nhảy hay hát?
- Cả hai.
- Vừa xài quá nhỉ, nhưng sao đêm qua em không lấy thêm tiền, chừng đó tiêu làm sao cho đủ, thật mất mặt cho em quá. Phải tỏ ra hào phóng một chút chứ.
Minh xoay người móc túi lấy tiền ném ra sàn nhà.
- Tiền còn đó, không tiêu một xụ Đi với loại đó không phải mất tiền.
Trâm đau buốt trong lòng, thôi câm đi, câm đi, đồ đĩ trai. Nhưng nàng chỉ lẳng lặng đứng lên:
- Gánh hát còn ở lại đây?
- Đi sáng nay rồi.
- Nếu còn, tối nay Minh nên đi chơi.
- Đi cả rồi. Đêm qua Thúy vừa hát vừa nhìn xuống khán giả như tìm kiếm ai. Nghe Thúy hát, nhớ cô quá. Không biết sao, mỗi lần nghe hay thấy Thúy là nghĩ đến cộ Cô có cái gì phảng phất của Thúy. Tiếng hát, vẻ buồn, và sự dịu dàng rất Huế. Em đã tính bỏ về, nhưng chúng nó kéo đi. Rồi thì…
- Đẹp lắm à?
- Phượng ấy à? Cũng không đẹp lắm, nhưng có một phút nào đó, thật quyến rủ…
Minh dúi mặt xuống nệm giọng tấm tức vẳng lên:
- Trưa hôm qua em ở lại lữ quán với thằng bạn. Nó đi qua giường em. Đi qua đi lại nhiều lần. Nó mỉm cười, nháy mắt, rồi nó ngồi xuống đó. Nó chọc điên em lên, cố biết không? Cho đến tối, thấy nó ăn mặc để hở cả bụng, uốn éo trong ánh đèn sân khấu. Xong màn vũ, nó để nguyên cả bộ áo đó, xuống ngồi cạnh em ở hàng ghế đầu. Nó lại chọc em điên lên, cô biết không?...
- Thôi quên chuyện đó đi. Không sao cả.
Minh vươn lên níu lấy bàn tay Trâm, nhưng nàng giằng ran gay.
- Em xin lỗi cô, xin lỗi cô…
- Sao lại xin lỗi tôi?
- Như vậy là em có lỗi với cô.
- Tôi chỉ buồn em đã nói dối. Còn chuyện em đi chơi không sao cả. Nhưng sao em lại nói dối tôi thế Minh. Sao thế Minh?
- Em sợ… sợ mất cô.
Trâm thẩn thờ:
- Em mất tôi à. Tôi mất em chứ. Mất còn mà làm gì. Mai em đi rồi. Mai tôi đi rồi.
- Nhưng cô trở về chứ?
Trâm xoay mặt đi:
- Ừ, trở về.
- Suốt mùa hè cô ở đây chứ? Em không về nhà, em ở đây với cộ Cô dạy em Anh văn nhé. Mùa học năm sau cô còn đi dạy ở đây, em đi học ở đây và cô còn cho em ở trong nhà chứ?
- Ừ, năm sau cũng còn như năm naỵ Không có gì thay đổi hết. Năm sau, năm sau nữa, sau nữa…
- Sao cô có vẻ lạ lùng thế. Cô nói dối em phải không?
- Thật chứ không có gì thay đổi. Đời cũng còn mãi mãi như hôm nay, như những ngày mình đã sống ở đây. Mình sẽ xóa hết những chuyện buồn, bắt đầu lại niềm vui, trồng thêm hoa trong vườn, nghe Minh… Còn một buổi chiều nay, còn một đêm naỵ Thôi em ngủ đi, ngủ đi, tối mình đi chơi. Nhưng em phải thay áo, tôi không muốn thấy em như hôm qua nữa.
… Ánh trăng thượng tuần xanh xao vẽ những bóng cây rung động xuống con đường rừng vắng ngắt. Mới tám giờ tối, những nhà cửa bên kia ấp đã im lìm ngủ sớm không còn một đốm đèn, một tiếng động. Đến một chiếc cầu nhỏ bắt ngang cái lạch con dẫn nước vào ruộng dâu, Minh đứng lại chờ Trâm:
- Cô đau chân phải không?
- Không. Đi chậm cho con đường dài thêm một chút. Sao Minh đi nhanh thế?
- Ở đây nhiều người quen. Người ta thấy, phiền cho cô.
- Tôi đang mong gặp một ai để làm chứng nhân đây. Nếu phải che giấu lẫn tránh ai thì tôi đã không đi với em. Đi thế này thì có làm sao đâu.
- Bọn nó kháo nhau, vẽ rồng vẽ rắn thêm vào.
- Mặc. Mai Minh đi rồi.
- Nhưng còn lúc trở về?
- Cứ tưởng như đi không bao giờ về. Và đêm nay là cuối cùng…
- Nhiều lúc cô liều và bướng lạ.
Trâm đứng dừng lại:
- Bây giờ vai trò thay đổi và Minh giáo huấn tôi đấy à?
- Thôi thôi xin cô giáo đi cho.
Rồi giữa hai người là một khoảng khách lặng lẽ. Trăng như một vành môi đang cười duyên với nốt ruồi đêm là ngôi sao lấp lánh. Con đường trăng nâng lên cao lượn vòng như một dòng sông ngà qua những vùng đồi thoai thoải dốc xuống ruộng vườn chìm sâu vào bóng tối. Màu trăng mỏng và nhẹ phủ một lượt tơ vàng lên bờ cỏ bắt đầu loáng ướt sương đêm. Bước chân đi gõ nhẹ hư huyền tịch mịch. Gió lạnh lùa vào trong tóc khiến Trâm ngửa mặt nhìn lên, lòng lắng dịu trong một cảm xúc êm đềm thanh thoát bất ngờ. Nàng thì thào một mình như đáp lời tiếng suối róc rách chảy qua một bụi bờ nào bên lối đi:
- Đêm đẹp quá.
Nhưng tiếng Minh như một ngọn roi quất lên cho ảo giác tan tành:
- Đêm qua trăng đẹp hơn. Trăng khuya ngoài bờ hồ…
Bỗng nhiên Minh cảm thấy có gì đang rã tan như bọt sóng bên cạnh, và biết mình lỡ lời, Minh nói thêm:
- Đêm nay trăng không đẹp, vì trăng mờ hơn một người.
Câu "bốc thối" không phải lúc như đổ dầu thêm vào lửa. Trâm quay phắt lại, vẫy chiếc xa ba bánh vừa chạy tới và từ đó ra đến phố, nàng không trả lời một câu hỏi cầu hòa của Minh, ngồi trơ như cột nhà.
Nhưng khi làn ánh sáng lờ mờ tỏa xuống bàn ăn phủ khăn trắng, khi bức tường vàng nhạt in hình Minh đầu cúi ngồi lặng yên trong qua Trâm, khi người bồi lễ phép nghiêng mình hỏi, Cô dùng gì? Trâm bàng hoàng tỉnh lại. Cái màn trắng xanh xao, trắng toát rung động những vầng sương lạnh lẽo vén lên từ từ. Như quãng đường chấp nối, những nét đời trùng điệp, những bước chân lơ đãng theo nhau, tất cả chìm hẳn vào bóng tối bên ngoài. Trong hồn Trâm lúc đó là cơn đau thức tỉnh, vết thương mở lớn và mỗi khắc nhìn nhau giữa người đàn bà, gã con trai là một nhát dao chém lún xuống lòng Trâm thì thào tuyệt vọng. Đâu đó phảng phất mùi khói thuốc. Nàng nhìn lên môi Minh tìm ánh lửa cháy đầu điếu bastos. Nhưng Minh không hút, không xoay trở, không tỏ một vẻ gì nôn nao hay vội vàng, bực tức hay khó chịu như thường lệ. Cả khuôn mặt Minh tắm đẫm màu hồng diễm ảo của ánh sáng từ chao đèn tỏa xuống. Cặp môi hé mở. Vệt tóc rũ xuống trán. Sợi dây chuyền ánh lên bên nét nổ trắng ngần. Vẫn là Minh những ngày tháng cũ. Không có gì khác. Những cái nhìn của Trâm chiếu rọi vào hình ảnh đó, là đổi thay, đã hoàn toàn thay đổi, từ dò xét lặng lẽ ban đầu gửi trao khắc khoải. Vì em không bao giờ hiểu. Không bao giờ hiểu những gì tôi nghĩ về em. Những dự định âm thầm, những ước mong vớ vẩn, những đau đớn xót xạ Em không biết như em nhìn tôi mà chẳng thấy. Em nói như người diễn tuồng học thuộc vai trò. Cô đẹp quá. Cô đẹp quá, không, không bao giờ em hiểu vẻ đẹp đích thực của con người tôi. Em không biết gì hết. Và em ngồi đó. Em nhìn tôi. Em nhìn tôi không phải như tôi nhìn em, phút trước, phút nầy, cả ngày sau xa vắng nữa.
- Hai Martini.
Trâm nói vào khoảng không và cúi nhìn bàn tay mình mới sơn móng hồng đặt trên mặt bàn. Từng ngón vuốt thon nhỏ nhắn. Mỗi ngón vẽ lên một con đường heo hút chạy dài. Không biết về đâu, không biết đi đâu từ naỵ Hình ảnh tương lai lãng đãng yêu ma vừa thoáng đến đã thoắt biến đi rồi. Mớ tóc nàng xõa dài như một dòng sông đêm. Không một chuyến đò ngang dọc trôi về. Lềnh bềnh những vết hôn kỷ niệm, những khoắc khoải chờ mong. Và bao nhiêu cơn gió lốc. Bây giờ thôi hết. Chỉ còn bọt sóng tan lao xao. Tiếng chuông reo vi vút ở phương nào khuya khoắt, linh hồn rã mục như một cánh buồm sau bão táp gục xuống và chấm dứt.
Người bồi đặt trước mặt mỗi người một cốc rượu hồng. Trâm lơ lãng gọi một món xúp thường ăn. Ngón tay dừng lại ở hai hàng chữ trên thực đơn. Và người bồi xoay lưng vào bếp. Mặt bàn rộng như một dòng sông. Bên nầy bên kia bờ nhìn nhau im sửng. Trong yên lặng đè nén đó, Trâm cảm thấy hết tất cả nỗi tê buốt nghẹn ngào của cơn đau không còn cứu chữa nổi. Nàng nhìn vào đáy cốc. Mắt môi Minh lờ đờ trôi vào đó, những khuya trăng, những sáng gió, những mư chiều. Nâng ly lên môi, và nàng nhắm mắt. Rượu luồn vào thân thể như một luồng hơi lửa hồng má môi nàng, thắp sáng cả đôi mắt, Minh buồn rầu ngơ ngác nhìn lên. Bồi mang thức ăn đến. Trâm đặt cái muỗng vào chén xúp vi cá và nhận ra từ phút đó mình là khách của người đối diện, người đối diện là khách của mình. Tương quang ngượng ngùng giả tạo như một níu kéo chơi vơi không còn những em tôi thân yêu nhẹ nhàng ngày nào. Không còn những chè chiều cháo sớm, những săn sóc nâng niu, những nuông chiều nhõng nhẽo. Người lạ hiện đến đột ngột. Khoảng cách rộng thêm từng phút giây. Họ nhìn nhau và cùng cảm thấy mất mát quá nhiều.
Minh nhìn đăm đăm chút cặn rượu thừa trong đáy cốc.
- Quên chuyện đó đi được không cô?
- Có thể quên, nhưng thật mất cả rồi.
- Chuyện đùa, đâu có đáng gì.
- Một hòn sỏi làm ngã được cỗ xe, em biết không?
- Em xin lỗi cô rồi mà.
- Em không có lỗi. Tôi không có lỗi. Không ai có lỗi gì cả. Những điều xảy ra đều ở trong vòng tròn cuộc đời. Nhưng một lần em nói dối, một lần em phản bội, ảo tưởng tôi mong mang theo suốt đời đủ tan rã từ đây. Với em, tôi kiếm tìm và nuôi dưỡng vẻ đẹp tuyệt đối. Bây giờ là hết. Không lỗi ở ai cả. Như lá trên cành, không đủ diệp lục tối nữa, úa vàng và tự rơi rớt xuống. Trong tình yêu, phấn đấu, hay bình diện nào của cuộc đời, mỗi người đều vâng chịu một định mệnh cơ đơn. Điều mình nhận được của tha nhân nhiều hay ít, tùy ở chất liệu mình dâng trao gửi gắm. Tự ý em đã lìa xa khỏi vùng hào quang ảo tượng của tôi bằng một lần dối trá, một chuyến tách rời. Từ nay tôi lạ em. Chỉ còn kỷ niệm. Kỷ niệm phảng phất sau lớp sương mù ảo vọng.
- Có cách nào hàn gắn…
Trâm mỉm cười lạnh lẻo. Qua ngấn nước mắt mơ hồ và men rượu nồng nàn đến xót xa, Trâm nhìn bàn tay Minh thon dài buông xoải trên mặt bàn, bàn tay bây giờ đã hàng vạn dặm xa xôi…
Hai người đẩy cửa kính vào phòng giải khát của phi trường. Khang hích tay Minh chỉ người con gái mặc jupe serré và áo cánh ngồi một mình nhìn xuống sân bay chói nắng. Đôi mắt sắc của người con gái liếc xéo lên:
- A, anh Minh, về Sàigòn từ bao giờ thế. Cứ tưởng mất tích.
Minh chỉ Khang nói bạn tôi và thản nhiên kéo ghế ngồi xuống.
- Phượng ngồi với ai đấy?
Minh nhìn cốc 33 vơi quá nửa và chiếc valise nhỏ dưới chân ghế.
- Sắp đi đâu?
- Đà- Lạt. Đi hụt với một tên bự. Phút chót vợ hắn cản mũi.
Phượng vòng tay ra sau gáy với một dáng điệu mệt mỏi cố ý.
- Buồn ngủ quá. Vũ suốt cả đêm qua.
- Sao không về mà ngủ?
- Về nhà sống sao nổi. Các anh uống gì?
Không đợi trả lời, Bích Phượng cầm cái chai không gõ lanh canh vào ly gọi bồi và nói luôn hai cái băm ba nữa. Phượng dốc ngược bia vào ly hai người:
- Anh đi đâu đấy?
- Đón một thằng bạn ở Đà- Lạt về, không thấy tới.
Phượng nhìn mông lung khoảng trống chiếc máy bay bỏ lại trên sân, vuốt hơi lạnh đọng trên thành ly bia sủi bọt:
- Đang ở đâu đấy?
- Tầng chót khách sạn Y.
- Phòng bao nhiêu?
- Trăm rưởi.
- Tả thế. Nóng thấy mồ.
Minh nhỏ giọng bên tai Phương. Bích Phượng phá lên cười, những ngón tay dài móng hồng nhọn vắt xòe rộng úp lên khuôn mặt nhoè nhoẹt những nét điểm trang. Nàng cụng hai cái ly vào nhau gọi bồi và xoè một tờ năm trăm mới tinh chận xuống vỏ chai.
- Về đâu cũng được. Ngủ một giấc cho quên mệt. Anh có vướng ai đấy không.
Minh nhả khói thuốc vào má Phương và yên lặng lắc đầu.
Về đến khách sạn, Phượng khoan thai đi thẳng lên lầu như vào nhà riêng. Khang bảo Minh không quay lại:
- Tao đi có việc.
- Chốc nữa mày lại đây, khoảng tám giờ.
- Thôi, tao có hẹn.
- Hẹn quái nào, đến cùng đi chơi.
Phượng chen vào:
- Anh không đến tôi lại mang tiếng phá hỏng chương trình.
- Có thể trở lại.
- Khang này, mày gọi dây nói cho thằng Lộc bảo tao kẹt không đi ăn cơm với ông bà "vía" nó được, nghen. Ờ dặn nó có thư hay điện tín từ Nha- Trang hay Đà- Lạt đưa đến cho tao ngay.
Khang đi ra đóng cửa lại. Ánh sáng bị đuổi hết ra ngoài trời, chiều tối lại trong căn phòng bưng bít. Minh nằm ngửa hai tay vòng sau gáy, mắt mở lớn lên trần nhà màu trắng đục nhờ. Chiếc quạt cũ sè sè quay tít. Hai con thằn lằn bắt kịp nhau trên vách, đuôi nhỏ xíu ngọ nguậy một lúc rồi bất động. Tiếng nước chảy rả rich một phòng bên cạnh.
Bao nhiêu thời khắc trôi qua, Minh không biết. Tiếng Phượng nói đứt quãng như hụt hơi. Chóng mặt, nhức đầu, Minh đưa tay lên vuốt mặt, châm vội vàng một điếu thuốc. Minh hít một hơi dài, thở ra và nhìn sâu vào vầng khói xám cuồn cuộn tự hỏi vì sao mình sống thế. Vì sao mình sống thế từ một tháng nay về Sài- gòn mất hút tin Trâm, từ khi cơn ám ảnh về Trâm trở nên một đam mê tuyệt vọng không thể nào khuây lãng, lẩn trốn và tìm quên chỉ thêm rõ nét ảnh hình xa cách. Khắp những miền phung phá ban đêm, phòng trà, quán rượu, vũ trường, đến đâu rồi Minh cũng nhìn thấy lãng đãng yêu ma khuôn mặt đó. Vầng tóc đó. Ngôi nhà hoang lạnh đó.
Minh vùng dậy mở cửa. Bóng tối sụp xuống bên ngoài. Minh phả nước lạnh vào mặt cho tỉnh hẳn người. Phượng đang đánh phấn bên chiếc bàn con trơ trọi. Mái tóc người con gái rối bồng hỗn loạn đổ xuống hai vai tròn lẳn bình yên. Những ngón tay mềm dịu dàng đưa nhẹ lên gò má. Con gái đàn bà lúc trang điềm trong giống nhau, hiền lành dịu dàng và tội nghiệp lạ. Minh nghĩ và lòng chùng xuống trong một xót xa hoài niệm. Buổi sáng buổi chiều bao nhiêu lần Minh đứng nhìn Trâm trang điểm như thế. Nhưng không là Trâm. Sàigòn không là Đà- Lạt. Bây giờ không phải bao giờ. Và tôi. Và tôi hôm nay cũng không còn là tôi ngày ấy nữa, Trâm ơi.
Minh đặt hai tay lên vai Phượng:
- Em chải tóc xuống đi, đừng rối bồng như thế.
Phượng nhăn mặt trong gương:
- Rối quá không chải được đâu.
- Em tẩm nước cho ướt tóc lại anh gỡ cho.
Phượng làm theo và ngồi xuống chỗ cũ. Nỗi gì dịu dàng buồn tủi từ tay Minh cầm lược chuyển vào tóc lan nhẹ vào lòng Phương. Giọng nàng nhỏ hẳn đi:
- Cám ơn anh.
- Đẹp rồi đấy. Đứng lên anh xem nào.
Bích Phượng xoay người lại. Dưới vòm ánh sáng màu hồng của ngọn đèn đầu giường hắt qua, Minh thoáng thấy trong dáng dấp người con gái hôm nay, mái tóc Trâm chiều nào lả tả bay dưới vòm trời tím lạnh.
Tiếng gõ cửa bên ngoài đập vỡ những ảo tưởng mơ hồ vừa vang vọng trong tâm tưởng Minh. Đèn bật sáng. Mặt phấn của người con gái bỗng trắng beach dưới ánh đèn nhợt nhạt. Minh mở cửa cho Khang vào. Mười giờ, cả bọn kéo đến vũ trường Tự Do.
Nhảy mấy bản twist, mồ hôi ra khắp người, chân tay lạnh giá, Minh trở về chỗ ngồi trong ghế tối nhìn ra sàn nhảy. Phượng quay cuồng với Khang ở đó. Rồi với người khác. Với những người khác. Cơn chán ngán nghẹn ngào dâng lên, Minh châm thuốc thở khói vào âm u của nỗi buồn đêm, và nhớ lại. Thế giới rộn ràng nhỏ bé của Sàigòn thu hút rất mau những ai mới bỡ ngỡ tìm đời và làm chán ngán rã rời những tâm hồn đã tìm thấy một tình yêu, một thiên đường, đã được và mất ở một nơi nào khác. Cho nên Sàigòn ăn chơi là Sàigòn hai mặt: điên cuồng háo hức bên ngoài ăn chán chường tức tủi bên trong. Đến đó để tìm sự sống. Đến đó để quên mình phải sống. Những người con gái bỏ nhà đi. Những kẻ cần có công ăn việc làm. Những người còn chút tin tưởng vào mình mong cơ hội gầy dựng tương lai. Những người chán ngấy thứ dư luận hẹp hòi nọc độc ở các tỉnh nhỏ. Những kẻ trốn vợ, trốn chồng đi tìm tình yêu khác. Những kẻ sợ hãi cô đơn lấp trống tâm hồn và cuộc đời sau một thất bại tuyệt vọng của đam mê cùng cực hoan lạc hay não nùng. Tất cả đều đổ xô về bám víu lấy những vĩa hè Sàigòn.
Tiếng ồn ào của Sàigòn vùi lấp, cơn la thét bên trong. Nhạc điệu Sàigòn xóa mờ nỗi cô đơn khoảnh khắc. Cho nên Minh bỏ Đà- lạt về đó. Về đó đợi chờ vô vọng con chim quý đã vỗ cánh về một chân trời biền biệt. "Tuần sau tôi trở về, tôi trở về với em". Trâm đã nói thế buổi cuối cùng đưa tiễn. Nhưng ngày thứ ba tuần đó, ra Air Việtnam chờ chuyến bay Nha- Trang lên Đà- Lạt, cho đến mười một giờ chuyến đưa hành khách về hãng. Đứng ở cửa hàng cà phê ngày trước, Minh nghẹn ngào hồi hộp nhìn lên. Trâm dịu dàng và sáng láng trong một màu áo quen nào đó, bước vội vàng ra khỏi xe, chạy ùa đến và niềm vui phơi phới của Minh sẽ nở thắm trên miệng Trâm cười. Đôi mắt đen buồn chớp nhẹ, Trâm sẽ hỏi dịu dàng: Minh cũng đi đón tôi ư, như những lần xa cách trước. Nhưng những người khách trên xe dần dần xuống hết. Người cuối cùng không phải là Trâm. Nắng quằn quại chuyển mình trên vòm trời Đà- Lạt chợt âm u thấp xuống. Gió lạnh từ lũng sâu cuồn cuộn dâng lên. Và mưa bay hờn tủi giữa lưng chiều thành phố. Minh lang thang từ con đường này sang đường khác. Con phố nhấp nhô heo hút quay cuồng đảo lộn lùi dần về phía sau. Hồ im thoi thóp nhớ mặt trời. Con đường ẩm ướt dưới chân như chạy dài vô tận. Điếu thuốc cháy đỏ đầu môi phảng phất hơi ấm một ngày đầu họp mặt. Cái tàn dài lả tả rung trong mưa baỵ Búng mẫu thuốc ra xa, Minh nghĩ thế là hết, là hết rồi. Nhưng còn phảng phất mơ hồ an ủi và hy vọng. Có thể vì một lý do nào đó, Trâm về muộn. Thôi chờ đến thứ sáu. Ngày đêm đi qua dài và chậm như một dòng sông lạnh lẻo. Có hôm Minh về nhà cũ, đứng trước lầu cao kín cửa nhìn lên. Tiếng hát Trâm buồn ngày xưa vọng xuống. Chante chante mon Coeur la chanson du matin dans la joie de la vie qui revient. Lời ca vui sao giọng buồn đến thế. Âm hưởng lê thê khỏa lấp những miền lũng vắng tâm hồn. Con đường trước nhà chạy dài heo hút, ngã này vào rừng vắng, nẻo kia về tha mạ Cô đâu, cô đâu rồi. Trâm ơi, Trâm đâu rồi. Gió từ đỉnh trời thủy ngân rào rào đổ xuống. Hàng thông lảo đảo nghiêng mình. Như bão tố sắp sửa bùng lên khắp mặt địa cầu đổ vỡ. Thiên đường bặt tiếng, không ai đáp lời và Minh lầm lũi trở về thành phố. Cô giận hờn em đến thế sao. Em xin lỗi cộ Xin lỗi cô một ngàn lần. Thôi cô trở về, trở về với em đi. Như người ta đang nghe, người ta sắp trở lại. Sáng thứ sáu tuần đó, Minh ra chỗ cũ, lại nghẹn ngào hồi hộp nhìn lên. Những người khách trên xe dần dần xuống hết. Người cuối cùng không phải là Trâm.
Thôi hết. Thôi xong. Thôi chẳng còn gì cho đời tôi nữa. Nằm im, nằm chết, nằm mê thiếp một tuần, hai tuần nhà thằng bạn. Minh chờ khắc khoải một dòng thư, một tiếng vọng đáp lời. Thiên đường im tiếng. Không ai đáp lời và Minh lầm lũi bỏ đi, đớn đau mỏi mệt ngã vào vòng tay niềm nở của Sàigòn.
Nằm với Lộc hai đứa ôm nhau thức trắng đêm, Minh kể hết cho bạn không dành một chi tiết nhỏ. Chuyện nhà, chuyện Trâm, chuyện mình. Và ngõ cụt hôm naỵ Bài toán đời không bao giờ tìm ra đáp số. Lần đầu tiên trong đời, Lộc thấy nước mắt của một thằng bạn trai. Minh dúi đầu trong cánh tay giọng ấm ức: nhà cấm tao gặp Trâm. Giữa Trâm và gia đình tao, tao phải chọn một. Tao đã chọn và đã mất gia đình. Nhưng mày thấy, tao làm gì được cho tao và cho Trâm, cho những ngày tháng tới. Như con chim chưa đủ lông cánh, tao bay sao nổi một mình. Tao sợ. Nhưng nghĩ đến TRâm tao có can đảm. Bây giờ Trâm cũng bỏ tao. Trâm bỏ tao và sự hy sinh của tao vô ích. Vô ích mày thấy không? Lộc dỗ bạn nói liều: mày cứ về Đà- Lạt rồi tìm cách gọi Trâm lên. Thế nào cô ấy cũng lên với mày. Tin như thế đi. Lòng Minh nung nấu, mà nó cứ lải nhãi tin như thế đi! Tin cái gì, tin vào ai khi chính mình không làm cho ai tin nữa. "Em nói dối một lần, cô giết em một đời, cô biết không?" Trong khuya, thế giới bên ngoài lấp chìm vào mù tối, nỗi buồn âm ỉ cháy mãi trong lòng. Tâm trí Minh đột nhiên trong suốt sau một khắc bàng hoàng thức tỉnh. Như có một tấm màn mỏng nhẹ lung linh ngăn cách ngày ấy và hôm nay đang từ từ cuốn lên. Minh thấy lại vòm ánh sáng trắng lờ mờ buổi mai hôm đó, như một bình minh lạnh lẽo cuối đời lay động vết thương, và Minh cảm thấy hao hụt chơ vơ giữa một vùng cao rộng không còn nơi bám víu. Như trời cao đã đổ xuống trong đêm đó. Và thật hết. Tất cả thật đã hết trong một yên lặng rơn người. Khoảng cách giữa Minh với Trâm phút đó là con đường thăm thẳm giữa hai hành tinh trong cao vút không gian. Mà như không có gì thay đổi trong gian phòng quen thuộc đó. Vẫn cái bàn tròn phủ khăn trắng. Những tranh ảnh im lỉm trên bức tường hồng trơ trọi. Khung cửa sổ cắt vuông một mảnh trời bàng bạc. Và mùi thơm phảng phất của nhiều đồ vật không tên. Trong nhà Trâm ngồi nướng bánh mì phếch bơ bên lò sưởi. Tiếng nĩa chạm vào dao lanh canh. Đồng hồ tích tắc nhỏ giọt vào yên lặng. Trâm đã mặc áo dài và trang điểm xong, vẻ im lìm lạnh lẽo và tái tê lên khuôn mặt đã biến thành tượng đá mùa đông tuyết giá bốn bề. Minh ngẩng đầu lên và gục mặt xuống gối. Chưa một phút giây yên lặng nào như thế trong nhà này. Chưa một lần nào Trâm có thể thản nhiên lạnh lùng đến thế. Vẻ lạnh lùng rờn rợn của một con dao bén lòa ánh thép. Minh muốn nói, muốn xin, muốn lay đổ bầu không khí nặng nề phút đó. Nhưng Minh sợ, như một hơi thở một với tay một thoáng lay động nào cũng làm sụp đổ hết vòm trời đã rạn vỡ. Rồi thoắt nhiên, tiếng Trâm thoảng ra như âm vang của một lời ma quái xa vời từ sau chiếc khăn đỏ của con đồng lắc lư điên đảo:
- Minh dậy mà ăn đi. Muộn rồi.
Minh nhìn sang góc phòng. Cái manteau vất bừa bãi cạnh những tàn thuốc rã rời cháy xém mặt sàn gỗ. Minh nhớ lại dáng người rũ rượi của Trâm trong đêm và khuôn mặt não nùng sau làn khói thuốc hư ảo. Suốt đêm Trâm đã ngồi đó, nhìn sang đôi mắt lặng buồn câm nín.
Mình dè dặt đến sau lưng Trâm ngồi xuống. Điều muốn nói không bao giờ nói được. Điều muốn nói bây giờ không thể nói. Muộn rồi. Minh thầm mong mỏi Trâm đột ngột quay lại, đập phá một cái gì cho tan tành rồi xỉ vả Minh, hoặc gay gắt mỉa mai hay la thét ồn ào. Gì cũng được, trừ im lặng. Em van cô, đừng im lặng. Nhưng Trâm từ từ đứng lên, không nhìn lại Minh, như người con trai đã là một phiến đá một khúc gỗ một sinh vật dị kỳ thừa thải. Rồi nàng chậm rãi, chừng mực và dịu nhẹ, nhúng khăn mặt vào nước nóng vắt khô và đưa tận tay Minh. Không một lời. Nhưng nhắc nhở bao nhiêu trong săn sóc đó, dịu dàng âu yếm như người chị đối với em. Thôi hết, vai trò chủ nhà, cô giáo người đàn bà hôm nay đã giữ lại rồi. Cơn đam mê thoáng qua khắc giây trong một đời cô quạnh của người đàn bà trẻ như làn gió ấm của đêm dài lạnh lẻo. Từ đó là hết. Hình ảnh cuối cùng Minh mang theo suốt những tháng ngày trống không dằng dặc về sau là nét môi Trâm cười lạnh nhạt và xa vời qua làn cửa kính khi xe ca chuyển bánh. Và giọng nàng làm tiếnt gió hư vô: mình không nên tìm gặp nhau thêm lần nào nữa. Không một lần nào nữa…
Nhạc dứt trong tiếng chân rào rào dồn dập đưa nhau về ghế cũ. Phương nhập bọn với đám lỏi con bàn khác. Khang cặp một đào cũ, về trước. Minh ngồi lại chín muồi ngao ngán trong cơn trống lốc tan hoang của lòng mình. Bóng Trâm xa mờ chìm khuất. Dàn nhạc bắt đầu chuyển một điệu blue não nuột. Đèn hồng, đèn xanh mà bóng tối phủ trùm trên thân xác, trên tuổi đời, trên tháng năm tôi. Minh rời năm ngón tay khỏi đầu tóc rối, bấu ly 33 lạnh ngắt, dốc cạn một hơi, ném tiền xuống bàn và lảo đảo đứng lên ra ngoài…
- Cậu uốn gì?
- Pernod.
Lam nhìn mái tóc rũ rượi của cô em gái phung phá trở về:
- Lại say sưa nữa rồi.
- Uống nhưng không say được đâu cậu.
- Bao giờ cậu về Đà- Lạt?
- Không về.
- Gần tựu trường rồi.
- Cóc thèm dạy học trò nữa.
- Sao vậy?
Trâm xoay tròn cốc rượu trong tay nhìn ra cửa kính nhà hàng. Nhiều cặp dìu nhau thoáng qua mất hút vào bóng tối. Nhạc kèn đồng trổi một điệu blue não nuột. Khuôn mặt Trâm lờ mờ dưới mái tóc rong rêu lềnh bềnh trôi vào dòng nhạc xanh cuồng cuộn. Rượu vơi dần trong cốc. Tâm trí nhẹ nhàng quay những vòng tròn hình ảnh mơ hồ kỷ niệm. Nụ hôn cuối cùng chết đuối dưới đáy cốc rượu ngà. Tiếng cười nào vỡ nát trên cao lênh đênh ảo giác. Trâm bật một que diêm nhìn lửa cháy. Trên xác diêm tàn, đời nàng bỗng gãy đôi.
- Chuyện những thằng học trò trong nhà cậu đến đâu rồi.
Trâm cười bằng đôi mắt u uẩn long lanh:
- Những! Một thôi cũng đủ vỡ nợ rồi. Sao cậu biết?
- Thằng Tuấn hậu can, tìm cách điều tra.
Cũng có một người tên Tuấn, Trâm nghĩ và không còn nhớ được khuôn mặt đó. Không còn nhớ mặt khuôn mặt nào, đàn ông và con trai… Màu đen bỗng phủ xuống bề mặt tâm hồn. Tiếng bánh xe lăn rì rào đều đặn trong khoảng trống âm u đó. Gió bão bắt đầu cuộn lên từ đáy vực sâu. Cho nàng nghe tiếng nói mình trong đó ngùi ngùi tự thú… Tôi đã bỏ đi, đã xa khuất mất mát hẳn rồi. Một năm giữa vòm trời đầy sương Đà- Lạt. Cuộc đời đó như một quê hương thoáng thấy sau bước lưu đày, không còn cơ hội trở về sống lại nữa. Tôi đã đi qua một thiên đường ảo vọng… Tôi phủ nhận, chống đối xa lạ hoàn toàn với đời sống bỗng hiện hình trong khuôn mặt thực ấy. Trước đó, sau này tôi đắm chìm trong những băn khoăn ích kỷ riêng tự Cuộc đời đích thực không ở những chân trời xa xôi nào hết. Ở trong vòng biên cương eo hẹp đó, trong bưng bít lưu đày đó, trong tương giao lẩn quẩn tầm thường đó. Tôi trở về nhưng tôi đã bỏ đi không ăn năn luyến tiếc. Buổi sơ giao, ngày gần gũi và hôm nay cách ngăn bao giờ tôi cũng chỉ là tôi, ốc đảo hoang vu trong biển đời huyên náo. Tôi trở về, không lẩn trốn khước từ giả dối nữa. Bẩn thể mỗi người như một loài rễ cây ẩn kín bướng bỉnh, không thay đổi theo lá cành tươi úa trên cao. Những mùa mưa gió ấy, những điêu tàn phung phá ấy, những tan hoang trống lốc ấy, khuôn mặt đời tôi úa bao nhiêu nước mắt, thắm bao nhiêu nụ cười, hằn bao nhiêu vết thương mà vực thẳm lòng tôi vẫn trào đầy lửa cháy. Tôi trở về với tôi. Tôi trở về thắp lửa lên đuốc mờ cho hội vui cuộc đời tiếp diễn. Tôi trở về sống bằng hoài niệm quãng đời gặp gỡ trên chuyến phiêu du, quãng đời như quán trọ tôi đã chối bỏ lìa xa cùng với hành trang, chứng tích nửa đời. Ngôi nhà trắng và buổi sáng mù sương. Thang lầu gỗ đen và những bước tình yêu quấn quit. Con đường rừng một buổi hoàng hôn nào đó. Rặng hoa đào và bóng dáng mùa xuân. Mười ngón tay em và những chiếc áo len màu. Miệng em cười và lời yêu thương muộn màng không nói. Tôi chọn em làm đối tượng một đoạn đời ngắn ngủi. Từ đêm em đi là hết. Là hết. Những đoạn đời kế tiếp của em không thuộc về tôi nữa. Tôi không chấp nhận sự biến hình phản bội đó. Em đã hủy hoại ảo tưởng trong hồn tôi nâng niu để trở thành kẻ khác. Em trở lại là em những ngày tháng cũ trước ngày em đến đời tôi. Em như cuộc đời đích thực tôi vừa thoáng thấy, hiện rõ dưới vầng ánh sáng trần trụi của khắc giây khám phá và bỗng nhiên xa lạ mất rồi. Nêntôi vẫn nhìn mà không thấy. Vẫn tìm mà không gặp nữa. Cuộc đời đó lạ tôi, khuôn mặt em từ đêm ấy lạ tôi. Mình đã quen thuộc trong đời sống nhau những ngày xanh thắm đó. Từ đêm em đi là hết, là hết. Cuộc phân ly vĩnh viễn giữa em với tôi, giữa tôi với đời, giữa tôi và bản ngã đam mê của thú rừng thức giấc.
Vòm không gian quán rượu cắt xén một góc trời trống lốc. Nhạc trầm như tiếng ru đêm. Những bóng người im lìm không thức không ngủ. Bây giờ, mình đã về rồi và bình yên. Bình yên, Trâm nghĩ và mỉm cười.
Tiếng Lam từ nơi nào xa lắm:
- Cậu sao vậy?
- Không, không sao cả.
Không sao cả. Trâm đã buông xuôi theo tiếng gọi tâm hồn như đám thủy thủ ngày xưa theo tiếng hát mê hồn của người cá. Chỉ còn vết thương cuối cùng là trí nhớ. Đau nhức mỗi lần thấy bóng mình xưa lang thang giữa điêu tàn kỷ niệm. Đau nhức như nàng về thăm Đà- Lạt một chiều tháng năm. Khung cửa đen quán cà phệ Vòm trời xám cúi xuống hàng cây phơi dành xương trắng, Trâm nhìn ngu ngơ kiếm tìm bốn phía. Minh với những lần tiễn nàng đi, đón nàng về. Những bông hoa, nụ cười và nước mắt. Lần cuối nhìn nhau trong khung cửa nắng, giữa hương hoar au trái vết tích xanh tươi của một Đà- Lạt hoang đường thần thoại. Chuông nhà thờ gióng giả lễ chiều. Gió lạnh trườn vào xương da, Trâm kéo cao cổ áo khoác cúi đầu đi xuống con đường dốc cũ. Mặt hồ buồn thiu nhớ nắng. Hàng thông soi mình đáy nước rũ tóc chế tang. Khúc hát xưa từ Hòa bình vang vọng gợi nhớ những chiều nào. T'en souviens tu les peds nus… c'était écrit pour la vie la vie si belle gondolier pour lui et moi. Em và tôi. Thôi nhắc nhở làm gì. Điều đẹp nhất chỉ mình tôi biết. Không có gì thay đổi. Đèn sáng hai bên bờ phố cũ. Con gái và con trai. Xe và tiếng ồn. Âm thanh và bóng tối. Gió lạnh và tình yêu. Về đường T. bao nhiêu. Cô cho mười lăm đồng. Thôi, đi. Trâm gọi xe mặc cả như những ngày cổ tích đó. Ngôi nhà buồn thở khói xám. Khung cửa sổ mở xuống vườn hoang. Cây hoa vàng từ ngày Minh đi gục chết. Trâm về làm người hoen ố nước mưa và rêu mốc, những chữ T ngoằn ngoèo chằng chịt nét than đen. Ai viết. Ai viết như em khắc tên tôi trong lò sưởi cho khói bụi phủ mờ ngày xưa đó. C'eteai écrit pour la vie la vie si belle lui et moi… Tất cả là âm vang là di tích là nhân chứng cho một thiên hoang đường cổ tích. Mỗi vì sao mỏi giọt sương mỗi lá cỏ mỗi bông hoa dưới vòm trời Đà- Lạt đều long lanh nhắc nhở mỗi khi về. Em đã yêu tôi. Lời chưa nói đêm nào em đã nói. Tôi nhắc một lần rồi thôi. Rồi im, rồi câm, rồi quên cho những tháng năm thừa từ đây chỉ còn là một giấc ngủ dài lạnh lẽo…
Nhạc tắt và tiếng Lam rõ hẳn:
- Đi, cậu.
Hai an hem vừa ra đến xe, Trâm quay lại:
- Một phút cậu, mua Salem.
Nàng đi ngược lại Brodard, qua phía Tự Do tìm người mù bán thuốc. Cửa vũ trường bỗng mở nhẹ nhàng. Trâm nhìn lên. Minh. Trái đất quay một vòng trong chớp mắt im sửng. Dưới ánh đèn màu khuya, muộn hắt hiu, Trâm nhận ra mái tóc bồng bềnh, hai con mắt thờ ơ, đôi môi tràn đầy của mùa tình Đà- Lạt. Trong bóng dáng tình khuya đó, Trâm thoáng thấy hình ảnh xa lạ của chính mình chập choạng lung linh. Tia nhìn bỗng lạc mất nhau. Nàng đi qua, đi qua, đi qua không một bước chân dừng lại. Con đường bỗng lún xuống phía sau, Trâm nghe tiếng rơi vỡ của một tượng đen vào quá khứ. Trâm trở về xe, Lam hỏi:
- Đi đâu?
- Xa thành phố.
Kim đồng hồ nhà bưu điện tìm nhau trên số hai. Chiếc Sport lao vút về xa lộ. Tựa đầu vào thành xe, hàng mi khép kín, Trâm thì thầm trong khoảng không, đêm ơi, đêm ơi.
Sàigòn 1964
Nguyễn Thị Hoàng
Comment