Tweet
Một đoạn chia buồn
Một đoạn chia buồn
Hôm qua, một đoạn chia buồn trên một trang báo ở đây đã khiến tôi nghĩ lại một số điều mà trước đây tôi tưởng là chẳng quan trọng bao nhiêu.
Trang cáo phó và chia buồn cũng như những đoạn tin vui trên các trang báo là nguồn lợi tức đáng kể của những tờ báo, đồng thời những chi tiết đọc thấy ở đó cũng là những tin tức về bạn bè quen biết, người còn người mất, ai là bạn của ai, ai là thân nhân của ai v... v...
Nhưng chính những chi tiết về bạn bè quen biết đó cũng là những điều rất quan trọng với khá nhiều người. Chi tiết ai quen với ai chẳng hạn. Chi tiết đó cho biết bạn bè của người quá cố là những ai. Họ quen biết với người ra đi và tang quyến như thế nào mà tên lại xuất hiện trong danh sách những người chia buồn với gia đình người quá vãng.
Một người bạn của tôi vừa cho thấy chi tiết ấy quan trọng như thế nào. Ông nói một cách không vui rằng ông không biết ai là người cho tên của ông vào cái danh sách ấy. Tôi nhớ lại mấy lần được hỏi là có đồng ý để ghi tên của tôi vào danh sách những người chia buồn cùng tang quyến của vài ba người thì tôi luôn luôn đồng ý và xin đóng góp cho chi phí đăng báo để bao giờ cũng bị từ chối, nói là không bao nhiêu, những đóng góp của danh sách dài đó đã thừa trang trải cho chi phí gửi cho tòa báo.
Tôi chưa bao giờ gặp phải trường hợp như người bạn khi ông điện thoại sáng hôm qua than phiền việc tên của ông bị ghi trong danh sách bạn bè của người ra đi.
Trước đây, tôi vẫn nghĩ thân sơ không quan trọng bao nhiêu, quen biết người vừa nằm xuống ít hay nhiều thì ghi tên của mình vào danh sách không là điều đáng phản đối.
Trở lại chuyện bạn tôi có tên ở danh sách chia buồn. Ông có vẻ rất phiền về chuyện tên của ông bị ghi vào danh sách đó mà không được hỏi trước. Thoạt đầu tôi nghĩ ông là người khó tính. Nhưng nghe ông giải thích, tôi thấy ông là người rất có lý.
Ông nói rằng ông chỉ tiếp xúc với người quá cố vài ba lần trong đời là cùng. Ông và người quá cố không ưa nhau nên trong thời gian ở cùng thành phố, ông tránh gặp người ấy và người ấy cũng tránh mặt ông. Ðó là chưa kể tới chuyện hai người không những không ưa nhau mà còn ghét nhau là đằng khác.
Ðiều đó nhiều bạn bè biết rõ.
Chuyện một người ra đi là đau buồn cho những người thân trong gia đình và bạn bè. Những đau đớn đó có thể rất lớn. Ai trong chúng ta cũng đã có lần trải qua những mất mát đó.
Nhưng không phải cái chết nào cũng tạo những xúc động và đau đớn.
Mỗi ngày thế giới này có bao nhiêu người ra đi. Có những sự ra đi bình thản, nhẹ nhàng. Có những sự ra đi vô cùng kinh khủng. Những cái chết của vụ đánh bom hôm thứ Bẩy tại Pakistan chẳng hạn. Chết mà xương thịt còn vương vãi khắp một khu đất trước khách sạn Marriott ở Islamabad.
Ðó cũng là những cái chết thương tâm vậy. Chúng ta xem tin truyền hình, đọc trên báo đều biết về những cái chết đó. Nhưng ai trong chúng ta mất ăn mất ngủ mấy ngày về những cái chết ở Pakistan hôm thứ Bẩy? Bảo là đó không thương tâm ư? Có chứ. Như những người đi làm ở Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001, ra khỏi nhà, chào vợ con, rồi không bao giờ trở lại nữa. Chết như thế cũng bi thảm lắm đấy chứ. Nhưng chúng ta không đăng báo chia buồn, ghi tên trong danh sách những người đau sót về những cái chết đó.
Cứ thấy người chết là lại xúc động thì làm gì còn thì giờ để sống nữa. Hàng trăm ngàn người chết vì nội chiến ở Darfur, ở Ðông Nam Á trong vụ sóng thần, trên đất nước chúng ta ngày nào chẳng xẩy ra những cái chết bi thảm, thương cảm.
Vậy thì sự ra đi của người đàn ông mà bạn tôi biết qua loa cũng không khác gì những cái chết kia. Mức độ bi thảm nhiều khi lại không bằng. Quen biết thì không bao nhiêu. Xúc động, thương tiếc thì chắc không có. Vậy thì cái tên xuất hiện trong danh sách những người chia buồn cùng với tang quyến có thể quả là vô lý như lời bạn tôi nói.
Những người biết rõ về liên hệ giữa hai người đàn ông sẽ đánh dấu hỏi về người sống. Ðại khái là có thật đau khổ, thương tiếc không, hay đó chỉ là đau khổ giả vờ, kịch cỡm. Và đó là lý do bạn tôi không muốn có tên trong danh sách chia buồn trên báo.
Biết đâu người quá cố lại đã có lúc nghĩ như một nhạc sĩ nổi tiếng mới qua đời cách đây mấy năm khi ông căn dặn là không cho một vài ba người đến viếng ông ở nhà quàn?
Lỡ có những căn dặn như thế thì đến nhà quàn đã không tiện, ghi tên của người ấy trong danh sách lại càng không nên là vậy.
Hôm qua, một đoạn chia buồn trên một trang báo ở đây đã khiến tôi nghĩ lại một số điều mà trước đây tôi tưởng là chẳng quan trọng bao nhiêu.
Trang cáo phó và chia buồn cũng như những đoạn tin vui trên các trang báo là nguồn lợi tức đáng kể của những tờ báo, đồng thời những chi tiết đọc thấy ở đó cũng là những tin tức về bạn bè quen biết, người còn người mất, ai là bạn của ai, ai là thân nhân của ai v... v...
Nhưng chính những chi tiết về bạn bè quen biết đó cũng là những điều rất quan trọng với khá nhiều người. Chi tiết ai quen với ai chẳng hạn. Chi tiết đó cho biết bạn bè của người quá cố là những ai. Họ quen biết với người ra đi và tang quyến như thế nào mà tên lại xuất hiện trong danh sách những người chia buồn với gia đình người quá vãng.
Một người bạn của tôi vừa cho thấy chi tiết ấy quan trọng như thế nào. Ông nói một cách không vui rằng ông không biết ai là người cho tên của ông vào cái danh sách ấy. Tôi nhớ lại mấy lần được hỏi là có đồng ý để ghi tên của tôi vào danh sách những người chia buồn cùng tang quyến của vài ba người thì tôi luôn luôn đồng ý và xin đóng góp cho chi phí đăng báo để bao giờ cũng bị từ chối, nói là không bao nhiêu, những đóng góp của danh sách dài đó đã thừa trang trải cho chi phí gửi cho tòa báo.
Tôi chưa bao giờ gặp phải trường hợp như người bạn khi ông điện thoại sáng hôm qua than phiền việc tên của ông bị ghi trong danh sách bạn bè của người ra đi.
Trước đây, tôi vẫn nghĩ thân sơ không quan trọng bao nhiêu, quen biết người vừa nằm xuống ít hay nhiều thì ghi tên của mình vào danh sách không là điều đáng phản đối.
Trở lại chuyện bạn tôi có tên ở danh sách chia buồn. Ông có vẻ rất phiền về chuyện tên của ông bị ghi vào danh sách đó mà không được hỏi trước. Thoạt đầu tôi nghĩ ông là người khó tính. Nhưng nghe ông giải thích, tôi thấy ông là người rất có lý.
Ông nói rằng ông chỉ tiếp xúc với người quá cố vài ba lần trong đời là cùng. Ông và người quá cố không ưa nhau nên trong thời gian ở cùng thành phố, ông tránh gặp người ấy và người ấy cũng tránh mặt ông. Ðó là chưa kể tới chuyện hai người không những không ưa nhau mà còn ghét nhau là đằng khác.
Ðiều đó nhiều bạn bè biết rõ.
Chuyện một người ra đi là đau buồn cho những người thân trong gia đình và bạn bè. Những đau đớn đó có thể rất lớn. Ai trong chúng ta cũng đã có lần trải qua những mất mát đó.
Nhưng không phải cái chết nào cũng tạo những xúc động và đau đớn.
Mỗi ngày thế giới này có bao nhiêu người ra đi. Có những sự ra đi bình thản, nhẹ nhàng. Có những sự ra đi vô cùng kinh khủng. Những cái chết của vụ đánh bom hôm thứ Bẩy tại Pakistan chẳng hạn. Chết mà xương thịt còn vương vãi khắp một khu đất trước khách sạn Marriott ở Islamabad.
Ðó cũng là những cái chết thương tâm vậy. Chúng ta xem tin truyền hình, đọc trên báo đều biết về những cái chết đó. Nhưng ai trong chúng ta mất ăn mất ngủ mấy ngày về những cái chết ở Pakistan hôm thứ Bẩy? Bảo là đó không thương tâm ư? Có chứ. Như những người đi làm ở Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001, ra khỏi nhà, chào vợ con, rồi không bao giờ trở lại nữa. Chết như thế cũng bi thảm lắm đấy chứ. Nhưng chúng ta không đăng báo chia buồn, ghi tên trong danh sách những người đau sót về những cái chết đó.
Cứ thấy người chết là lại xúc động thì làm gì còn thì giờ để sống nữa. Hàng trăm ngàn người chết vì nội chiến ở Darfur, ở Ðông Nam Á trong vụ sóng thần, trên đất nước chúng ta ngày nào chẳng xẩy ra những cái chết bi thảm, thương cảm.
Vậy thì sự ra đi của người đàn ông mà bạn tôi biết qua loa cũng không khác gì những cái chết kia. Mức độ bi thảm nhiều khi lại không bằng. Quen biết thì không bao nhiêu. Xúc động, thương tiếc thì chắc không có. Vậy thì cái tên xuất hiện trong danh sách những người chia buồn cùng với tang quyến có thể quả là vô lý như lời bạn tôi nói.
Những người biết rõ về liên hệ giữa hai người đàn ông sẽ đánh dấu hỏi về người sống. Ðại khái là có thật đau khổ, thương tiếc không, hay đó chỉ là đau khổ giả vờ, kịch cỡm. Và đó là lý do bạn tôi không muốn có tên trong danh sách chia buồn trên báo.
Biết đâu người quá cố lại đã có lúc nghĩ như một nhạc sĩ nổi tiếng mới qua đời cách đây mấy năm khi ông căn dặn là không cho một vài ba người đến viếng ông ở nhà quàn?
Lỡ có những căn dặn như thế thì đến nhà quàn đã không tiện, ghi tên của người ấy trong danh sách lại càng không nên là vậy.
