Cà phê và cuộc sống

[CONHAKO]

Cà phê và cuộc sống

Cà phê là một loại đồ uống màu đen có chứa chất caffein. Hiện nay, cây cà phê được trồng tại hơn 50 quốc gia trên thế giới, trong đó có một số nước xuất khẩu cà phê. Hạt cà phê được lấy từ hạt của các loài cây thuộc họ cà phê (Rubiaceae). Hai dòng cây cà phê chính là Coffea arabica (Cà phê Arabica) – cà phê chè – và Coffea canephora (Robusta) – cà phê vối – với nhiều loại khác nhau. Chất lượng hay đẳng cấp của cà phê khác nhau tùy theo từng loại cây, từng loại hạt và nơi trồng khác nhau. Cà phê Robusta được đánh giá thấp hơn so với cà phê Arabica do có chất lượng thấp hơn và giá cả theo đó cũng rẻ hơn. Loại cà phê đắt nhất và hiếm nhất thế giới tên là Kopi Luwak (hay cà phê chồn) của Indonesia và Việt Nam. Giá mỗi cân cà phê loại này khoảng 20 triệu VND (1300 USD) và hàng năm chỉ có trên 200 kg được bán trên thị trường thế giới.
Không giống như các loại đồ uống khác, chức năng chính của cà phê không phải là giải khát, mặt dù người dân Mỹ uống nó như thức uống giải khát. Nhiều người uống nó với mục đích tạo cảm giác hưng phấn. Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 8 năm 2005 của nhà hoá học Mỹ Joe Vinson thuộc Đại học Scranton thì cà phê là một nguồn quan trọng cung cấp các chất chống ôxi hóa (antioxidant) cho cơ thể, vai trò mà trước đây người ta chỉ thấy ở hoa quả và rau xanh. Những chất này cũng gián tiếp làm giảm nguy cơ bị ung thư ở người.

Từ "cà phê" trong tiếng Việt có gốc từ chữ café của tiếng Pháp. Giống như các ngôn ngữ thuộc hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, café có gốc từ kahveh của tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và kahveh đến từ qahwa của tiếng Ả Rập.
Trong nhiều ngôn ngữ, café còn dùng để chỉ "quán cà phê".

[IMG]Link[1].jpg[/IMG]

Một quán cà phê cổ ở Palestine

Theo một truyền thuyết đã được ghi lại trên giấy vào năm 1671, những người chăn dê ở Kaffa (thuộc Ethiopia ngày nay) phát hiện ra một số con dê trong đàn sau khi ăn một cành cây có hoa trắng và quả màu đỏ đã chạy nhảy không mệt mỏi cho đến tận đêm khuya. Họ bèn đem chuyện này kể với các thầy tu tại một tu viện gần đó. Khi một người chăn dê trong số đó ăn thử loại quả màu đỏ đó anh ta đã xác nhận công hiệu của nó. Sau đó các thầy tu đã đi xem xét lại khu vực ăn cỏ của bầy dê và phát hiện ra một loại cây có lá xanh thẫm và quả giống như quả anh đào. Họ uống nước ép ra từ loại quả đó và tỉnh táo cầu nguyện chuyện trò cho đến tận đêm khuya. Như vậy có thể coi rằng nhờ chính đàn dê này con người đã biết được cây cà phê.
Người ta tin rằng tỉnh Kaffa của Ethiopia chính là vùng đất khởi nguyên của cây cà phê. Từ thế kỉ thứ 9 người ta đã nói đến loại cây này ở đây. Vào thế kỉ thứ 14 những người buôn nô lệ đã mang cà phê từ Ethiopia sang vùng Ả Rập. Nhưng tới tận giữa thế kỉ thứ 15 người ta mới biết rang hạt cà phê lên và sử dụng nó làm đồ uống. Vùng Ả Rập chính là nơi trồng cà phê độc quyền. Trung tâm giao dịch cà phê là thành phố cảng Mocha, hay còn được gọi là Mokka, tức là thành phố Al Mukha thuộc Yemen ngày nay.

Cách thức pha chế cà phê truyền thống của người Ethiopia có lẽ là cách thức cổ xưa nhất. Hạt cà phê được cho vào một cái chảo sắt to và rang lên, sau đó được nghiền vụn ra hoặc cho vào cối giã. Chỗ hạt giã vụn đó được trộn với đường trong một cái bình gọi là jebena (một loại bình cổ thon có quai), nấu lên và đổ ra bát.

Quả cà phê

Với sự bành trướng của Đế quốc Ottoman (Đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ) đồ uống này càng ngày càng được ưa chuộng hơn. Quán cà phê đầu tiên được mở ở Ba Tư. Trong những quán nhỏ ở vùng tiểu Á, Syria và Ai Cập người ta gặp nhau để thưởng thức loại đồ uống kì lạ. Kể từ năm 1532 các quán cà phê luôn đông nghịt khách. Vào thế kỉ 17 cây cà phê được trồng phổ biến tại các thuộc địa của Hà Lan, đưa nước này thống trị ngành thương mại cà phê.

Ở Constantinople (Istanbul ngày nay) có lẽ cà phê được biết đến lần đầu tiên vào năm 1517 (khi ông hoàng Selim chiếm lĩnh Ai Cập). Năm 1554 quán cà phê đầu tiên ở châu Âu đã được mở ở đây bất chấp sự phản đối của nhà thờ. Vào năm 1645 quán cà phê đầu tiên của Ý được mở ở Venezia. Năm 1650 ở Oxford và năm 1652 ở London lần lượt xuất hiện các quán cà phê đầu tiên của Vương quốc Anh. Ở Pháp những quán đầu tiên được khai trương vào năm 1659 ở thành phố cảng Marseille, Paris theo sau vào năm 1672. Vào năm 1683 Wien cũng có quán cà phê đầu tiên (do một người Ba Lan thành lập), sau khi Áo giành thắng lợi trước Thổ Nhĩ Kỳ và tịch thu được 500 bao cà phê chiến lợi phẩm. Thủ đô Wien sau đó trở thành thành phố với những quán cà phê nổi tiếng nhất. Từ nước Pháp, cà phê du nhập vào Đức qua thành phố cảng Bremen vào năm 1673. Năm 1679 quán cà phê đầu tiên của Đức được một người Anh mở ở Hamburg, sau đó là Regensburg (1686) và Leipzig (1694).

Loại cây này đầu tiên chỉ được trồng ở châu Phi và Ả Rập, nhưng sau đó người ta đã nghĩ tới việc gieo trồng nó ở các vùng đất thích hợp khác.
Những người Hà Lan đã cho trồng cây cà phê trên các vùng đất thuộc địa của họ. Thống đốc vùng bắc Ấn, van Hoorn, đã cho trồng cà phê trên đảo Tích Lan (Sri Lanka ngày nay) vào năm 1690 (có tài liệu ghi là năm 1658), sau đó đến đảo Java (Indonesia) năm 1696 (hoặc 1699). Năm 1710 người ta đã đem cây cà phê về châu Âu và trồng thử trong các khu vườn sinh vật. Amsterdam là nơi đầu tiên cây cà phê nảy mầm trên đất châu Âu.

Năm 1718 người Hà Lan mang cây cà phê tới Surinam, năm 1725 người Pháp mang tới Cayenne, 1720/1723 tới Martinique v.v. Cuối thế kỉ 18 cây cà phê đã được trồng ở khắp các xứ sở nhiệt đới, chủ yếu do sự bành trướng thuộc địa của các đế quốc Âu châu.
Ban đầu cà phê rất đắt, vì thế chỉ có tầng lớp quý tộc hoặc những người giàu có mới được thưởng thức thứ đồ uống thơm ngon này.

Honoré de Balzac thường uống loại cà phê rất đặc để có thể thức làm việc. Ông thường làm việc tới 12 tiếng một ngày. Ludwig van Beethoven có thói quen lựa chọn đủ 60 hạt cà phê để pha một tách Mokka. Johann Wolfgang von Goethe thì có ý tưởng chưng cất cà phê. Về sau nhà hoá học Friedlieb Ferdinand Runge đã chuyển hoá ý tưởng này thành hiện thực, nhờ vậy mà ông tìm ra caffein.

Vào những thời kỳ khủng hoảng, người nghèo không có đủ tiền mua cà phê, họ phải uống các loại đồ uống giả cà phê để thay thế.
Ngày nay, ở một số nước người ta coi việc uống cà phê như một thức uống phổ thông (cà phê thường có hàm lượng Cafein thấp) và ăn kèm bánh trái hoặc hoa quả.

Ở Việt Nam cà phê là một thức uống được ưa chuộng, đặc biệt vào buổi sáng (nhưng hàm lượng cafein rất cao chỉ thích hợp với những người quen dùng hoặc nghiện cà phê). Các quán giải khát (trừ các "bar") thường gọi là "quán cà phê", mặc dù cũng phục vụ những thức uống khác.

[CONHAKO]

Cách pha cà phê:

Cách thưởng thức cà phê thay đổi tuỳ theo từng nền văn hoá, tập quán dân tộc hay khẩu vị từng cá nhân. Về cơ bản người ta phân biệt 5 hình thức khác nhau:

Ở các nước Đức, Thuỵ Sỹ và Mỹ người ta pha cà phê bằng cách cho nước sôi chảy qua một cái túi lọc chứa bột cà phê. Cách thức này được Melitta Bentz phát minh ra vào năm 1908.

Phổ biến nhất ở Ý là cà phê espresso. Loại cà phê này được pha bằng cách cho nước bị ép dưới áp suấp cao chảy qua cà phê xay cực mịn. Cách pha này sẽ tạo ra một lớp kem từ dầu cà phê.

Thổ Nhĩ Kỳ và các nước vùng Balkan pha cà phê theo "kiểu Thổ Nhĩ Kỳ". Theo cách này cà phê xay mịn, đường và nước được cho vào một loại ấm mỏng hình chóp rồi đun lên.

[IMG]Link[1].jpg[/IMG]

"French press"

Pha kiểu Pháp:

kiểu pha này khá nổi tiếng và cũng rất gần gũi với nhiều người. Họ dùng một loại bình gọi là French press có cấu tạo tương tự như phin cà phê của Việt Nam. Bột cà phê được cho vào trong bình rồi dùng một miếng lọc bằng kim loại ép lên trên (press), sau đó rót nước sôi vào và đậy nắp lại. Nước sôi sẽ qua miếng lọc rồi thấm dần vào bột cà phê. Do tốc độ chảy của nước khi qua miếng lọc rất chậm nên cà phê sẽ rất đặc.

Cà phê tan: loại cà phê chỉ cần đổ nước nóng vào, khuấy lên là có thể uống ngay. Trên cơ sở năm cách pha chế trên mà ngày nay người ta phát minh ra hàng trăm công thức pha cà phê cũng như hàng ngàn món đồ uống có chứa cà phê. Nhiều cách thức đòi hỏi phải có máy pha cà phê chuyên dụng.




Các cách thưởng thức cà phê trên thế giới

Ý:

Bọt cà phê Caffé latte – kiểu cà phê sữa của Ý, một phần sữa nóng, một phần espresso (xem cà phê latte)

Cappuccino – một phần ba là espresso, một phần ba là sữa nóng và một phần ba sữa đánh bông, thêm bột cacao hoặc bột quế (xem cà phê cappuccino)

Cappuccino con panna – cappuccino dùng kem sữa đánh đặc thay vì sữa sủi bọt

Chocolaccino – cappuccino thêm sôcôla nghiền

Coretto – cà phê espresso với rượu mạnh, ví dụ như Coretto con Grappa, Coretto con Fernet ...

Doppio – hai phần espresso

Espresso – cà phê cực đặc không có sữa hay đường, pha bằng cách cho nước dưới áp suất cao (9 đến 15 bar) đi qua bột cà phê xay cực mịn. Một tách (một phần) espresso khoảng 25 ml (xem cà phê espresso)

Lungo – espresso với lượng nước nhiều gấp đôi (xem espresso lungo)

Latte Macchiato – sữa ấm sủi bọt và rót cẩn thận espesso lungo vào (xem: latte macchiato)

Mischio – cà phê pha với cacao và kem sữa đánh đặc

Ristretto – espresso với lượng nước rất ít (15-20 ml thay vì 25 ml) (xem espresso ristretto)

Đức:

Eiskaffee – cà phê nguội thêm kem vani

Cà phê Ireland – mokka với whisky, kem sữa và đường (xem Irish coffee)

Kaffee Hag® – cà phê không chứa caffein (Hag là một nhãn hiệu)

Milchkaffee – cà phê pha qua giấy lọc, một nửa sữa, một nửa cà phê

Mokka – một loại cà phê đặc (xem cà phê mokka)

Pharisäer – cà phê đen với rượu rum, đường và kem sữa đánh đặc

Rüdesheimer Kaffee – cà phê pha với rượu brandy, kem sữa đánh đặc, đường vani, thêm vụn sôcôla

Schwaten hay Schwatten – cà phê loãng, cho thêm đường và 2 cl rượu mạnh làm từ ngũ cốc (tiếng Đức: Kornbrand) mỗi tách (đặc sản miền bắc Đức)

Kaffee kiểu Thổ – cà phê đặc để trong ấm nhỏ, kèm cả bã.

Áo:

Almkaffee – cà phê dùng với lòng đỏ trứng, rượu hoa quả và kem sữa

Biedermeier kiểu Áo – thêm rượu mơ và kem sữa

Großer Brauner – hai phần espresso với sữa, dùng tách lớn

Kleiner Brauner – một phần espresso với sữa, dùng tách nhỏ

Doppelmokka – hai phần cà phê đặc dùng với tách lớn chuyên để uống mokka

Einspänner – mokka đựng trong cốc có quai, thêm kem (có quai để người đánh xe ngựa vừa cầm roi vừa có thê uống được) (Wien)

Eiskaffee kiểu Anh – một phần ba cà phê, một phần ba kem, một phần ba kem sữa

Eiskaffee kiểu Áo – loại cà phê đặc bao gồm lòng đỏ trứng, cà phê và kem sữa đánh đặc

Fiaker – một cốc cà phê đen với nhiều đường, thêm một lượng rượu Slibowitz (rượu mạnh làm từ quả mận tía vùng Balkan) hoặc rum

Franziskaner – cà phê sữa loãng với kem sữa và sôcôla

Gebirgskaffee – cà phê với lòng đỏ trứng, rượu hoa quả mạnh và kem sữa

Gespritzter – cà phê đen với rum

Granita di Caffé – kem xay nhuyễn rồi rót cà phê đen có đường lên trên
Intermezzo – một lượng mokka nhỏ, thêm sôcôla nóng và "Creme de cacao", khuấy lên rồi thêm kem sữa đánh bông cùng vài miếng sôcôla

Cà phê latteKaffee Kirsch – cà phê với nước anh đào

Kaffee Obermeier – cà phê với màng sữa (Wien)

Kaffee Verkehrt – 2 phần sữa, một phần cà phê (Wien)

Kaisermelange – mokka với lòng đỏ trứng, thêm mật ong hoặc Cognac (Wien)

Kapuziner – cà phê đen với một lượng nhỏ sữa (Wien)

Katerkaffee – cà phê đen đặc, thêm đường, có mùi chanh

Konsul – cà phê đen thêm một ít kem sữa đánh đặc (Wien)

Kosakenkaffee – một lượng nhỏ mokka với rượu vang đỏ, wodka và nước đường

Marghiloman – mokka với Cognac

Mazagran – cà phê lạnh, ngọt, thêm vài mẩu kem, rượu Maraschino hoặc Cognac

Melange – nửa cà phê, nửa sữa

Mokka gespritzt – mokka với cognac và rum

Piccolo – một lượng nhỏ cà phê đen, lắc đều

Großer Schwarzer (hay großer mokka) – kiểu Áo - hai phần espresso ko có sữa, dùng tách lớn

Kleiner Schwarzer (hay kleiner mokka) – kiểu Áo - một phần espresso ko có sữa, dùng tách nhỏ

Othello – sôcôla nóng với espresso

Sanca® – cà phê không có caffein (Sanca là một nhãn hiệu)

Schale(rl) Braun – nửa cà phê, nửa sữa

Schale(rl) Gold – cà phê sữa, loãng hơn Schale(rl) Braun (Wien)

Separee – Cà phê và sữa được dùng riêng

Sperbertürke – kiểu cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng nặng gấp đôi, thêm đường

Türkischer Kaffee passiert – cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, để nguyên bã

Überstürzte Neumann – kem sữa đặc được phết lên bề mặt một cái bát, được "hỗ trợ" thêm cà phê nóng

Kaffee kiểu Hungary – cà phê đặc có đường, thêm đá, sau đó thêm kem sữa lạnh và dùng trong ly

Verlängerter – một lượng nhỏ cà phê đen pha thêm nhiều nước (Wien) hoặc espresso thêm nhiều nước

Weißer mit Haut – cà phê sữa loãng thêm sữa nóng

Zarenkaffee – espresso đặc, phía trên là lòng đỏ trứng đánh bông, thêm đường (loại cà phê yêu thích của các sa hoàng)

Thụy Sĩ:

Canard – cà phê với Marc (rượu mạnh làm từ nho): cho vào miệng một viên đường nhúng rượu, sau đó nhấp tách cà phê pha rượu và kem sữa

Kaffee crème – cà phê với kem sữa

Kaffee Melange – cà phê với kem sữa đánh đặc, thường thì kem sữa được phục vụ riêng trong một tách nhỏ

Luzerner Kafi – cà phê loãng có màu trà, pha thêm Träsch (một loại rượu mạnh của Thuỵ Sĩ, làm từ quả lê, thỉnh thoảng có thêm táo)

Schale – cà phê sữa

Pháp:

Café au lait – một loại cappucino đặc với một ít bọt sữa (xem cà phê au lait)

Café Brulot – Cognac pha đường và cà phê

Café Crème – cà phê với kem sữa hoặc sữa đánh bông

Café Filtre – cà phê pha phin, loãng hơn espresso đôi chút

Café natur – cà phê đen

Café Royal – giống Café Brulot

Tây Ban Nha:

Cà phê espressoTừ "cà phê" ở Tây Ban Nha thường dùng để chỉ loại cà phê espresso.Café solo – đen

Cortado – thêm sữa đặc có đường (señorita) và một lượng nhỏ sữa hay bọt sữa, thường dùng tách, thỉnh thoảng dùng ly (xem Cortado)

[IMG]Link[1].jpg[/IMG]

Cà phê espresso

Café con leche – cà phê sữa, một nửa cà phê, một nửa sữa (thường được đánh bông)

Café americano – cà phê phin, cũng để chỉ loại café solo pha loãng
Café con hielo – một ly đựng đá viên, sau đó thêm đường, cuối cùng là rót cà phê vào

Carajillo – thêm một ít rượu mùi, brandy hay rum. Cách làm: Đường được khuấy trong một ly với rượu, sau đó đốt lên rồi rót cà phê pha đậm (cà phê espresso) vào. Hạt cà phê và một miếng vỏ chanh được cho vào ly để trang trí.

Bồ Đào Nha:

Bica – cà phê đen, đặc, dùng tách nhỏ

Pingo (Bica Pingada) – Bica thêm một ít sữa

Galão – cà phê sữa Bồ Đào Nha, dùng ly

Hy Lạp:

Griechischer Kaffee – cà phê đặc được nấu 2 hoặc 3 lần, giống như loại cà phê Thổ Nhĩ Kỳ

Café frappé – cà phê tan, thêm đá

Mỹ:

Iced coffee – cà phê đặc, nóng, thêm đường được rót vào một ly đựng đá

Nam Mỹ:

Caffè Americano – espresso thêm nước nóng và spirituose (tên chung của các loại rượu trên 20% cồn như vodka, gin, rum, tequila, cachaca..)

Việt Nam:

Cà phê trứng - có hai loại:
- Đập một quả trứng sống vào một tách cà phê nóng, thêm đường, có hoặc không có sữa;
- Lòng đỏ trứng được đánh bông thành kem, phía dưới có một lượng nhỏ cà phê đen.

Đen nóng hoặc sữa nóng: cà phê pha phin, thêm đường hoặc sữa, thường uống trong ngày lạnh

Đen đá hoặc sữa đá: cà phê pha phin, thêm đá, đường hoặc sữa đặc có đường, khuấy đều, uống trong ngày nóng.

Cần chú ý cách dùng cà phê của các miền khác nhau trên cả nước :

Miền Nam và miền Bắc: Thường cà phê được bọc trong vải và nấu trong nồi, uống với rất nhiều đá, nên rất loãng, mang tính chất giải khát nên uống được nhiều lần trong ngày.

Miền Trung: Cà phê được bỏ vào phin, rót ít nước sôi vào cho cà phê nở ra rồi đè nắp có lổ nhỏ xuống, xong rót nước sôi vào. Nước cà phê được chảy xuống rất chậm và đậm đặc, thường uống với rất ít đá nên mang tính chất kích thích nhiều hơn giải khát, chủ yếu uống vào buối sáng. Vì vậy, khi uống người ta thường nói chuyện và ngắm cảnh, ít khi uống ở nhà.

[CONHAKO]

Cà phê Chồn (hay gọi theo tiếng Indonesia là Kopi Luwak) từng có mặt ở Việt Nam từ những năm đầu khi người Pháp thế kỷ 20 và mất đi cùng với việc loài chồn hay ăn hạt cà phê ở Tây Nguyên gần như tuyệt chủng do bị săn bắt tràn lan.

Cà phê là loại hàng hóa giao dịch mạnh trên thị trường thế giới như ở London và New York cũng như đã và đang mang lại cho hàng triệu nông dân ở các nước xuất khẩu cà phê nguồn thu nhập chính.
Tuy nhiên cho đến nay chưa hề có một thống kê nào cho thấy nền kinh tế các nước sản xuất hay tiêu thụ cà phê được hưởng lợi như thế nào hay bị thiệt hại ra sao từ việc người dân tỉnh táo hơn và làm được nhiều việc có hiệu suất cao hơn trong công việc sản xuất hay kinh doanh nhờ uống cà phê. Cũng vậy chưa hề có nghiên cứu nào mang tính tổng hợp về sự thiệt hại của các nền kinh tế, nhất là ở Việt Nam, khi người dân dành nhiều thời gian hơn bình thường để uống cà phê.

Các nước sản xuất cà phê chính của thế giới.

Brasil là nước sản xuất cà phê lớn nhất trên thế giới với sản lượng trên 1,7 triệu tấn hàng năm, chiếm 25% thị trường quốc tế. Các nước xuất khẩu lớn khác là Việt Nam, Columbia, Indonesia, Côte d'Ivoire, Mexico, Ấn Độ, Guatemala, Ethiopia, Uganda, Costa Rica, Peru và El Salvador. Những nước tiêu thụ cà phê lớn nhất là Hoa Kỳ, Đức, Pháp, Nhật Bản và Ý.

Người Phần Lan uống nhiều cà phê nhất thế giới. Năm 1998 mỗi người Phần Lan tiêu thụ khoảng 11,3 kg cà phê, tương đương với 1737 tách mỗi năm hay 5 tách mỗi ngày.

Nước tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ. Năm 1998 dân nước này sử dụng 1.148.000 tấn cà phê (so với 58.000 tấn của Phần Lan). Trung bình mỗi người Mỹ tiêu thụ 4,8 kg hay 646 tách một năm (1,8 tách một ngày).

Mỗi người Đức uống trung bình 4 tách cà phê một ngày, tương đương với 160 lít hay 6,7 kg một năm. Vì vậy cà phê là thức uống được ưa thích nhất của người Đức đứng trước bia .

Ở Việt Nam lượng cà phê tiêu thụ nội địa còn rất khiêm tốn. Mỗi người Việt Nam một năm chỉ dùng hết khoảng nửa kg cà phê, bằng một phần mười các nước châu Âu.

Cà phê từ lâu đã được biết đến với công dụng kích thích sự hưng phấn của thần kinh dưới ảnh hưởng của caffein. Nhưng có những công hiệu của cà phê còn ít được biết đến. Chẳng hạn như cà phê có tác dụng an thần. Người ta đã chứng minh được rằng, nếu đi ngủ trong vòng 15 phút sau khi uống cà phê thì giấc ngủ sẽ sâu hơn, bởi máu trong não được lưu thông tốt hơn. Nhưng nếu tiếp tục chần chừ thì tác dụng này sẽ mất dần đi, và sau đó thì caffein bắt đầu phát huy hiệu quả, chúng ta sẽ không ngủ được nữa. Phương pháp an thần này đã được sử dụng ở nhiều bệnh viện, đặc biệt đối với các bệnh nhân cao tuổi. Ở những người này cà phê sẽ chống lại sự suy giảm nhịp thở trong lúc ngủ, khiến cho giấc ngủ của họ được tốt hơn.

Theo một bài báo trong tạp chí chuyên ngành Sleep (Vol.27, Nr.3), để tận dụng được công dụng của cà phê trong việc kích thích sự tập trung và hưng phấn thì nên uống cà phê nhiều lần trong ngày, mỗi lần một ngụm nhỏ, thay vì uống một cốc thật to vào buổi sáng. Cách này đặc biệt thích hợp với những người phải làm việc vào ban đêm: họ sẽ cảm thấy dễ thức khuya hơn cũng như giữ được sự tập trung cao hơn.

Tuy vậy loại đồ uống thơm ngon này cũng có thể có một vài tác dụng xấu đối với sức khỏe. Nó làm tăng đột ngột lượng insulin trong máu, làm mất thăng bằng cơ thể cũng như ảnh hưởng không tốt tới tuyến tuỵ. Đặc biệt đối với những người bị viêm tuỵ thì việc sử dụng cà phê là điều cấm tuyệt đối. Những bệnh nhân bị bệnh tiểu đường cũng không nên dùng cà phê, hoặc nếu có thì chỉ được dùng rất ít. Cà phê nếu dùng quá nhiều cũng có thể làm sưng màng nhầy ở dạ dày. Quan niệm cho rằng uống cà phê với sữa sẽ làm giảm bớt nguy cơ này là hoàn toàn sai lầm. Caffein sẽ hoà quyện với chất béo trong sữa và nhờ đó bám được ở màng dạ dày trong thời gian lâu hơn.

Những nghiên cứu ngày nay cũng chỉ ra rằng tác dụng lợi niệu của cà phê là không rõ ràng. Ở nhiều nhà hàng người ta thường phục vụ một ly nước kèm theo tách cà phê, với mục đích bù đắp lại lượng nước tưởng như sẽ bị mất của cơ thể. Nhưng thực ra việc uống nước sau khi nhấp một ngụm cà phê chỉ có tác dụng tráng miệng để tiếp tục thưởng thức vị ngon của ngụm tiếp theo, hoặc của các đồ ăn thức uống khác mà thôi.

Trung tâm ung thư quốc gia Nhật Bản ở Tokyo đã thực hiện một thí nghiệm kéo dài 10 năm trên 100.000 người uống cà phê và phát hiện ra trong số họ chỉ có 214 người mắc phải chứng ung thư thận. Trong khi đó ở những người không uống cà phê, tỉ lệ này là 547/100.000, nghĩa là cao hơn hai lần. Từ đó họ rút ra kết luận rằng các chất chống ôxy hoá (antioxidant) trong cà phê có khả năng bảo vệ các tế bào thận khỏi bị ăn mòn. Thí nghiệm so sánh cũng chỉ ra rằng trà xanh không có tác dụng bảo vệ trên giống như của cà phê.

Trước đây cà phê từng bị coi là chất gây nghiện và tạo ra chứng bất lực. Tuy nhiên vào năm 1923, qua một thí nghiệm ở người, nhà nghiên cứu Amantea đã phát hiện ra rằng, caffein không chỉ tăng hưng phấn trong việc quan hệ tình dục khác giới mà còn tăng khả năng đạt cực khoái cũng như tăng số lượng tinh trùng ở đàn ông.

Do chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao nên người ta có thể sử dụng bã cà phê như một chất bón cây rất hữu hiệu. Trong thành phần của nó chứa nhiều canxi, phốt pho, nitơ cũng như các chất khoáng khác giúp ích cho sự phát triển của cây.

Bã cà phê còn là một chất rửa tay tuyệt vời. Ngoài ra, do bao gồm nhiều hạt nhỏ và không bị bám dính nên người ta thường sử dụng bã cà phê để làm sạch những vật dụng mà tay không thò vào được như chai lọ hay các ấm đun nước. Cuối cùng, bã cà phê là thức ăn yêu thích của nhiều loài giun, vốn là người bạn gần gũi của cây cối.

Theo: vi.wikipedia.org

PS :... nãy giờ có ai "thèm " cà phê chưa?

[M Mít Đặc]

PS :... nãy giờ có ai "thèm " cà phê chưa?

Đang thèm muốn chết luôn đây ... Mỗi buổi sáng thức dậy mà không có gì lót bụng thì OK , chứ không có nàng cà phê coi như nguyên ngày hôm đó cảm thấy mệt mõi đến vật vã

Đi pha một ly rồi nhâm nhi cùng với thơ văn của CLL

Cám ơn...

[CONHAKO]

Đang thèm muốn chết luôn đây ... Mỗi buổi sáng thức dậy mà không có gì lót bụng thì OK , chứ không có nàng cà phê coi như nguyên ngày hôm đó cảm thấy mệt mõi đến vật vã

Đi pha một ly rồi nhâm nhi cùng với thơ văn của CLL

Cám ơn...

Chào " tiểu... đồng... nghiệp ".

CO bắt đầu uống cà phê từ năm Mậu Thân ( chỉ vì cà phê quán nhà thì... miễn phí ! ). Và uống cà phê thay cho " điểm tâm " cũng từ ấy ! (..."từ ấy trong tôi bừng nắng hạ..." .

Sáng nào thiếu thì đến trưa là "nhức đầu đến muốn vỡ " - sang đến ngày thứ hai thiếu cà phê : trán nổi mụn chi chít...( mặt CO vốn bao năm qua chưa biết "mụn " là gì : có lẽ nhờ cà phê chăng? )

Cảm ơn MMĐ đã nghe CO kể lể "chuyện cà phê " của CO.

[M Mít Đặc]

Chào " tiểu... đồng... nghiệp ".

CO bắt đầu uống cà phê từ năm Mậu Thân ( chỉ vì cà phê quán nhà thì... miễn phí ! ). Và uống cà phê thay cho " điểm tâm " cũng từ ấy ! (..."từ ấy trong tôi bừng nắng hạ..." .

Sáng nào thiếu thì đến trưa là "nhức đầu đến muốn vỡ " - sang đến ngày thứ hai thiếu cà phê : trán nổi mụn chi chít...( mặt CO vốn bao năm qua chưa biết "mụn " là gì : có lẽ nhờ cà phê chăng? )

Cảm ơn MMĐ đã nghe CO kể lể "chuyện cà phê " của CO.

Thế nà năm 68....

Không biết quán tên chi và nằm ở chổ mô vậy hè ??

Cà phê : Phấn , Hạ Trắng , ở bên sẹt , ga , Trần Thúc Nhẩn , Liễu Quán , Chi Lăng , Mai Thúc Loan.... Nhớ mùa mưa ở Huế mà ngồi "đồng" ở mấy quán cà phê để nghe nhạc Pháp hay nhạc Trịnh thấy cuộc đời... giống như gã lãng tử giang hồ thứ thiệt

Lại thèm cà phê và một chút mưa nữa rồi...

[CONHAKO]

...Và hương cà phê New Orleans


Châu Liêm


Em còn nhớ chúng ta đã uống cà phê ở Café du Monde, quán mở thâu đêm cho du khách từ khắp nơi trên thế giới. Uống vào dịp nào, có phải vào một ngày cuối năm không, anh không nhớ chính xác. Cũng như anh không thể nào nhớ chúng ta đã uống cà phê Tùng, cà phê La Pagode, La Medeleine, hay cà phê Starbucks, cà phê ơ quán sách Barnes & Noble ... vào thời điểm nào trong đời. Anh chỉ nhớ mùi cà phê và hương kỷ niệm của những thời khắc đẹp ấy. Mùi hương thời chúng ta yêu nhau ấy mà, còn đọng lại lâu lắm. Như hương cà phê ở New Orleans một đêm có tiếng nhạc Jazz giang hồ trên kè đá, bến cảng. Nào chúng ta cùng đọc lại một bài báo anh đã vỉết cách đây hai năm:

Rất lâu trước khi có cà phê ở Starbucks và Seattle, thành phố cảng nằm trên sông Mississippi này đã là một thành phố của mùi hương nâu. Và New Orleans trở thành cảng xuất cà phê từ hồi giữa thế kỷ 17, và từ đó vẫn là cảng cà phê lớn nhất nước Mỹ. Vào năm 1850, đã có 500 quán cà phê được ghi vào danh bạ thành phố, phần lớn tập trung dọc những kè tàu và trong khu thương mại Exchange Alley, nơi các thương nhân trao đổi mua bán và chuyện làm ăn. Không có thành phố nào mang dáng vẻ nền văn hóa cà phê cho bằng The Big Easy nơi có những đường phố rào sắt với những ngôi nhà bằng gạch chói chang ánh nắng ban ngày và sáng trưng đèn màu đến tận khuya.

Ở Seattle, do khí hậu ẩm và mưa, hương cà phê đem lại sự ấm áp dễ chịu, còn tại thành phố vành trăng khuyết này nơi những tiệc vui rộn rã bốn mùa, ngày cũng như đêm, thì cà phê không thể nào thiếu được trong cuộc sống. Cà phê cần cho những cuộc chuyện trò họp mặt, bởi vì nó nóng, không thể uống nhanh được, cho nên người ta phải ngồi lại và những câu chuyện buồn vui mưa nắng nở ra như pháo bông.

Quán cà phê nổi tiếng nhất ở New Orleans, dĩ nhiên là quán Cafe du Monde ở New Orleans ở trong khu chợ French Market gần quảng trường Jackson Square. Mở cử từ năm 1862 trong khu Pháp cổ.

Cafe Du Monde Today www.cafedumonde.com



Cafe du Monde lừng danh với những chiếc bánh beignets và mùi hương chicory (rau diếp) trong cà phê. Một chuyến đi chơi New Orleans mà không ghé đến khung cảnh lịch sử và uống cà phê ở Cafe du Monde là cả một thiếu sót lớn (cũng như ngày xưa ta lên chơi Đà Lạt mà không ghé uống cà phê Tùng vậy). Cafe du Monde mở cửa suốt ngày, chỉ trừ lễ Giáng Sinh hoặc khi cơn bão từ biển thổi vào thành phố.

Tất nhiên, cư dân New Orleans ghi công người Pháp đã đem cà phê đến thành phố này. Thoạt tiên, khoảng 1720, người Pháp đã thành công trong việc trồng cà phê ở xứ thuộc địa Martinique của họ trong vùng biển Caribbean. Từ đó, họ mang cà phê theo tới những vùng định cư dọc theo con sông Mississippi. Và bởi vì cà phê vốn khan hiếm nên những lưu dân mới thêm chicory (một thứ rau diếp xoăn) vào. Do đó, nảy sinh truyền thống uống cà phê hương chicory ở vùng New Orleans.

Lẽ tất nhiên, bạn và tôi - đã từng uống cà phê nguyên chất Việt Nam nửa thế kỷ nay, lúc đầu sẽ khó thể nào mê cà phê hương chicory này được. Vậy mà giờ đây, mới chỉ mấy năm thôi, tôi đã tìm thấy ở Café du Monde hương vị ưa thích của Sài Gòn năm xưa. Và đối với cư dân vùng New Orleans cũng vậy, nếu không sinh ra với mùi cà phê có chicory, thì cũng không thể nào thưởng thức nổi. Nhưng không sao, bởi hương chicory càng thấm sâu vào càng quyến rũ. Như ta mê một người đẹp hơi... dữ một tí. Vả lại, không phải tất cả cà phê ở thành phố cảng đều có hương chicory. Bạn vào Cafe du Monde chẳng hạn, có thể gọi cà phê nguyên chất với mùi hương đam mê của bạn.






Đúng, cà phê là một nét văn hóa trong đời sống ở thành phố New Orleans. Nó có chút gì đó bảo thủ, dị ứng với những gì ngoại nhập, một chút gì có vẻ cao ngạo, mang vẻ chauvin. Người dân New Orleans rất tự hào về di sản cà phê của mình. Cho nên cà phê Starbucks va Seattle khó mà chen chân lấn lướt ở thành phố này.

Ngoài Cafe du Monde đã nói ở trên, phải kể đến hai loại quán cà phê đặc biệt của thành phố vành trăng khuyết. Đó là CC's Coffee House và PJ's. Bà Jordan mở quán cà phê PJ's đầu tiên ơ New Orleans vào năm 1978, từ đó PJ's mọc lên ở nhiều nơi khác. Gia đình ông Saurage cũng tha thiết với truyền thống văn hóa cà phê ở New Orleans. Ông cụ cố của Saurage đã mở một quán cà phê nhỏ ở thành phố Baton Rouge vào năm 1919, và chẳng bao lâu danh tiếng truyền lan. Ông Saurage mua cà phê tươi nguyên hột ở New Orleans, mang về sao rang theo công thức riêng, rồi xay và đóng gói cho xe ngựa chở đi giao bán trong vùng. Cà phê mang tên Community Coffee, gói trong cái bao màu đỏ nên được gọi là cà phê Red Bag. Gia đình Saurage lập quán cà phê CC's Coffee House đầu tiên ơ Baton Rouge rồi sau đó phát triển qua New Orleans và sang tận thành phố Dallas.

Trong cuộc đời lưu lãng này, ước chi bạn và tôi và em có nhiều dịp ngồi uống cà phê New Orleans vào một sáng trời trong, một trưa vàng nào đó hay vào lúc đêm khuya trên phố cảng. Và cùng nghĩ về, nhớ lại những quán cà phê của chúng ta ngày nào ơ Sài Gòn, Đà lạt... Ôi, đẹp vậy thay.

C.L

CC’s Community Coffee House www.communitycoffee.com

[CONHAKO]

Lang thang cà phê Đà Lạt

PNO - Tháng Sáu, Sài Gòn “trời mưa, trời mưa không dứt” nhưng cái nóng, cái oi ả vẫn khiến người ta bức bối. Trốn nóng trong một quán cà phê máy lạnh, nhìn qua cửa kính, thấy Sài Gòn mưa mà nóng, tự dưng tôi thèm một ly cà phê Đà Lạt...

Đà Lạt, tháng Sáu cũng mưa, mưa không lớn nhưng cứ rỉ rả, dai dẳng như thấm sâu vào lòng người. Tôi thèm cái cảm giác ngồi co ro nhìn mưa trong quán cà phê cóc chênh vênh giữa dốc dài… Và không chỉ vậy, cà phê Đà Lạt đôi khi còn là những trải nghiệm, những cảm xúc khó quên…

Nhắc đến cà phê Đà Lạt mà không nhắc đến cà phê Tùng là một điều vô cùng thiếu sót. Cà phê Tùng thoạt nhìn không có gì đặc biệt - một quán cà phê nhỏ nép mình khiêm tốn bên hông rạp hát 3/4, ngay khu Hòa Bình – khu vực đông đúc và nhộn nhịp nhất Đà Lạt. Thế nhưng, dường như cái đông đúc, cái nhộn nhịp ấy dừng lại bên ngoài tấm kính của cà phê Tùng. Bên trong, cái không gian rất riêng của quán dường như bất biến với thời gian, với sự thay đổi của cuộc sống. Bao nhiêu năm, vẫn những băng ghế dài kê sát tường, khách uống cà phê ngồi chung với nhau như để truyền hơi ấm. Không gian ấm cúng, khép kín, nơi bạn có thể cảm nhận giọt cà phê rơi hay hơi thuốc lãng đãng của bàn kề bên.

Nép mình khiêm tốn như vậy nhưng cà phê Tùng không chỉ là chốn riêng cho người Đà Lạt. Những dòng du khách cũng đổ về quán. Không biết có phải vì nghe Trịnh Công Sơn, Khánh Ly và nhiều tên tuổi khác của làng văn nghệ đã từng uống cà phê tại đây?

Người đến rồi đi nhưng cà phê Tùng vẫn vậy, như một dấu lặng trong bài hát về Đà Lạt. Chiếc loa cũ nơi góc tường vẫn dìu dịu những bài nhạc Trịnh… Những lời hát nhẹ nhàng như đang day dứt với một thời xưa cũ…

Cách cà phê Tùng chỉ vài trăm mét là khu cà phê nhộn nhịp nhất Đà Lạt – khu cà phê dốc Nguyễn Chí Thanh. Con dốc dài về đêm nhấp nháy những cái tên đã trở nên quen thuộc với du khách như Nghệ Sĩ, Galy, Phượng Tím… Quán nằm liền quán, ở vị trí đắc địa - gần chợ Đà Lạt. Giá cả phải chăng, trang trí đẹp, phục vụ lịch sự - tất cả những điều này đã khiến các quán cà phê dốc dễ dàng thu hút những đôi chân du khách mỏi nhừ vì dạo phố mua sắm. Riêng tôi lại chỉ thích tầm nhìn của dãy quán này. Chọn một chỗ ngồi sát ban-công, từ độ cao của dốc Nguyễn Chí Thanh, tôi có thể cùng lúc quan sát hai cảnh tượng trái ngược nhau. Bên tay trái là chợ Đà Lạt với những dòng người tấp nập, với những hàng quán rộn ánh đèn, với nhịp sống sôi nổi… Ngược lại, bên tay phải, hồ Xuân Hương lúc ẩn lúc hiện trong sương mờ, tĩnh lặng và lãng mạn…

Ở Đà Lạt, hai quán cà phê có vị trí đẹp nhất phải kể đến là Thủy Tạ và Thanh Thuỷ, nằm bên bờ hồ Xuân Hương. Cả hai quán đều rất sang trọng. Thủy Tạ có lịch sử lâu đời với nét cổ kính nép mình dưới những vòm cây. Ngược lại, đối diện bên kia hồ, Thanh Thủy lại khoe dáng với đường nét kiến trúc hiện đại, khỏe khoắn. Người ta vẫn gọi đùa, hai quán này vào buổi tối có đặc sản “cà phê run”. Khách uống cà phê ngồi sát bờ hồ, đầu tiên “run” vì từng đợt gió lạnh, vì hơi nước, vì sương mù... Đến khi gọi tính tiền, họ lại “run” lần nữa vì giá thức uống của hai quán này khá cao so với các quán cà phê khác tại Đà Lạt…

Cà phê Thủy Tạ

Rời hồ Xuân Hương, qua chợ, ngược về Phan Bội Châu, kế bên trạm xe Thành Bưởi là quán cà phê có kiến trúc độc nhất vô nhị tại Đà Lạt nói riêng và cả Việt Nam nói chung – cà phê Trăm Mái. Kiến trúc sư “quái kiệt” Lữ Trúc Phương đã làm “điên đầu” không biết bao nhiêu khách uống cà phê tại quán này. Quán như một hang động với nhiều ngõ ngách, nhiều góc khuất, nhiều thiết kế kỳ dị, đầy tính ngẫu hứng. Một chân dù bằng sắt, một cái sọt tre… cũng thành một phần kiến trúc của quán khi được dán dính lên trần nhà, lên tường. Đã có lúc vào Trăm Mái uống cà phê, lúc tính tiền xong tôi mới phát hiện mình quên mất đường ra cửa…

Một góc cà phê Trăm Mái

Kế bên dinh III – biệt điện Bảo Đại có một đồi thông hoang vắng. Trên đỉnh đồi thông ấy chơ vơ một ngôi nhà, một quán cà phê “độc” và lạ của Đà Lạt – cà phê Cung Tơ Chiều. “Độc” và lạ ở chỗ quán chỉ mở cửa vào buổi tối, khách muốn lên quán phải lần mò theo ánh sáng điện thoại di động, len lỏi ngược dốc lên đỉnh đồi. Đến nơi, chỉ thấy một ngôi nhà âm u, leo lét ánh nến. Đôi khi, vài khách nữ lần đầu lên đến được đây lại vội vã quay về vì… sợ ma. Can đảm bước vào trong thì lại gặp phục vụ quán mặt lạnh như băng, đôi khi ngồi rất lâu vẫn không có nước uống.

Khách vào quán nếu nói chuyện to hơn tiếng nhạc hoặc không tắt chuông điện thoại có thể bị chủ quán đuổi thẳng. Vậy điều gì đã khiến Cung Tơ Chiều vẫn được nhiều người tìm đến? Đó là khi chị Giang – chủ quán ôm lấy cây guitar và bắt đầu cất tiếng hát. Mộc mạc, tự nhiên, không cần micro, không cần hệ thống tăng âm, tiếng hát và tiếng đàn cứ quyện vào nhau. Giọng của chị khàn khàn, đầy chất lửa và đặc biệt là ma quái, ma quái như quán Cung Tơ Chiều, như vẻ ngoài của chị với khuôn mặt lúc nào cũng như khuất sau mái tóc, khuôn mặt như ẩn vào bóng tối, thấp thoáng sau đốm thuốc lập lòe của chị.

Tôi đã từng uống ở Cung Tơ Chiều vài lần, từng hát vài bài với chị, nhưng vẫn không cách nào nhớ rõ được khuôn mặt ấy. Suốt buổi tối, chị cứ hát, từ Trịnh Công Sơn, rồi Ngô Thụy Miên, Vũ Thành An, Lê Uyên Phương… Đôi khi dừng lại nói chuyện vài câu, mời vài người khách cùng hát…

Lần nào cũng vậy, rời Cung Tơ Chiều, đầu tôi cứ lẩn quẩn những ca từ trong một bài hát mà tôi cho rằng chị hát hay nhất: “…Làm sao giết được người trong mộng? Để trả thù duyên kiếp bẽ bàng…”. Bài hát này nếu nghe ở nơi khác, tôi chắc chắn không thích, nếu không muốn nói là ghét. Nhưng ở Cung Tơ Chiều, nghe chị hát, tôi lại nổi da gà theo đúng nghĩa đen. Tôi vẫn băn khoăn không biết khí hậu Đà Lạt, sương mờ của đồi thông hay những ẩn ức trong cuộc sống của chị được truyền vào câu hát đã tạo nên cảm giác ấy cho tôi…?




Mimosa Đà Lạt

Cà phê Đà Lạt còn rất nhiều cái tên đáng để nhắc đến như Eros, Mộc, Cung Đàn Xưa… mà trong phạm vi hạn hẹp của một bài viết không thể kể hết. Người ta nói Đà Lạt đang ngày trở nên nhàm chán khi khí hậu nóng hơn ngày xưa, thông ít hơn, sương mù nhạt hơn…; khi những Thung lũng Tình Yêu, hồ Than Thở, thác Cam Ly… đã quá quen thuộc với du khách… Riêng với tôi, Đà Lạt vẫn rất đẹp. Đẹp vì khi đặt chân đến thành phố này, vẫn còn những buổi tối lang thang cà phê. Đôi khi, cà phê chỉ là cái cớ để có dịp tận hưởng chút se lạnh của cao nguyên, ngắm nhìn vẻ lãng mạn của phố núi, để thấy thời gian trôi chậm lại, thấy lòng mình bớt chai sạn hơn…

16/6/09
Nguyên Hà

[CONHAKO]

Mưa... cà phê Sài Gòn

Vài cô em váy đỏ, dáng điệu hoang dã sơn cước, vài mái nhà Rông nghiêng nghiêng trong tranh, vài khúc nhạc thả giọt, rỉ rả rơi trong nhịp điệu trầm trầm nhưng không đến nỗi quá buồn để người ta trở nên bi luỵ và cũng không thừa vui để bứt ai đó ra khỏi cơn tư lự miên man… Đẹp và mang mang buồn, đó là những gì còn đọng lại trong vùng trí nhớ khi người ta xem tranh của Y Nhi KSor.

Xem tranh của hoạ sĩ này ở Trung Nguyên cà phê (Nguyễn Văn Chiêm, quận 1), tự nhiên người ta nghĩ về chuyện Sài Gòn xưa và nay, với các quán cà phê đã trở thành “biểu tượng” của những người thích lê la, tán gẫu, và bàn ăn công chuyện làm ăn.

Hồi đó Sài Gòn chưa có nhiều quán cà phê đẹp, lạ và hấp dẫn mang dáng dấp điện toán như bây giờ. Tôi còn nhớ, gần Lăng Cha Cả có quán Tuấn Ngọc, sau đó có thêm Tuấn Ngọc 2, thường thì tôi đến đây nghe nhạc tiền chiến do ca sĩ này hát qua đầu đĩa compact. Kể ra cũng thú vị khi giữa Sài Gòn “cộ xe nhiều cũng nhảy bổng như hươu”(*) này lại có một chút không gian xanh im lặng, một chút tình tự xa xăm của loại nhạc trữ tình tưởng không còn phù hợp cho lớp trẻ năng động. Ở đó còn có những chú khỉ lém lỉnh chòng ghẹo bầy chim câu nhút nhác trong mấy bụi trúc nhỏ. Với tôi, thú vui cà phê quẩn quanh đâu đấy thôi, hoặc quán cóc, hoặc là nghe nhạc.

Nhưng rồi những cơn mưa bất chợt và cuồng nhiệt của phố thị đã đồng loã cùng em níu dạt tôi về một phía khác, tôi trở thành một gã ngố dễ thương trong những buổi chiều đèo em sau xe, chiếc xe đạp cũ kĩ và bao dung trở thành sứ giả của em và tôi. Nó cũng là con ngựa sắt dịu dàng đưa tôi và em vào quán cà phê mỗi tối thứ bảy.

Không biết tự bao giờ, thói quen của tôi bị nàng xoay chiều một cách "tàn nhẫn miệt mài”. Và không biết tự bao giờ, một mùi hương bỗng trở nên thân thuộc lạ lùng. Nó thân thuộc không phải bởi sự mê hoặc hay điều gì đó từa tựa thế mà bởi đã gắn kết một kỉ niệm vừa vụt mất qua tay.

Sài gòn bây giờ có nhiều quán cà phê đẹp, hiện đại và đủ sang trọng để khách phương xa còn nhớ đến nó sau một chuyến đi. Cái hương vị ngọt đắm, nồng nàn, đắng nhớ của núi đồi, cao nguyên Việt Nam sẽ thấm vào trí nhớ của ai đó từng đi qua xứ sở này. Và cái hương vị ấy cũng sẽ khảm vào máu thịt, thấm vào kí ức cùng những bóng dáng thời tuổi trẻ phồn thịnh, sầm uất còn đọng đâu đó trên môi, trong những câu chuyện và trong những lần bất chợt chạm môi vào hương vị xa xôi…

Sài Gòn bây giờ lộng lẫy hơn thuở tôi đi học. Những quán cóc tôi uống năm nào cũng thay màu, sáng sủa hơn… nhưng tôi vẫn nhớ nhiều lắm, nhớ những quán cà phê mang vẻ đẹp hoang dã, sơn cước em đã dắt tôi vào. Rồi sẽ có những cô cậu ngày sau nhớ về những quán cà phê bây giờ như tôi đã nhớ quán xưa. Mỗi khi nhớ về những kỉ niệm thời đi học, đâu đó nơi xó xỉnh kí ức tôi lại mang máng những câu thơ của ai đó tôi từng đọc: “Em… như giọt cà phê… Nhỏ vào tôi mỗi tối…thức trắng một đời…”.

Trở lại Sài Gòn sau hơn 10 năm xa cách, ngồi uống cà phê một mình, tự nhiên tôi nhận ra ở đâu đấy những hình ảnh mà nay đã trở thành kỷ niệm. Tôi thích tranh của Y Nhi KSor, từ hồi còn lang thang trên vùng cao nguyên, bởi trong đó có cái gì gợi cho người ta nghĩ về một vùng đất mà có khi sẽ thành huyền thoại.

Trân Văn

Mùa cà phê - Họa sĩ Y Nhi Sor

[CONHAKO]

Thế nà năm 68....

Không biết quán tên chi và nằm ở chổ mô vậy hè ??

Cà phê : Phấn , Hạ Trắng , ở bên sẹt , ga , Trần Thúc Nhẩn , Liễu Quán , Chi Lăng , Mai Thúc Loan.... Nhớ mùa mưa ở Huế mà ngồi "đồng" ở mấy quán cà phê để nghe nhạc Pháp hay nhạc Trịnh thấy cuộc đời... giống như gã lãng tử giang hồ thứ thiệt

Lại thèm cà phê và một chút mưa nữa rồi...

...mong được NMĐ giới thiệu về những quán cà phê "Huế xưa " của Mít . Cảm ơn . CO.

"....hỏi em rằng ca phề ngoài ấy ra răng?..."

[M Mít Đặc]

...mong được NMĐ giới thiệu về những quán cà phê "Huế xưa " của Mít . Cảm ơn . CO.

"....hỏi em rằng ca phề ngoài ấy ra răng?..."

Gió lên ngập gió , ngập bốn phương trời...

Cà Phê đang thơm ngon tự dưng đọc cái được cái tin này nên lòng đâm hãi... nhưng về mặt căn bản chắc nước ta đã diệt xong Giặc sốt rét.

Cà Phê Trung Nguyên: Một Ngõ Cụt Dối Trá

Cách đây ít lâu, tôi tình cờ đọc được một nghiên cứu thị trường, trong đó thể hiện rằng người Việt Nam rất tự hào là có một ly cà phê "đậm, đắng, đặc quẹo mà người nước ngoài không uống được".

Thế nhưng, họ không biết rằng niềm tự hào của họ được xây từ những điều dối trá.

Để mở đầu, tôi có thể nói sơ lược như sau: về nguyên thuỷ thì ly cà phê thường được uống nóng. Rồi dân ta, đặc biệt dân Nam, với thói quen thưởng thức dễ dãi của mình, chuyển qua uống đá. Từ đây, loại cà phê nguyên chất không còn được ưa chuộng nữa: trong nước đá, nó loãng ra và không đủ đắng, còn mùi hương thì bị ức chế bởi nhiệt độ thấp.

Và thế là các nhà sản xuất tìm đủ mọi cách để tăng đắng và tăng mùi hương.

Nhưng cuối cùng, Trung Nguyên đã trở thành nhà phát minh vĩ đại nhất trong lịch sử chế biến cà phê Việt Nam, với việc cho thuốc ký ninh vào cà phê với liều lượng cao. Một biện pháp hết sức rẻ tiền và hiệu quả.

Song song đó, TN đã tiên phong trên con đường trộn hương nhân tạo nồng độ cao vào cà phê để tăng hương. Xét về mặt sức khoẻ, điều này cũng không hại lắm, nếu như không có mặt của một chất cầm hương, đó là gelatin. Vốn dĩ gelatin được sản xuất từ da và xương trâu - bò, và đủ tiêu chuẩn làm thực phẩm thì rất đắt, nên TN đã sử dụng gelatin Trung Quốc làm nền cầm hương.

Và thứ này thì hiển nhiên là không dùng được cho thực phẩm, vì nó chứa rất nhiều preservatives.

Thế nhưng, những điều đó của riêng Trung Nguyên thì không có gì đáng nói. Điều đáng nói là khi ly cà phê TN được coi là tiêu chuẩn, thì tất cả các cơ sở sản xuất cà phê khác đều noi theo tấm gương sáng này, nếu không thì không bán được.

Và như thế, không ngoa khi nói rằng, TN đã đẩy ly cà phê Việt vào một ngõ cụt dối trá.

P/S: Nếu bạn không tin, cứ dùng phin pha một ly cà phê TN bằng nước lạnh, rồi nếm thử cà phê nước ấy xem có vị gì.

Ký ninh từ lâu đã được sử dụng làm tác nhân gây đắng trong thực phẩm, và với hàm lượng nhỏ thì nói chung là an toàn. Tuy nhiên, lượng ký ninh được sử dụng trong cà phê TN nói riêng và TẤT CẢ CƠ SỞ cà phê ở Việt Nam nói chung là ở mức khoảng 0,06~0,08 g/kg thành phẩm, tức khoảng 0,0015g~ 0,002g cho mỗi phin.

Ở mức này, thì việc uống cà phê lâu dài sẽ dẫn tới triệu chứng cinchonism, tức ngộ độ ký ninh, bao gồm dị ứng trên da, ù tai, chóng mặt, giảm chức năng nghe và nhiều triệu chứng mang tính cơ hội khác.

Còn chuyện bạn hỏi về "tại sao không có ai lên tiếng" - well, Chi cục Y tế dự phòng Đaklak biết rõ mọi chuyện này - nhưng ở Việt Nam nói chung trong mọi vấn đề đều rất khó lên tiếng, và luôn luôn có một kênh nào đó để "bịt". Cho nên, điều nhỏ nhất mà tôi nghĩ có thể làm được là tự mình không uống cà phê, và khuyến khích những người mình biết không uống cà phê.

Tôi chỉ nói những gì tôi chắc chắn hiểu rõ. Tôi không có ý vơ đũa cả nắm. Và cũng hy vọng các bạn không nghĩ thế .

Nhưng về sự giả dối trong ly cà phê Việt Nam, có lẽ các bạn cần hiểu rõ hơn một chút.

So với cách uống cà phê ở phương Tây, thì ly cà phê Việt được uống theo kiểu dễ dãi: cứ mỗi phin cà phê pha ra khoảng 40 ml, được đổ vào một ly nước đá khoảng 180 ml.

Và chính nước đá mới là nguồn gốc của mọi tai hoạ.

Một ly cà phê nguyên chất không đủ đắng để có thể cảm nhận được vị đắng trong chừng ấy nước đá. Nhiệt độ thấp sẽ ức chế sự bay hơi của hương cà phê tự nhiên. Và cảm quan nó không đủ độ sánh để không bị tan loãng ra trong chừng ấy nước đá.

Cho nên, trước Trung Nguyên từ lâu, thì cách hoàn thiện một ly cà phê đá đã bao gồm 3 việc: tăng đắng cho cà phê, tăng mùi hương cho cà phê, và tăng độ sánh cho cà phê.

Cách chế biến truyền thống như sau: Để tăng đắng, người ta thường dùng hạt cau rang. Để tăng mùi, người ta thường dùng nước mắm nhĩ. Còn để tăng độ sánh, người ta dùng đường nấu thành caramel.

Trung Nguyên chỉ là nhà sản xuất đưa ra những giải pháp hiệu quả nhất, và biến nó thành chuẩn mực "cà phê ngon" mà thôi.

Điều đáng nói nhất là khi nó đã thành chuẩn mực, thì sự giả dối nghiễm nhiên lộng giả thành chân.

Về phía các cơ sở sản xuất, thì họ nghĩ - khi những chỉ tiêu chất lượng quan trọng bậc nhất của cà phê - độ đắng, mùi hương, độ sánh - đều là hàng giả, thì việc gì họ phải dùng cà phê thật làm gì?

Về phía người uống, khi đã quen với thuốc ký ninh và đường caramel, họ mất khả năng thưởng thức cà phê ngon thực sự. Và tôi tin chắc rằng, nếu được uống một ly cà phê Blue Mountains hay Hawaii Kona, họ sẽ chửi thề.

Và thế là người Việt, đa phần, đều gật gù trước một ly nước màu đen, pha từ đậu nành hay bắp rang, trộn với caramel, hương liệu, thuốc ký ninh và nghĩ rằng họ đang uống thứ ca` phê " có văn hoá đặc biệt nhất ".

Đến đây chính là một ngõ cụt - Ngõ cụt dối trá.

Câu hỏi cuối cùng - chính xác ai phải chịu trách nhiệm cho tình trạng đó? Sự dễ dãi của người uống? Sự xu thời của Trung Nguyên? Hay là trình độ quản lý chất lượng thực phẩm của Nhà nước ?

P/S: Một điểm cuối cùng, bạn uống ly cà phê Việt, cảm thấy nôn nao, tim đập mạnh, thì đấy có khả năng là ngộ độc ký ninh chứ không phải là do tác dụng kích thích trí não của cà phê như bạn vẫn nghĩ.


Cô Phạm

[CONHAKO]

Cảm ơn những ý kiến "bất ngờ vui " của Mít , đố Mít "sản phẩm sau đây có còn được gọi là cà phê ko?

Sau màn quảng cáo " sữa dành cho bé trai " và " sữa dành cho bé gái " của các đại lý sữa của VN , còn "cái gì " nữa ko ta?

oh la la.... giời ơi ! bao giờ có "cà phê cho các lão bà "....


Cà phê passiona - niềm đam mê của phụ nữ
Lâu nay, khi nói đến Trung Nguyên thì mọi người đều nghĩ đến hương vị cà phê thơm ngon và nhớ đến một thương hiệu mang nhiều tính cách tiên phong cùng tinh thần cà phê đầy sáng tạo. Việc ra đời cà phê hòa tan chuyên dành cho phụ nữ Passiona lại thêm một lần nữa ghi dấu ấn khác biệt của Trung Nguyên khi mạnh dạn đầu tư một lọai cà phê đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam chuyên cho phái đẹp. Chúng tôi đã có buổi phỏng vấn với Ông Lê Tuyên – Giám đốc truyền thông & tiếp thị Công ty cổ phần Trung Nguyên để tìm hiểu về câu chuyện cà phê Passiona.
Lí do để Trung Nguyên nghiên cứu tạo ra Passiona – loại cà phê chuyên dành cho phụ nữ là gì?

Ngày nay, với sự tham gia tích cực và đóng vai trò quan trọng trong đời sống xã hội cùng với những phong cách, cá tính, sở thích riêng mong muốn được khẳng định cũng như yêu cầu cao hơn trong tiêu dùng, phụ nữ đòi hỏi những sản phẩm chuyên biệt dành riêng cho mình. Bên cạnh đó, một thực tế cho thấy phụ nữ uống cà phê tương đương nam giới và chiếm đến hơn 50% dân số, lại là đối tượng quyết định chi tiêu tiêu dùng khá lớn - nhưng chưa hề có bất kỳ sản phẩm cà phê nào dành cho phái đẹp trên thị trường. Do đó, với niềm đam mê cà phê, Trung Nguyên đã tìm tòi nghiên cứu tạo ra cà phê đặc biệt Passiona đáp ứng nhu cầu thưởng thức của phụ nữ.
Hiện nay chỉ có Passiona tiện lợi, sao không có cà phê rang xay cho phụ nữ?






Theo kết quả của Công ty nghiên cứu thị trường Nielsen, phụ nữ thích hương thơm quyến rũ của cà phê nhưng e ngại vị đắng của thức uống đặc biệt này. Vì vậy, pha loãng hoặc dùng “ké” nước pha thứ hai là chọn lựa của một số chị em, đặc biệt 74% phụ nữ dùng cà phê hòa tan. Do đó, Trung Nguyên ưu tiên nghiên cứu dòng cà phê tiện lợi nhằm phục vụ đa số phái đẹp. Cà phê rang xay Passiona sẽ nằm trong chiến lược phát triển sản phẩm mới phục vụ những ai yêu thích hương vị cà phê nguyên chất, sành uống cà phê.
Tên gọi Passiona đầy nữ tính. Ý nghĩa Trung Nguyên gửi gắm trong đó là gì?

Để ra đời được Passiona, Trung Nguyên đã đầu tư tìm tòi, nghiên cứu thử nghiệm trong suốt 9 năm tạo ra công thức cà phê đặc biệt đem đến cho phụ nữ tinh thần tỉnh táo, tập trung và tốt cho sức khỏe. Từ niềm đam mê cà phê mãnh liệt của chúng tôi và bản thân Trung Nguyên cũng hiểu rằng: đam mê là yếu tố quan trọng nhất tạo nên thành công trong cuộc sống, chúng tôi đã chọn nghĩa “Đam mê” với cách thể hiện trong tiếng Anh là “Passion” đặt tên cho sản phẩm Passiona. Đồng thời, Passiona được ký hiệu viết tắt bởi ba chữ cái P.S.A là “Passion: Đam mê”, “Success: Thành công” và “Ambition: Khát vọng” với mong muốn họ sẽ gặt hái được thành công trong cuộc sống gia đình và xã hội. Có thể nói, Passiona là sự tổng hòa đam mê của Trung Nguyên và sự thành đạt của phái đẹp.

Đam mê là yếu tố dẫn dắt đến sự thành công và ai cũng có đam mê, tại sao Trung Nguyên nhấn mạnh đến niềm đam mê của phụ nữ?

Trong quan niệm Á Đông lâu nay, hạnh phúc của phụ nữ là gia đình. Vì gia đình, phụ nữ thường từ bỏ hoặc không nghĩ đến những sở thích, công việc, đam mê riêng – thậm chí phải hy sinh bản thân, sự nghiệp. Ngày nay, chúng ta hướng đến sự bình đẳng trong xã hội và thừa nhận phụ nữ ngày càng có những đóng góp to lớn được cộng đồng thừa nhận vì vậy họ cần có cuộc sống riêng cho bản thân, có quyền theo đuổi những đam mê, cá tính, công việc yêu thích của mình để khẳng định năng lực và tìm thấy hạnh phúc thật sự trong cuộc sống. Passiona – cà phê của đam mê chuyên dành cho phái đẹp đem đến sự tỉnh táo, tự tin và vẻ đẹp để phụ nữ sống trọn với những đam mê, thành công trong cuộc sống.
Là cà phê chuyên cho phái đẹp, Passiona có sự khác biệt nào so với những sản phẩm cà phê khác?

Qua nhiều cuộc nghiên cứu thị trường về nhu cầu và dùng thử sản phẩm, Trung Nguyên thấu hiểu gu cà phê của phụ nữ và những rào cản tâm lý khiến chị em e ngại uống cà phê để tạo nên một công thức đặc biệt cho Passiona. Có hàm lượng cafein phù hợp và sử dụng đường ăn kiêng, Passiona còn kết hợp các dưỡng chất collagen, vitamin PP và các loại tinh chất thảo mộc phương Đông quý hiếm tốt cho sức khỏe và vẻ đẹp của phụ nữ. Quá trình đấu trộn các yếu tố này nhằm đảm bảo hương vị của cà phê đòi hỏi công nghệ hiện đại cùng bí quyết riêng và kiến thức của các chuyên gia cà phê để có một tỷ lệ chính xác tuyệt đối. Chính vì vậy, Passiona đặc biệt phù hợp cho phái đẹp, giúp đem lại tinh thần sảng khoái để tập trung làm việc, suy nghĩ sáng tạo mà không còn những lo ngại cho sắc đẹp. Bên cạnh đó, chúng tôi tin rằng với một sản phẩm cà phê đặc biệt dành riêng cho mình như Passiona sẽ tạo phong cách tự tin cho phái đẹp.

Passiona dành cho phái đẹp và đồng hành cùng niềm đam mê của chị em. Vậy, nam giới có thể thưởng thức Passiona?

Passiona được tạo ra nhằm đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của phái đẹp khi thị trường không hề có sản phẩm cà phê nào dành riêng cho họ. Thế nhưng các anh vẫn có thể thưởng thức Passiona và thấu hiểu, chia sẻ đam mê cùng những người phụ nữ thương yêu bên cạnh mình (cười).
Cà phê Trung Nguyên đã giúp Trung Nguyên trở thành một thương hiệu cà phê số 1; rồi đến G7 đã giúp Trung Nguyên trở thành “một thế lực mới” của thị trường cà phê hòa tan và bây giờ là cà phê Passiona, vậy Trung Nguyên đặt kỳ vọng gì vào Passiona?

Theo Hiệp hội cà phê thế giới, sản lượng tiêu thụ cà phê nội địa của Việt Nam chiếm khoảng 5% (0,64kg/người/năm) còn rất thấp so với mức 25,16% (5,2kg/người/năm) của các quốc gia sản xuất cà phê trên thế giới, không tương xứng với tiềm năng xuất khẩu cà phê đứng thứ 2 thế giới của Việt Nam. Với sự ra đời của Passiona, Trung Nguyên tin tưởng góp phần thúc đẩy hành vi tiêu dùng nội địa, nâng cao tỷ lệ tiêu dùng cà phê nội địa, tạo nên một xu hướng tiêu dùng cà phê mới của phụ nữ, mở ra phân khúc thị trường đầy tiềm năng.

Hơn nữa, cà phê và tinh thần cà phê luôn là nền tảng cốt lõi mà Trung Nguyên đam mê theo đuổi. Tuy rằng Trung Nguyên đã có cà phê chồn quý hiếm chỉ dành tặng các nguyên thủ quốc gia, là cà phê duy nhất phục vụ trên các chuyến bay nội địa và quốc tế của hãng hàng không quốc gia Việt Nam, cà phê cho nữ Passiona và nhiều sản phẩm cà phê đặc biệt chắc chắn tiếp tục được nghiên cứu giới thiệu để tiếp nối tạo ra xu hướng tiêu dùng mới…Nhưng nỗ lực lớn nhất hơn nữa của Trung Nguyên là gửi gắm, truyền bá tinh thần cà phê, tinh thần sáng tạo đến với những người yêu cà phê để cùng họ xây dựng nên những giá trị thành công cho bản thân, gia đình, cộng đồng và quốc gia./.

(Báo phụ nữ)


*****************

ps : cái loại cà phê này chắc là "sản phẩm phụ " tái chế mà dân ta gọi là "nước dảo " còn dư....

[CONHAKO]

Ngày kỉ niệm trở về quán cũ

Hoàng Anh Tú

Quán gọi tình ơi sao nhớ quá
Muỗng gõ thành ly đã đắng môi
Giọt cà phê thức bao mắt lá
Mắt lá gió qua như lả lơi

Mình về quán cũ, ngồi chỗ cũ
Ngày này năm xưa… nhớ điếng người
Hôm nay báo gió mùa đông bắc
Cái nhớ cuồng lên … toát mồ hôi

Châm thuốc hát “Chiều” như Hồ Dzếnh
Theo Trịnh rao: “Cho đời chút ơn”
Quán vẫn cũ mà người chẳng đến
Hát thế nào cũng ra cô đơn

Thèm được giật mạnh em vào ngực
Tới tấp lên môi, tới tấp hôn
Thế nào em cũng phải thổn thức
Thế nào ngực anh cũng dập dồn

Cà phê rớt vào tim thành nhớ
Nhớ rớt vào nhau sẽ thành yêu
Em rớt vào anh như cánh diều

Tiếc nỗi cà phê rớt nhầm áo
Áo rớt chẳng còn em cầm về
Em chẳng phải diều khi trời bão
Em là chim, và chim di cư

Quán cũ anh ngồi vào ghế cũ
Tưởng thêm chút gió sẽ bổ nhào
Nửa mông chạm ghế, nửa mông cứ
Nghiêng sang bên ghế em hôm nao

Châm thuốc điếu này sang điếu khác
Ngỡ đốt bay chiều nhung nhớ đi
Chiều nay, lại một mười lăm nữa
Mười lăm tháng nào anh cũng suy

Phủi đít đứng lên gọi thanh toán
Mắt ngây như đứa trẻ mất tiền
Anh mất em giờ chỉ còn quán
Rời quán rồi đời tối như đêm

Gọi điện cho một người yêu cũ
(Cô gái trước khi anh gặp em)
Thấy lòng bỗng dưng lạnh lẽo quá
Tưởng chừng em là tình đầu tiên

Gọi điện cho một cô gái khác
(Một cô có thể thay thế và…)
Thấy lòng bỗng dưng hơi độc ác
Trong tim anh em chưa hề xa

Thì thôi messages cho em nhé
Biết rằng em sẽ chẳng trả lời
Report báo về cho thêm nữa
Một ngày mười lăm nữa rơi… rơi…

**********

[M Mít Đặc]

Không biết đến bao giờ VN mới hết ba cái từ đao to búa lớn này nhỉ... Nếu không trung thực trong chất lượng kể cã trong cung cách làm ăn thì khó có lòng có chổ đứng vững lâu dài trong thương trường với cộng đồng quốc tế... Mà đọc xong mấy cái bản tin VN thì niềm tin tiến lên XHCN có phần tăng lên tí tí ( Vì xưa nay chã bao giờ tin điều nhảm nhí này )

Cá phê có trộn thêm chất collagen đấy... chuyến này cô Conhako cứ tha hồ mà uống Passiona nhá ! Càng uống càng trẻ thêm ra ( Bảo đảm không có nỗi mụn như ba cái cà phê nguyên chất nhá ) và nhất là càng uống thì càng thành công hơn vì Passiona sẽ tạo phong cách tự tin , khác vọng cho phái đẹp theo công thức PSA bảo đảm không có pha thêm thuốc trị sốt rét

[CONHAKO]

Không biết đến bao giờ VN mới hết ba cái từ đao to búa lớn này nhỉ... Nếu không trung thực trong chất lượng kể cã trong cung cách làm ăn thì khó có lòng có chổ đứng vững lâu dài trong thương trường với cộng đồng quốc tế... Mà đọc xong mấy cái bản tin VN thì niềm tin tiến lên XHCN có phần tăng lên tí tí ( Vì xưa nay chã bao giờ tin điều nhảm nhí này )

Cá phê có trộn thêm chất collagen đấy... chuyến này cô Conhako cứ tha hồ mà uống Passiona nhá ! Càng uống càng trẻ thêm ra ( Bảo đảm không có nỗi mụn như ba cái cà phê nguyên chất nhá ) và nhất là càng uống thì càng thành công hơn vì Passiona sẽ tạo phong cách tự tin , khác vọng cho phái đẹp theo công thức PSA bảo đảm không có pha thêm thuốc trị sốt rét

....CO kiếm cà phê ở chỗ quen - chờ xay bằng cối - và "tự pha chế " cho vừa khẩu vị , Mít ạ ! Instant coffee "chua lè " mần răng mà nốc được.

Cảm ơn mách bảo của Mít về café.