Tweet
Nấm cá
Nấm cá
Liêu Thái
Chúng là những con cá mắt lồi. Ươn ướt buồn và hay ngáp miệng. Mùa khô, chúng lặn vào lòng đất. Đứa bé nhớ chúng và khóc. Cậu làm đám tang tiễn chúng vào đất nâu và đốt vài cọng cỏ vì cậu nghĩ rằng cỏ sẽ tái sinh, mọc ra những cây cỏ khác trong lòng đất và đâm bông vào mùa sắp khô, những hạt cỏ sẽ dành làm thức quà cho đàn cá thân yêu. Và bóng mát của cỏ sẽ giúp cho những cặp mắt ướt bớt chói loá.
Và, mùa mưa, đàn cá lại ngoi lên mặt đất, quanh những bờ tường gạch cũ. Những hạt mưa đầu mùa bốc khói. Nhưng đứa bé đã hết reo mừng. Vì có lần nó đã lỡ tay lắc thật mạnh chậu nước muối…
*
Y đã gửi một bức thư, y thích những con tem hình cá. Những ngày đầu ra phố, y rất sợ bụi, nó khiến y nhảy mũi và cảm cúm. Ý thức lờ mờ của gã nông dân nhớ quê nhưng sợ phải trở về chốn ấy khiến y thèm ăn một đôi vú trong giấc mơ. Như ăn một con cá chiên xù nơi nhà hàng mà y và nàng đã từng thèm ghé đến.
Tất cả những con người sống giữa không gian mà mỗi người có khoảng chừng một mét vuông để thở và hoạt động co duỗi trên đường phố đi qua mắt y, dưới bóng nắng như một đàn cá mù đang bơi về phía mặt trời mọc hoặc về phía mặt trời nói lời tàn lụi. Rồi bọn họ cũng sẽ chết, nhưng trước khi phải/được như thế, cái bóng của bọn họ đã in xuống mặt đất, kết thành trứng và nở ra những linh hồn kì dị, chúng sẽ buồn tới mức không thể đủ kiên nhẫn mà tưởng tượng thêm cho đủ để khóc như một đứa rồ. Có vài đứa ngớ ngẩn trong bọn họ nhìn y thăm dò, y biết bọn chúng bị thiểu năng trí tuệ, soi mói cũng là dấu hiệu dễ nhận biết của chứng này. “Ở thành phố này, trung bình mỗi ngày có khoảng 100 người điên đi qua ngã tư trung tâm, 1000 người ngớ ngẩn đứng nhìn về một phía nào đó và khoảng 1triệu người ù lì chỉ mong và nghĩ đến việc đèn xanh bật càng sớm càng tốt để họ qua đường. Họ sẽ tuồn vào cơ quan, công xưởng như một đàn cá bơi lơ mơ trong ngày đẹp trời và thấy nhiều ý nghĩa của bóng đêm…” – y nghĩ vậy.
Điều làm đau đầu hơn hết vẫn là con số 100 kia. Vì phần lớn chúng đứng ở ngã tư đường, nơi lịch sự và nguy hiểm được phô trương nhiều nhất. Chúng sẽ một lúc nào đó hoặc nổi loạn hoặc có chung cục như một cái bánh đa nhúng mè.
Giả sử, thống khổ là điều may mắn chẳng hạn, vậy thì anh cần phải may mắn đến đỉnh điểm của nó, tỷ như anh khuyết hỏng một phần nào đó trên cơ thể vừa đủ để làm nhột rát tâm hồn nhạy cảm của người khác. Một cách cụ thể, anh sẽ thành công bởi anh thống khổ.Và bi kịch có khá hơn đôi chút, và sự đau khổ của anh được cấp phép thông công một cách ỡm ờ cho tương lai ăn mày có giấy phép. Vậy đấy.
*
Đứa bé có gương mặt giống y, mũi túi mật, mắt sáng, hơi buồn tí chút, đôi khi thoáng vài tia nhìn dò xét. Nó chống hai tay xuống sàn và lết thật nhanh về phía thằng anh của nó - người nó thấy dễ gần hơn cha mẹ nuôi của nó.
Có lẽ nó còn may mắn hơn nhiều đứa trẻ bị bỏ rơi khác – y nghĩ vậy. Giả sử nếu không có lũ chó hoang nào đó đi qua cánh đồng, và chúng không đủ đói để xơi mất cái chân cùng nửa bộ phận sinh dục của nó, chắc gì nó được nổi tiếng và nóng bỏng nước mắt như đang có! Và chắc gì nó được cưu mang, được có gia đình… Người nhận nó về nuôi trở nên nổi tiếng dù họ muốn hay không muốn vậy, một khi sự nổi tiếng ám vào anh, có cưỡng lại cũng không xong. Mà y thấy cũng lạ, trên đời này không có gì làm người ta mau nổi tiếng bằng cách trộn thật nhiều tiền và nước mắt lẫn vào nhau…
*
Y tiếp tục bước, y vò nát cái hoá đơn và ném nó xuống sông. Có thể, ở đó, nó lại tiếp tục tái sinh và nở ra một loài hóa đơn khác giống như những đồng tiền nở ra trong ngân hàng địa phủ của người sống đốt tặng người cõi âm vậy, hiền hoà hơn, lành tính và chung sống cùng với những cái trứng cỏ, trứng cá và trứng sinh từ bóng người khổ hạnh.
Y hơi rùng mình vì ả, ả có gương mặt thánh nữ, hàm răng trắng sữa, chiếc mũi thanh tú, hơi bướng và lạnh.
Ả đã vứt đứa bé, chắc ả đã không cưỡng lại được một cái gì đó na ná như tương lai đang rủ rê ả… hãy tự do... hãy tự do… Và ả đã không cưỡng nổi ý định tự do ấy được như y từng không cưỡng nổi ý định chiếm đoạt nàng, làm nàng trở nên trơ trọi, cô độc, và một người đàn bà khác giống ả hơn nàng ra đời ở một quán cà phê đèn mờ…
Y biết, ả đang sống đâu đó trong thành phố này, ả cũng có thể cùng xem truyền hình, nhìn thấy mặt đứa bé giống như y, trong lúc ả đang nằm cạnh một gã khác có nhiều thứ để hy vọng và tương lai ít bị đe doạ.
*
Một khi, những con cá mắt lồi bị ngột nước hoặc sắp tắt thở, hãy bỏ chúng vào thau nước muối, cho chúng ngáp một chút, có thể chúng được hồi sinh. Bà của y từng dạy y như vậy. Nhưng sự thật thì những con cá mắt lồi đã chết vì y đã lắc chiếc thau quá mạnh trong lúc đầu óc đang nghĩ đến chùm lông đen của người đàn bà trong phim. Và, có lẽ linh hồn của chúng đã hoá thành những cây nấm mọc dưới chân bức tường có nhiều mảng vôi rơi vãi. Những cây nấm cùng trò chuyện với lũ mèo cô đơn, cũng giống như đàn chuột cống vào thì sắp đông thường hay trò chuyện với những cây táo dại.
*
Y mê loại tem in ở thế kỉ trước, những con cá in trên đó có vẻ hiền hoà, không sặc sỡ một cách hung dữ. Y biết, đâu đó trong thế giới y đang sống, ăn ngủ, làm việc, làm tình và nuốt lấy dưỡng khí, linh hồn của đàn cá đã hoá kiếp cùng với cụ Cố của y, một cụ già luôn lo sợ đàn cá bị mèo phá rối, thường khóc mỗi khi nghe mùi cá chết cháy.
Y nhìn chăm chú vào những con tem sắp dán, y nhớ mang máng rằng cũng có loài cá tự mọc chân và đi trên bộ. Những cái nấm thì hay mọc ra ở chỗ đàn cá đã lặn vào mặt đất. Chúng lớn lên và trôi trong cơn mưa đầu mùa, nếu may mắn, chúng sẽ trôi về biển, hoặc lặn sâu xuống lòng đất, ở đó, chúng sẽ được gặp những đứa bé có gương mặt nửa giống y, nửa giống những con cá mắt lồi bơi quanh rãnh nước dưới chân bờ tường mà mỗi sáng đứa bé bắt gặp.
*
Có nhiều đêm, y nằm chiêm bao thấy thành phố mọc toàn nấm dại, và y thấy một con cá mắt lồi há miệng phì ra chiếc bong bóng rõ là to… có một con cá khác bơi theo y, vẻ mặt nó rất buồn, ảm đạm, nhăn nheo và hao hao giống gương mặt cụ Cố của y trước lúc chết…
*
…từ chỗ cái bong bóng vỡ, một cây nấm hình mặt người nằm phơi lưng dưới nắng chiều. Y hét to, không ai trả lời vì những cây nấm còn đang bận mọc cho kín mặt đất, nơi đàn cá đã lặn vào lòng cỏ... Y rất sợ phải nhìn những cây nấm bị cụt chân!
Một thời gian sau đó, người dân thành phố hay bắt gặp hình ảnh một gã điên hay đứng múa may quay cuồng ở những ngã tư làm như vẻ đang điều khiển giao thông. Miệng hắn thường ngậm một chiếc bong bóng in hình cá. Hắn phì phò thổi cái bong bóng phình lên rồi thả xệp xuống trong lúc tay liên tục chỉ lên trời…
Một thời gian sau nữa, dường như hắn đã bốc hơi, Như bao con người đi qua mặt đất này… Những đứa bé cầm chiếc vợt đi vớt nấm cá vào mùa mưa thì hay nhìn thấy hắn bơi lội cùng lũ chuôt, có bữa, chúng nhìn thấy hắn chống một chiếc phao bằng cơm cháy bơi dọc sông Sài gòn…
Liêu Thái
Chúng là những con cá mắt lồi. Ươn ướt buồn và hay ngáp miệng. Mùa khô, chúng lặn vào lòng đất. Đứa bé nhớ chúng và khóc. Cậu làm đám tang tiễn chúng vào đất nâu và đốt vài cọng cỏ vì cậu nghĩ rằng cỏ sẽ tái sinh, mọc ra những cây cỏ khác trong lòng đất và đâm bông vào mùa sắp khô, những hạt cỏ sẽ dành làm thức quà cho đàn cá thân yêu. Và bóng mát của cỏ sẽ giúp cho những cặp mắt ướt bớt chói loá.
Và, mùa mưa, đàn cá lại ngoi lên mặt đất, quanh những bờ tường gạch cũ. Những hạt mưa đầu mùa bốc khói. Nhưng đứa bé đã hết reo mừng. Vì có lần nó đã lỡ tay lắc thật mạnh chậu nước muối…
*
Y đã gửi một bức thư, y thích những con tem hình cá. Những ngày đầu ra phố, y rất sợ bụi, nó khiến y nhảy mũi và cảm cúm. Ý thức lờ mờ của gã nông dân nhớ quê nhưng sợ phải trở về chốn ấy khiến y thèm ăn một đôi vú trong giấc mơ. Như ăn một con cá chiên xù nơi nhà hàng mà y và nàng đã từng thèm ghé đến.
Tất cả những con người sống giữa không gian mà mỗi người có khoảng chừng một mét vuông để thở và hoạt động co duỗi trên đường phố đi qua mắt y, dưới bóng nắng như một đàn cá mù đang bơi về phía mặt trời mọc hoặc về phía mặt trời nói lời tàn lụi. Rồi bọn họ cũng sẽ chết, nhưng trước khi phải/được như thế, cái bóng của bọn họ đã in xuống mặt đất, kết thành trứng và nở ra những linh hồn kì dị, chúng sẽ buồn tới mức không thể đủ kiên nhẫn mà tưởng tượng thêm cho đủ để khóc như một đứa rồ. Có vài đứa ngớ ngẩn trong bọn họ nhìn y thăm dò, y biết bọn chúng bị thiểu năng trí tuệ, soi mói cũng là dấu hiệu dễ nhận biết của chứng này. “Ở thành phố này, trung bình mỗi ngày có khoảng 100 người điên đi qua ngã tư trung tâm, 1000 người ngớ ngẩn đứng nhìn về một phía nào đó và khoảng 1triệu người ù lì chỉ mong và nghĩ đến việc đèn xanh bật càng sớm càng tốt để họ qua đường. Họ sẽ tuồn vào cơ quan, công xưởng như một đàn cá bơi lơ mơ trong ngày đẹp trời và thấy nhiều ý nghĩa của bóng đêm…” – y nghĩ vậy.
Điều làm đau đầu hơn hết vẫn là con số 100 kia. Vì phần lớn chúng đứng ở ngã tư đường, nơi lịch sự và nguy hiểm được phô trương nhiều nhất. Chúng sẽ một lúc nào đó hoặc nổi loạn hoặc có chung cục như một cái bánh đa nhúng mè.
Giả sử, thống khổ là điều may mắn chẳng hạn, vậy thì anh cần phải may mắn đến đỉnh điểm của nó, tỷ như anh khuyết hỏng một phần nào đó trên cơ thể vừa đủ để làm nhột rát tâm hồn nhạy cảm của người khác. Một cách cụ thể, anh sẽ thành công bởi anh thống khổ.Và bi kịch có khá hơn đôi chút, và sự đau khổ của anh được cấp phép thông công một cách ỡm ờ cho tương lai ăn mày có giấy phép. Vậy đấy.
*
Đứa bé có gương mặt giống y, mũi túi mật, mắt sáng, hơi buồn tí chút, đôi khi thoáng vài tia nhìn dò xét. Nó chống hai tay xuống sàn và lết thật nhanh về phía thằng anh của nó - người nó thấy dễ gần hơn cha mẹ nuôi của nó.
Có lẽ nó còn may mắn hơn nhiều đứa trẻ bị bỏ rơi khác – y nghĩ vậy. Giả sử nếu không có lũ chó hoang nào đó đi qua cánh đồng, và chúng không đủ đói để xơi mất cái chân cùng nửa bộ phận sinh dục của nó, chắc gì nó được nổi tiếng và nóng bỏng nước mắt như đang có! Và chắc gì nó được cưu mang, được có gia đình… Người nhận nó về nuôi trở nên nổi tiếng dù họ muốn hay không muốn vậy, một khi sự nổi tiếng ám vào anh, có cưỡng lại cũng không xong. Mà y thấy cũng lạ, trên đời này không có gì làm người ta mau nổi tiếng bằng cách trộn thật nhiều tiền và nước mắt lẫn vào nhau…
*
Y tiếp tục bước, y vò nát cái hoá đơn và ném nó xuống sông. Có thể, ở đó, nó lại tiếp tục tái sinh và nở ra một loài hóa đơn khác giống như những đồng tiền nở ra trong ngân hàng địa phủ của người sống đốt tặng người cõi âm vậy, hiền hoà hơn, lành tính và chung sống cùng với những cái trứng cỏ, trứng cá và trứng sinh từ bóng người khổ hạnh.
Y hơi rùng mình vì ả, ả có gương mặt thánh nữ, hàm răng trắng sữa, chiếc mũi thanh tú, hơi bướng và lạnh.
Ả đã vứt đứa bé, chắc ả đã không cưỡng lại được một cái gì đó na ná như tương lai đang rủ rê ả… hãy tự do... hãy tự do… Và ả đã không cưỡng nổi ý định tự do ấy được như y từng không cưỡng nổi ý định chiếm đoạt nàng, làm nàng trở nên trơ trọi, cô độc, và một người đàn bà khác giống ả hơn nàng ra đời ở một quán cà phê đèn mờ…
Y biết, ả đang sống đâu đó trong thành phố này, ả cũng có thể cùng xem truyền hình, nhìn thấy mặt đứa bé giống như y, trong lúc ả đang nằm cạnh một gã khác có nhiều thứ để hy vọng và tương lai ít bị đe doạ.
*
Một khi, những con cá mắt lồi bị ngột nước hoặc sắp tắt thở, hãy bỏ chúng vào thau nước muối, cho chúng ngáp một chút, có thể chúng được hồi sinh. Bà của y từng dạy y như vậy. Nhưng sự thật thì những con cá mắt lồi đã chết vì y đã lắc chiếc thau quá mạnh trong lúc đầu óc đang nghĩ đến chùm lông đen của người đàn bà trong phim. Và, có lẽ linh hồn của chúng đã hoá thành những cây nấm mọc dưới chân bức tường có nhiều mảng vôi rơi vãi. Những cây nấm cùng trò chuyện với lũ mèo cô đơn, cũng giống như đàn chuột cống vào thì sắp đông thường hay trò chuyện với những cây táo dại.
*
Y mê loại tem in ở thế kỉ trước, những con cá in trên đó có vẻ hiền hoà, không sặc sỡ một cách hung dữ. Y biết, đâu đó trong thế giới y đang sống, ăn ngủ, làm việc, làm tình và nuốt lấy dưỡng khí, linh hồn của đàn cá đã hoá kiếp cùng với cụ Cố của y, một cụ già luôn lo sợ đàn cá bị mèo phá rối, thường khóc mỗi khi nghe mùi cá chết cháy.
Y nhìn chăm chú vào những con tem sắp dán, y nhớ mang máng rằng cũng có loài cá tự mọc chân và đi trên bộ. Những cái nấm thì hay mọc ra ở chỗ đàn cá đã lặn vào mặt đất. Chúng lớn lên và trôi trong cơn mưa đầu mùa, nếu may mắn, chúng sẽ trôi về biển, hoặc lặn sâu xuống lòng đất, ở đó, chúng sẽ được gặp những đứa bé có gương mặt nửa giống y, nửa giống những con cá mắt lồi bơi quanh rãnh nước dưới chân bờ tường mà mỗi sáng đứa bé bắt gặp.
*
Có nhiều đêm, y nằm chiêm bao thấy thành phố mọc toàn nấm dại, và y thấy một con cá mắt lồi há miệng phì ra chiếc bong bóng rõ là to… có một con cá khác bơi theo y, vẻ mặt nó rất buồn, ảm đạm, nhăn nheo và hao hao giống gương mặt cụ Cố của y trước lúc chết…
*
…từ chỗ cái bong bóng vỡ, một cây nấm hình mặt người nằm phơi lưng dưới nắng chiều. Y hét to, không ai trả lời vì những cây nấm còn đang bận mọc cho kín mặt đất, nơi đàn cá đã lặn vào lòng cỏ... Y rất sợ phải nhìn những cây nấm bị cụt chân!
Một thời gian sau đó, người dân thành phố hay bắt gặp hình ảnh một gã điên hay đứng múa may quay cuồng ở những ngã tư làm như vẻ đang điều khiển giao thông. Miệng hắn thường ngậm một chiếc bong bóng in hình cá. Hắn phì phò thổi cái bong bóng phình lên rồi thả xệp xuống trong lúc tay liên tục chỉ lên trời…
Một thời gian sau nữa, dường như hắn đã bốc hơi, Như bao con người đi qua mặt đất này… Những đứa bé cầm chiếc vợt đi vớt nấm cá vào mùa mưa thì hay nhìn thấy hắn bơi lội cùng lũ chuôt, có bữa, chúng nhìn thấy hắn chống một chiếc phao bằng cơm cháy bơi dọc sông Sài gòn…
