Nguyên Sa

[hoangvu]

Đôi dòng Tiểu sử nhà thơ Nguyên Sa

Nguyên Sa tên thật Trần Bích Lan, sinh ngày 1 tháng 3 năm 1932 tại Hà Nội.

Du học Pháp từ thuở niên thiếu và đậu cử nhân văn chương, Nguyên Sa về Việt Nam sau hiệp định Genève năm 1954 và làm ngạc nhiên nhiều người vì khả năng xử dụng tiếng Việt tuyệt vời của ông. Ông sinh sống bằng nghề giáo sư dạy Triết và rất thành công.

Thơ Nguyên Sa trữ tình, lãng mạn, giàu nhạc điệu, chất chứa sáng tạo trong ngôn ngữ cũng như hình ảnh, đôi khi pha lẫn thi tứ triết học.
Ông sang Mỹ năm 1975 và từ đó làm báo. Ông đã từ trần ngày 18-4-1998 tại Orange County, nam California, Hoa Kỳ, hưởng thọ 68 tuổi.
Tác phẩm tiêu biểu:
Thơ Nguyên Sa tập 1
Thơ Nguyên Sa Tập 2
Thơ Nguyên Sa tập 3
Vài Ngày — Chung Sự Vụ (truyện dài)
Gõ Ðầu Trẻ
Mây Bay Ði (truyện ngắn)
Descartes Nhìn Từ Phương Ðông
Một Mình Một Ngựa
Một Bông Hồng Cho Văn Nghệ
Ðông Du ký
Hai Mươi khuôn mặt Nghệ sĩ Việt Nam ở Hải Ngoại
Luận lý Học
Tâm Lý Học

[hoangvu]

Tương Tư

Tôi đã gặp em từ bao giờ
Kể từ nguyệt bạch xuống đêm khuya
Kể từ gió thổi trong vùng tóc
Hay lúc thu về cánh nhạn kia?

Có phải em mang trên áo bay
Hai phần gió thổi, một phần mây
Hay là em gói mây trong áo
Rồi thở cho làn áo trắng bay?

Có phải mùa xuân sắp sửa về
Hay là gió lạnh lúc đêm khuya
Hay là em chọn sai màu áo
Ðể nắng thu vàng giữa lối đi?

Có phải rằng tôi chưa được quên
Làm sao buổi sáng đợi chờ em
Hay từng hơi thở là âm nhạc
Ðàn xuống cung trầm, mắt nhớ thương.

Buổi tối tôi ngồi nghe sao khuya
Ði vể bằng những ngón chân thưa
Và nghe em ghé vào giấc mộng
Vành nón nghiêng buồn trong gió đưa

Cho nên cặp mắt mờ hư ảo
Cả bốn chân trời chỉ có em

[hoangvu]

~~~Tuổi Mười Ba~~~

Trời hôm nay mưa nhiều hay rất nắng
Mưa tôi chả về bong bóng vỡ đầy tay
Trời nắng ngạt ngào tôi ở lại đây
Như một buổi hiên nhà nàng dịu sáng
Trời hôm ấy mười lăm hay mười tám
Tuổi của nàng tôi nhớ chỉ mười ba.


Tôi phải van lơn: ngoan nhé đừng ngờ
Tôi phải dỗ như là tôi đã lớn
Phải thẹn thò như sắp cưới hay vùa sêu
Phải nói vơ vào, rất vội: người yêu
Nếu ai có hỏi thầm: ai thế?
Tôi nói lâu rồi nhưng ngập ngừng khe khẻ
Để giận hờn chim bướm trả dùm tôi
Nhưng rồi lòng an ủi nắng chưa phai
Tình chưa cũ vì tình chưa mới...


Má vẫn đỏ một màu con gái
Với những lời hiền dịu nhưng chua ngoa
Lòng vẫn ngỡ ngàng tóc ướp bằng thơ
Sao hương sắc lên mắt mình tình tứ

Và đôi mắt nhìn tôi ngập ngừng chim sẻ
Đôi mắt nhìn trời nhè nhẹ mây nghiêng
Tôi biết nói gì cả trăm phút đều thiêng
Hay muốn nói nhưng lòng mình ngường ngượng

Chân dịu bước và mắt nhìn vương vướng
Nàng đến gần tôi chỉ dám quay đi,
Cả những giờ bên lớp học trường thi
Tà áo khuất, thì thầm: "chưa phải lúc..."

Áo nàng vàng tôi về yêu hoa cúc
Áo nàng xanh tôi mến lá sân trường.
Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương
Tôi thay mực cho vừa màu áo tím.

Chả có gì sao lòng mình cũng thẹn
Đến ngượng ngùng bỡ ngỡ: hay là ai...?
Trăm bức thư lót giấy kẻ dòng đôi
Mà nét chữ run run dù rất nhẹ

Tôi đã viết hay chỉ thầm âu yếm kể
Tôi đã nhìn hay lặng lẽ say sưa
Và lo sợ khi lòng mừng quá đỗị
Rồi trách móc trời không gần cho tay với
Và cả nàng, hư quá! sao mà kiêu...
Nên đến trăm lần: "nhất định mình chưa yêu..."
Hôm nay nữa... nhưng lòng mình... sao lạ quá...

[lovenone]

Hỏi han


hỏi cây, cây bảo hỏi rừng
hỏi em, em bảo anh đừng hỏi em
chỗ này thành phố không quen
hỏi trăng đất lạ, hỏi tên xứ người
ở trong trí nhớ đổi rời
tên hoa mất dạng, tên đời vắng không
trong trí nhớ có dòng sông
hỏi em có thấy một vòng tay anh ?

[lovenone]

Hư ảo trăng


Hư ảo nào như hư ảo trăng
Em đàn cung nguyệt hát cung vân
Ta về đúng lúc đêm đang tới
Tìm thấy trong thơ chiếc nguyệt cầm

Hư ảo nào như hư ảo mây
Em cười trong nắng, áo trong tay
Thơ trong tà áo, em trong gió
Ta nhớ mơ hồ mây trắng bay

Hư ảo nào như hư ảo em
Tiếng cười khua động những thân quen
Đời xưa ta nhớ mây tiền kiếp
Còn lúc bây giờ ta nhớ em

Hư ảo nào như hư ảo ta
Xòe tay năm ngón động âm ba
Nhìn quanh bất trắc cao thành núi
Đứng tựa vai làm tri kỷ xưa

Hư ảo nào như hư ảo trăng
Trời đưa ta tới chỗ em nằm
Em như huyền hoặc, đời như mộng
Ta ngả lưng làm một giấc trăng.

[lovenone]

Hồi còn ở Quảng Yên


Hồi còn ở núi Quảng yên
Nằm không ngủ được, ngồi thiền mỏi lưng
Đêm khuya uống ngụm trà sâm
Ngâm thơ lục bát cũng thành nhớ em
Những ngày hai đứa nằm im
Những sông tóc chảy cắt miền thịt da
Những giờ mây núi bay qua
Chiêu quen tím xẫm chỗ tà huy non
Những đêm thắp nụ cười son
Hình em bóng thấp buổi chim gọi về.

[lovenone]

Hoa sen và hoa Đào


Em vào tắm dưới hoa sen
Những khe nước chẩy những miền hải lưu
Những thuyền lạc dưới trời sao
Hỏi em hay hỏi hoa đào của anh
Chỗ đào có lá sen xanh
Bờ xa cỏ thấp nghiêng mình dáng sông
Tuyệt vời giữa một giòng trong
Đầu sông tóc ướt, lưng vòng biển khơị

[lovenone]

Hoa Bưởi


Em đi ngang đó, gần đường
Sao không ghé lại nói còn hay không
Nhớ ngày cây bưởi đâm bông
Mùi thơm hoa bưởi ngàn năm vẫn còn ...

[lovenone]

Hải Âm


Áo trắng bay em bẽn lẽn chào
Mây nghiêng nghiêng mình xuống dẫy phi lao
Anh trong khoảnh khắc vô cùng đó
Thấy động cây rừng chỗ núi cao

Em có hoa lan giữa tóc thề
Mặt trời xen kẽ ngón tay che
Phương Đông vào chỗ hồng đôi má
Chiều xuống lưng chừng mái tóc thưa

Tiếng hát bay đi tiếng vọng trôi
Ngàn năm cong xuống nhánh sông dài
Hải âm em sẽ giữ ngàn năm đó
Anh lạc đường trong xứ Liêu Trai

Núi cũng như sông vẫn lạ lùng
Chiều toàn mây trắng, nhớ nhau chăng
Mây tìm chỗ em ngồi soi bóng
Anh lậy trời cho nước thật trong ...

[lovenone]

Hạ


Em đến với ta trong mùa vừa Hạ
Hai tâm hồn một ánh nắng vàng vương
Trong nồng ấm ta yêu em vội quá
Cao tuyền đài ánh sáng của tình thương

Nắng đến với đôi ta vừa cuối Hạ
Ta bàng hoàng trong mắt em rạo rực
Nắng chưa về sao áng đỏ bay xa ???
Thu sẽ đến, ôi tình em thổn thức ...

(15/12/93)

[lovenone]

Hãy đưa tôi ra bờ sông


Hãy đưa tôi ra bờ sông
Ðể tôi nhìn cho rõ
Tôi nhìn giòng nước chảy
Tôi nhìn tôi bơ vơ
Nhìn bờ sông tìm bờ sông bên kia
Khi lòng sông gặp biển
Hãy đưa tôi ra bờ sông
Ðể tôi nhìn tôi hò hẹn
Rồi tôi rủ tôi quên
Quên giòng nước chảy
Quên thời gian trôi
Bằng bước chân giòng sông
Không để lại gì trên cát
Tôi rủ tôi quên
Cả giòng sông tor6i
Bằng bước chân phù sa
Không để lại gì
Trừ một người bơ vơ
Ðã xây nhà bên bờ sông đất lở...

[lovenone]

Hai mươi


Tôi mang trên vai
Tuổi hai mươi
Như đời hai mươi thế kỷ
Ðời để quanh tôi những lao tù cơ cực
Tuổi hai mươi chưa đến đã bay vèo

Hai mươi năm
Thỉnh thoảng có một người yêu
Chạy qua cuộc đời
Như gió thổi
Nhưng rồi đêm khuya
Nằm nhìn những cầu tay đưa vào tình ái
Nhìn hai tay mười ngón
Tôi mới biết rằng
Cuộc đời vẫn trắng hai tay

Các em
Những Kiều, những Thu, những Loan, những Ðạm

Các em đã đem cho tôi trời xanh
Và gió mát

Tại sao?
Tôi chẳng hiểu tại sao
Cũng chẳng cần tìm hiểu
Có thể đời đã để sau lưng tôi chiến tranh mù mịt
Cuộc sống đổi màu trong nước mắt phế binh
Hay ở quanh tôi những đồn phòng ngự
Ðã biến tôi thành một gã lính canh thô bạo
Ði giầy đinh dẫm nát tâm hồn

Có thể đời đã đưa tôi vào những giảng đường
Dạy tôi đo hành tinh bằng đường đi ánh sáng
Ðo tình yêu bằng đơn vị tiền tài
Rồi tôi đo hoang vắng của hồn tôi
Bằng những đêm rất rộng
Tay vẫn cầm tay
Tay vẫn khoác ngang lưng
Mà có một vòng chân không
Tôi vẫn gọi bằng em
Mà nghe âm thanh rơi vào thạch động

Tại sao ?
Tôi chẳng hiểu tại sao
Nhưng tôi hãy hỏi:

Tại sao đời cho tôi hai mươi tuổi
Ðể tôi ngồi đây
Thở khói thuốc hơi tròn
Nhìn mưa bay
Nhớ những người yêu cũ
Và nghĩ thầm:
Ðời là một tiếng cười to...

[trabtoncnkt]

Áo Lụa Hà đông

Áo Lụa Hà đông



Nắng Sài gòn anh đi mà chợt mát
bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông
anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng

anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn
mà mua thu dài lắm ở chung quanh
linh hồn anh vội vã vẽ chân dung
bay vội vã vào trong hồn mở cửa

gặp một bữa, anh đã mừng một bữa
gặp hai hôm thành nhị hỹ của tâm hồn
thơ học trò anh chất lại thành non
và đôi mắt ngất ngây thành chất rượu

em không nói đã nghe từng gia điệu
em chưa nhìn mà đã rộng trời xanh
anh trông lên bằng đôi mắt chung tình
với tay trắng, em vào thơ diễm tuyệt

em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết
trời chợt mưa, chợt nắng, chẳng vì đâu
nhưng sao đi mà không bảo gì nhau
để anh gọi, tiếng thơ buồn vọng lại

để anh giận, mắt anh nhìn vụng dại
giận thơ anh đã nói chẳng nên lời
em đi rồi, sám hối chạy trên môi
những tháng ngày trên vai buồn bỗng nặng

em ở đâu, hỡi mùa thu tóc ngắn
giữ hộ anh màu áo lụa Hà Đông
anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng

[trabtoncnkt]

Bất ngờ

Đêm mưa có chỗ bất ngờ
Chỗ thêm ấm áp chỗ thờ phượng nhau
Mai về mẹ hỏi đi đâu
Đắp chăn chùm kín ngang đầu nghe em
Thiên đường có chỗ màu đen
Anh nằm nghe thấy vẫn còn tiếng mưa
Tiếng trời gõ nhịp tiếng trưa
Tiếng cho sâu thẳm tiếng khuya tuyệt vời

[trabtoncnkt]

Cần thiết

Không có anh lấy ai đưa em đi học về ?
Lấy ai viết thư cho em mang vào lớp học?
Ai lau mắt cho em ngồi khóc?
Ai đưa em đi chơi trong chiều mưa ?

Những lúc em cười trong đêm khuya,
Lấy ai nhìn những đường răng em trắng?
Đôi mắt sáng là hành tinh lóng lánh
Lúc sương mù ai thở để sương tan

Ai cầm tay cho đỏ má hồng em
Ai thở nhẹ cho mây vào trong tóc ...

Không có anh nhỡ một mai em khóc
Ánh thu buồn trong mắt sẽ hao đi
Tóc sẽ dài thêm mớ tóc buồn thơ
Không có anh thì ai ve vuốt?

Không có anh lấy ai cười trong mắt
Ai ngồi nghe em nói chuyện thu phong
Ai cầm tay mà dắt mùa xuân
Nghe đường máu run từng cành lộc biếc?

Không có anh nhỡ ngày mai em chết
Thượng đế hỏi anh sao tóc em buồn
Sao tay gầy sao đôi mắt héo hon
Anh sẽ phải cúi đầu đi vào địa ngục ...