Hoa thiên hương

[CONHAKO]

Riêng cho Thiên Hương..

Hoa thiên hương

Gardenia Jasminoides







Hoa thiên hương



Còn nhớ khi nhà mình còn ở Hà Nội, ở vườn trước bố có trồng một cây hoa này , không biết bố trồng cây hoa này từ khi nào nhưng khi mình lớn lên thì cây đã cao và xum xuê rồi. Cây cũng không cao lắm chỉ khoảng hơn 1 m đến 1, 5 m thôi nhưng đến mùa hoa nở thì cứ gọi là thơm lừng í, hoa trắng muốt cả cây và khi hoa gần tàn thì nhưng cánh hoa trắng muốt đó chuyển dần sang mầu vàng và vàng hẳn khi hoa rụng xuống đất.. Hoa có một tên rất hay : thiên hương tức là hương trời.

Còn cây hoa này TX mua ở IKEA mùa hè năm 07, lúc mua về cây có rất nhiều hoa và nụ , nở thơm lừng cả bancông.. nhưng tình hình là (lại tình hình …) phải tìm chỗ trú đông cho cây . Cây hoa này tuy nở hoa đẹp nhưng chăm sóc hơi bị phức tạm nhất là ở những nước có khí hậu ôn đới như nước Đức .
.Sau một mùa đông do không có chỗ trú đông thích hợp nên cây đã rụng lá gần hết đã thế còn bị lạnh “chết cóng” vì đợt tuyết tháng 4 vào mùa đông vừa rồi. Đã tưởng mấy lần mình vứt đi rồi nhưng thấy tiếc quá nên cứ để lại. Sau khi thay đất và cắt tỉa bỏ những cành hư , lá hư , thỉnh thỏang tưới nước và bón phân (Blumen Dünger) thì một thời gian sau cây đã kết nụ trở lại và hoa thơm lừng cả ban công .. mặc dù hoa nở không có nhiều lắm nhưng cũng làm trong lòng mình thấy “nở hoa “. Đây là cách trồng và chăm sóc:


Gardenia Jasminoides là một loại hoa có nguồn gốc từ China , có rất là nhiều loại , cây hoa Gardenia Jasminoides trong Góc vườn xinh là một loại hoa cánh kép và phù hợp trồng trong chậu nhỏ .

• Cây đòi hỏi quanh năm phải ở chỗ có ánh sáng đầy đủ , nhưng tránh chỗ có nắng gắt. Mùa đông có thể để cây ở trên bậu cửa sổ (Fensterbank ko có lò sưởi nhé ) còn mùa hè từ cuối tháng 5 , đầu tháng 6 có thể để ra ngoài. Cuối tháng 9 , đầu tháng 10 lại phải đem cây vào nhà .

• Nhiệt độ thích hợp cho cây là khoảng từ 15 oC đến 20 oC . Nhiệt độ lý tưởng để cây kết nụ là 18 oC, nóng quá 18 oC nụ hoa sẽ bị rụng . Mùa đông cây thích trú ở nơi không ấm lắm (khoảng 15 oC ) , và có độ ẩm cao (ở đây mình để trong phòng tắm vì nhà mình ko bao giờ bật lò sưởi trong phòng tắm và đây là nơi có độ ẩm cao nhất).

• Trong thời gian cây phát triển và nở hoa , cần thường xuyên giữ đất ẩm nhưng không để rễ cây úng nước . Một tuần 1 lần bón phân (normal Blumendünger). Thậm trí cả trong mùa đông cũng phải giữ đất ẩm nhưng không bón phân cho cây.

• Trồng 3 đến 4 năm thì thay đất 1 lần , dùng đất thường cho hoa (Blumenerde).

• Để cây nở nhiều hoa vào mùa tới thì nên cắt những cành già , yếu không có nụ vào tháng 9 ,10 trước khi đem cây vào nhà. (Cây nonsẽ nở hoa nhiều hơn ).

• Trong mùa đông , khi nơi trú đông không đủ ánh sáng cây hay có con “Blattläusen”.?? ? . trong trường hợp này thì lấy xà phòng pha với nước xịt vào cây hoặc thậm chí rửa từng lá 1.

• Khi cây có nhiều lá vàng có nghĩa là trong nước có nhiều chất vôi ( kalkhaltiges Wasser). Khi nụ hoa rụng có nghĩa là nhiệt độ nóng quá 18 o C
• Ai có nhà kính (Wintergarten) thì khỏi cần phải lo nghĩ chuyện đem cây ra , vào , nhiệt độ cũng như độ ẩm mà cây có thể nở hoa 2 mùa lận : mùa đông và mùa hè

[Hương Bình]

Chị cũng nghĩ vậy đó. Tết năm kia, hai giò lan của chị đều ra nụ. Đêm 30 Tết, chị khấn thầm với giò lan rằng:
-Nhớ nở mùng một Tểt nhé, cho hên nha!
Sáng mùng một, nụ vẫn còn xanh lè xanh lét, vậy mà chiều mùng một, nó ráng nở ra tách tuy không to nhưng tội lắm! Nụ nở mà vẫn còn xanh xanh! Thấy thương lắm! Chị cưng hai giò lan này lắm! Vậy mà xã xệ lại nở lòng nào bón phân nhiều quá làm chết mất một giò lan tím đốm đốm đẹp nhất của chị. Còn lại một giò lan trắng, chị phải ngâm, phải rửa quá chừng và rồi nó sống em ạ! Năm nay nó không nở dịp Tết nữa mà mới nở mấy bữa trước thôi. Có lẽ vì Tết đến sớm quá! Khi nó nở, chị làm bài thơ cho nó đó, luôn tiện tặng bạn Lan của mình luôn đó!

Hoa Lan trắng chiều nay e ấp nở,
Ta chờ Lan, chờ suốt cả bốn mùa,
Ta chăm bón, ta thổi tình vào đó,
Thổi cả hồn ta, suốt cả giấc mơ!

Không biết là mình có yếu đuối quá hay không..nhưng em thương lan lắm...chị biết không mỗi sáng thức dậy việc đầu tiên là ra ngắm mấy chậu lan nếu hôm nay thấy nhú lên 1 giò lan tự nhiên thấy lòng mình phơi phới hay là đâm thêm 1 cái rễ hoặc 1 cái lá cũng thấy vui..nhưng nếu sáng hôm đó thấy một bông hoa héo và rụng xuống mặc dù mình đã thấy nó héo từ mấy hôm trước nhưng sáng nay bỗng thấy nó rơi xuống tự nhiên lòng mình thấy buồn em lại nhẹ nhàng nhặt lên và để vào một cái rổ và sau đó nó thành hoa khô em ghét nhất ai đụng vào lan của em dù đi cũng vậy đi mà mạnh em mà thấy chậu lan nhúc nhích là bị em la liền..hồi xưa còn bé nhà em trên Đalat...em nhớ lâu lâu bố em nói "đêm qua bố thấy có một cô gái đẹp lắm mặc nguyên một cái áo mầu trằng và đi như lướt ở giàn lan " tụi em thì hay nhát ma nhau nên sợ...nhưng mấy chục năm trôi qua hôm nọ em soạn trong tủ sách gia đình thấy cuốn sách nói về hồn hoa..em chợt nhớ lại..UH thì ra hồi đó ý bố nói là những tinh hoa chứ không phải là ma..Đúng vậy đó chị không cứ là hoa mà bất kể là người hay là vật khi mình yêu và yêu chân thành thì sẽ được đền đáp..vì thế mình cứ yêu đi chị nhé . Thân ái.HB

[CONHAKO]

Không biết là mình có yếu đuối quá hay không..nhưng em thương lan lắm...chị biết không mỗi sáng thức dậy việc đầu tiên là ra ngắm mấy chậu lan nếu hôm nay thấy nhú lên 1 giò lan tự nhiên thấy lòng mình phơi phới hay là đâm thêm 1 cái rễ hoặc 1 cái lá cũng thấy vui..nhưng nếu sáng hôm đó thấy một bông hoa héo và rụng xuống mặc dù mình đã thấy nó héo từ mấy hôm trước nhưng sáng nay bỗng thấy nó rơi xuống tự nhiên lòng mình thấy buồn em lại nhẹ nhàng nhặt lên và để vào một cái rổ và sau đó nó thành hoa khô em ghét nhất ai đụng vào lan của em dù đi cũng vậy đi mà mạnh em mà thấy chậu lan nhúc nhích là bị em la liền..hồi xưa còn bé nhà em trên Đalat...em nhớ lâu lâu bố em nói "đêm qua bố thấy có một cô gái đẹp lắm mặc nguyên một cái áo mầu trằng và đi như lướt ở giàn lan " tụi em thì hay nhát ma nhau nên sợ...nhưng mấy chục năm trôi qua hôm nọ em soạn trong tủ sách gia đình thấy cuốn sách nói về hồn hoa..em chợt nhớ lại..UH thì ra hồi đó ý bố nói là những tinh hoa chứ không phải là ma..Đúng vậy đó chị không cứ là hoa mà bất kể là người hay là vật khi mình yêu và yêu chân thành thì sẽ được đền đáp..vì thế mình cứ yêu đi chị nhé . Thân ái.HB

Hương Bình khiến CO nhớ đến chuyện nàng Lâm Đại Ngọc chôn hoa quá....ngẩm nghĩ lại , hình như CO " quá tỉnh táo " trong " chữ TÌNH " nên bi giờ chẳng biết nên buồn hay vui...

làm quen với Lâm Đại Ngọc nhe....



Táng hoa từ

Bài này trong hồi 27 của Hồng Lâu Mộng, cảnh Đại Ngọc chôn hoa.

Táng hoa từ

Hoa tạ hoa phi hoa mãn thiên
Hồng tiêu hương đoạn hữu thuỳ liên
Du ti nhuyễn hệ phiêu xuân tạ
Lạc nhứ khinh triêm phốc tú liêm.

Liêm trung nữ nhi tích xuân mộ
Sầu tự mãn hoài vô thích xứ
Thủ bả hoa sừ xuất tú liêm
Nhẫn đạp lạc hoa lai phục khứ?

Liễu ti du giáp tự phương phi
Bất quản đào phiêu dữ liễu phi
Đào lý minh niên năng tái phát
Minh niên khuê trung tri hữu thuỳ.

Tam nguyệt hương sào dĩ luỹ thành
Lương gian yến tử thái vô tình
Minh niên hoa phát tuy khả trác
Khước bất đạo nhân khứ lương không sào dã khuynh!

Nhất niên tam bách lục thập nhật
Phong đao sương kiếm nghiêm tương bức
Minh mị tiên nghiên năng kỷ thì
Nhất triêu phiêu bạc nan tầm mịch.

Hoa khai dị kiến lạc nan tầm
Giai tiền muộn sát táng hoa nhân
Độc ỷ hoa sừ lệ ám sái
Sái thượng không chi kiến huyết ngân.

Đỗ quyên vô ngữ chính hoàng hôn
Hà sừ quy khứ yểm trùng môn
Thanh đăng chiếu bích nhân sơ thuỵ
Lãnh vũ xao song bị vị ôn.

Quái nùng để sự bội thương thần
Bán vị liên xuân bán não xuân
Liên xuân hốt chí não hốt khứ
Chí hựu vô ngôn khứ bất văn

Tạc tiêu đình ngoại bi ca phát
Tri thị hoa hồn dữ điểu hồn?
Hoa hồn điểu hồn tổng nan lưu
Điểu tự vô ngôn hoa tự tu

Nguyện nô hiếp hạ sinh song dực
Tuỳ hoa phi đáo thiên tẫn đầu
Thiên tẫn đầu, hà xứ hữu hương khâu?

Vị nhược cẩm nang thu diễm cốt
Nhất bồi tịnh thổ yểm phong lưu
Chất bản khiết lai hoàn khiết khứ
Bất giao ô náo hãm cừ câu.

Nhĩ kim tử khứ nùng thu táng
Vị bốc nùng thân hà nhật vong
Nùng kim táng hoa nhân tiếu si
Tha niên táng nùng tri thị thuỳ?

Thí khán xuân tàn hoa tiệm lạc
Tiện thị hồng nhan lão tử thì
Nhất triêu xuân tận hồng nhan lão
Hoa lạc nhân vong lưỡng bất tri



***
Bài từ chôn hoa

(người dịch: nhóm Vũ Bội Hoàng)

Hoa bay hoa rụng ngập trời,
Hồng phai hương lạt ai người thương hoa?
Đài xuân tơ rủ la đà,
Rèm thêu bông khẽ đập qua bên ngoài.

Kìa trong khuê các có người,
Tiếc xuân lòng những ngậm ngùi vẩn vơ.
Vác mai rảo bước bước ra,
Lòng nào nỡ giẫm lên hoa thế này?

Vỏ du tơ liễu đẹp thay,
Mặc cho đào rụng, lý bay đó mà.
Sang năm đào lý trổ hoa,
Sang năm buồng gấm biết là còn ai?

Tháng ba tổ đã xây rồi,
Trên xà hỏi én quen người hay không?
Sang năm hoa lại đâm bông,
Biết đâu người vắng, lầu hồng còn trơ?

Ba trăm sáu chục thoi đưa,
Gươm sương dao gió những chờ đâu đây.
Tốt tươi xuân được mấy ngày,
Chốc đà phiêu dạt, bèo mây thêm sầu.

Nở rồi lại rụng đi đâu,
Người chôn hoa những rầu rầu đòi cơn.
Cầm mai lệ lại ngầm tuôn,
Dây trên cành trụi hãy còn máu rơi.

Chiều hôm quyên lặng tiếng rồi,
Vác mai về đóng cửa ngoài buồn tênh.
Ngả người trước ngọn đèn xanh,
Ngoài song mưa tạt, bên mình chăn đơn.

Mình sao vơ vẩn từng cơn?
Thương xuân chi nữa lại hờn xuân chi?
Thương khi đến, hờn khi đi,
Đến lừ lừ đến, đi lỳ lỳ đi.

Ngoài sân tiếng khóc rầm rì,
Chẳng hồn hoa đấy, cũng thì hồn chim.
Hồn kia lảng vảng khôn tìm,
Chim càng lặng lẽ, hoa thêm sượng sùng

Thân này muốn vẫy vùng đôi cánh,
Nơi chân trời liệng cánh hoa chơi!
Nào đâu là chỗ chân trời,
Nào đâu là chỗ có đồi chôn hoa?

Sẵn túi gấm đành ta nhặt lấy,
Chọn nơi cao che đậy hương tàn.
Thân kia trong sạch muôn vàn,
Đừng cho rơi xuống ngập tràn bùn nhơ.

Giờ hoa rụng có ta chôn cất,
Chôn thân ta chưa biết bao giờ.
Chôn hoa người bảo ngẩn ngơ,
Sau này ta chết, ai là người chôn?

Ngẫm khi xuân muộn hoa tàn,
Cũng là khi khách hồng nhan về già
Hồng nhan thấm thoắt xuân qua,
Hoa tàn người vắng ai mà biết ai!






.

[Uất Kim Hương]

Không biết là mình có yếu đuối quá hay không..nhưng em thương lan lắm...chị biết không mỗi sáng thức dậy việc đầu tiên là ra ngắm mấy chậu lan nếu hôm nay thấy nhú lên 1 giò lan tự nhiên thấy lòng mình phơi phới hay là đâm thêm 1 cái rễ hoặc 1 cái lá cũng thấy vui..nhưng nếu sáng hôm đó thấy một bông hoa héo và rụng xuống mặc dù mình đã thấy nó héo từ mấy hôm trước nhưng sáng nay bỗng thấy nó rơi xuống tự nhiên lòng mình thấy buồn em lại nhẹ nhàng nhặt lên và để vào một cái rổ và sau đó nó thành hoa khô em ghét nhất ai đụng vào lan của em dù đi cũng vậy đi mà mạnh em mà thấy chậu lan nhúc nhích là bị em la liền..hồi xưa còn bé nhà em trên Đalat...em nhớ lâu lâu bố em nói "đêm qua bố thấy có một cô gái đẹp lắm mặc nguyên một cái áo mầu trằng và đi như lướt ở giàn lan " tụi em thì hay nhát ma nhau nên sợ...nhưng mấy chục năm trôi qua hôm nọ em soạn trong tủ sách gia đình thấy cuốn sách nói về hồn hoa..em chợt nhớ lại..UH thì ra hồi đó ý bố nói là những tinh hoa chứ không phải là ma..Đúng vậy đó chị không cứ là hoa mà bất kể là người hay là vật khi mình yêu và yêu chân thành thì sẽ được đền đáp..vì thế mình cứ yêu đi chị nhé . Thân ái.HB

Chị cũng thuơng mấy cây của mình trồng lắm! Có mấy giò lan chị để trong bếp cho ấm. Mối ngày mỗi ngắm tụi nó. Giò lan tím của chị tự dưng bị bệnh nấm lá. Lá nổi trắng bông lên một thời gian là vàng và chết. Mỗi ngày mỗi canh xem cái lá nào mới nhú...Loại lan này mỗi một nách lá là một bông...Vậy mà nó gần chết rồi đó! Mua lại cây khác thì còn nói gì nữa, nuôi nó lâu rồi nên thương lắm, không nỡ bỏ nó đi khi mà nó chưa hoàn toàn chết hẳn. Làm sao bây giờ?

[CONHAKO]

Chị cũng thuơng mấy cây của mình trồng lắm! Có mấy giò lan chị để trong bếp cho ấm. Mối ngày mỗi ngắm tụi nó. Giò lan tím của chị tự dưng bị bệnh nấm lá. Lá nổi trắng bông lên một thời gian là vàng và chết. Mỗi ngày mỗi canh xem cái lá nào mới nhú...Loại lan này mỗi một nách lá là một bông...Vậy mà nó gần chết rồi đó! Mua lại cây khác thì còn nói gì nữa, nuôi nó lâu rồi nên thương lắm, không nỡ bỏ nó đi khi mà nó chưa hoàn toàn chết hẳn. Làm sao bây giờ?

BÙI XUÂN ĐÁNG

1. KHÔNG RA HOA

Tại sao lan của tôi xanh tốt mà lại không ra hoa?

Lan xanh tốt mà không ra hoa, 80% nguyên nhân là do thiếu ánh sáng. Lá lan xanh thẫm và mềm rũ xuống chứng tỏ thiếu ánh sáng. Lá lan phải có mầu xanh vàng như trái ô liu (olive) và phải cứng mới là đủ nắng. Nắng sáng hay chiều cũng được nhưng cần phải che lưới cho khỏi bị cháy lá. Một vài loại lan như Cymbidium, Sobralia, Epidendrum, Vanda, Dendrobium cần phải nhiều nắng mới ra hoa. Ngoài ra có nhiều loại lan Dendrobium nếu phân bón quá nhiều Nitrogene hay tưới nhiều nước cũng không ra hoa. Lan đất Cymbidium, nếu củ lan không đủ lớn hoặc không có những đêm lạnh dưới 55oF sẽ không ra hoa. Nếu nhiệt độ giữa ban ngày và ban đêm không cách nhau 10-15oF nhiều loại lan sẽ không có hoa.

2. LÁ MỀM VÀ NHĂN NHEO

Tôi có 2 cây lan, một cây lá to bằng bàn tay,chùm hoa mầu tím hồng, hình như con bướm và một cây có chiếc bẹ và một lá. Tôi vẫn để trong nhà và tưới nước hàng tuần, nhưng không hiểu vì sao lá nhăn nheo và mềm rũ xuống.

Thực khó lòng trả lời khi không biết rõ là loại lan nào. Khi mua lan xin nhớ hỏi người bán tên cây lan để dễ dàng cho việc nuôi trồng, vì cách trồng mỗi loại khác nhau. Nhưng theo lời tả, cây thứ nhất có lẽ là Hồ điệp (Phalaenopsis) cây thứ hai có lẽ là Cát Lan (Cattleya). Cả hai đều có triệu chứng bị thối rễ. Khi rễ bị thối, cây không còn hút được nước cho nên lá nhăn nheo và mềm. Trường hợp này, lấy cây ra khỏi chậu cắt bỏ rễ thối rắc bột diêm sinh (sulfur) rồi bỏ vào bao nylon bịt kín lại để vào chỗ rợp, khi nào thấy cây ra rễ sẽ trồng lại vào chậu.

3. TƯỚI NƯỚC

Xin cho biết bao nhiêu lâu mới tưới một lần và tưới như thế nào mới đủ. Tôi nghe nói tưới bằng nước mưa hay nước lọc tốt hơn nước máy có đúng hay không?

Thông thường vào muà hè nếu trời không mưa, tưới 2 lần một tuần. Mùa thu, mùa xuân mỗi tuần một lần. Mùa đông 2-3 tuần một lần. Nhưng mỗi loại lan một khác, mùa hè Vanda tưới mỗi ngày 2-3 lượt, Cymbidium có thể tưới 2 ngày một lần, Cattleya và nhiều loại khác cần phải khô rễ rồi mới tưới. Chậu nhỏ cần tưới thường xuyên hơn là chậu lớn, trung bình chậu 2" tưới 3 ngày 1 lần, chậu 4" tưới 5 ngày 1 lần, chậu 8" tưới tuần 1 lần. Khi tưới dung lượng nước tương đương với chậu cây, thí dụ chậu 1 gallon cần tưới 1 gallon nước. Tưới cho thật đẫm và thưa không nên tưới mỗi ngày một ít. Nước mưa rất tốt cho việc tưới lan, nước lọc (reverse osmosis) cũng tốt nhưng không nên dùng nước lọc bằng muối (soft water). Độ pH của nước cần ở mức từ 4.0 đến 7.0 và độ muối trong nước (Total dissolved salts) TDS cần phải dưới 500 ppm (parts per million).

4. TRỒNG LAN TRONG CHẬU NÀO TỐT HƠN

Xin cho biết lan trồng trong chậu nào tốt hơn?

Lan có thể trồng trong nhiều loại chậu, tuy nhiên mỗi loại chậu có một đặc tính riêng.

Chậu đất rất tốt, chóng khô nước nhưng dễ vỡ và hay bị đóng muối.

Chậu Plastic giữ nước lâu hơn và rẻ tiền hơn.

Giỏ gỗ treo (Hanging basket) thoáng gió, mau khô nhưng hay bị mục, thích hợp với các loại Vanda, Aerides, Stanhopea và những loại có dò hoa mọc ở phía dưới.

5. PHÂN BÓN LOẠI NÀO TỐT

Trên thị trường có quá nhiều loại phân bón, xin chỉ cho loại nào thích hợp với lan, mầu xanh hay mầu vàng?

Phân bón lan có nhiều nhãn hiệu khác nhau, có nhiều thứ giá quá đắt nhưng chưa chắc đã tốt hơn. Có loại mầu xanh, mầu hồng hay mầu vàng. Những mầu sắc này không quan trọng gì cả, nhà chế tạo dùng mầu để phân biệt giữa các loại. Nên biết rằng bất cứ loại phân bón nào cũng có 3 nhóm chữ số: thí dụ 25-10-25.
Nhóm đầu 25 chỉ lượng Nitrogene cần thiết cho lá,
nhóm thứ hai 10 chỉ lượng Phosphorus cần thiết cho hoa,
nhóm thứ ba 25 chỉ lượng Potassium cần cho củ và rễ.
Không nên mua những loại dùng Urea để tạo thành Nitrogene bởi vì Urea phải 7-10 ngày mới ngấm, khi tưới nước, Urea chưa ngấm đã bi trôi đi hết. Chỉ nên bón bằng những loại phân hòa tan trong nước, không nên rắc phân viên (cube), hay que (stick) vì sẽ làm cháy rễ. Nếu thời tiết dưới 70oF, không nên rắc phân hột chậm tan (slow release) bởi vì loại này khi bị lạnh, vỏ bọc ngoài không vỡ ra được.

Thông thường vào muà xuân người ta bón phân 30-10-10. Khi cây lan đã trưởng thành đổi sang loại phân thúc cho ra hoa (blossom booster) 10-30-30 hay 0-10-10 chẳng hạn. Nếu không muốn thay đổi, dùng loại phân 20-20-20 hay 15- 15-15. Gần đây trường Đại học cuả tiểu bang Michigan (Michigan State University) đã nghiên cứu thành công trong việc xử dụng loại phân 19-4-23 tưới với nước giếng tại Michigan và loại 13-3-15 dùng với nước lọc.

6. ĐẦU LÁ BỊ CHÁY

Đầu lá Cymbidium hay bị cháy, xin cho biết tại sao?

Đầu lá bị cháy thường do phân bón quá nhiều, mỗi lần bón phân chất muối trong phân bón đọng lại trong chậu. Pha Magnesium sulfate (Epson salt) một thìa súp cho 1 gallon nước, tưới cho thật đẫm, vài giờ sau xả nước cho sạch và cắt bỏ đầu lá, mỗi tháng tưới một lần.

7. LÁ BỊ ĐỐM ĐEN

Lá lan thường hay bị đốm đen, có phải là virus hay không? xin cho biết nguyên nhân và cách chữa.

Lá lan bị đốm hay có những chấm đen, thường do khi tưới nước rồi thời tiết lạnh xuống mấy loại vi khuẩn hay nấm độc tác hại. Do đó khi trời lạnh nên giữ lan cho khô. Chữa trị bằng cách phun thuốc Benlate (Benomyl) hay Daconil. Những đốm đen là vết sẹo không bao giờ mất đi.

Mấy loại Virus thông thường là Odontoglossum ringspot virus hiện tượng là có những vòng, làm thành những quầng nâu vàng trên lá. Mosaic virus gây những chỗ lồi lõm những sọc đen hoặc xanh nhạt hay đen trên lá. Necrotic ringspot virus thường xẩy ra cho lan Cymbidium làm cho lá lan bi quầng, sọc lồi lõm và còn nhiều loại virus khác nữa. Nhưng nhiều khi những hiện tượng kể trên cũng không phải là do Virus. Muốn biết rõ phải cắt lá gửi đi thí nghiệm. Khi bị virus không có cách gì chữa được. Hãy hủy bỏ cây hay để riêng ra một chỗ. Phòng ngừa bằng cách không mua những cây khả nghi và dùng lửa đốt dao kéo trước khi cắt lá hay rễ.

8. RỆP

Lan thường hay bị rệp, xin cho biết cách trị.

Lan thường hay bị những loại rệp xanh, đen, vàng (aphids), rệp trắng (mealybugs) rệp sáp (Boisduval scales) hay rệp vẩy cứng (hard scales) rệp nhỏ (Spider mites) Ruồi trắng (White fly) v.v… Dùng xà phòng (insecticide soap) Malathion 50 hay Diazinon xịt trên và dưới lá. Mỗi tuần xịt một lần, trong 3-4 tuần lễ liên tiếp để giết những con rệp còn sót lại hoặc do trứng mới nở. Nhưng muốn tận diệt phải dùng những loại Systemic cho thuốc ngấm vào trong cây như Isotox hay Orthenex. Dùng thuốc này phải theo lời chỉ dẫn phải xịt 4-5 lần cách nhau 3 tuần lễ. Nên nhớ rằng những thứ thuộc loại Systemic không thể dùng cho rau cỏ và cây ăn trái được.

9. KIẾN

Kiến làm tổ trong chậu lan có hại hay không? Làm sao diệt trừ?

Tuy kiến không làm hại cây lan, nhưng kiến mang đủ loại rệp đến. Rệp hút nhựa cây trong có chất ngọt như mật và kiến hút chất mật trong con rệp như người ta nuôi bò sữa. Khi kiến tha rệp từ cây này sang cây khacù tưcù là đã mang theo bệnh hay vi rút sang theo.

Muốn giết kiến dùng các loại thuốc kể trên, nhưng nếu muốn tận diệt ổ kiến trong chậu lan hãy rắc thuốc hột Diazinon granule trên mặt chậu và tưới nước cho thuốc ngấm xuống.

10. SÊN

Lan thường hay bị sên cắn mầm và hoa, tìm không thấy.Xin chỉ bảo cách trừ.

Sên có hai thứ: có vỏ (snails) và không có vỏ (slugs). Loại có vỏ dễ nhìn thấy, nhưng loại không vỏ thường nằm trong chậu. Loại này khó trị, khi cây ra hoa sên bò ra cắn ngang dò hoa hay cắn nát bông hoa.

Muốn trừ sên vào đầu mùa xuân nên rắc thuốc trừ sên hay rắc muối dưới đất chung quanh chỗ để lan và tiếp tục khi thấy dấu sên bò thường là vệt nhớt bóng loáng. Khi lan bắt đầu ra nụ hay hoa, hãy rắc bột trừ sên hiệu Correy 's trên mặt chậu hay trên lá để ngừa loại sên không vỏ, hay rắc một ít vỏ cây Red wood trên mặt chậu, sên không ưa mùi gỗ này.

11. NUÔI LAN TRONG NHÀ

Xin vui lòng chỉ cho cách nuôi lan trong nhà.

Muốn nuôi lan trong nhà cần để lan ở gần cửa sổ hướng Nam cho có ánh sáng. Nếu không có cưả sổ hãy dùng 4 chiếc đèn ống 40 Watts gồm 2 bóng Wide Spectrum kèm 2 bóng Cool white cho diện tích 36 x 36" hay dùng loại đèn High Intendity Discharge (HID) cho một diện tích lớn hơn. Nếu dùng đèn, cần để từ 12 giờ một ngày cho cây sắp ra hoa. Các cây nhỏ cần đến 16 giờ mới đủ sức tăng trưởng. Nuôi lan trong nhà cần để chậu lan trên khay nước có đá sỏi cho đủ độ ẩm và quạt cho thay đổi không khí. Phalaenopsis, Miltonia, Paphiopedilum là những loại thích hợp nuôi trong nhà.

12. LAN CÓ HƯƠNG THƠM

Xin cho biết một vài thứ lan có hương thơm.

Những cây lan nguyên giống (species) hoặc ghép giống từ những cây dưới đây phần đông đều có hương thơm:

..........
...........
...........

13. ĐÈN ĐỐT MUỖI

Tôi có khoảng 30 chậu lan để ở vườn sau vẫn có hoa, nhưng từ khi treo chiếc đèn đốt muỗi, nhiều cây không ra hoa. Như vậy có phải tại đèn hay không?

Rất đúng! Lan cũng như người cần có thời gian nghỉ và ngủ. Vì vậy không nên để đèn ở nơi trồng lan. Chiếc đèn đốt muỗi leo lét suốt đêm thỉnh thoảng lại sáng rực vì đốt cháy côn trùng làm cho cây bị nhiễu loạn ánh sáng và không ra hoa.

14. TẠI SAO RỤNG LÁ

Tại sao Cymbidium hay rụng lá hơn các thứ lan khác?

Theo định luật của tạo hóa, lan cũng như người phải trải qua thời kỳ sinh lão bệnh tử. Có người tuổi thọ cao, có người yểu mệnh vì thiếu dinh dưỡng hoặc đìều kiện sinh sống khắc nghiệt. Lá già vàng đi và rụng xuống là lẽ thường tình.
Thông thường sau 2 năm lá Cymbidium sẽ rụng, nhất là khi thiếu nước tưới vào mùa hè hoặc cây đã chết rễ. Vì vậy nếu thiếu nước, các cây non sẽ rút hết nước của cây mẹ làm cho cây này rụng lá. Kinh nghiệm cho thấy những cây không có củ già dễ bị rụng lá bởi vì củ già là bầu chứa nước.

15. NỤ HOA VÀ NHÁNH NON

Làm sao phân biệt được mầm hoa và cây non?

Với Cymbidium mầm hoa sẽ thành hình vào thàng 9-10 khi đêm bắt đầu se lạnh. Mầm hoa hình tròn như đầu bút chì, trái lại cây non sẽ dẹp. Đối vói các giống lan khác cũng giống như vậy.

16. NỤ HOA BỊ HÉO VÀ RỤNG

Xin cho biết tại sao Cymbidium, Dendrobium và một vài thứ lan khác mang vào trong nhà nụ hoa lại bị héo và rụng?

Nụ hoa bị héo và rụng vì 2 nguyên nhân chính: nhiệt độ, độ ẩm bị thay đổi đột ngột. Trong nhà để lò sưởi đốt bằng gas nhiều khi còn hơi hoặc giả để ở cưả sổ có nắng chiếu thẳng vào. Nên nhớ Cymbidium nếu trên 75oF dễ bị héo nụ, do đó cần phải để vào chỗ rợp mát.

17. MANG LAN VÀO TRONG NHÀ

Tôi muốn mang lan vào chưng ở phòng khách. Xin vui lòng cho biết nên mang trước khi hay sau khi hoa nở và để trong nhà bao lâu?

Như đã trình bầy ở trên nếu không có sự quá ư chênh lệch về nhiệt độ và độ ẩm, mang vào lúc nào cũng được và để bao lâu cũng được. Nhưng thông thuờng trong nhà bao giờ cũng thiếu ánh sáng, nếu để quá lâu những loại cần nhiều ánh sáng sẽ thui chột vì vậy chỉ nên để 1-2 tuần ngoại trừ Phalaenopsis, Paphiopedilum, Masdevalia v.v...

18. THÚC CHO HOA RA VÀO DỊP TẾT

Xin chỉ cho tôi cách nào cho hoa nở vào dịp Tết.

Tạo hóa sinh ra vạn vật đã ấn định những điều kiện về thời tiết để đơm hoa kết trái. Hoa chỉ nở theo mùa, chúng ta khó lòng thay đổi. Tuy nhiên người ta cũng có thể làm cho hoa nở sớm hơn hoặc chậm hơn bằng cách bón phân, thay đổi ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm. Tăng thêm ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm sẽ làm cho hoa nở sớm hơn, trái lại sẽ làm cho hoa nở chậm hơn. Kinh nghiệm cho thấy nếu dò hoa Cymbidium cao độ 3-4 inches mà mang vao trong nhà 30-45 ngày trước sẽ có hoa vào dịp Tết. Dendrobium mới hé mầm nụ cũng vậy, nhừng phải coi chừng độ ẩm.

19. Cây lan hồ điệp Phalaenopsis của tôi lá vàng úa và rụng dần xin vui lòng chỉ dẫn

Luôn nhớ lan Hô điệp không chịu được lạnh dưới 60 độ F và cũng không ưa nhiệt độ quá chênh lệch giữa đêm và ngày. Nếu không có nhà kính nên nuôi ở trong nhà. Trường hợp trên lấy cây ra khỏi chậu cắt bỏ rễ thối, phun Daconil rồi trồng lại với vỏ cây mới và dùng chậu nhỏ hơn, để vào cửa sổ không có ánh nắng, chờ cho cây hồi phục mới cho thêm chút ánh nắng buổi sáng.

20. Lan hồ điệp lá xanh mướt, mềm sèo và mọc vẹo sang một bên xin cho biết nguyên nhân.

Nguyên nhân chính thiếu ánh sáng cho nên lá mềm và xanh mướt. Lá mọc vẹo sang một bên là theo qui luật tự nhiên cây, lá hoa, rễ đều hướng về phía ánh sáng.

21. Daconil dùng để trừ nấm và các bệnh tật (fungus & bacteria) nhưng thường để lại vết trắng trên lá cây. Có thứ nào thay thế?

Khi dùng Daconil nên pha thêm một thía cà phê xà phòng rửa chén, vài ngay sau tưới nước sẽ hết sacïh vệt trắng trên lá. Muốn thay thế, dùng Phyton 27 pha từ 2.50 đến 4 ounces cho 10 gallon nước để trị bệnh từ 5 đến 10 ngày một lần cho đến khi hết bệnh. Nếu dùng để phòng ngừa pha 1,50 ounces cho 10 gallon nước phun từ 10 dến 15 ngày một lần.

22. Xin hỏi làm sao trừ rệp xanh hay rệp đen bám vào nụ hoa và lá non?

Nếu ít , dùng Q tip hay bông gòn chấm vào xà phòng rưả chén pha loãng, còn nếu nhiều hãy dùng Alcohol 75 % vào bình phun cho chết rệp sau đó phun bằng nước lạnh. Khoảng một tuần sau phun thêm một lần nưã để giết những con rệp mới nở vì trứng rệp và các loại côn trùng đều có một màng mỏng che chở Alcohol hay thuốc sát trùng không ngấm vào nổi.


23. Xin định nghĩa rõ rệt thế nào là Hoa lan Việt Nam?



Chúng ta cần phải phân biệt rõ ràng: Hoa lan Việt Nam tức là hoa lan nguyên thủy mọc tại núi rừng Việt nam còn những cây lan nhập cảng từ các quốc gia khác không thể coi là hoa lan cuả Việt Nam đuợc. Thí dụ cây Paphiopedilum delenati chỉ mọc tại Việt Nam (endemic) thì 70 năm sau dù rằng đã sinh sôi nẩy nở tại Hoa Kỳ, Pháp, Nhật v.v... cũng vẫn đuơc gọi là hoa lan Việt nam. Nhưng cũng có những cây như Dendrobium aggregatum, Dendrobium chrysotoxum chẳng hạn mọc tại các nuớc như Thái Lan, Việt Nam, Lào, Miến điện v.v... thì nước nào cũng có thể coi như cây đó là của mình.




Nguồn Hoa Lan Viet Nam: Trang Nhà .
URL của bài: 404 File Not Found
In ngày: 15/04/2010

[Uất Kim Hương]

Vậy là nó bị Mealybugs và cháy lá. Mấy bữa kiếm trên Google mà kiếm hỏng ra bịnh. Tớ dở thiệt! Cám ơn CO nha! Mai chạy đi kiếm thuốc cho nó.