Sự Liên-Hệ Giữa Tết Halloween, Tết Trung-Thu, và Tết Trung-Nguyên
I. Tết Halloween
Ngày lễ Halloween nhằm ngày 31 tháng mười dương-lịch. Ngày lễ này thực ra phải được coi như ngày Hội Halloween hay ngày Tết Halloween bởi vì nó vui-vẻ và nhộn-nhịp vô-cùng, nhất là đối với trẻ em.

Tối hôm trước của ngày lễ Halloween, tức là 30 tháng 10, được gọi là “đêm ma-quỉ” (devil’s night). Thường-thường các thanh thiếu-niên hay phá-phách trong đêm này, gây thiệt-hại đến tài-sản và tính-mạng của người dân. Bởi thế cho nên lực-lượng cảnh-sát đã phải tăng-cường mạnh để giữ trật-tự an-ninh trong “đêm ma-quỉ.” Các bậc phụ-huynh cũng được nhắc-nhở coi-chừng con em trong đêm kinh-hoàng này.
Hằng năm cứ đến đầu tháng mười, các học-sinh, nhất là những học-sinh mẫu-giáo và tiểu- học đã nôn-nao chuẩn-bị mừng Tết Halloween. Trẻ em đều thích mua hay đi hái bí-ngô tươi (pumpkin) để đem về đẽo làm lồng-đèn “Jack-o’-Lantern.” Chúng còn thích sắm
trang-phục đặc-biệt để mặc và mua mặt-nạ đeo để hóa-trang thành quỉ hay con thú vào tối ngày Tết Halloween trong lúc đi đến từng nhà xin kẹo bánh, gọi là đi “trick-or-treating.”
Chính vì để hòa vào nếp-sống nơi định-cư với ý nghĩa “nhập-gia tùy-tục,” chúng ta hãy cũng nhau tìm-hiểu thêm về ngày “Tết Halloween” này.
1. Nguồn Gốc Tết Halloween
Tết Halloween bắt nguồn từ ngày lễ “The Celtic Festival of Samhain” của dân-tộc Celts. Dân-tộc Celts sống cách đây khoảng hai ngàn năm ở phần đất bây giờ gọi là nước Anh (Great Britain), Ai-Nhĩ-Lan (Ireland), và phía bắc nước Pháp (France). Tết của dân-tộc Celts nhằm ngày 1 tháng 11 dương-lịch. Buổi lễ “The Celtic Festival of Samhain” được tổ-chức vào tối đêm trừ-tịch, đêm trước của năm mới, tức là 31 tháng 10 dương-lịch để tưởng-nhớ và vinh-danh Thánh Samhain, vị chúa-tể cai- quản những linh-hồn người chết. Người Celts tin rằng Thánh Samhain cho phép các linh-hồn người chết trở về dương-thế thăm gia-đình và ăn tết vào đêm trừ-tịch trong ngày tết của họ.
Vào năm 43 dương-lịch, dân tộc Celts bị người La-Mã chinh-phục và cai-trị lãnh-thổ của họ mà ngày nay gọi là nước Anh (Great Britain) trong khoảng 400 năm. Trong thời-kỳ này, hai ngày Hội-Mùa-Thu của người La-Mã được tổng-hợp với ngày hội kỷ-niệm Thánh Samhain của dân-tộc Celts. Một trong hai ngày Hội-Mùa-Thu này có tên là Feralia được tổ-chức vào cuối tháng 10 dương-lịch để vinh-danh người chết. Ngày hội thứ hai dùng để vinh-danh Thần Pomona, tức là Nữ-Thần Hoa-Quả và Cây-Cối.
Tục-lệ đoán vận-mệnh tương-lai được sử-dụng trong trò-chơi thi nhau cắn quả táo treo ở đầu một sợi dây hay thi nhau cắn quả táo được thả trong chậu nước vào ngày lễ Halloween có thể do tục-lệ của hai ngày Hội-Mùa-Thu này mà ra.
Tên Tết Halloween lấy từ tên của ngày lễ “All Saints' Day” bởi vì ngày 31 tháng 10 được gọi là “All hallows' Eve.”
Nhà thờ Thiên-Chúa-Giáo lấy ngày 1 tháng 11 dương-lịch để thiết-lập Ngày-Các-Chư-Thánh (All Saints' Day). Ngày-Các-Chư-Thánh là một ngày linh-thiêng đã được những người theo đạo Thiên-Chúa tôn-trọng để vinh-danh các Thánh của đạo Thiên- Chúa, đặc-biệt đối với những Chư-Thánh không có ngày dành riêng để kỷ-niệm. Ngày Các Chư Thánh được tổ chức lần đầu tiên vào ngày 13 tháng 5 năm 609 (610?) dương-lịch khi Hoàng Đế Phocas tặng đức Giáo Hoàng Boniface IV ngôi đền cổ của người La-Mã để dùng làm nhà thờ.
Ở Anh trước đây, đêm Halloween đã từng được gọi là “Nutcrack Night” hay “Snap Apple Night” tức là một đêm dành cho gia-đình ngồi bên đống lửa hồng để nghe kể chuyện, ăn các hạt trái cây và ăn táo hay bôm.
Vào Ngày-Các-Chư-Thánh, những người nghèo đi ăn xin, tiếng Anh gọi là A-Souling, thường được người ta cho một thứ bánh gọi là bánh linh-hồn (soulcakes) với điều-kiện là những người ăn mày này phải cầu-nguyện cho người chết.
Khi người Tô-Cách-Lan (Scots) và người Ai-Nhĩ-Lan (Irish) đến định-cư ở Bắc-Mỹ, họ mang theo những phong-tục của họ. Tuy-nhiên, ở Bắc-Mỹ, Tết Halloween mới được thịnh-hành kể từ thế-kỷ thứ 18 trở đi mà thôi.
I. Tết Halloween
Ngày lễ Halloween nhằm ngày 31 tháng mười dương-lịch. Ngày lễ này thực ra phải được coi như ngày Hội Halloween hay ngày Tết Halloween bởi vì nó vui-vẻ và nhộn-nhịp vô-cùng, nhất là đối với trẻ em.

Tối hôm trước của ngày lễ Halloween, tức là 30 tháng 10, được gọi là “đêm ma-quỉ” (devil’s night). Thường-thường các thanh thiếu-niên hay phá-phách trong đêm này, gây thiệt-hại đến tài-sản và tính-mạng của người dân. Bởi thế cho nên lực-lượng cảnh-sát đã phải tăng-cường mạnh để giữ trật-tự an-ninh trong “đêm ma-quỉ.” Các bậc phụ-huynh cũng được nhắc-nhở coi-chừng con em trong đêm kinh-hoàng này.
Hằng năm cứ đến đầu tháng mười, các học-sinh, nhất là những học-sinh mẫu-giáo và tiểu- học đã nôn-nao chuẩn-bị mừng Tết Halloween. Trẻ em đều thích mua hay đi hái bí-ngô tươi (pumpkin) để đem về đẽo làm lồng-đèn “Jack-o’-Lantern.” Chúng còn thích sắm
trang-phục đặc-biệt để mặc và mua mặt-nạ đeo để hóa-trang thành quỉ hay con thú vào tối ngày Tết Halloween trong lúc đi đến từng nhà xin kẹo bánh, gọi là đi “trick-or-treating.”
Chính vì để hòa vào nếp-sống nơi định-cư với ý nghĩa “nhập-gia tùy-tục,” chúng ta hãy cũng nhau tìm-hiểu thêm về ngày “Tết Halloween” này.
1. Nguồn Gốc Tết Halloween
Tết Halloween bắt nguồn từ ngày lễ “The Celtic Festival of Samhain” của dân-tộc Celts. Dân-tộc Celts sống cách đây khoảng hai ngàn năm ở phần đất bây giờ gọi là nước Anh (Great Britain), Ai-Nhĩ-Lan (Ireland), và phía bắc nước Pháp (France). Tết của dân-tộc Celts nhằm ngày 1 tháng 11 dương-lịch. Buổi lễ “The Celtic Festival of Samhain” được tổ-chức vào tối đêm trừ-tịch, đêm trước của năm mới, tức là 31 tháng 10 dương-lịch để tưởng-nhớ và vinh-danh Thánh Samhain, vị chúa-tể cai- quản những linh-hồn người chết. Người Celts tin rằng Thánh Samhain cho phép các linh-hồn người chết trở về dương-thế thăm gia-đình và ăn tết vào đêm trừ-tịch trong ngày tết của họ.
Vào năm 43 dương-lịch, dân tộc Celts bị người La-Mã chinh-phục và cai-trị lãnh-thổ của họ mà ngày nay gọi là nước Anh (Great Britain) trong khoảng 400 năm. Trong thời-kỳ này, hai ngày Hội-Mùa-Thu của người La-Mã được tổng-hợp với ngày hội kỷ-niệm Thánh Samhain của dân-tộc Celts. Một trong hai ngày Hội-Mùa-Thu này có tên là Feralia được tổ-chức vào cuối tháng 10 dương-lịch để vinh-danh người chết. Ngày hội thứ hai dùng để vinh-danh Thần Pomona, tức là Nữ-Thần Hoa-Quả và Cây-Cối.
Tục-lệ đoán vận-mệnh tương-lai được sử-dụng trong trò-chơi thi nhau cắn quả táo treo ở đầu một sợi dây hay thi nhau cắn quả táo được thả trong chậu nước vào ngày lễ Halloween có thể do tục-lệ của hai ngày Hội-Mùa-Thu này mà ra.
Tên Tết Halloween lấy từ tên của ngày lễ “All Saints' Day” bởi vì ngày 31 tháng 10 được gọi là “All hallows' Eve.”
Nhà thờ Thiên-Chúa-Giáo lấy ngày 1 tháng 11 dương-lịch để thiết-lập Ngày-Các-Chư-Thánh (All Saints' Day). Ngày-Các-Chư-Thánh là một ngày linh-thiêng đã được những người theo đạo Thiên-Chúa tôn-trọng để vinh-danh các Thánh của đạo Thiên- Chúa, đặc-biệt đối với những Chư-Thánh không có ngày dành riêng để kỷ-niệm. Ngày Các Chư Thánh được tổ chức lần đầu tiên vào ngày 13 tháng 5 năm 609 (610?) dương-lịch khi Hoàng Đế Phocas tặng đức Giáo Hoàng Boniface IV ngôi đền cổ của người La-Mã để dùng làm nhà thờ.
Ở Anh trước đây, đêm Halloween đã từng được gọi là “Nutcrack Night” hay “Snap Apple Night” tức là một đêm dành cho gia-đình ngồi bên đống lửa hồng để nghe kể chuyện, ăn các hạt trái cây và ăn táo hay bôm.
Vào Ngày-Các-Chư-Thánh, những người nghèo đi ăn xin, tiếng Anh gọi là A-Souling, thường được người ta cho một thứ bánh gọi là bánh linh-hồn (soulcakes) với điều-kiện là những người ăn mày này phải cầu-nguyện cho người chết.
Khi người Tô-Cách-Lan (Scots) và người Ai-Nhĩ-Lan (Irish) đến định-cư ở Bắc-Mỹ, họ mang theo những phong-tục của họ. Tuy-nhiên, ở Bắc-Mỹ, Tết Halloween mới được thịnh-hành kể từ thế-kỷ thứ 18 trở đi mà thôi.
Comment