Bản Cáo Trạng khui phá "Thực Tại"

[BatNgat]

Theo quan điểm của Nhà Phật, hết thảy những gì có hình dạng có tướng mạo ở trần gian này đều là hư giả. Điều này vốn bởi lẽ mọi thứ mà có hình tướng đều do nhân duyên hòa hợp . Khi nhân duyên hội đủ thì nó xuất hiện và tồn tại , còn nếu nhân duyên tan biến hay thiếu sót thì nó cũng biến mất . Mọi sự vật đều do duyên mà hợp , và rồi cũng theo duyên mà tan. Hợp tan chẳng hề cố định, khi có khi không. Thế nên tất cả các hình tướng trong thế gian đều là hư giả.

Trong Kinh Kim Cang , Đức Phật có phán với Ngài Tu Bồ Đề rằng: “Phàm sở hữu Tướng, giai thị hư vọng. Nhược kiến chư Tướng phi tướng, tức kiến Như lai. (Hễ vật chi có Tướng, đều là hư vọng cả. Nếu nhận ra các Tướng đều không phải Tướng, tức là thấy rõ Như lai).

Cái quan điểm này, khi xét theo những tiêu chuẩn bình thường, thì quả tình rất ngược ngạo và khó mà chấp nhận . Cái cục đá mình thấy rõ nằm ngay đó, thử cầm lên còn không muốn nổi, xém chút nữa vô ý vấp phải nó thì là té sấp u đầu rồi, làm sao có thể nói là "thứ hư vọng" được ?

Đúng ra thì chữ "hư vọng" này cần được hiểu theo nghĩa rằng tất cả mọi thứ mà ta trải nghiệm và nhận thấy được vẫn không phải là "thực tại thứ thiệt" (objective reality). Nó ám chỉ rằng tất cả đều là các "đồ tượng trưng" cho "cái thứ thiệt chi đó vô cùng phức tạp". Mấy sự vật "hư vọng" này hiện ra nhất thời để giúp cho ta sinh hoạt trong cái "cõi ảo 3-chiều của Không Gian và Thời Gian" .


Cái điều mà nhà Phật đã nêu lên hằng ngàn năm rồi, nay không ngờ đã trở nên trùng hợp với những giả thuyết mới nhất của các khoa học gia tiền phong, đương thời đang khai phá biên giới trong lãnh vực Cognitive Neuroscience -The Biology of the Mind:

Tiến sĩ Donald Hoffman, giáo sư tại trường đại học Irvine , California đã xuất bản cuốn sách tựa đề "The Case Against Reality "
( dịch nôm na là : Bản Cáo Trạng khui phá "Thực Tại" )


Có thể tóm tắt vài điểm chính nêu ra trong sách như sau:

- Cái thế giới mà chúng ta nhận thức được qua các giác quan của mình không phải là "thực tại thứ thiệt" . Sự nhận thức của ta đã gạn lọc và vứt bỏ vô số dữ kiện, và chỉ giữ lại cho ta biết một ít chi tiết cần thiết cho sự sinh tồn trong cái khuôn khổ của KG và TG (Space - Time) .

- Chính KG và TG cũng không phải là những thứ thiệt tuyệt đối (ám chỉ rằng chúng cũng biến mất nếu chủ sự như chúng ta không hiện hữu
)
- Định luật tiến hoá (evolution principle) thường che đậy dấu kín, không cho các sinh vật như ta biết rõ về "thực tại thứ thiệt" . Lý do vốn là : càng biết rõ, hiểu rõ thì sẽ càng dễ bị tuyệt chủng (go extinct) !



Tất nhiên sách còn tiết lộ khá nhiều điều nữa, nhưng hôm nay sẽ tạm dừng tại đây .

(Theo như quan điểm trong sách này, càng biết nhiều, hiểu nhiều lại càng có thể là bất lợi cho sự sống còn ...)

[BatNgat]

Cuốn sách The Case Against Reality của Donald Hoffman trình bầy rất nhiều chi tiết, nhưng cái điểm đáng để ý và suy gẫm nhất vốn là :

"Mọi thứ mà ta nhận thức được trong thế gian đều chỉ là cái bóng 3-chiều của một cái thực tại thứ thiệt nào đó, phức tạp hơn, đa chiều hơn, vượt ra ngoài sức tưởng tượng của ta" .

Tác giả đã dùng cái thí dụ của những trò chơi video hiện đại, vốn thường được thực hiện trên các máy điện toán, qua hệ thống internet (chẳng hạn như trò Grand Theft Auto) , để nhấn mạnh rằng tất cả các thứ mà ta nhận biết được trong đời sống hằng ngày thật chẳng khác gì những hình ảnh, những âm thanh do máy móc tạo ra để dựng lên bao ảo tưởng thú vị khiến ta say mê chìm đắm trong các cuộc tranh đua săn đuổi của trò chơi . Đầu óc của ta, và của các đồng bạn cùng chơi , đều cho rằng mình đang điều khiển, đang lèo lái các xe đua xuyên qua bao đường xá và sông núi, chứ đâu có hề nghĩ rằng trên thực tế mình chỉ đang loay hoay bấm nút, kéo cần trên bàn máy , trong khi cặp mắt thì dán cứng vô màn ảnh ..v..v..

Những ai chưa từng tham dự hay trải nghiệm qua các video games này thì chắc sẽ khó mà cảm biết điều đó . Tuy nhiên vẫn còn có một ví dụ tương tự nữa, giản dị hơn và dễ hiểu hơn: Khi ta ngồi trong rạp hát để theo dõi một vở tuồng gay cấn hấp dẫn, trên sân khấu sẽ có trang bị những tấm bình phong, nhiều tranh vẽ, nhiều đồ vật, cộng thêm đủ loại đèn mầu chiếu rọi tinh xảo . Thêm vào đó còn có nhiều âm thanh, và các điệu nhạc dập dồn khích động, nhằm ru gạt lôi cuốn tâm trí, khiến cho ta có cảm giác như đang chìm trong một khung cảnh thực sự . Để thưởng thức những giây phút trong rạp, ta đã phải tạm quên, phải gạt bỏ cái thực tế rằng đằng sau cái sân khấu trước mắt còn có một thế giới hoàn toàn khác với những gì ta đang tạm thời chấp nhận là hiện hữu .

Một khi tuồng hát kết thúc, ta có thể khép mắt, tâm thần buông lỏng , tạm nghỉ , để rồi dần quay trở về với cuộc sống thực tại .

Mấy ai có thể ngờ được rằng mình vẫn còn đang kẹt trong một màn kịch tinh vi và vĩ đại nữa, vốn luôn diễn tiến liên miên vô tận . Làm sao ngờ được rằng chính mình cũng đã và vẫn đang vô tình khoác một vai trò, với khế ước có khi kéo dài cả trăm năm, dù muốn hay không cũng chẳng thoát ra được ...

Đằng sau cái màn thế gian này còn có một thực tại nữa, có thể hoàn toàn khác biệt với những gì ta cho rằng mình từng nhận biết . Đây là điều mà các học giả , các khoa học gia trên thế giới hiện nay đang từ từ khám phá ra .


Hơi chậm chút, nhưng hình như cái bản kịch đã viết sẵn như vậy mà !